ITPB2/415-151/10/TJ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2010 r. (data wpływu 15 lutego 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 15 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie umowy darowizny z dnia 22 maja 1998 r., zawartej w formie aktu notarialnego, otrzymał Pan od ojca prawo własności lokalu mieszkalnego nr 1 wraz z przynależnym do tego lokalu udziałem wynoszącym 1/2 część w użytkowaniu wieczystym działki gruntu nr 2/5 o powierzchni 1392 m2 oraz udział wynoszący 1/2 w częściach wspólnych budynku mieszkalnego i gospodarczego. Ponadto tą samą umową ojciec darował Panu udział wynoszący 1/2 w prawie własności działki gruntu 2/4, o powierzchni 851 m2. Właścicielem drugiej części działki 2/4 była Pana matka. Jej również przysługiwało prawo własności lokalu nr 2 oraz udział 1/2 w użytkowaniu wieczystym działki gruntu nr 2/5 o powierzchni 1392 m2 oraz udział wynoszący 1/2 w częściach wspólnych budynku mieszkalnego i gospodarczego.

Wskazana działka 2/5 uległa podziałowi na działkę 2/21 o powierzchni 161 m2, działkę 2/22 o powierzchni 694 m2 i działkę 2/23 o powierzchni 537 m2. Na działce 2/21 posadowiona była część budynku, w której znajdował się lokal nr 1. Podobnie podzielono działkę 2/4 w ten sposób, że utworzono działkę nr 2/19 o powierzchni 427 m2 i działkę nr 2/20 o powierzchni 424 m2.

Umową z dnia 4 marca 2008 r., zwartą w formie aktu notarialnego, dokonał Pan wraz z matką zniesienia współwłasności opisanych nieruchomości w ten sposób, że zachował Pan na własność działki nr 2/21 i nr 2/22 oraz działkę nr 2/20. W wyniku zniesienia współwłasności otrzymali Państwo nieruchomości o tej samej powierzchni, tj. 1121 m2 i o tej samej wartości, tj. 60 000 zł. Zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat, a każdy ze współwłaścicieli otrzymał dokładnie, zgodnie ze swoim udziałem, 1/2 nieruchomości objętej dotychczas współwłasnością. Umową z dnia 8 kwietnia 2009 r. dokonał Pan sprzedaży działki gruntu nr 2/23 i nr 2/20.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy przychód uzyskany ze sprzedaży działki nr 2/20 i 2/23 podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód ze sprzedaży działek gruntu nr 2/20 i 2/23, na mocy umowy z dnia 8 kwietnia 2009 r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazuje, że stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu na dzień 31 grudnia 2006 r. źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, pod warunkiem, że odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego w całości są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Wnioskodawca zaznacza, iż sprzedane działki 2/20 i 2/23 nabył w dniu 22 maja 1998 r. w drodze darowizny od ojca. Podkreśla także, że faktu tego nie zmienia późniejsza umowa z dnia 4 marca 2008 r. o zniesienie współwłasności. Ponieważ ustawa w art. 10 nie definiuje użytego w nim pojęcia „nabycie” musi być ono interpretowane na gruncie przepisów regulujących to zagadnienie, czyli przepisów Kodeksu cywilnego. W piśmiennictwie wskazuje się, że z nabyciem własności przez jedną osobę łączy się z reguły jej utrata przez kogoś innego. Z natury rzeczy utrata własności jest równoległym efektem zdarzenia powodującego nabycie prawa przez inna osobę. Jedyny wyjątek dotyczy nabycia własności niczyjej rzeczy ruchomej. Również w orzecznictwie sądów administracyjnych na gruncie art. 10 ust. 1 ustawy stwierdza się, iż nabycie własności nieruchomości oznacza otrzymanie jej na własność, skutkiem czego jest przejście prawa własności z jednej osoby na drugą. Wychodząc z tego założenia przyjmuje się, że wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (tu nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego (wyrok NSA w Katowicach z dnia 26 maja 1997 r., sygn. akt I SA/Ka 86/96). Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 11 października 2006 r. (sygn. akt I SA/Sz 243/06), zajął stanowisko, zgodnie z którym pojęciu zbycia należy nadać znaczenie cywilnoprawne, tj. obok sprzedaży jest to każde prawem dopuszczalne przeniesienie prawa własności rzeczy na osobę trzecią, przy czym ustawodawca opodatkowuje jedynie takie zbycie, które ma charakter odpłatny.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy Wnioskodawca podnosi, iż w skutek zniesienia współwłasności w 2008 r. nie doszło ani do przeniesienia prawa własności z jednej osoby na drugą, ani do zwiększenia udziału któregokolwiek ze współwłaścicieli. Zarówno Wnioskodawca jak i jego matka otrzymali wyłącznie swój udział. Współwłasność została podzielona idealnie po 1/2, zgodnie z wartością udziałów współwłaścicieli. Oznacza to, że Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności nie uzyskał żadnego przysporzenia w majątku osobistym. Nastąpiło jedynie uporządkowanie jego prawa własności pod względem formalnym. Majątkowo natomiast podatnik zachował to, co miał dotychczas.

W konsekwencji Wnioskodawca stwierdza, że w przypadku zawarcia umowy o zniesienie współwłasności nie doszło do nabycia w rozumieniu prawa cywilnego, a przede wszystkim w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle powyższego uzasadnione jest twierdzenie, iż Wnioskodawca działki nr 2/20 i 2/23 nabył w drodze darowizny w 1998 r. Zostały one sprzedane w 2009 r., a więc po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło ich nabycie. Z uwagi na jednoznaczny zapis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy uznać więc należy, że kwota ze sprzedaży wskazanych działek nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Niezależnie od tego, z uwagi na to, iż nabycie przedmiotowych działek nastąpiło w drodze darowizny w 1998 r. uzyskane środki są zwolnione z podatku na podstawi art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ponadto z ostrożności Wnioskodawca podnosi także, że środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży darowanej nieruchomości przeznaczył na budowę domu jednorodzinnego. W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym wolne od podatku są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Również z tego względu przychód uzyskany przez Wnioskodawcę wolny jest od podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

4. innych rzeczy,

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 22 maja 1998 r. otrzymał Pan od ojca, na podstawie umowy darowizny, prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym do niego udziałem w prawie użytkowania wieczystego gruntu, udział wynoszący 1/2 w częściach wspólnych budynku mieszkalnego i gospodarczego, a także udział wynoszący 1/2 w prawie własności działki gruntu. Drugim współwłaścicielem była Pana matka. W dniu 4 marca 2008 r. dokonali Państwo zniesienia współwłasności ww. nieruchomości. W dniu 8 kwietnia 2009 r. dokonał Pan zbycia otrzymanych na własność nieruchomości.

Dla oceny skutków podatkowych przedmiotowej transakcji istotne znaczenie ma więc ustalenie daty nabycia nieruchomości, będących przedmiotem zbycia.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.

Jeżeli więc spełnione są wymienione wyżej warunki, podział nieruchomości nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę nabycia udziału w nieruchomości.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w wyniku dokonanego w dniu 4 marca 2008 r. zniesienia współwłasności każdy z dotychczasowych współwłaścicieli otrzymał nieruchomość o tej samej powierzchni i tej samej wartości, dokładnie zgodnie ze swoim udziałem, wynoszącym 1/2 części w nieruchomości objętej dotychczas współwłasnością. Zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat. Powyższe oznacza, że przedmiotowego zniesienia współwłasności nie można traktować w kategoriach nabycia, a zatem za datę nabycia sprzedanych w 2009 r. nieruchomości uznać należy datę otrzymania przez Pana darowizny od ojca, czyli dzień 22 maja 1998 r. W konsekwencji więc uzyskany przez Pana przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zbycie to dokonane zostało bowiem po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W konsekwencji nie stanowiło źródła przychodu w rozumieniu ww. przepisów.

Dlatego też, w związku z faktem, że przedmiotowa sprzedaż nie stanowiła źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bezprzedmiotowe jest rozstrzyganie w przedmiocie zastosowania wskazanego przez Pana zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit a) i d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.