II SA/Wa 2391/13

Uzasadnienie

Stan sprawy przedstawia się następująco:

Komendant Powiatowy Policji w P. rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...] obniżył [...] ([...]) O. T. dodatek funkcyjny o 30% otrzymywanej stawki, tj. do kwoty 1.120,00 złotych miesięcznie. W wyniku złożonego odwołania Komendant [...] Policji rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] stycznia 2011 r. utrzymał w mocy zaskarżony rozkaz personalny. Wojewódzki Sąd Administracyjny uwzględnił skargę O. T. na powyższą decyzję i prawomocnym wyrokiem z dnia 17 listopada 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 869/11 uchylił zaskarżony rozkaz personalny oraz utrzymany nim w mocy rozkaz personalny organu I instancji w przedmiocie obniżenia dodatku funkcyjnego o 30% i orzekł, iż rozkaz personalny nie podlega wykonaniu w całości.

Pismem z dnia [...] kwietnia 2012 r. pełnomocnik [...] ([...]) O. T. złożył wniosek o wypłatę na rzecz wymienionego obniżonego dodatku funkcyjnego za okres od dnia [...] grudnia 2010 r. do dnia [...] listopada 2011 r. wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę.

Komendant Powiatowy Policji w P. decyzją z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] odmówił O. T. wypłaty kwoty 4.074 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie liczonymi od kwoty faktycznie obniżonego dodatku do uposażenia za każdy miesiąc przypadającej płatności, począwszy od dnia [...] grudnia 2010 r. do dnia zapłaty. Przed wydaniem powyższej decyzji Komendant Powiatowy Policji w P. zwrócił się do Naczelnika Wydziału Finansów i Budżetu K[...]P z prośbą o wskazanie za jaki okres [...] ([...]) O. T. wypłacono wyrównanie dodatku funkcyjnego. W odpowiedzi organ uzyskał informację, iż stronie wypłacono kwotę 1.664,00 zł tytułem wyrównania dodatku funkcyjnego od dnia wydania wyroku, tj. 17 listopada 2011 r. W związku z powyższym, organ I instancji wskazał, iż tylko stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej wywiera daleko idący skutek ex tunc. Natomiast wyrok wydany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w przedmiotowej sprawie został wydany na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, rodzi zatem skutek ex nunc, na przyszłość. W przypadku gdyby Sąd stwierdził nieważność rozkazu, wyrok wywarłby skutki ex tunc (wstecz), jednak w przedmiotowej sprawie WSA uchylił rozkaz personalny Komendanta [...] Policji utrzymujący w mocy rozkaz Komendanta Powiatowego Policji w P., zatem wyrok wywiera skutek na przyszłość i wobec tego żądanie jest niezasadne.

W dniu [...] czerwca 2012 r. pełnomocnik strony wniósł odwołanie od powyższej decyzji, w którym wniósł o jej uchylenie w całości i wydanie orzeczenia co do istoty sprawy.

Komendant [...] Policji decyzją z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 2 w zw. z art. 127 § 2 k.p.a., uchylił decyzję Komendanta Powiatowego Policji w P. z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wypłaty O. T. kwoty 4.074 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie liczonymi od kwoty faktycznie obniżonego dodatku do uposażenia za każdy miesiąc przypadającej płatności, począwszy od [...] grudnia 2010 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.

Decyzja Komendanta [...] Policji z dnia [...] lipca 2012 r. stała się przedmiotem skargi wniesionej przez pełnomocnika O. T. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Pełnomocnik strony wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie organowi sprawy do ponownego rozpatrzenia w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 27 maja

2013 r. sygn. akt II SA/Wa 628/13 uchylił zaskarżoną decyzję, stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że złożenie wniosku pełnomocnika strony bez pełnomocnictwa na piśmie upoważniającego do dokonania takowej czynności prawnej rodzi po stronie organu obowiązek wezwania wnoszącego do uzupełnienia braku formalnego podania w zakreślonym terminie pod rygorem pozostawienia tego podania bez rozpoznania (art. 64 § 2 w zw. z art. 33 § 3 k.p.a.).

Naruszenie przez organ I instancji przepisu prawa procesowego, dotyczy uchybienia formalnego - zaniechania wezwania do uzupełniania wniosku strony. Tego typu wada procesowa nie ma nic wspólnego z postępowaniem wyjaśniającym, a zatem nie może być kwalifikowana jako wada mająca istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Podanie obarczone wadą formalną, którego braku nie uzupełniono w zakreślonym terminie powoduje, iż sprawa w ogóle nie zostanie załatwiona w formie orzeczenia kończącego sprawę. Natomiast art. 138 § 2 k.p.a. daje organowi odwoławczemu możliwość wydania decyzji kasacyjnej w sytuacji, gdy konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy wywiera istotny wpływ na rozstrzygnięcie, a więc końcowy sposób załatwienia sprawy. Takich cech nie posiada wyjaśnienie kwestii skuteczności wniesienia podania, albowiem może to uczynić zarówno organ, do którego podanie wpłynęło, jak i organ II instancji w postępowaniu odwoławczym.

W wytycznych Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, iż organ odwoławczy w toku ponownie prowadzonego postepowania w drugiej instancji będzie zobowiązany wezwać pełnomocnika strony do uzupełnienia braku formalnego podania w trybie zakreślonym przepisem art. 64 § 2 k.p.a. i w zależności od reakcji na to wezwanie, rozpatrzy odwołanie strony i wyda decyzję co do istoty lub uchyli zaskarżoną decyzję w całości i umorzy postępowanie pierwszej instancji w całości na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a.

W dniu [...] września 2013 r. do Wydziału Kadr K[...]P wpłynęło pełnomocnictwo dla adw. T. T. do reprezentowania skarżącego we wszystkich etapach postępowania administracyjnego i sądowego.

Komendant [...] Policji decyzją nr [...] z dnia [...] października 2013 r. wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 127 § 2 k.p.a. uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej żądania wypłaty odsetek w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie kwoty 4.074 zł liczonymi od kwoty faktycznie obniżonego dodatku do uposażenia za każdy miesiąc przypadającej płatności począwszy od [...] grudnia 2010 r. do dnia zapłaty i w tej części umorzył postępowanie I instancji, w pozostałej części zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy przedstawił wskazany już wyżej stan faktyczny sprawy. Organ wskazał, iż tylko stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej wywiera daleko idący skutek ex tunc. Taki skutek odniósłby wyrok wydany na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Natomiast wydany w przedmiotowej sprawie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 listopada 2011 r. sygn. akt II SA/Wa 869/11 uchylił rozkaz personalny nr [...] Komendanta [...] Policji z dnia [...] stycznia 2011 r. oraz utrzymany nim w mocy rozkaz personalny nr [...] Komendanta Powiatowego Policji w P. z dnia [...] listopada 2010 r. o obniżeniu skarżącemu dodatku funkcyjnego. W tej sytuacji wyrok ten wywiera jedynie skutek ex nunc (na przyszłość). W tej sytuacji skarżącemu przysługiwała od dnia wyrokowania tj. 17 listopada 2011 r. wypłata różnicy pomiędzy wysokością dodatku funkcyjnego posiadanego przed obniżeniem a faktycznie wypłaconym w związku z obniżeniem tego dodatku. Różnica ta została wypłacona co potwierdza pismo zastępcy Naczelnika Wydziału Finansów i Budżetu Komendy [...] Policji z dnia [...] kwietnia 2012 r.

Rozpatrując natomiast roszczenie w przedmiocie odsetek za opóźnienie w zapłacie wskazanej wyżej kwoty 4.074 zł organ wskazał, iż sprawa o odsetki nie jest sprawą administracyjną, której rozpoznanie należy do właściwości organów administracji publicznej. W tej sytuacji, żądanie strony jest w tym zakresie bezprzedmiotowe i należało je w oparciu o art. 105 k.p.a. umorzyć.

W skardze na powyższą decyzję w części dotyczącej odmowy wypłaty kwoty 4.074 zł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie O. T. zarzucił organowi naruszenie prawa materialnego polegającego na zastosowaniu błędnej wykładni art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi polegającej na wskazaniu, iż wyrok sądu administracyjnego, wydany w tym trybie i w tej konkretnej sprawie wywarł skutki ex nunc. W tym zakresie pominięcie powszechnego w doktrynie i judykaturze poglądu, że kwestie jaki skutek ex tunc czy ex nunc ma określone orzeczenie zależy od właściwości stosunku materialnoprawnego oraz stanu faktycznego konkretnej sprawy co przez organy policyjne zostało pominięte. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej i zasądzenie kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę Komendant [...] Policji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe argumenty faktyczne i prawne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyiny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania. Innymi słowy, sąd administracyjny kontroluje legalność rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i obowiązującymi przepisami prawa procesowego.

Skarga analizowana pod tym kątem nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z brzmieniem art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji

(t. j.: Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687 ze zm.). prawo do uposażenia powstaje z dniem mianowania policjanta na stanowisko służbowe. Uposażenie policjanta składa się z uposażenia zasadniczego i z dodatków do uposażenia (art. 100). Wysokość uposażenia zasadniczego policjanta jest uzależniona od grupy zaszeregowania jego stanowiska służbowego oraz od posiadanej wysługi lat (art.101 ust.1). Zmiana uposażenia następuje z dniem zaistnienia okoliczności uzasadniających tę zmianę (art. 106 ust. 1). Jeżeli prawo do uposażenia powstało lub zmiana uposażenia nastąpiła w ciągu miesiąca, uposażenie na czas do końca miesiąca oblicza się w wysokości 1/30 części miesięcznego uposażenia za każdy dzień, gdy przepisy szczególne nie stanowią inaczej (art. 106 ust. 2). Prawo do uposażenia wygasa natomiast z ostatnim dniem miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie policjanta ze służby lub zaistniały inne okoliczności uzasadniające wygaśnięcie tego prawa (art. 106 ust.3).

Niewątpliwie, zgodnie z § 6 ust.2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad otrzymywania i wysokości uposażenia zasadniczego policjantów, dodatków do uposażenia oraz ustalania wysługi lat, od której jest uzależniony wzrost uposażenia zasadniczego (Dz. U Nr 152, poz. 1732 – ze zm.) za dodatek o charakterze stałym uznać należy dodatek funkcyjny, który stosownie do przepisu art.104 ust. 2 ustawy o Policji przysługuje policjantowi pełniącemu służbę na stanowisku kierowniczym lub samodzielnym. Oceniając zgodność z prawem zaskarżonej decyzji należy mieć na uwadze, że zasadnicza istota sporu w niniejszej sprawie wynika z rozbieżności stanowisk strony skarżącej i organu na okoliczność skutków jakie w sferze prawa do uposażenia – w tym przypadku dodatku funkcyjnego, wywiera uchylenie przez sąd administracyjny decyzji ostatecznej orzekającej o obniżeniu z dniem [...] grudnia 2010 r. O. T. dodatku funkcyjnego o 30 % otrzymanej stawki tj. do kwoty 1.120 zł miesięcznie.

Na skutek wniesionej przez stroną skargi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem sygn. akt II SA/Wa 869/11 z dnia 17 listopada 2011 r. uchylił rozkaz personalny nr [...] Komendanta [...] Policji z dnia [...] stycznia 2011 r . oraz utrzymany nim w mocy rozkaz personalny nr [...] Komendanta Powiatowego Policji w P. z dnia [...] listopada 2010 r. w przedmiocie obniżenia dodatku funkcyjnego. Wyrok ten stał się prawomocny od dnia 28 stycznia 2012 r.

Na tym właśnie wyroku opiera swoje żądanie pełnomocnik [...] ([...]) O. T. twierdząc, iż skoro rozkazy personalne o obniżeniu dodatku funkcyjnego uległy uchyleniu to przysługuje mu wyrównanie dodatku funkcyjnego do pobieranej uprzednio wysokości za cały okres obniżenia dodatku tj. zdaniem pełnomocnika strony – od dnia 2 grudnia 2010 r.

W ocenie Sądu organ nie naruszył prawa materialnego nie podzielając stanowiska strony co do sposobu interpretacji skutków wyroku WSA w Warszawie z dnia 17 listopada 2011 r. uchylającego rozkaz personalny Komendanta [...] Policji nr [...] z dnia [...] stycznia 2011 r. w przedmiocie obniżenia dodatku funkcyjnego. Rozpatrywana tu kwestia była już w przeszłości wielokrotnie przedmiotem wyroków sądów administracyjnych obu instancji, które w sposób jednoznaczny rozstrzygnęły sporne zagadnienia, wyrażając poglądy, z którymi skład sądu orzekający w niniejszej sprawie w pełni się zgadza.

Mianowicie, należy przyjąć, iż tylko wyrok sądu stwierdzający nieważność zaskarżonego aktu eliminuje ten akt ze skutkiem ex tunc z obrotu prawnego. Uchylenie zaś decyzji wyrokiem sądowym nie oznacza takiego samego skutku, a wskazuje na działanie wyroku do przodu, czyli ex nunc. Oznacza to, że wadliwa decyzja usunięta zostaje z obrotu prawnego z dniem uprawomocnienia się wyroku uchylającego decyzję i od tej daty najwcześniej należy rozpatrywać skutki wyroku uchylającego (vide wyrok NSA z dnia 2 marca 2010 r. sygn. akt I OSK 1245/09 dostępny w internie na str. orzeczenie.wsa.gov.pl).

Wskazać dodatkowo należy, że zgodnie z art. 170 p.p.s.a. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w przypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Ten rodzaj określenia prawomocności nazywany w doktrynie prawomocnością materialną dotyczy skutku rozstrzygnięcia ze względu na jego treść w orzeczeniu sądowym (vide: W. Chróścielewski. J.P. Tarno, Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2004, str. 526- 527). Skoro zatem dopiero prawomocny wyrok wiąże strony i sąd, który je wydał jak również inne sądy i inne organy państwowe, to należy podzielić stanowisko organów orzekających w sprawie, że skutki wyroku WSA w Warszawie uchylającego rozkaz personalny o obniżeniu dodatku funkcyjnego należy rozpatrywać przez pryzmat działania tego wyroku na przyszłość poczyniając od dnia jego prawomocności. Tak więc skutki rozkazu personalnego uchylonego tym wyrokiem trwają od chwili uzyskania przez niego przymiotu ostateczności i do dnia poprzedzającego datę uprawomocnienia wyroku (podobnie wyrok NSA z dnia 2 marca 2010 r. I OSK, 1245/09 baza orzeczeń sądów administracyjnych).

W takim stanie rzeczy, podjęte w sprawie decyzje należy uznać za prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w skardze za nieuzasadnione. Sąd nie stwierdził takich naruszeń prawa, które skutkowałyby koniecznością uwzględnienia skargi.

Z uwagi na powyższe. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.:Dz. U. z 2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji wyroku.