• Ustawa o emeryturach i re...
  19.03.2024

Rozdział 1. Renta z tytułu niezdolności do pracy

1.
Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1)
jest niezdolny do pracy;
2)
ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3)
niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 okresy składkowe ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3–8 i pkt 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11, 12 i pkt 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15–17 oraz art. 7 okresy nieskładkowe pkt 1–3, pkt 5 lit. a, pkt 6 i 12, oraz w okresach pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;
4)
nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.
2.
Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
Orzeczenia: 26 Porównania: 1
Warunek określony w art. 57 uprawnienia do renty, ust. 1 pkt 2 nie jest wymagany od ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
Porównania: 1
1.
Za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.
2.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:
1)
innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;
2)
zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
3)
zwykłego spożywania posiłków;
4)
odbywania nauki lub studiów.
3.
Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku w drodze do pracy lub z pracy dokonują w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy pracodawcy w stosunku do ubezpieczonych, będących pracownikami, a w stosunku do pozostałych ubezpieczonych podmioty określone w art. 5 podmioty ustalające okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2189).
4.
Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady, tryb uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposób jego dokumentowania, wzór karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz termin jej sporządzania, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia jednolitości sposobu informowania o zaistnieniu wypadku.
Porównania: 1
1.
Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 uprawnienia do renty ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:
1)
1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
2)
2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
3)
3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
4)
4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
5)
5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
2.
Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej oraz okresów pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
3.
Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.
4.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6 okresy składkowe, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
Orzeczenia: 6 Porównania: 1 Przypisy: 1
1.
Osobie, która spełniła warunki określone w art. 57 uprawnienia do renty, przysługuje:
1)
renta stała - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;
2)
renta okresowa - jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa.
2.
Renta okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji organu rentowego.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1
1.
Osobie spełniającej warunki określone w art. 57 uprawnienia do renty, w stosunku do której orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, przysługuje renta szkoleniowa przez okres 6 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
2.
Okres 6 miesięcy, o którym mowa w ust. 1, ulega wydłużeniu na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego, nie dłużej niż o 30 miesięcy.
3.
Przedłużenie prawa do renty, o którym mowa w ust. 2, następuje na podstawie wniosku starosty.
4.
Okres 6 miesięcy, o którym mowa w ust. 1, może ulec skróceniu, jeżeli przed upływem tego okresu starosta zawiadomi organ rentowy:
1)
o braku możliwości przekwalifikowania do innego zawodu;
2)
o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.
Porównania: 1
Prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy, z zastrzeżeniem art. 101a ustanie prawa do renty w przypadku przyznania emerytury.
Orzeczenia: 17 Porównania: 1
1.
Renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy wynosi:
1)
24 % kwoty bazowej, o której mowa w art. 19 wysokość kwoty bazowej, oraz
2)
po 1,3 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych;
3)
po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych;
4)
po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek emerytalny 60 lat.
1a.
Przy obliczaniu wysokości renty przepisy art. 53 wysokość emerytury ust. 3-5 stosuje się odpowiednio.
2.
Renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 75 % renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy.
3.
Przy obliczaniu renty okresy, o których mowa w ust. 1 pkt 2-4, ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
Porównania: 1
1.
Osobie, której przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględniono okresy pracy w gospodarstwie rolnym wymienione w art. 10 okresy uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury i renty ust. 1 pkt 1, wysokość tej renty oblicza się z uwzględnieniem liczby lat i miesięcy tych okresów, w wymiarze przyjętym do ustalenia prawa do renty.
2.
Renty, o których mowa w ust. 1, wypłaca się z Funduszu, z tym że koszty tych rent podlegają odpowiedniej refundacji:
1)
w części odpowiadającej uwzględnionym okresom pracy w gospodarstwie rolnym - z funduszu emerytalno-rentowego określonego w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników;
2)
w części odpowiadającej podwyższeniu do kwoty świadczenia najniższego - z budżetu państwa.
Porównania: 1
1.
Renta szkoleniowa wynosi 75 % podstawy wymiaru renty.
2.
Renta szkoleniowa nie może być niższa niż najniższa renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy.
3.
Renta szkoleniowa nie przysługuje w razie osiągania przychodu z tytułu działalności, o której mowa w art. 104 osiąganie przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego ust. 1-4, bez względu na wysokość tego przychodu.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...