US/443/VAT/332/40/2006/BD

Pytanie podatnika:

Czy biegły sądowy z zakresu zamówień publicznych po przekroczeniu równowartości 10 000 euro jest podatnikiem podatku od towarów i usług?

Na podstawie przepisów: art. 14a par. 1, 2 i 4, art. 216, art. 217 i art. 236 par. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu Pana wniosku z dnia 16 marca 2006r. (data wpływu do tut. Organu - 20.03.2006r.) w sprawie interpretacji przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie nie podziela poglądu wyrażonego złożonym wniosku.

W dniu 20.03.2006r. do tut. Organu wpłynął wniosek Pana o interpretację zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sporządzanych opinii na zlecenie sądów i prokuratur.

We wniosku przedstawiony został następujący stan faktyczny:Jest Pan biegłym sądowym z zakresu zamówień publicznych ustanowionym przez Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi i nie prowadzi działalności gospodarczej. Na rzecz sądów i prokuratur sporządza Pan opinie.W tej sytuacji zapytanie brzmi:

"Czy, o ile wartość wykonywanych opinii na podstawie postanowień sądów i prokuratur przekroczy równowartość 10000 euro", będzie Pan zobowiązany do odprowadzania do urzędu skarbowego podatku od towarów i usług?We wniosku wyraża Pan opinię, że usługi z zakresu sporządzania opinii na podstawie postanowień sądów i prokurator zwolnione są z podatku VAT na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.03.2002r. -Dz. U. z 26.03.2002r. i wystawiony rachunek winien nosić zapis o zwolnieniu z podatku. Powoływany imiennie jako biegły w sprawie może Pan wystawić rachunek za wykonane zlecenie, a uzyskany dochód wpisać w druk PIT jako dochód spoza działalności gospodarczej, gdyż takiej Pan nie prowadzi.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego wynikającego z przedmiotowego wniosku oraz stanu prawnego dotyczącego zagadnienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług wykonywanych na zlecenie sądów i prokuratur czynności biegłego sądowego, iż przedstawione stanowisko nie jest słuszne.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Poprzez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 powyższej ustawy. Tym samym, sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu organu władzy publicznej (sądu) nie jest kryterium do uznania, iż świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny. W świetle art. 15 ust. 1 i ust. 2 powyższej ustawy podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy.Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.Natomiast wg art. 15 ust. 3 pkt 3 powyższej ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których, przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. nr 14 poz.176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.O wyłączeniu z zakresu ustawy można zatem mówić w przypadku, gdy świadczący daną usługę tworzyć będzie ze zleceniodawcą więzi analogiczne jak w przypadku stosunku pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywaniem czynności, a odpowiedzialność za tą czynność będzie bezwzględnie ponosił zlecający.Rozpatrując kwestię odpowiedzialności za wydawanie opinii przez biegłych sądowych na zlecenie sądu, nie można uznać, że sąd bierze na siebie odpowiedzialność za czynności biegłych w trakcie postępowania procesowego.Sad dopuszczając w toku postępowania dowód w postaci opinii biegłego, odwołuje się do jego autorytetu i specjalistycznej wiedzy. Opinie wydawane przez biegłych są dowodem w postępowaniu sądowym, i nie mogą być utożsamiane ze świadczeniem usługi, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania.

W postanowieniu zlecającym sporządzenie opinii organ zlecający określa wyłącznie warunki wykonania tej czynności oraz zasady wynagradzania, natomiast nie przejmuje odpowiedzialności za czynności zleceniobiorcy (biegłego) w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Odpowiedzialność z tytułu wykonania czynności ponosi jej bezpośredni wykonawca - w tym przypadku biegły sądowy.Za wykonanie opinii biegły otrzymuje wynagrodzenie, które stanowi odpłatność za wykonaną czynność. Sam zaś fakt, że czynności te wykonywane są na zlecenie organów procesowych świadczy o tym, iż stanowią one czynność mogącą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, gdyż wykonywane są na postawie zlecenia, czyli umowy, zawartej zgodnie z przepisami prawa.Zatem oceny zakresu stosowania przepisów ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez biegłych sądowych, należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy. Niewypełnienie warunku wymienionego w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich skutkuje uznaniem za podatnika podatku VAT zobowiązanego w trybie i na warunkach określonych tym aktem normatywnym, do naliczania podatku i wystawiania faktur za świadczone na zlecenie sądu usługi.

Mając na względzie powyższe, czynności wykonywane przez biegłego sądowego na rzecz organów procesowych nie podlegają wyłączeniu z zakresu działania ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy dotyczący odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. W konsekwencji czynności te podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Dotyczy to czynności wykonywanych zarówno przed, jak i po 1 czerwca 2005r., w związku ze zmianą zapisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy. Zmiana ta dotyczyła wyłącznie uszczegółowienia zakresu ponoszonej odpowiedzialności za wykonaną usługę.

Nadto Naczelnik tut. Organu informuje, iż w przypadku sklasyfikowania świadczonych przez Pana usług do usług z zakresu rzeczoznawstwa, usługi te nie będą mogły korzystać ze zwolnienia podmiotowego od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.Zgodnie z par. 28 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798) określa się listę towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, stanowiącą załącznik do rozporządzenia. W poz. 37 załącznika wymienia się usługi rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.W tym stanie rzeczy stanowisko Pana wyrażone we wniosku uważa się za nieprawidłowe. Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia. Ponadto, zgodnie z art. 14b par. 3 przedmiotowa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.