II SA/Rz 804/12

Uzasadnienie

Skargą z 16.08.2012 r. K. F. oraz K. M. zaskarżyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie (dalej zwany WSA) postanowienie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego (dalej zwany PWIS) z dnia [...] lipca 2012 r., znak [...]. Zaskarżonym postanowieniem PWIS utrzymał w mocy postanowienie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego o nałożeniu na zobowiązaną K. F. grzywny w celu przymuszenia. W treści załączonego do skargi pisma strony skarżące zawarły wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia PWIS.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje :

Na gruncie obowiązujących przepisów postępowania sądowo-administracyjnego, skarga do sądu administracyjnego nie powoduje co do zasady wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu. Taki wniosek wypływa bezpośrednio z redakcji art. 61 § 1 ustawy z dnia 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. nr 270; zwana dalej P.p.s.a.). Brak cechy suspensywności skargi do sądu administracyjnego nie jest jednak zasadą bezwzględną. Jak bowiem wynika z treści przepisu art. 61 § 3 P.p.s.a. po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków chyba, że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Możliwość wstrzymania wykonania nie dotyczy przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie.

Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest postanowienie PWIS utrzymujące w mocy postanowienie organu pierwszej instancji o nałożeniu na skarżącą K. F. grzywny w celu przymuszenia do wykonania obowiązku zaszczepienia dziecka M. M. W treści uzasadnienia wniosku, strony skarżące podniosły w szczególności, że pomimo dopuszczenia szczepionek do użytku przez właściwe organy, mogą one wywołać niepożądane odczyny poszczepienne, a tym samym powodować trwały uszczerbek na zdrowiu. Dodano, że pomimo tego, iż niepożądane odczyny występują rzadko to nie można przyjąć, że w ogóle nie występują. Dlatego w przypadku szczepienia ochronnego zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody. Wykonanie szczepień jest ponadto zabiegiem nieodwracalnym. Powstrzymywanie się od wykonania szczepień powoduje ryzyko narażenia się na coraz dolegliwsze kary finansowe i koszty egzekucyjne, które mogą wzrosnąć do wysokości niemożliwej do udźwignięcia. Strony dla uzasadnienia swych twierdzeń powołały uzasadnienia postanowienia WSA w Poznaniu z 28 lipca 2011 r. o sygn. II SA/Po 883/10 oraz postanowienia WSA w Krakowie z dnia 24 stycznia 2012 r. o sygn. III SA/Kr 1534/11.

Istota sprawy wiąże się istnieniem obowiązku wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych. Wykonanie tego obowiązku wobec małoletniego jest jedną z przewidzianych prawem ingerencji w chronione przez Konstytucje RP prawa i wolności. Chodzi tu o prawo do nietykalności osobistej (art. 41 ust. 1 Konstytucji RP) oraz prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami (art. 48 ust. 1 Konstytucji RP). Wobec kategorii tych praw i wolności, działania organu administracji oparte przepisy ustawy 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2008 r. nr 234, poz. 1570 ze zm.) niosą z sobą poważne niebezpieczeństwo, przed którym mają chronić skarżących przepisy p.p.s.a. o ochronie tymczasowej (wstrzymanie wykonania). Znaczna szkoda może powstać, jeżeli skarżący pokryją ze swego majątku nałożoną na K. F. grzywnę w celu przymuszenia w wysokości 1000 zł. Nakładane grzywny mogą wzrosnąć, jeżeli skarżący nie wywiążą się z tego obowiązku. Tą możliwość przewidują wyraźnie przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Za zupełnie trafne wypada uznać twierdzenia stron, że wykonane szczepienia spowodują skutki niemożliwe do odwrócenia w przypadku uwzględnienia ich skargi. Nie można bowiem żadnym sposobem powrócić do stanu sprzed wprowadzenia szczepionki do organizmu człowieka (por. postanowienie WSA Poznaniu z dnia 28 lipca 2011 r. sygn. akt II SA/Po 883/10.).

Sąd nie może natomiast wstrzymać prowadzenia przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego postępowania egzekucyjnego, jak chcą tego skarżący w pkt 2 swego wniosku. Wstrzymanie wykonania może bowiem dotyczyć tylko aktów lub czynności określonych w art. 61 § 1 w związku z art. 3 § 1 p.p.s.a. Powyższe przepisy nie obejmują postępowania egzekucyjnego, co stanowczo uniemożliwia jakąkolwiek ewentualność wydania przez Sąd orzeczenia skutkach wstrzymujących prowadzenie postępowania egzekucyjnego.

W świetle powyższych okoliczności, Sąd stwierdza zaistnienie przesłanek niezbędnych do wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia PWIS. Dlatego należało orzec jak w sentencji niniejszego postanowienia w oparciu o art. 61 § 3 i § 5 p.p.s.a.