• I OSK 485/14 - Wyrok Nacz...
  26.04.2024

I OSK 485/14

Wyrok
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-05-14

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Iwona Kosińska
Jan Paweł Tarno /przewodniczący sprawozdawca/
Maciej Dybowski

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) Sędziowie NSA Maciej Dybowski del. WSA Iwona Kosińska Protokolant asystent sędziego Dorota Chromicka po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 28 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Go 891/13 w sprawie ze skargi M. Ł. na decyzję Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia [...] sierpnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie skreślenia z listy studentów 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza na rzecz M. Ł. od Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego kwotę 258 (dwieście pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wyrokiem z 28 listopada 2013 r., II SA/Go 891/13 uchylił decyzję Rektora Uniwersytetu [...] z [...] sierpnia 2013 r., nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Dziekana Wydziału [...] Uniwersytetu [...] z [...] czerwca 2013 r. w przedmiocie skreślenia z listy studentów. W uzasadnieniu swego orzeczenia Sąd stwierdził, że przesłanki warunkujące skreślenie studenta z listy studentów określone zostały w art. 190 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.), zwanej dalej "ustawą". Zgodnie z ust. 1 powołanego przepisu kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej skreśla studenta z listy studentów, w przypadku niepodjęcia studiów, rezygnacji ze studiów, nie złożenia w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego, ukarania karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni. Kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej może skreślić studenta z listy studentów, w przypadku stwierdzenia braku postępów w nauce, nie uzyskania zaliczenia semestru lub roku w określonym terminie, nie wniesienia opłat związanych z odbywaniem studiów (art. 190 ust. 2). Szczegółowo kwestie te doprecyzowuje regulamin studiów, określony odrębnie dla każdej uczelni (art. 160 ustawy). Regulamin Studiów w Politechnice Łódzkiej, w § 13 pkt 1 stanowi, że zasady rejestracji studentów na kolejne semestry są oparte na systemie akumulacji i transferu punktów. Zgodnie zaś z pkt 9 w stosunku do studenta, który nie spełnił warunków uzyskania rejestracji pełnej lub warunkowej, dziekan podejmuje decyzję o ponownej rejestracji na niższy semestr, udzieleniu urlopu dziekańskiego, w związku ze skierowaniem na ponowną rejestrację na dany semestr w kolejnym roku akademickim lub skreśleniu z listy studentów. Od decyzji, o której mowa w art. 190 ust. 1 i 2 ustawy, stronie przysługuje odwołanie do rektora, a decyzja rektora jest ostateczna (art. 190 ust. 3 tej ustawy).

Decyzje o skreśleniu z listy studentów są uznawane za indywidualne akty administracyjne. Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 207 ust. 1 ustawy należy stosować do nich, jako do decyzji o charakterze administracyjnym, przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego oraz przepisy o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego. Przy czym przepis art. 207 ust. 1 ustawy nakazuje stosować wskazaną procedurę administracyjną "odpowiednio". Wskazanie przez ustawodawcę na "odpowiednie" stosowanie przepisów k.p.a., przesądza o szczególnym charakterze postępowania przed organami szkoły wyższej i o dopuszczalności jedynie pewnych odstępstw od uregulowanych w k.p.a. zasad. Na pewno uznać należy, iż organy nie mogą w sposób dowolny stosować ogólnych przepisów regulujących postępowanie administracyjne. Odpowiednie stosowanie przepisów k.p.a. oznacza, że rozstrzygnięcia podejmowane przez organy szkoły wyższej, w indywidualnych sprawach studentów, jak również postępowania w których one zapadają, muszą zachowywać chociażby minimum procedury administracyjnej, niezbędnej do załatwienia spraw i zagwarantowania ustawowych uprawnień strony, przy zachowaniu autonomii szkoły wyższej (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 listopada 2000 r. SK 18/99, OTK nr 7, poz. 258).

Użycie w art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy słowa "może" wskazuje na uznaniowy charakter rozstrzygnięcia zapadłego na tej podstawie. Brak zaliczenia semestru lub roku studiów niekoniecznie zatem musi stanowić podstawę do skreślenia z listy studentów, lecz może być przesłanką innego rozstrzygnięcia wobec studenta (np. warunkowego wpisu na kolejny semestr). Z utrwalonego już orzecznictwa sądowoadministracyjnego wynika, że nawet działając w ramach uznania administracyjnego organ nie przestaje być związany zasadą prawdy materialnej, obligującą go do podjęcia wszelkich kroków celem dokładnego ustalenia stanu faktycznego sprawy w zgodzie z rzeczywistym stanem rzeczy (art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. – por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 31 maja 2011 r., III SA/Lu 118/11). Co więcej, z uzasadnienia decyzji uznaniowej powinno wynikać, że wszystkie okoliczności istotne dla sprawy zostały rozważone i ocenione, a ostateczne rozstrzygnięcie jest ich logiczną konsekwencją. Niedopuszczalne jest uchylanie się od oceny zarzutów podnoszonych przez stronę, natomiast organ w przypadku rozstrzygnięcia negatywnego dla strony powinien wykazać, że nie mógł inaczej orzec z uwagi na konkretne okoliczności prawne lub faktyczne. W przeciwnym wypadku organ naraża się na skuteczny zarzut naruszenia zasady prawdy obiektywnej i obowiązku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego (art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a.) oraz wadliwie sporządzonego uzasadnienia (art. 107 § 3 k.p.a.), a więc dowolności (arbitralności) rozstrzygnięcia.

Zaskarżone decyzje organów obu instancji powyższym wymogom nie odpowiadają. Zgodnie z art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy oraz § 47 ust. 1 pkt 7 Regulaminu, dziekan wydziału, może skreślić studenta z listy studentów, w przypadku niezaliczenia semestru studiów oraz niezłożenia wniosku o powtarzanie studiów. Wydanie rozstrzygnięcia w powyższym zakresie wiąże się zatem z obowiązkiem wykazania przez organ zaistnienia przesłanek określonych w powołanych przepisach i uzasadnienia zajętego stanowiska. Tymczasem Rektor jako organ odwoławczy, w ogóle nie ustalił stanu faktycznego sprawy, opierając swoje rozstrzygnięcie jedynie na ogólnym stwierdzeniu, że M. Ł. do 30 maja 2013 roku nie spełnił wymogów przewidzianych w planie studiów, nie uzyskał wymaganych zaliczeń, co skutkowało niezaliczeniem semestru studiów. Natomiast Dziekan w ogóle nie poczynił żadnych ustaleń, ograniczając uzasadnienie decyzji do jednego zdania. Z lakonicznego uzasadnienia Rektora oraz braku uzasadnienia decyzji Dziekana nie wynika, czy przesłanką skreślenia był brak zdania egzaminu przedmiotu kończącego się w danym semestrze, czy w danym roku, czy skarżący nie zdał jednego czy kilku przedmiotów, a nawet nie wiadomo z którego konkretnie przedmiotu nie zdał egzaminu i czy był on objęty planem studiów. Lakoniczna wypowiedź organu odwoławczego, który wprawdzie wskazuje, że student "nie spełnił wymogów przewidzianych w planie studiów, nie uzyskał wymaganych zaliczeń, co skutkowało niezaliczeniem semestru studiów", nie określa o jakie przedmioty chodzi, czy nie zaliczył wszystkich przedmiotów, czy tylko niektórych. Brak tych ustaleń jest zaprzeczeniem swobody rozstrzygania w ramach uznania administracyjnego. Obowiązkiem organu administracji jest ustalenie stanu faktycznego. Powyższych uchybień nie może zastąpić korespondencja pomiędzy studentem i Dziekanem.

W aktach sprawy znajduje się pismo promotora pracy naukowej M. Ł. z [...] maja 2013 roku dotyczące oceny studenta. Skoro Dziekan przyjął takie pismo, zatem miało znaczenie w sprawie. Tymczasem treść tego pisma, jak wynika z dalszej korespondencji nie została studentowi ujawniona, w konsekwencji został pozbawiony możliwości obrony własnego prawa. W odwołaniu od decyzji Dziekana student przywołał wniosek o zmianę promotora. Nie jest wiadomym jakie znaczenie dla sprawy miało wymienione pismo, jakie odmowa zmiany promotora. Czy relacje dydaktyczne pomiędzy promotorem a studentem miały znaczący wpływ na wynik sprawy. Brak ustaleń faktycznych uniemożliwia ocenę wagi takiego wniosku, skutków odmowy, skutków uwzględnienia, w aspekcie przesłanek zawartych w powołanych przepisach. Przesłanki takie nie mogą oznaczać, że argumenty podnoszone przez skarżącego w pismach kierowanych do Dziekana, mimo niezaskarżalności do sądu administracyjnego podjętych przez Dziekana rozstrzygnięć, pozostają całkowicie poza kontrolą sądu administracyjnego w postępowaniu o skreślenie z listy studentów.

Organ działając w granicach uznania administracyjnego obowiązany jest szczegółowo ustalić stan faktyczny sprawy, wszechstronnie i wnikliwie rozważyć oraz ocenić cały materiał dowodowy oraz wskazać w uzasadnieniu decyzji okoliczności, które zdecydowały o celowości wydania takiego rozstrzygnięcia, przy uwzględnieniu interesu społecznego i słusznego interesu strony. Z uzasadnienia musi wynikać też, iż organ nie pozostawił poza swoimi rozważaniami argumentów podnoszonych przez stronę, nie pominął istotnych dowodów, lub nie dokonał oceny tego materiału wbrew zasadom logiki lub doświadczenia życiowego. Takich rozważań zabrakło w uzasadnieniu decyzji organów obydwu instancji. Nie wyjaśniły one stanu faktycznego sprawy a tym samym naruszyły art. 7 oraz art. 77 k.p.a.

Ponadto, w przedłożonych Sądowi aktach sprawy nie ma zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie skreślenia M. Ł. z listy studentów. Zgodnie z art. 61 § 4 k.p.a. o wszczęciu postępowania administracyjnego należy zawiadomić wszystkie osoby będące stronami w sprawie. Nie ulega zatem wątpliwości, że organ naruszył zasadę informowania stron, określoną w art. 9 k.p.a. oraz zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu, określoną w art. 10, bo zawiadomienie strony o wszczęciu postępowania w sprawie jest jednym z aspektów jej realizacji. Zasada czynnego udziału w postępowaniu jest dochowana wtedy, gdy organ administracji zapewni stronie warunki do realizowania jej uprawnień do podejmowania czynności procesowych, w tym także składania wyjaśnień.

Reasumując powyższe Sąd stwierdza, że organy nie zastosowały się do obowiązku wyczerpującego rozważenia i oceny zgromadzonego materiału dowodowego, a kwestii istotnych dla wyjaśnienia sprawy nie ujęły w uzasadnieniach wydanych rozstrzygnięć. Taki stan rzeczy skutkuje naruszeniem art. 7, 9, 10, 77 § 1 i 107 § 3 k.p.a., co oznacza, że rozpoznawana sprawa nie została dostatecznie wyjaśniona. To z kolei uniemożliwiało zastosowanie w kontrolowanej sprawie przez organ normy prawa materialnego w postaci art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy o szkolnictwie wyższym.

Sąd stwierdził ponadto, że treść § 47 ust. 1 pkt 7 w zw. z § 44 ust. 2 Regulaminu pozostaje w sprzeczności z zapisem ustawowym albowiem Regulamin we wskazanych przepisach zaostrza kryteria wynikające z art. 190 ust. 2 ustawy. Przepis ten wprowadza bowiem możliwość skreślenia studentów z listy studentów w wypadku, jak w kontrolowanej sprawie – nieuzyskania zaliczenia semestru. Regulamin natomiast w takiej sytuacji przewiduje bezwzględne skreślenie z listy studentów. Niewątpliwie przeto występuje w sprawie kolizja prawa wewnętrznego uczelni i prawa powszechnie obowiązującego, jakim jest Prawo o szkolnictwie wyższym. W tej sytuacji organy związane były normami ustawowymi jako nadrzędnymi. Organy te powinny z tych racji orzekać w sposób nienaruszający norm ustawowych, a zatem wyłącznie w oparciu o art. 190 ust. 2 ustawy.

Powyższy wyrok został zaskarżony w całości przez Rektora Uniwersytetu [...] poprzez złożenie skargi kasacyjnej, w której zarzucono Sądowi naruszenie:

1) przepisów postępowania przed sądami administracyjnymi, tj. art. 3 § 1 i § 2 pkt 1 oraz art. 134 § 1 p.p.s.a. i art. 151 p.p.s.a., polegające na tym, że Sąd pierwszej instancji nie ustalił prawidłowo stanu faktycznego oraz prawnego w zakresie materialnoprawnej podstawy uchylonych decyzji Rektora Uniwersytetu [...] oraz Dziekana Wydziału [...], nie dokonał pełnej kontroli ww. decyzji pod kątem ich zgodności z prawem, zarzucając organowi naruszenie art. 7 oraz 77 k.p.a. - w wyniku czego nie zastosował środka określonego w art. 151 p.p.s.a.;

2) prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 207 w zw. z art. 190 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym przejawiające się tym, że Sąd błędnie uznał, że wskazanie przez organ okoliczności skreślenia studentów z listy studentów, nie spełnia wymogu rozstrzygania w ramach uznania administracyjnego, podczas gdy sądowa kontrola decyzji w przedmiocie skreślenia z listy studentów nie może wkraczać w dziedziny chronione autonomią uczelni wyższej, a przy wydawaniu decyzji w tym przedmiocie przepisy k.p.a. stosuje się jedynie "odpowiednio", co oznacza, że nie stosuje się ich wprost i nie wszystkie, a jedynie te które odnoszą się do wydawania decyzji administracyjnych i to z uwzględnieniem specyfiki oraz pierwszeństwem uregulowań zawartych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, podczas gdy decyzja organów uczelni, w kontekście wyrażonej w art. 70 ust. 5 Konstytucji RP zasady autonomii szkól wyższych, nie musi spełniać tak surowych kryteriów jak decyzja organu administracyjnego, a także uznanie że niepoinformowanie studenta o wszczęciu postępowania w przedmiotowej sprawie oraz niezapoznanie studenta z pismem promotora kierowanym w ramach podległości służbowej do władz uczelni mogły mieć istotny wpływ na wynik przedmiotowej sprawy, a tym samym zaskarżona decyzja nie spełnia minimalnych wymagań przewidzianych Kodeksem postępowania administracyjnego;

3) prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie § 13 pkt 1 i pkt 9 regulaminu Studiów w Politechnice Łódzkiej, podczas gdy M. Ł. jest studentem Uniwersytetu [...] i znajdują do niego zastosowanie przepisy regulaminu studiów Uniwersytetu [...];

4) art. 207 w zw. z art. 190 Prawa o szkolnictwie wyższym przejawiające się tym, że Sąd uznał, że zaskarżona decyzja nie spełnia minimalnych wymogów określonych przepisami k.p.a., podczas gdy do spraw w przedmiocie skreślenia studenta z listy studentów, przepisy te stosuje się z uwzględnieniem specyfiki i pierwszeństwem uregulowań zawartych w Prawie o szkolnictwie wyższym.

Na tej podstawie wniesiono o 1) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gorzowie Wielkopolskim oraz o 2) zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu tej skargi kasacyjnej podniesiono, że analiza przez Sąd treści zapisów Regulaminu studiów w Politechnice Łódzkiej w przypadku, kiedy sprawa dotyczy studenta Uniwersytetu [...] prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji nie tylko błędnie ustalił okoliczności stanu faktycznego sprawy, ale również błędnie uznał, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znalazły przepisy Regulaminu Studiów Politechniki Łódzkiej.

Ponadto, ze stanowiskiem Sądu I instancji, dotyczącym niewyjaśnienia stanu faktycznego sprawy przez Rektora oraz Dziekana Wydziału [...] Uniwersytetu [...] nie sposób się zgodzić w świetle przedstawionej w uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia argumentacji Sądu I instancji. Po pierwsze, Sąd ten nie ustalił prawidłowo stanu faktycznego w zakresie materialnoprawnej podstawy uchylonych decyzji, jak również nie dokonał pełnej kontroli ww. decyzji pod kątem ich zgodności z prawem, w wyniku czego nie zastosował środka określonego w art. 151 p.p.s.a., naruszając tym samym art. 3 § 1 i § 2 pkt 1 oraz art. 134 § 1 i 151 p.p.s.a. Nie może bowiem umknąć uwadze, że z treści uzasadnienia uchylonej decyzji jednoznacznie wynika, że organy w sposób wyczerpujący ustaliły stan faktyczny sprawy, wskazując, że niespełnienie warunków wpisu warunkowego na kolejny semestr studiów, tj. zaliczenia przedmiotów: [1] oraz seminarium magisterskie, co stanowi podstawę do skreślenia studenta z listy studentów, w oparciu o art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy oraz § 47 ust. 1 pkt 7 regulaminu studiów Uniwersytetu [...]. Nadto w treści uzasadnienia podano, że zgodnie z § 41 ust. 1 regulaminu studiów student, który spełnił wymogi przewidziane w planie studiów dla danego semestru studiów, uzyskuje zaliczenie tego semestru oraz wpis na następny semestr studiów. Zgodnie § 27 regulaminu studiów Uniwersytetu [...] to prowadzący zajęcia przedstawia studentom program zajęć oraz zasady i sposób ich zaliczenia i to prowadzący decyduje, czy wymogi te zostały spełnione. M. Ł. w roku akademickim 2012/2013 został wpisany warunkowo na IV semestr studiów na kierunku [...] z terminem zaliczenia tego semestru do dnia 30 kwietnia 2013 r., ze względu na niezaliczone przedmioty: [1] oraz seminarium magisterskie. Na wniosek studenta decyzją z [...] maja 2013 r. Dziekan przedłużył wpis warunkowy do 30 maja 2013 r. Mimo przedłużenia wpisu warunkowego M. Ł. do dnia 30 maja 2013 r. nie spełnił wymogów przewidzianych w planie studiów, nie uzyskał wymaganych zaliczeń, przy czym oczywistym pozostaje, że na wymagane zaliczenia składają się zaliczenia z przedmiotów [1] oraz seminarium magisterskie, co skutkowało niezaliczeniem semestru studiów. Ustalenia organu w tym zakresie znajdują również odzwierciedlenie w kartach okresowych osiągnięć studenta znajdujących się w aktach sprawy. W toku postępowania ustalono nadto, że M. Ł. nie złożył wniosku o powtarzanie niezaliczonego semestru.

Błędne jest również ustalenie przez Sąd I instancji, że z uzasadnienia decyzji uznaniowej nie wynika, że wszystkie okoliczności istotne dla sprawy zostały rozważone i ocenione, a ostateczne rozstrzygnięcie jest ich logiczną konsekwencją. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazano bowiem, że przesłanki skreślenia studenta z listy studentów, uszczegółowione jedynie w regulaminie studiów, określa art. 190 ustawy. Jedną z tych przesłanek, określoną w art. 190 ust. 2 pkt 2, stanowi nieuzyskanie zaliczenia semestru lub roku w określonym terminie. Błędne jest tym samym stwierdzenie Sądu, że w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia zasady uznania administracyjnego. Zgodnie z tymi zapisami nieuzyskanie zaliczenia semestru w określonym terminie oraz niezłożenie wniosku o powtarzanie semestru stanowi przesłankę do skreślenia studenta z listy studentów. Brak odniesienia do powołanych wyżej okoliczności, a mianowicie nieuzyskania przez M. Ł. zaliczeń z przedmiotów: [1] oraz seminarium magisterskie, niezłożenie przez studenta wniosku o powtarzanie semestru pozwala przyjąć, że okoliczności te zostały przez Sąd I instancji w całości pominięte.

Sądowa kontrola decyzji w przedmiocie odmowy przyjęcia na studia nie może wkraczać w dziedziny chronione autonomią uczelni wyższej. Decyzja organów uczelni, w kontekście wyrażonej w art. 70 ust. 5 Konstytucji RP zasady autonomii szkól wyższych, nie musi spełniać tak surowych kryteriów jak decyzja organu administracyjnego. Skoro ustalono, że student w roku akademickim 2012/2013 został wpisany warunkowo na IV semestr studiów na kierunku [...] z terminem zaliczenia tego semestru do 30 maja 2013 r., przy czym mimo przedłużenia wpisu warunkowego M. Ł. do 30 maja 2013 r. nie spełnił wymogów przewidzianych w planie studiów, tj. nie uzyskał wymaganych zaliczeń z przedmiotów [1] oraz seminarium magisterskie, nie złożył wniosku o powtarzanie semestru a także nie przedłożył w dziekanacie indeksu oraz karty okresowych osiągnięć studenta wraz z wymaganymi zaliczeniami, to wszystkie wskazane w tym miejscu okoliczności stanowiły podstawę podjęcia decyzji w ramach uznania administracyjnego organu. Zgodnie z art. 189 ustawy, do ustawowych obowiązków studenta należy postępowanie zgodnie z treścią ślubowania i regulaminem studiów. Skoro student ma obowiązek znać przepisy obowiązujące w uczelni, potrafi z nich wywieść swoje uprawnienia, o czym świadczy składanie w toku studiów szeregu pism i wniosków, jak również korzystanie przez M. Ł. z możliwości wpisu warunkowego oraz jego przedłużenia, to brak jest podstaw do przyjęcia, że w stosunku do studenta niespełniono wszystkich wymogów procedury związanej ze skreśleniem z listy studentów. Wszczęcie postępowania w przedmiocie skreślenia z listy studentów stanowi naturalną konsekwencję wystąpienia okoliczności, o których mowa w powołanych przepisach, które wystąpiły po stronie studenta. Student korzystający ze swoich uprawnień, który w toku studiów wyczerpał wszystkie środki związane z możliwością ich kontynuowania, o czym świadczy wcześniejszy wniosek o wpis warunkowy zgodnie z § 44 ust. 1 pkt 1 Regulaminu studiów Uniwersytetu [...] oraz nie złożył w zakreślonym terminie wniosku o powtarzanie semestru zgodnie z § 44 ust. 1 pkt 2, miał pełną świadomość konsekwencji nieuzyskania zaliczeń z przedmiotów [1] oraz seminarium magisterskie. To na studencie spoczywa obowiązek uzyskania odpowiednich zaliczeń w celu spełnienia wymogów przewidzianych w planie studiów. Biorąc pod uwagę powyższe nie można uznać, że naruszenie procedury administracyjnej w postaci niepoinformowania studenta o wszczęciu postępowania w przedmiocie skreślenia z listy studentów mogło mieć istotny wpływ na wynik przedmiotowej sprawy. Podobnie wpływu na wynik przedmiotowej sprawy nie mogły mieć pisma studenta złożone po dacie 30 maja 2013 r. ponieważ w oczywisty sposób zmierzają one do wzruszenia podjętej na podstawie art. 190 ustawy decyzji o skreśleniu z listy studentów, po wykorzystaniu przez studenta wszelkich możliwości kontynuowania studiów i chęć przerzucenia na Uniwersytet [...] odpowiedzialności za niespełnienie przez studenta wymogów przewidzianych w planie studiów, podczas gdy to na studencie spoczywa obowiązek spełnienia tych wymogów w tym m.in. uzyskania zaliczeń przedmiotów, semestru.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W postępowaniu przed NSA prowadzonym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej obowiązuje generalna zasada ograniczonej kognicji tego sądu (art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270, zwanej dalej p.p.s.a.). NSA jako sąd II instancji rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, wyznaczonych przez przyjęte w niej podstawy, określające zarówno rodzaj zarzucanego zaskarżonemu orzeczeniu naruszenia prawa, jak i jego zakres. Z urzędu bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania. Ta jednak nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie.

Skarga kasacyjna nie mogła być uwzględniona, albowiem podniesione w niej zarzuty przeciwko zaskarżonemu wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim nie są trafne.

Zgodnie z art. 133 § 1 zd. 1 p.p.s.a. sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, chyba że organ nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2. Z istoty sądowej kontroli administracji wynika, że sąd orzeka wedle stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dacie wydania zaskarżonego aktu lub podjęcia zaskarżonej czynności, a wynikającego z akt sprawy. Ma zatem obowiązek ocenić, czy zebrany w postępowaniu administracyjnym materiał dowodowy jest pełny, został prawidłowo zebrany i jest wystarczający do ustalenia, jaki stan faktyczny wynika z akt sprawy i czy w świetle istniejącego wówczas stanu prawnego podjęte przez organ rozstrzygnięcie sprawy jest zgodne z obowiązującym prawem. Mówiąc innymi słowy sąd administracyjny bada, czy ustalenia faktyczne dokonane w postępowaniu przed organami administracyjnymi, odpowiadają prawu – por. wyrok NSA z 23 stycznia 2007 r., II FSK 72/06, ONSAiWSA 2008, nr 2, poz. 31.

Zakres rozpoznania sprawy przez sąd administracyjny jest kształtowany w oparciu o materiał faktyczny i dowodowy, który legł u podstaw wydania zaskarżonego aktu administracyjnego i znajduje się w nadesłanych przez organ aktach sprawy. Zadaniem sądu administracyjnego jest w rezultacie ustalenie, czy zebrany w postępowaniu administracyjnym i znajdujący się w przedstawionych sądowi aktach sprawy materiał dowodowy jest pełny, czy został prawidłowo oceniony i czy jest wystarczający do wydania aktu administracyjnego. Jeżeli ustalenie to wypadło dla organów administracji negatywnie, sąd administracyjny jest uprawniony i zarazem zobowiązany do uchylenia zaskarżonego aktu – por. szerzej postanowienie NSA z 9 września 2005 r., FSK 1925/04.

W konsekwencji, nie ulega najmniejszym wątpliwościom konstatacja, że obowiązek wyjaśnienia stanu faktycznego spoczywa na organach prowadzących postępowanie administracyjne w sprawie, a nie na sądzie administracyjnym, jak mylnie twierdzi Rektor w swojej skardze kasacyjnej. Trafna zatem jest ocena prawna Sądu I instancji, że organy Uniwersytetu [...] tego obowiązku nie dopełniły, mimo że jest on warunkiem koniecznym prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Dowodzi tego niezbicie materiał dowodowy zgromadzony w aktach administracyjnych rozpoznawanej sprawy. Wynika z nich (zob. k. nr 36), że skarżący M. Ł. uzyskał zaliczenie przedmiotu "[1]" w dniu 29 maja 2013 r., a więc w wyznaczonym przez Dziekana terminie, na ocenę 3+ (dostateczny plus). Tymczasem skarżący kasacyjnie, zarówno w zaskarżonej decyzji, jak i w skardze kasacyjnej bezzasadnie twierdzi, że M. Ł. tego zaliczenia nie otrzymał. Prawidłowo więc Sąd i instancji ocenił, że dostrzeżone przez niego naruszenia wskazanych w zaskarżonym wyroku przepisów postępowania administracyjnego (w szczególności art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a.), mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co wypełnia dyspozycję art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., nakazującego sądowi administracyjnemu w takim wypadku uwzględnić skargę.

Bez znaczenia natomiast pozostaje uchybienie Sądu I instancji polegające na przywołaniu przepisów Regulaminu Studiów Politechniki Łódzkiej, które rzeczywiście nie mają zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ mimo to, zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę kasacyjną za niemającą usprawiedliwionych podstaw i na podstawie art. 184 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na zasadzie art. 204 pkt 2 p.p.s.a. w związku z art. 205 § p.p.s.a.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...