IV SA/Po 826/12

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia (...) r. B. i M. S/ wystąpili o wymeldowanie E.S. – M., A.i M. i J. M. z pobytu stałego z lokalu mieszczącego się przy ul. W. (...) m. (...) w K.

Decyzją z dnia (...) r. nr (...) Prezydent Miasta K. na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 2000 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej K.p.a.) oraz art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych z dnia 10 kwietnia 1974 r. ( tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm., dalej ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych) wymeldował E.S. – M. z pobytu stałego z lokalu wskazanego we wniosku o wymeldowanie.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że głównym najemcą tego lokalu była E. S. – M. (pismo z Wydziału Spraw Społecznych i Mieszkaniowych Urzędu Miejskiego w K.), która w dniu (...) r. otrzymała od właścicieli nieruchomości B. i M. S. wymówienie prawa najmu do ww. lokalu z zachowaniem trzyletniego okresu wypowiedzenia. W dniu (...) r. E. S. – M. wraz z córką A. M. i wnuczką J. M. skierowane zostały do lokalu mieszczącego się przy ul. M. (...) m. (...) w K. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że osoby te opuściły przedmiotowe mieszkanie dobrowolnie zabierając swoje rzeczy osobiste. Przeniesienie rzeczy do nowego lokalu nastąpiło na koszt właściciela nieruchomości M. S. W dniu (...) r. A. M. wraz z córką dopełniła obowiązku meldunkowego i wymeldowała się z przedmiotowego lokalu. Obowiązku tego nie dopełniła natomiast E. S. – M., mimo że potwierdziła fakt nie zamieszkiwania w ww. lokalu składając wyjaśnienia w toku prowadzonego postępowania. Z zeznań przez nią złożonych wynika, że faktycznym miejscem pobytu, w którym koncentruje swoje życie osobiste jest lokal nr (...) przy ul. M. (...) w K. Podstawą do wymeldowania w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności o dowodach osobistych jest spełnienie przesłanki opuszczenia miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełnienie obowiązku wymeldowania się. W niniejszej sprawie została spełniona przesłanka opuszczenia lokalu bez dopełnienia obowiązku wymeldowania się warunkująca wydanie decyzji o wymeldowaniu.

W odwołaniu od powyższej decyzji E.S. – M. wskazała, że ze względu na przesunięcie terminu rozprawy sądowej z dnia (...) r. na dzień (...) r. nie może wymeldować się z przedmiotowego lokalu, ponieważ sprawa sądowa dotyczy kosztów jakie poniosła w związku z jego remontem.

Decyzją z dnia (...) r. nr (...) Wojewoda W. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. oraz art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że przesłuchana do protokołu w dniu (...) r. B. S. zeznała, że odwołująca nie zamieszkuje w spornym lokalu od (...) r. Rzeczy osobiste oraz meble zostały przewiezione do nowego mieszkania znajdującego się w K. przy ul. M. nr (...) m (...) (faktura nr (...) za transport rzeczy z mieszkania przy ul. W. nr (...) m (...) na ul. M. nr (...) m (...)). Obecne centrum życiowe odwołującej skoncentrowane jest w nowym mieszkaniu. Powyższe potwierdziła przesłuchana do protokołu w dniu (...) r. E.S. – M., która zeznała, że opuściła dotychczasowe miejsce stałego zameldowania i obecnie zamieszkuje w lokalu przy ul. M. nr (...) m (...). Tutaj jest też skoncentrowane jej centrum życiowe. Mieszkanie to otrzymała na podstawie umowy najmu z Miejskim Zarządem Budynków Mieszkaniowych w K. (umowa najmu z dnia (...) r. nr(...)). W mieszkaniu tym zamieszkuje z córką i wnuczką. Ponadto wskazała, że w najbliższych dniach wymelduje się z miejsca stałego pobytu. Fakt nie zamieszkiwania odwołującej w miejscu stałego zameldowania potwierdziła także przeprowadzona w dniu (...) r. wizja lokalna, w której uczestniczyły strony postępowania. Przeprowadzona wizja potwierdziła w sposób nie budzący wątpliwości, że w mieszkaniu tym brak jest jakichkolwiek rzeczy osobistych oraz mebli, które mogłyby świadczyć o jej zamieszkiwaniu w spornym lokalu. Jak ustalono w trakcie wizji mieszkanie to jest obecnie pustostanem. Przeprowadzone przez organ I instancji postępowanie dowodowe potwierdziło, że odwołująca nie przebywa w spornym lokalu i że opuściła go dobrowolnie. Na powyższe wskazuje wnioskująca o wymeldowanie B. S. jak również sama odwołująca. Również zawarcie umowy z Miejskim Zarządem Budynków Mieszkaniowych w K. świadczy o nie zamieszkiwaniu odwołującej w miejscu stałego zameldowania. W świetle zebranych dowodów, w opinii organu II instancji, przedmiotowy lokal nie jest miejscem stałego zamieszkiwania odwołującej.

W skardze na powyższą decyzję E. S. – M. podniosła, że wystąpiła do sądu o zwrot kosztów poniesionych w związku z remontem mieszkania przy ul. W. Zwrot tych kosztów pozwoliłby skarżącej na przystosowanie nowego mieszkania przy ul. M.do jej potrzeb jako osoby niepełnosprawnej. Bez możliwości przystosowania tego mieszkania do jej potrzeb, nie może w nim zamieszkać. Ponadto skarżąca podniosła, że nie zachowano należytego 7 – dniowego terminu dotyczącego zawiadomienia o przeprowadzeniu wizji lokalnej, ponieważ dowiedziała się o wizji w przeddzień jej przeprowadzenia.

W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. nr 153 poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W postępowaniu sądowo-administracyjnym obowiązuje zasada oficjalności, mająca swoje umocowanie w przepisach art. 134 Ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej P.p.s.a.) i zgodnie z tą zasadą Sąd Administracyjny nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi.

Podstawę materialnoprawną podejmowanych w sprawie decyzji stanowił przepisy ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Zgodnie z art. 1 ust. 2 tej ustawy ewidencja ludności polega na rejestracji danych dotyczących miedzy innymi miejsca pobytu osób. Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 2 powołanej ustawy organ gminy wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się.

Analizując powyższe przepisy należy mieć na uwadze, że wymeldowanie z miejsca stałego pobytu ma charakter ewidencyjno-rejestrowy i służy wyłącznie zbieraniu informacji w zakresie danych o miejscu zamieszkania i pobytu osób. Dlatego jeżeli osoba opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego i nie dopełnia obowiązku wymeldowania się, to celem zapewnienia zgodności pomiędzy stanem faktycznym, a zapisami w ewidencji, decyzje w tej sprawie musi podjąć właściwy organ gminy.

Dla właściwego zrozumienia istoty sprawy należy wyjaśnić pojęcie "miejsca stałego pobytu". Jest nim mianowicie lokal, w którym osoba fizyczna stale realizuje swoje podstawowe funkcje życiowe, a w szczególności nocuje, spożywa posiłki, wypoczywa, przechowuje rzeczy niezbędne do codziennego funkcjonowania, podejmuje wizyty członków rodziny i znajomych. W sytuacji gdy ktoś opuszcza swoje miejsce stałego pobytu, czyli przestaje w nim przebywać, a nie zgłasza powyższego i nie dopełnia obowiązku wymeldowania się, zachodzą przesłanki do wydania decyzji o wymeldowaniu, przy czym w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się pogląd, że przesłanka opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu stałego jest spełniona wówczas, gdy opuszczenie to ma charakter trwały i dobrowolny. Chodzi zatem o sytuacje, w której osoba fizyczna nie przebywa już w lokalu, w którym miała poprzednio zorganizowane centrum życiowe, a nie przebywanie w tym lokalu jest wynikiem woli tej osoby.

Cytowany wyżej przepis określa przesłanki, po spełnieniu których właściwy organ gminy może orzec o wymeldowaniu danej osoby z miejsca pobytu stałego lub czasowego. Aby było to możliwe, organ gminy musi ustalić, że strona w sposób trwały i dobrowolny opuściła miejsce swojego zamieszkania i nie wymeldowała się. Przy ocenie zaistnienia przesłanki wymeldowania, organ winien ustalić zamiar osoby mającej być wymeldowaną. Stosownie bowiem do treści art. 6 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, pobytem stałym jest zamieszkiwanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego lub długotrwałego przebywania, z wolą koncentracji w danym miejscu swoich spraw życiowych. Zamiar opuszczenia miejsca pobytu stałego to nie tylko wyrażona werbalnie chęć koncentrowania w dalszym ciągu spraw życiowych w danym lokalu, ale przede wszystkim postrzegalne na zewnątrz przejawy więzi z miejscem pobytu stałego. Dla takiego ustalenia konieczne jest przeprowadzenie pełnego i rzetelnego postępowania dowodowego, zgodnie z zasadami przewidzianymi w przepisach K.p.a, przede wszystkim zgodnie z art. 7, 77 § 1, art. 80 K.p.a., co następnie powinno znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji sporządzonym stosownie do treści art. 107 § 3 K.p.a.

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego z punktu widzenia przesłanek do wydania decyzji o wymeldowaniu prowadzi do wniosku, że organ prawidłowo ustalił, że skarżąca w sposób trwały i dobrowolny opuściła miejsce stałego zameldowania. Powyższe wynika zarówno z protokołu przesłuchania skarżącej z dnia (...) r., która zeznała, że w nowym mieszkaniu koncentruje swoje centrum życiowe, śpi, spożywa posiłki i w najbliższych dniach wymelduje się spod spornego adresu i zabierze resztę rzeczy z mieszkania; z protokołu przesłuchania wnioskodawczyni z dnia (...) r., która wskazała, że centrum życiowe skarżącej koncentruje się w mieszkaniu otrzymanym z zasobu miejskiego; z protokołu z oględzin miejsca zamieszkania z dnia (...) r., w którym wskazano, że w przedmiotowym lokalu nie ma żadnych mebli i sprzętu. Na chwilę obecną lokal jest pustostanem. Powyższe dowody są spójne i jednoznacznie potwierdzają, że skarżąca dobrowolnie wyprowadziła się z miejsca stałego pobytu i swoje sprawy życiowe skoncentrowała w nowym miejscu zamieszkania w lokalu przy ul. M. w K.

Natomiast zarzut skarżącej, że nie może wymeldować się z przedmiotowego lokali z powodu roszczeń cywilnych zgłoszonych przed sądem nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem dla dochodzenia tych roszczeń nie ma znaczenia czy skarżąca w przedmiotowym lokalu jest zameldowania czy też nie. Jak już wyżej podkreślono, decyzja o wymeldowaniu (podobnie jak zameldowanie) ma wyłącznie charakter ewidencyjny, czyli rejestrowy. Oznacza tylko i wyłącznie, że strona opuściła dany lokal i w nim nie przebywa przez określony czas, a swoje interesy życiowe koncentruje w innym miejscu. Wymeldowanie jest jedynie stwierdzeniem pewnego faktu i nie wpływa w żaden sposób ba uprawnienie strony do dochodzenia swoich roszczeń przed sądem cywilnym.

Również zarzut dotyczący niezachowania przez organy 7- dniowego terminu dotyczącego zawiadomienia z dnia (...) r. o przeprowadzeniu dowodu z oględzin miejsca zamieszkania skarżącej w spornym lokalu nie zasługuje na uwzględnienie. Zawiadomienie niniejsze skarżąca odebrała w dniu (...) r., a oględziny z miejsca zamieszkania przeprowadzono w dniu (...) r. Z powyższego wynika, ze skarżąca została powiadomiona o terminie oględzin z 14 - dniowym wyprzedzeniem, a nie jak podnosi w skardze w przeddzień ich przeprowadzenia.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, że zaskarżona decyzja jak i decyzja ją poprzedzająca podjęte zostały na podstawie przepisów prawa, prawidłowo zastosowanych i wyłożonych i z tego względu Sąd na podstawie art. 151 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji. O zwrocie kosztów adwokatowi z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu orzeczono na podstawie art. 205 § 2 P.p.s.a.