II OSK 1992/12

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 06 lutego 2012 r., sygn. akt IV SA/Wa 1889/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę H. M., H. S., N. F., A. Ł., H. M., H. B. i J. B. na postanowienie Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania zażaleniowego.

W skardze kasacyjnej wniesionej od powyższego wyroku pełnomocnik N. F. zawarł wniosek o wstrzymanie procedury wydania decyzji lokalizacyjnej na realizację przedsięwzięcia będącego przedmiotem sporu, albowiem realizacja tego przedsięwzięcia naraziłaby skarżącą na niepowetowane straty i doprowadzenia do tego, że rozpoznanie skargi stałoby się bezprzedmiotowe.

Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 20 września 2012 r., sygn. akt II OSK 1992/12 oddalając wniosek stwierdził, iż skarżąca nie wykazała, aby wykonanie zaskarżonej decyzji groziło niebezpieczeństwem wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowaniem trudnych do odwrócenia skutków. Sąd zaznaczył, że zawarte w uzasadnieniu wniosku twierdzenie, iż realizacja tego przedsięwzięcia naraziłaby skarżącą na niepowetowane straty i doprowadzenie do tego, że rozpoznanie skargi stałoby się bezprzedmiotowe uniemożliwia Sądowi zweryfikowanie twierdzeń skarżącej w kontekście przesłanek z art. 61 § 3 p.p.s.a.

Pismem z dnia 24 października 2012 r. (data prezentaty) N. F. reprezentowana przez radcę prawnego J. J. wniosła o wstrzymanie zaskarżonej decyzji. Uzasadniając wniosek wskazano, iż zdaniem strony skarżącej wstrzymanie procedury wydania decyzji lokalizacyjnej w sprawie zgody na realizację przedsięwzięcia "Budowa wieży wraz z zestawem anten nadawczo-odbiorczych oraz kontenerem technicznym, w którym umieszczone zostaną urządzenia obsługujące powyższe anteny w G. przy ulicy R.", jest jak najbardziej uzasadnione, a wprost niezbędne, albowiem w sprawie zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody jak również spowodowania trudnych, a wręcz niemożliwych do odwrócenia skutków. Podniesiono, że rozpatrzenie skargi kasacyjnej z wielu względów proceduralnych jest procesem długim trwającym co najmniej kilkanaście miesięcy. Z drugiej strony mamy do czynienia z procesem budowlanym, który dzięki coraz szybszemu postępowi techniki oraz technologii wykonania podlega ciągłemu skracaniu. W chwili obecnej sama budowa obiektu będącego przedmiotem sporu trwa około jednego miesiąca. Z kolei jego usunięcie wymaga wszczęcia od początku całej procedury administracyjnej. Zakładając z bardzo dużym prawdopodobieństwem, a nawet pewnością, że druga strona będzie korzystała z wszystkich uprawnień proceduralnych proces odwrócenia istniejącej już sytuacji może potrwać nawet kilka lat. Zdaniem skarżącej już chociażby z tego względu powyższy wniosek zasługuje na uwzględnienie i byłby realizacją zasad ogólnych kodeksu postępowania administracyjnego. Nadto podniesiono, iż rzeczą powszechnie znaną jest również fakt, iż usytuowanie nieruchomości pobliżu takich inwestycji jak linie średnie i wysokiego napięcia, zakłady przemysłowe, a w szczególności instalacje masztów anten nadawczo-odbiorczych telefonii komórkowej mają negatywny wpływ na ceny nieruchomości znajdujących się w pobliżu takich instalacji. Jest to spowodowane powszechnym funkcjonującym w społeczeństwie przekonaniem o negatywnym oddziaływaniu na zdrowie oraz niewątpliwie na komfort życia ludzi. Przytoczone wyżej okoliczności dowodzą zdaniem wnioskującej, że wykonanie zaskarżonej decyzji grozi niebezpieczeństwem wyrządzenia znacznej szkody zarówno materialnej, jak i na osobie oraz spowoduje powstanie trudnych do odwrócenia skutków.

Naczelny Sąd Administracyjny postanowił uznać powyższy wniosek jako wniosek o zmianę postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 września 2012 r., sygn. akt II OSK 1992/12.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 61 § 4 p.p.s.a. wskazuje, iż postanowienie w sprawie wstrzymania aktu lub czynności wydane na podstawie § 2 i 3 sąd może zmienić lub uchylić w każdym czasie w razie zmiany okoliczności. Zatem z powyższego wynika, że niezbędnym warunkiem takiego rozstrzygnięcia jest zmiana okoliczności sprawy i w ramach tej zmiany zaistnienie jednej z przesłanek warunkujących wstrzymanie danego aktu.

W niniejszej sprawie w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego taka zmiana okoliczności, która uzasadniałaby wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu, nie zaistniała.

Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 20 września 2012 r. odmówił uwzględnienia wniosku o zastosowanie ochrony tymczasowej ze względu na nie wykazanie przesłanek uzasadniających wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

Powyższe argumenty Naczelnego Sądu Administracyjnego, które legły u podstaw tego orzeczenia należy skonfrontować z wnioskiem skarżącej z dnia 24 października 2012 r.

Analizując ten wniosek na wstępie należy podnieść, iż z treści art. 61 § 4 p.p.s.a. wynika, że na podstawie tego przepisu sąd administracyjny może zmienić postanowienie odmawiające wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności i wstrzymać jego wykonanie gdy nastąpi zmiana okoliczności sprawy i w ramach tej zmiany zaistnienie jednej z przesłanek uzasadniających wstrzymanie.

Aby możliwe było zastosowanie tej instytucji prawnej strona w pierwszej kolejności jest zobowiązana wskazać istnienie przesłanek z art. 61 § 3 p.p.s.a. tj. niebezpieczeństwa wystąpienia szkody i wykazać, że szkoda która powstanie na skutek wykonania decyzji, będzie znaczna, a skutki jakie wywoła wykonanie decyzji będą trudne do odwrócenia. Oznacza to, że obowiązek wskazania przesłanek wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności spoczywa na wnioskodawcy, a nie na sądzie. Sąd jedynie ocenia, czy w istocie wskazana przez stronę szkoda ma znaczny rozmiar lub istnieje niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. W tym celu skarżący winni tak określić ewentualną szkodę lub w taki sposób wskazać skutki, które nastąpiłyby w związku z wykonaniem decyzji, by Sąd mógł stwierdzić w oparciu o konkretne dane (dokumenty źródłowe) na podstawie akt sprawy czy wymienione przesłanki zostały spełnione. Inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki uzasadniające zmianę postanowienia w sprawie wstrzymania decyzji spoczywa na wnioskodawcy.

W tym miejscu podkreślić należy, że wybudowanie obiektu budowlanego nie wywołuje skutku o charakterze nieodwracalnym. W orzecznictwie sądowym przejmuje się, że wykonanie obiektu budowlanego jest zdarzeniem faktycznym, który można odwrócić, bo jego odwrócenie zależy tylko od możliwości technicznych inwestora. Zatem to inwestor zobowiązany będzie do przywrócenia stanu poprzedniego na własny koszt, a więc jakakolwiek szkoda finansowa powstanie po stronie inwestora, a nie skarżącej. Ponadto w rozpoznawanym wniosku skarżąca nie uprawdopodobniła żadnych konkretnych zagrożeń jakie mogą wyniknąć w związku z wykonaniem przedmiotowej decyzji. Sam fakt, że inwestor może wybudować obiekt do czasu rozpoznania sprawy, nie uprawdopodabnia jeszcze, że stronie zostanie wyrządzona szkoda. Skoro więc w niniejszej sprawie nie zostały wykazane przez skarżącą okoliczności określone w art. 61 § 3 p.p.s.a. to należało odmówić wstrzymania zaskarżonej decyzji.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, we wniosku z 24 października 2012 r. nie zawarto żadnego argumentu, który by wskazywał na zaistnienie przesłanki z art. 61 § 4 p.p.s.a., a która przewiduje możliwość zmiany postanowienia o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu, jeżeli nastąpiła zmiana okoliczności sprawy. Stąd nie można przyjąć, aby okoliczności, które stanowiły o odmowie zastosowania przez Naczelny Sąd Administracyjny ochrony tymczasowej uległy zmianie i zachodzi podstawa zastosowania art. 61 § 4 p.p.s.a., czyli zmiany orzeczenia z 20 września 2012 r.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 61 § 4 w związku z art. 193 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.