II GZ 267/12

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w R. postanowieniem z dnia 22 czerwca 2012 r., sygn. akt I SA/Rz 539/12, po rozpoznaniu sprawy ze skargi T. C. P. Spółki jawnej na informację o pozostawieniu bez rozpatrzenia przez R. Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. w R. protestu od oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu z dnia 1 czerwca 2012 r., przekazał sprawę według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W., z następującym uzasadnieniem.

T. C. P. Spółka jawna złożyła w dniu [...] marca 2012 r. w R. Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (dalej: RARR) wniosek o dofinansowanie ze środków unijnych projektu "Integracja systemu controllingowego Fineus z systemami partnerów w celu automatyzacji procesu budżetowania" w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 8 Oś Priorytetowa – Społeczeństwo Informacyjne – zwiększanie innowacyjności gospodarki, Działanie 8.2.

W piśmie z dnia [...] maja 2012 r. RARR poinformowała skarżącą spółkę, że złożony przez nią wniosek nie uzyskał pozytywnej oceny, gdyż nie spełnia wszystkich kryteriów oceny merytorycznej. Pismem z dnia [...] czerwca 2012 r. RARR poinformowała spółkę, że złożony przez nią protest nie podlega rozpatrzeniu, gdyż został wniesiony po upływie terminu przewidzianego na jego wniesienie. Termin ten upływał z dniem 25 maja 2012 r., a protest został nadany w placówce pocztowej w dniu 29 maja 2012 r. W powyższym piśmie brak jest jakiegokolwiek pouczenia co do uprawnienia do jego zaskarżenia.

W dniu [...] czerwca 2012 r. spółka złożyła w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w R. skargę, w której jako "stronę przeciwną" wskazała R. Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. w R., zaś jako przedmiot zaskarżenia pismo RARR z dnia 8 maja 2012 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w R., przekazując sprawę według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W., wyjaśnił, że w opracowanym przez Instytucję Zarządzającą Szczegółowym opisie priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 wskazano – w odniesieniu do przedmiotowego wniosku – Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji jako Instytucję Pośredniczącą oraz Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości jako Instytucję Wdrażającą (Instytucję Pośredniczącą II stopnia). Według uregulowań zawartych w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275 ze zm.; dalej: ustawa o PARP) Agencja ta uczestniczy w realizacji programów operacyjnych właśnie jako Instytucja Wdrażająca (Instytucja Pośrednicząca II stopnia), ale realizację niektórych zadań może zlecić Regionalnej Instytucji Finansującej wybranej w drodze konkursu (art. 4 ust. 1a pkt 1, art. 6d ust. 1 i 3 ustawy o PARP). Na potrzeby opisanego wyżej Programu i działania objętego wnioskiem skarżącej spółki rolę Regionalnej Instytucji Finansującej pełni R. Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w R., która – jak wynika z załącznika 4.3 ww. Szczegółowego opisu priorytetów... – przyjmuje i dokonuje oceny formalnej oraz merytorycznej wniosków o dofinansowanie, zapewnia obsługę Komisji Konkursowej itd. Jednakże to Instytucja Wdrażająca, czyli Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości z siedzibą w W. odpowiada za proces prawidłowej realizacji działania w zakresie powierzonych jej zadań, powołuje członków Komisji Konkursowej w Regionalnych Instytucjach Finansujących, weryfikuje protokoły z oceny tych Komisji zawierające listy projektów rekomendowanych do dofinansowania itd., a zatem wykonuje decydujące czynności w ramach Programu i ponosi za nie odpowiedzialność, również w zakresie tych działań, które powierzyła Regionalnej Instytucji Finansującej.

Sad pierwszej instancji podniósł, że w Załączniku 4.4 ww. Szczegółowego opisu priorytetów... dotyczącym procedury odwoławczej wskazano, że skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego przysługująca "na negatywny wynik procedury odwoławczej" powinna być wnoszona do tego sądu, na którego terenie właściwości miejscowej ma siedzibę Instytucja Pośrednicząca, której działalność została zaskarżona – zgodnie z art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270; dalej: p.p.s.a.). Negatywny wynik procedury odwoławczej sprecyzowano w tymże Załączniku jako "rozstrzygnięcie protestu przez Instytucję Pośredniczącą". W niniejszej sprawie protest pozostawiono bez rozpatrzenia, jednakże w ocenie Sądu przyjąć należy, że wobec wyznaczenia siedziby Instytucji Pośredniczącej jako skutkującej właściwością miejscową wojewódzkiego sądu administracyjnego, tenże sąd będzie właściwy do kontroli wszelkich działań podejmowanych przez tę instytucję w ramach postępowania odwoławczego (w tym także dopuszczalności tych skarg).

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w R., skoro Instytucją Pośredniczącą w niniejszej sprawie jest Ministerstwo Administracji I Cyfryzacji w W z siedzibą w W., to sądem właściwym miejscowo jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. (§ 1 pkt 13 Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2003 r. w sprawie utworzenia wojewódzkich sądów administracyjnych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości, Dz. U. Nr 72, poz. 652 ze zm.).

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła spółka T. C. P., wnosząc o jego uchylenie w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie przepisu art. 59 § 1 p.p.s.a. poprzez nieuzasadnione zastosowanie i przekazanie sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W.

Zdaniem skarżącej jedynym właściwym sądem do rozpoznania przedmiotowej skargi jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w R., ponieważ wszelkie dotychczasowe działania skarżącej związane z uzyskiwaniem dofinansowania projektu w ramach PO IG 2007-2013 podejmowane były za pośrednictwem Regionalnej Instytucji Finansującej, tj. RARR, która to także wystosowała do spółki pismo informujące o pozostawieniu protestu bez rozpatrzenia. Skoro więc zgodnie z postanowieniami Procedury Odwoławczej w ramach PO IG oraz art. 13 § 2 p.p.s.a. przysługujący skarżącej środek odwoławczy w postaci skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na negatywny wynik procedury odwoławczej powinien być wniesiony do sądu, na którego terenie właściwości miejscowej ma siedzibę Instytucja Pośrednicząca, której działalność została zaskarżona, nie można przyjąć, że WSA w R. nie jest sądem właściwym w niniejszej sprawie.

W uzasadnieniu zażalenia skarżąca wskazała ponadto, że zaskarżone pismo RARR z dnia [...] czerwca 2012 r. nie zawiera pouczenia, jakie działania można podjąć po wyczerpaniu środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego i po otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej, a konkretnie o możliwości wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Zdaniem spółki przekazanie sprawy do WSA w W. może narazić skarżącą na ryzyko związane z nierozpoznaniem skargi, mimo braku pouczenia, do jakiego sądu powinien ją złożyć.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 25 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 ze zm.; dalej: u.z.p.p.r.) za prawidłową realizację programu odpowiada w przypadku programu operacyjnego – instytucja zarządzająca, którą jest odpowiednio minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego lub zarząd województwa. Instytucja zarządzająca może natomiast, zgodnie z art. 27 ust. 1 u.z.p.p.r., w drodze porozumienia powierzyć instytucji pośredniczącej część zadań związanych z realizacją programu operacyjnego. Podmioty te zostały skonkretyzowane w Szczegółowym opisie priorytetów PO IG 2007-2013 (wersja z dnia 5 kwietnia 2012 r.). Wynika z niego m.in., że rolę Instytucji Zarządzającej dla Priorytetu VIII, Działania 8.1, pełni Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego – Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności, rolę Instytucji Pośredniczącej pełni Minister właściwy ds. informatyzacji – Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Departament Funduszy Strukturalnych, natomiast Instytucji Wdrażającej (Pośredniczącej II stopnia) – Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Załącznik 4.4 § 3 pkt 4 Szczegółowego Opisu Priorytetów... stanowi, że na negatywny wynik procedury odwoławczej, o którym mowa w art. 30c ust. 1 u.z.p.p.r., oznaczający rozstrzygnięcie protestu przez Instytucję Pośredniczącą uniemożliwiające podpisanie umowy o dofinansowanie albo przekazanie wniosku do kolejnego etapu oceny, oraz po doręczeniu przez Instytucję Pośredniczącą informacji w tym przedmiocie, wnioskodawcy przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na zasadach określonych w ustawie. Zgodnie z art. 13 ust. 2 p.p.s.a., skarga jest wnoszona do sądu zgodnie z właściwością wynikającą z siedziby Instytucji Pośredniczącej, której działalność została zaskarżona.

Skoro więc właściwość miejscowa sądu, do którego należy wnosić skargę zależna jest od siedziby Instytucji Pośredniczącej, którą w niniejszej sprawie jest Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, należy uznać za zasadne przekazanie sprawy przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w R. według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W.

Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt, że zaskarżony akt pochodzi bezpośrednio od R. Agencji Rozwoju Regionalnego. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie można bowiem przyjąć, że Regionalna Instytucja Finansująca (R. Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w R.) jest organem administracji publicznej w rozumieniu art. 13 § 2 p.p.s.a. Zakres zadań Regionalnej Instytucji Finansującej wskazuje, ze ma ona charakter pomocniczy w stosunku do Instytucji Wdrażającej – Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (zob. postanowienie NSA z 8 lipca 2010 r., sygn. akt II GZ 138/10, postanowienie NSA z 8 grudnia 2010 r., sygn. akt II GSK 1339/10).

Odnosząc się do podniesionej w zażaleniu kwestii braku pouczenia strony co do zaskarżalności informacji RARR, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że takie uchybienie nie powinno skutkować utrwaleniem niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa właściwości sądu, może jednak stanowić podstawę ewentualnego wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi. Brak pouczenia lub błędne pouczenie przez organ mogą zostać uznane przez sąd za okoliczności wskazujące na brak winy wnoszącego skargę do niewłaściwego sądu administracyjnego w sytuacji zaistnienia negatywnego skutku procesowego.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 182 § 1 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.