IBPBII/1/415-800/09/HK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 15 października 2009r.), uzupełnionym w dniu 20 listopada 2009r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości otrzymanych świadczeń, sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych:

w części dotyczącej świadczeń na rzecz pracowników, rencistów i emerytów, za wyjątkiem świadczeń dla emerytów i rencistów w postaci bonów towarowych - jest prawidłowe,

w części dotyczącej świadczeń na rzecz emerytów i rencistów w postaci bonów towarowych - jest nieprawidłowe,

w części dotyczącej świadczeń na rzecz osób pozostających na zasiłku przedemerytalnym - jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 15 października 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości otrzymanych świadczeń, sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 09 listopada 2009r. Znak: IBPB II/1/415-800/09/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 20 listopada 2009r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca finansuje lub dofinansowuje z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – pracownikom, emerytom, rencistom, osobom pobierającym świadczenie przedemerytalne następujące świadczenia: bony towarowe, bilety na imprezy kulturalno-oświatowe, paczki rzeczowe, wycieczki, wczasy, kolonie, obozy, leczenie sanatoryjne, zapomogi, wczasy zorganizowane we własnym zakresie, tzw. wczasy pod gruszą.

Opisane we wniosku świadczenia przyznawane są pracownikom, rencistom i emerytom – byłym pracownikom, dla których wnioskodawca był ostatnim miejscem zatrudnienia, jak również osobom będącym na świadczeniu przedemerytalnym (którzy nie są jeszcze emerytami).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w związku ze zmianą ustawy wolne od podatku są bilety na imprezy kulturalne oraz świadczenia, które do tej pory były opodatkowane tzn. dofinansowania do wycieczek, zapomogi finansowe, wczasy pod gruszą, dopłaty do wypoczynku zorganizowanego w formie wczasów, sanatoriów – do łącznej kwoty 380 zł rocznie...

2. Czy zmiana ustawy dotyczy tylko pracowników...

3. Jaka jest sytuacja emerytów, byłych pracowników...

4. Czy korzystają ze zwolnień z opodatkowania na dotychczasowych zasadach, tzn. jeśli jest to świadczenie rzeczowe lub ekwiwalent pieniężny za to świadczenie - do kwoty 2.280 zł rocznie...

5. Czy wczasy pod gruszą, sanatoria, dopłaty do wycieczek, wczasów zorganizowanych są opodatkowane 10% podatkiem...

6. Czy osoby będące na świadczeniu przedemerytalnym traktowani są jak pracownicy...

Zdaniem wnioskodawcy, w związku ze zmianą ustawy, wolne od opodatkowania dla pracowników i osób pobierających świadczenie przedemerytalne są wszystkie świadczenia rzeczowe i pieniężne otrzymywane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do łącznej kwoty 380 zł rocznie. Są to: bilety na imprezy kulturalno-oświatowe, paczki rzeczowe, dofinansowanie do wycieczek, wczasów turystycznych, leczenia sanatoryjnego, wczasów zorganizowanych we własnym zakresie tzw. pod gruszą oraz zapomogi brutto, do kwoty 380 zł rocznie. Wnioskodawca uważa, że ze zwolnienia od podatku nie korzystają bony towarowe. W ocenie wnioskodawcy sytuacja emerytów i rencistów pozostała bez zmian, czyli wolne od podatku są świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń oraz zapomogi losowe do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Natomiast bony towarowe, dofinansowanie do wycieczek, leczenia sanatoryjnego, wczasów zorganizowanych we własnym zakresie oraz zapomogi dla osób w trudnej sytuacji są opodatkowane 10% podatkiem.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższego wynika, że przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne przysporzenie majątkowe, takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo odpłatne.

Jednocześnie w myśl art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 22 sierpnia 2009r. – wprowadzonym ustawą z dnia 17 lipca 2009r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 01 stycznia 2009r., zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Podkreślić tutaj należy, iż istotną zmianą znowelizowanego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania – przy warunkach ustawą przewidzianych - wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Jak wynika ze znowelizowanego przepisu, zwolniona od podatku jest wartość rzeczowych jak i pieniężnych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące przesłanki:

świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej,

świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego bądź pieniężnego,

jest w całości sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych,

wysokość tych świadczeń nie przekracza w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Przy czym, zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 04 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996r. Nr 70, poz. 335 ze zm.) działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W związku z tym, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa definicji rzeczy ani świadczenia rzeczowego, należy odwołać się do definicji stosowanych w innych dziedzinach prawa. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne.

Z powyższego wynika zatem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają świadczenia o charakterze rzeczowym (np. bilety na imprezy kulturalne, paczki świąteczne). Ponadto z powyższego zwolnienia korzystają również świadczenia pieniężne w postaci m.in. zapomóg finansowych, dopłat do wypoczynku zorganizowanego w formie wczasów, dopłat do sanatorium, refundacji wycieczek lub tzw. „wczasów pod gruszą”, których koszty ponoszą pracownicy, a następnie – zgodnie z zasadami zawartymi w treści regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązującego w danym zakładzie pracy – są refundowane przez ten zakład pracy.

Przy czym koniecznym jest podkreślenie, że aby zwolnienie mogło mieć zastosowanie, to musi być spełniony m. in. warunek dotyczący finansowania działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż świadczenia w postaci wycieczek czy wczasów, które są organizowane przez pracodawcę (kupowane przez niego a następnie udostępniane pracownikom) nie korzystają z ww. zwolnienia, ponieważ nie są świadczeniami rzeczowymi ani świadczeniami pieniężnymi. Przedmiotem świadczenia jest bowiem w takim przypadku usługa nabyta przez pracodawcę, udostępniona pracownikowi.

Reasumując należy stwierdzić, finansowanie przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych:

świadczeń o charakterze rzeczowym (np. bilety na imprezy kulturalne, paczki świąteczne),

świadczeń pieniężnych w postaci m.in. zapomóg finansowych, dopłat do wypoczynku zorganizowanego w formie wczasów – zakupionych przez pracownika, dopłat do sanatorium, refundacji wycieczek lub tzw. „wczasów pod gruszą”, których koszty ponoszą pracownicy, a następnie – zgodnie z zasadami zawartymi w treści regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązującego w danym zakładzie pracy – są refundowane przez ten zakład pracy

korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wysokości 380 zł rocznie.

Natomiast wartość świadczeń otrzymanych w związku z organizowaniem przez wnioskodawcę wycieczek czy też nabyciem przez niego wczasów, które to świadczenia są finansowane przez pracodawcę, stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy. Świadczenia te nie są bowiem ani świadczeniami pieniężnymi ani świadczeniami o charakterze rzeczowym. Od tych świadczeń pracodawca jest zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych – zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 i następnych ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc do świadczeń uzyskiwanych przez byłych pracowników (emerytów i rencistów) najpierw należy dokonać ich kwalifikacji do źródła przychodu wymienionego w treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, czyli do tzw. innych źródeł.

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się – w myśl postanowień art. 20 ust. 1 powołanej ustawy – w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Katalog świadczeń określonych w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest katalogiem otwartym, dlatego też do tego rodzaju źródła przychodu należy zaliczyć wszystkie świadczenia, których ustawodawca nie zaliczył do innych kategorii źródła przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy.

W przypadku byłych pracowników (emerytów i rencistów) ich przychód będzie opodatkowany na zasadach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Z przepisu tego wynika, iż od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 - w wysokości 10 % należności.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 38 cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są: świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Z treści ww. przepisu wynika, że zwolnieniu podlegają wyłącznie świadczenia rzeczowe (np. bilety na imprezy kulturalne) bądź ich ekwiwalenty pieniężne otrzymane w zamian za świadczenia rzeczowe. To oznacza, że aby ekwiwalent pieniężny mógł korzystać ze zwolnienia, to musi on być wypłacony w związku z pierwotnie przysługującym świadczeniem rzeczowym. Tym samym z tegoż zwolnienia nie korzystają świadczenia pieniężne nie mające przymiotu charakteru pieniężnego, w rozumieniu tegoż przepisu. Zatem zarówno świadczenia pieniężne (dopłaty do wypoczynku zorganizowanego w formie wczasów, dopłaty do sanatorium, refundacja wycieczek lub tzw. „wczasów pod gruszą”, których koszty ponoszą emeryci lub renciści, a następnie – zgodnie z zasadami zawartymi w treści regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – są refundowane przez świadczeniodawcę - wnioskodawcę) jak i wartość świadczeń otrzymanych w związku z organizowaniem przez wnioskodawcę wycieczek, które są przez niego finansowane nie podlegają zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 wymienionej ustawy.

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5.

Powyższe oznacza, że w części dotyczącej świadczeń na rzecz pracowników, rencistów i emerytów – za wyjątkiem świadczeń dla emerytów i rencistów w postaci bonów towarowych - stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Powołany powyżej art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazując jakie świadczenia przekazane dla emerytów i rencistów korzystają ze zwolnienia, nie zawiera zastrzeżenia, wskazanego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy, dotyczącego świadczeń, które nie są uważane za świadczenia rzeczowe. To oznacza, że na mocy art. 21 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy ze zwolnienia korzystają również otrzymane przez emerytów i rencistów świadczenia w postaci bonów towarowych.

Zatem w tej części stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Świadczenia przekazywane osobom przebywającym na świadczeniach przedemerytalnych, należy – podobnie jak świadczenia dla emerytów i rencistów – z uwagi na brak możliwości przypisania ich do konkretnie nazwanego źródła przychodów, zakwalifikować do tzw. przychodów z innych źródeł.

W przypadku tychże osób nie będzie miało zastosowania zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż ze zwolnienia tego korzystają wyłącznie emeryci i renciści. Nie będzie miało również zastosowania zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy, gdyż ze zwolnienia tego korzystają wyłącznie pracownicy.

Osoby pozostające na świadczeniu przedemerytalnym nie są natomiast pracownikami w rozumieniu art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym – za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy. Dla tych osób otrzymane świadczenia będą stanowiły – jak wskazano powyżej – przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie natomiast z art. 42a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych – mają obowiązek sporządzić informacje według ustalonego wzoru o wysokości osiągniętego przychodu w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego (PIT-8C).

Zatem w przypadku przekazania świadczeń osobom przebywającym na świadczeniu przedemerytalnym, stosownie do cytowanego art. 42a ww. ustawy, wnioskodawca nie jest zobowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, ma natomiast obowiązek sporządzenia informacji o wysokości osiągniętego przychodu PIT-8C, w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego.

Powyższe oznacza, że w części dotyczącej świadczeń na rzecz osób pozostających na zasiłku przedemerytalnym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.