1401/HTI/4407/14-36/05/BT

Pytanie podatnika:

Podatnik pyta czy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od kontrahenta, przed otrzymaniem przez tego kontrahenta decyzji w sprawie nadania numeru NIP i potwierdzenia rejestracji dla celów VAT, ale po złozeniu zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie VAT.

Decyzja

Na podstawie art. 233 § 1 pkt 2 lit. a) w związku z art. 239, art. 14a § 4, art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 96 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 11 maja 2005 r., złożonego przez R na postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 28.04.2005 r., nr 1471/NUR2/443-62/05/UD, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, postanawia:

- zmienić postanowienie organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 28.01.2005 r. Strona wystąpiła o udzielenie pisemnej informacji o zakresie zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm./ dotyczących możliwości odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych od kontrahenta Strony, przed otrzymaniem przez niego decyzji w sprawie nadania numeru NIP, a wystawionych przez niego przed otrzymaniem potwierdzenia rejestracji dla celów VAT, ale po złożeniu zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie VAT.

Postanowieniem z dnia 28.04.2005 r., nr 1473/NUR1/443-62/05/UD Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego uznał stanowisko Strony za nieprawidłowe, twierdząc, iż w przedstawionym stanie faktycznym Strona nie jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego.

Na powyższe postanowienie Strona złożyła zażalenie, w którym podniosła, że stanowisko Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego nie znajduje oparcia w istniejącym stanie prawnym oraz jest sprzeczne z podstawowymi zasadami dotyczącymi VAT, a w szczególności z zasadą neutralności tego podatku.Strona podnosi, że w przedmiotowym postanowieniu nie odniesiono się do argumentacji przedstawionej przez Stronę, która przemawia za uznaniem jej stanowiska, lecz wymienia katalog nieprawidłowości formalnych, jakie występują przy wystawianiu faktur przez V /kontrahent Strony/, a które powodują wadliwość rozumowania przedstawionego we wniosku.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zauważa, co następuje.

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku Strony z dnia 28.01 2005 r., w dniu 29.06.2004 r. jej kontrahent V złożył zgłoszenie rejestracyjne w zakresie VAT i zgłoszenie identyfikacyjne NIP1. W dniu 21.07.2004 r. V otrzymał numer identyfikacji podatkowej oraz potwierdzenie rejestracji dla celów VAT. Jeszcze przed otrzymaniem NIP, kontrahent Strony sprzedawał na jej rzecz towary, dokumentując dokonywane transakcje fakturami VAT, /nie zawierały one NIP sprzedawcy/.

Strona rozliczała zgodnie z ogólnymi zasadami podatek należny. Natomiast nie odliczała podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez kontrahenta V po złożeniu przez niego zgłoszenia rejestracyjnego, ale jeszcze przed otrzymaniem potwierdzenia zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT i decyzji o nadaniu mu numeru NIP.

Strona stoi na stanowisku, że przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez V przed otrzymaniem potwierdzenia zarejestrowania.

Dyrektor Izby Skarbowej zauważa, iż w myśl art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm./, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Zgodnie z art. 96 ust. 4 w/w ustawy, naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

W tym miejscu podkreślić należy, iż mimo sformułowania zawartego w tym przepisie, że naczelnik rejestruje podatnika, rejestracja następuje w momencie samego zgłoszenia rejestracyjnego (złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R). Z tą chwilą podmiot staje się zarejestrowanym podatnikiem i od dnia następnego po dokonaniu rejestracji przysługuje mu prawo do odliczeń i otrzymywania zwrotów.

Dlatego też wbrew stanowisku zawartemu w zaskarżonym postanowieniu, naczelnik urzędu skarbowego, w przypadku gdy zgłoszenie rejestracyjne jest złożone w sposób prawidłowy, jedynie rejestruje (umieszcza) podatnika w rejestrze z datą złożenia zgłoszenia rejestracyjnego (deklaratoryjna forma rejestracji) i dokonuje potwierdzenia zarejestrowania podatnika z tą datą jako podatnika VAT czynnego, a w przypadku podatników zwolnionych na podstawie art.113 ust. 1 i 9 ustawy lub wykonujących wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3 - jako podatnika VAT zwolnionego.

Potwierdzenie, o którym mowa w art. 96 ust. 4 ustawy ma charakter prawny zaświadczenia w rozumieniu art. 306a i nast. Ordynacji podatkowej, wydanego w tym przypadku z urzędu, w następstwie jednak akcji podatnika, który na druku VAT-R dokonał zgłoszenia rejestracyjnego, skutkującego jego wpisem do stosownego rejestru podatników VAT.

W kontekście przedstawionej wyżej argumentacji za niezasadny uznać należy wniosek wypływający z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, że złożenie zgłoszenia rejestracyjnego nie jest równoznaczne z rejestracją podatnika.

Dyrektor Izby Skarbowej zauważa, iż w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia organ I instancji wskazał również, że Stronie nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych przez kontrahenta, który w momencie ich wystawiania nie posiadał NIP.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej stanowisko takie uznać należy za nietrafne. Dla ustalenia uprawnień do obniżenia podatku należnego powyższa kwestia nie jest istotna w stopniu uzasadniającym pozbawienie Strony prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur, na których brak jest numeru NIP sprzedawcy. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują bowiem sankcji w postaci pozbawienia podatnika prawa do obniżenia podatku należnego w takiej sytuacji.

W tym miejscu należy zauważyć, iż prawo do obniżenia podatku należnego jest zasadniczą cechą konstrukcyjną podatku od towarów i usług, dlatego preferowana powinna być taka wykładnia przepisów podatkowych, która w jak najmniejszym stopniu prowadzi do ograniczenia tego prawa, a tym samym do zmiany istoty podatku od towarów i usług. Tak więc każdy przypadek pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego musi jednoznacznie wynikać z przepisów prawa, a unormowania w tym zakresie nie powinny podlegać wykładni rozszerzającej.

Ponadto - w kontekście braku NIP sprzedawcy na fakturze - należy zauważyć, iż wymóg uwzględniania na fakturze danych określonych w § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971) jako warunek wykonania prawa do odliczenia, musi być ograniczony do tego co jest konieczne dla zapewnienia prawidłowego poboru podatku od towarów i usług oraz umożliwienia nadzoru ze strony organów skarbowych. Co więcej, dane takie nie mogą z powodu ich ilości czy technicznego charakteru, sprawiać, by wykonanie prawa do odliczenia było praktycznie niemożliwe lub nadmiernie utrudnione. Istotne jest również, że przepis art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług, jak również wydane na jego podstawie przepisy wykonawcze (vide § 11 w/w rozporządzenia) określają obowiązki, a nie uprawnienia dokumentacyjne nałożone na podatników VAT.

Tym samym Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zmieniając zaskarżone postanowienie uznaje stanowisko Strony za prawidłowe.

Mając powyższe na uwadze postanowiono jak w sentencji