II SAB/Rz 43/12

Uzasadnienie

IISAB/Rz 43/12

U Z A S A D N I E N I E

Przedmiotem skargi G.K. jest "bezczynność [..] Komendanta Wojewódzkiego Policji w [..] w sprawie nie zmniejszenia liczby punktów karnych zarejestrowanych w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego". Z uzasadnienia skargi wynika, że skarżący posiada w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego 16 punków karnych ostatecznych i 10 wpisanych tymczasowo. W dniu 18 maja 2012 r. odbył szkolenie, o którym mowa w art. 130 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn .zm., dalej: "p.r.d."). Stosowne zaświadczenie zostało przesłane do wiadomości organu. Pomimo tego faktu w ewidencji nie zmniejszono liczby posiadanych przez niego punktów o 6, do czego uprawniało go odbyte szkolenie. Pismem z dnia 11 czerwca 2012 r. zwrócił się do organu z wnioskiem o zmniejszenie liczby punktów. W odpowiedzi został poinformowany o braku podstaw do uwzględnienia żądania, ponieważ odbycie szkolenia nastąpiło po dopuszczeniu się przez niego naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24. W związku z tym pismem z dnia 3 lipca 2012 r. skierował do organu wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. W odpowiedzi Komendant Wojewódzki Policji podtrzymał dotychczas wyrażone stanowisko.

W ocenie skarżącego stanowisko organu jest błędne. Wyraża przekonanie, że przepis § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. Nr 236, poz. 1998 ze zm.), na który powoływał się Komendant Wojewódzki Policji wydany został z przekroczeniem ustawowego upoważnienia zawartego w art. 130 ust. 4 pkt 5 p.r.d. Przepis ustawy nie określa przesłanek, których wystąpienie powodowałoby niemożność zmniejszenia liczby punktów w przypadku, gdy wpisany do ewidencji kierowca ukończyłby szkolenie. Dlatego zastosowanie powinna znaleźć regulacja z art. 130 ust. 3 p.r.d., w myśl której odbycie szkolenia powoduje zmniejszenie liczby punktów. Ustawa nie przewiduje wyjątków od wskazanego unormowania.

Skarżący zarzuca organowi bezczynność, ponieważ pomimo dwukrotnego wezwania do dokonania czynności materialno-technicznej polegającej na zmniejszeniu liczby punktów w ewidencji czynność ta nie została dokonana. W ocenie strony zarówno wpis do ewidencji jak i odmowa wykreślenia punktów z tej ewidencji stanowią czynność z zakresu administracji publicznej, podlegające kontroli sądu administracyjnego. Dlatego domaga się zobowiązania organu do dokonania czynności materialno-technicznej polegającej na zmniejszeniu o 6 liczby posiadanych w ewidencji punktów oraz zasądzenia kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę [..] Komendant Wojewódzki Policji w [..] wniósł o jej odrzucenie. Organ przyznał, że odpowiedzi na pismo z dnia 11 czerwca 2012 r. udzielono skarżącemu w piśmie z dnia 15 czerwca 2012 r. Poinformowano go wówczas o braku podstaw do uwzględnienia żądania, ponieważ zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego, odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24. Punkty tymczasowe za naruszenie przepisów ruchu drogowego z dnia 5 lutego 2012 r. wpisano dnia 10 marca 2012 r., a szkolenie odbyte zostało dopiero dnia 18 maja 2012 r. W replice skarżący wystosował do organu w piśmie z dnia 4 lipca 2012 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 16 lipca 2012 r. informując o podtrzymaniu dotychczasowego stanowiska. Przedstawione okoliczności w ocenie organu nie świadczą o jego bezczynności, ponieważ udzielano skarżącemu odpowiedzi na kierowane pisma. Ponadto skarżący nie wyczerpał trybu określonego w art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn .zm., dalej: "k.p.a."), co w rozumieniu przepisu art. 52 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest warunkiem dopuszczalności skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. , poz. 270 z późn .zm., dalej zwana "P.p.s.a.") kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg m.in. na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a, t.j. decyzje administracyjne, postanowienia wymienione w punktach 2 i 3 oraz inne niż określone w punktach 1 - 3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Sąd może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 (zob. art. 149 § 1 i 2 P.p.s.a.).

Bezczynność ma miejsce, gdy organ nie podejmuje żadnych czynności w danej sprawie, lub pomimo prowadzenia postępowania i podejmowania w sprawie czynności nie zakończył go wydaniem stosownego aktu lub nie podjął czynności nakazanej prawem we właściwym czasie (por. T. Woś (w:) T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2010, s. 70).

Rozpoznając skargę na bezczynność Sąd bada wyłącznie, czy organ administracji publicznej wykonuje przewidziane prawem obowiązki, polegające na podejmowaniu czynności zmierzających do załatwienia sprawy. Nie jest natomiast uprawniony do merytorycznej oceny innych aktów lub czynności wydanych lub podjętych w sprawie, albo do wypowiedzenia się co do treści aktów lub czynności, które powinny zostać podjęte (por. wyrok NSA z 9.06.2009 r. I OSK 673/09). Instytucja skargi na bezczynność ma na celu doprowadzenie do wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Skarga G.K. została wniesiona na bezczynność [..] Komendanta Wojewódzkiego Policji w [..]. Organ ten w ocenie skarżącego nie rozpoznał żądania zmniejszenia liczby punktów karnych zarejestrowanych w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego.

Stosownie do art. 130 ust. 1 i 2 p.r.d. Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Określonemu naruszeniu przypisuje się odpowiednią liczbę punktów w skali od 0 do 10 i wpisuje się do tej ewidencji. Punkty za naruszenie przepisów ruchu drogowego wpisane do ewidencji usuwa się po upływie 1 roku od dnia naruszenia, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć przypisana liczba punktów przekroczyłaby 24 punkty lub w przypadku kierowców, o których mowa w art. 140 ust. 1 pkt 3 - 20 punktów. Od dnia 9 czerwca 2012 r. sposób punktowania i liczbę punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego oraz warunki i sposób prowadzenia ewidencji reguluje rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. poz. 488). Poprzednio materia ta uregulowana była w cytowanym wyżej rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r.

Trafnie zwrócono w skardze uwagę, że wpis do ewidencji jak i odmowa wykreślenia punktów z tej ewidencji stanowią czynność z zakresu administracji publicznej (por. postanowienia NSA: z 30.08.2011 r. I OSK 1413/11, z 9.03.2010 r. I OSK 329/10). Wobec tego na mocy art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. podlegają kontroli sądu administracyjnego. Kontroli takiej podlega również bezczynność organów w takich sprawach, zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 P.p.s.a.

Z przytoczonych regulacji skarżący wywodzi jednak błędne wnioski. Od czynności materialno-technicznej, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a., polegającej na odmowie uwzględnienia żądania i zmniejszenia w ewidencji określonej liczby punktów, odróżnić należy bezczynność organu w rozpoznaniu takiego żądania. W rozpoznawanej sprawie [..] Komendant Wojewódzki Policji w [..] wbrew zarzutom skargi nie był bezczynny, ponieważ rozpoznał żądanie G.K. informując go o sposobie załatwienia podania. W piśmie z dnia 15 czerwca 2012 r. Komendant poinformował wnioskodawcę w sposób władczy o braku podstaw do uwzględnienia żądania. Stanowisko to podtrzymał w piśmie z dnia 16 lipca 2012 r. Tym samym Komendant dokonał czynności materialno-technicznej, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. Rozpoznał wniosek strony inicjujący postępowanie, do którego nie miały zastosowania przepisy k.p.a., oraz zakończył je stosowną czynnością odmowną. Dlatego już w dacie wniesienia skargi nie pozostawał w bezczynności.

Podkreślenia wymaga, że w odpowiedzi na wezwanie do sprecyzowania przedmiotu skargi pełnomocnik skarżącego podał, że jest nim bezczynność organu, a nie czynność z zakresu administracji publicznej polegająca na odmowie uwzględnienia żądania. Skarżący jest dysponentem skargi, a Sąd jest związany jej przedmiotem (por. postanowienie NSA z 11.05.2011 r. I OSK 716/11). Skarga powinna spełniać wymogi określone w art. 57 § 1 P.p.s.a., w tym zawierać oznaczenie organu, którego bezczynności dotyczy. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 P.p.s.a.).

Odnosząc się do zarzutu organu o nie wyczerpaniu przez skarżącego trybu wniesienia skargi stwierdzić należy, że nie jest on zasadny. W rozpoznawanej sprawie nie znajdowały zastosowania przepisy k.p.a. Ponadto przedmiotem skargi jest bezczynność organu, a nie czynność, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. Także zarzut skarżącego o nielegalności przepisów rozporządzenia z p.r.d. w rozpoznawanej sprawie nie ma znaczenia, ponieważ kontroli Sądu poddano bezczynność organu, a nie czynność, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a.

Mając na względzie powyższe na podstawie art. 151 P.p.s.a skargę oddalono.