PO 2/7-0972/5338/95

W związku z pismem IS I-005/37/95/JRC z 15.5.1995 r. w sprawie odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem darowizn dokonywanych przez osoby fizyczne na cele kultu religijnego i charytatywno-opiekuńcze realizowane przez kościelne osoby prawne, Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Możliwość odliczenia od dochodu przed opodatkowaniem przez osoby fizyczne darowizn na cele kultu religijnego oraz działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych regulują postanowienia ustaw o stosunku Państwa do Kościoła oraz ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zm.). Możliwość odliczania od dochodu przed opodatkowaniem darowizn na cele charytatywno-opiekuńcze w latach 1992-1994 przewidziana była w pełnej, faktycznie dokonanej wysokości. Natomiast darowizny na cele kultu religijnego podlegały odliczeniu w wysokości 10% dochodu przed opodatkowaniem.

Istotnie z art. 55 ust. 7 ustawy z 17.5.1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Polsce wynika, że zwolnione z podatku dochodowego są darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze realizowane przez kościelne osoby prawne (wszystkie obowiązujące w 1994 r. ustawy regulujące stosunek Państwa do Kościoła zawierają analogiczny zapis). Z zapisem w ustawach regulujących stosunek Państwa do Kościołów korelowały postanowienia art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w latach 1992-1994, iż przy generalnej zasadzie, że darowizny na cele wymienione w tej ustawie odlicza się w wysokości 10% dochodu, można dokonywać odliczeń bez kwotowego ograniczenia "jeżeli wynika to z odrębnych ustaw".

Zatem osoby fizyczne mogły do końca 1994 r., odliczać od dochodu darowizny na cele działalności charytatywno-opiekuńczej kościelnych osób prawnych w wysokości faktycznie dokonanej, natomiast na cele kultu religijnego w wysokości 10% dochodu.

Ustawą z 2.12.1994 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 1995 r. Nr 5, poz. 25) wprowadzono w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych istotną zmianę w zakresie odliczeń darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą. W ustawie podatkowej postanowiono bowiem, że wszystkie darowizny na cele wymienione w ustawie, w szczególności na cele charytatywno-opiekuńcze, a zatem także i na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych, podlegają odliczeniu do wysokości 10% dochodu przed opodatkowaniem. Wynika to bezpośrednio z treści dokonanej zmiany polegającej na wyłączeniu możliwości odliczenia darowizny bez kwotowego ograniczenia, jeżeli wynika to z odrębnych ustaw.

Mając na uwadze ogólne reguły obowiązywania prawa (tj. reguły, że przepisy późniejsze uchylają przepisy uchwalone wcześniej) stwierdza się, iż zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ma znaczenie derogacyjne w stosunku do postanowień ustaw uchwalonych wcześniej, tj. przed 1995 r., w szczególności omawianych zapisów ustaw regulujących stosunki Państwa do Kościołów.

Zatem darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych dokonywane po 1.1.1995 r. podlegają odliczeniu od dochodu w wysokości 10% dochodu darczyńcy.