I SA/Gl 407/12

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. postanowieniem z dnia [...] Nr [...] – działając na podstawie art. 134 w związku z art. 123 i art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm., dalej: "k.p.a.") oraz art. 17, art. 18, art. 23 § 3 i § 4 pkt 1 oraz art. 64c §1–8 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm., dalej: "ustawa egzekucyjna" lub "u.o.p.e.a.") – po rozpatrzeniu zażalenia A w C. Sp. z o. o. z siedzibą w C., (dalej także: A’ Sp. z o. o.") na postanowienie Prezydenta Miasta C. z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku zobowiązanego z dnia 25 października 2011 r., stwierdziło niedopuszczalność zażalenia.

Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie organ drugiej instancji przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania, w tych ramach wskazał, że postanowieniem z dnia [...] Prezydent Miasta C., orzekł o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosku zobowiązanego z dnia 25 października 2011 r., w którym zobowiązany, tj. A w C. Sp. z o. o., wniósł o zwrot kwoty [...] zł wyegzekwowanej w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny podniósł, że postanowieniem z dnia [...] znak: [...] umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec zobowiązanej Spółki na podstawie tytułów wykonawczych nr: [...]. Zgodnie z art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej, zobowiązanemu przysługiwało prawo złożenia żądania w sprawie kosztów egzekucyjnych w terminie 14 dni od dnia otrzymania postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, które zostało doręczone zobowiązanemu w dniu 11 października 2011 r. Tymczasem pismo zobowiązanego z datą 25 października 2011 r. zostało złożone w dniu 27 października 2011 r., tj. z uchybieniem 14– dniowego terminu. Mając powyższe na uwadze organ pierwszoinstancyjny stwierdził, że złożone przez zobowiązanego żądanie nie podlega rozpatrzeniu. W wydanym postanowieniu organ egzekucyjny zawarł pouczenie, że zażalenie nie przysługuje.

Na powyższe postanowienie pełnomocnik zobowiązanego wniósł zażalenie, wskazując na art. 64c § 7 oraz art. 18 ustawy egzekucyjnej i wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

W uzasadnieniu podniósł, że wniosek zobowiązanego z dnia 25 listopada 2011 r. dotyczył zwrotu kwoty [...] zł nienależnie wyegzekwowanej należności z tytułu podatku od nieruchomości za rok 2005 wraz z odsetkami od dnia 4 stycznia 2011 r. Natomiast organ egzekucyjny rozpoznając wniosek zobowiązanego z dnia 25 listopada 2011 r. przyjął, że jest on wnioskiem zobowiązanego, o którym mowa w art. 64c § 7 ustawy egzekucyjnej, czyli wnioskiem o wydanie przez organ egzekucyjny postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych, stąd też zastosował § 8 powołanego przepisu.

Wskazując następnie na art. 64c § 1 i § 3 ustawy egzekucyjnej pełnomocnik zobowiązanego uznał zaskarżone rozstrzygnięcie za całkowicie nieuzasadnione oraz wywiódł, że skoro organ egzekucyjny uznał, że wniosek strony jest wnioskiem o wydanie postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych, to zaskarżone postanowienie, choćby dotyczyło odmowy rozpatrzenia takiego wniosku w związku z art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej, jest postanowieniem w sprawie kosztów egzekucyjnych, a zatem przysługuje na nie zażalenie, o czym świadczy treść art. 64c § 7 ustawy egzekucyjnej.

Rozpoznając zażalenie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. wskazało, że tytuły wykonawcze nr: [...] skierowane zostały do realizacji w dniu 29 grudnia 2010 r. Podstawą prawną należności objętych ww. tytułami była decyzja organu podatkowego Gminy C. z dnia [...] Nr [...] wydana w przedmiocie podatku od nieruchomości za rok 2005 wraz z postanowieniem z dnia [...] Nr [...] o nadaniu tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Egzekucja została wszczęta przez organ egzekucyjny w dniu 29 grudnia 2010 r. w trybie art. 26 § 5 pkt 1 ustawy egzekucyjnej, poprzez doręczenie zobowiązanemu tytułów wykonawczych wraz z zawiadomieniem o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego u dłużnika zajętej wierzytelności będącej bankiem z dnia 29 grudnia 2010 r. (bank B S.A. Wydział [...] w S.). W powyższym zawiadomieniu wskazano:

a) należność główną w kwocie [...] zł,

b) odsetki naliczone na dzień 29 grudnia 2010 r. w kwocie [...] zł,

c) koszty egzekucyjne w kwocie [...] zł oraz

d) koszty upomnienia w kwocie [...] zł.

Powyższe zajęcie zostało doręczone dłużnikowi zajętej nieruchomości w dniu 30 grudnia 2010 r.

Na podstawie przesłanego zajęcia rachunku bankowego w dniu 4 stycznia 2011 r. wyegzekwowana została kwota [...] zł, z której – w oparciu o przepis art. 115 § 1 pkt 1 ustawy egzekucyjnej – organ egzekucyjny w pierwszej kolejności zaspokoił część kosztów egzekucyjnych z łącznej kwoty [...] zł.

Następnie organ egzekucyjny postanowieniem z dnia [...] (Nr [...]) zawiesił postępowanie egzekucyjne.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. decyzją z dnia [...] (Nr [...]) uchyliło decyzję organu podatkowego I instancji z dnia [...] (Nr [...]) w przedmiocie określenia A’ Sp. z o. o. w C. wysokości zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości za rok 2005 z uwagi na jego bezprzedmiotowość i umorzyło postępowanie w sprawie jako bezprzedmiotowe ze względu na przedawnienie zobowiązania podatkowego dotyczącego roku 2005.

W związku z pismem zobowiązanego z dnia 3 sierpnia 2011 r. organ egzekucyjny Gminy Miasta C. postanowieniem z dnia [...] (Nr [...]) umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko zobowiązanemu (A’ w C. Sp. z o. o.) na podstawie tytułów wykonawczych o numerach: [...] obejmujących należności z tytułu podatku od nieruchomości wskazując jednocześnie, że umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie czynności egzekucyjnych dokonanych na podstawie wymienionych tytułów.

Powyższe postanowienie doręczone zostało pełnomocnikowi zobowiązanego w dniu 11 października 2011 r.

Wnioskiem z dnia 25 listopada 2011 r. zobowiązany zwrócił się do organu egzekucyjnego o zwrot kwoty [...] zł wyegzekwowanej w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] organ egzekucyjny Gminy Miasta C. pozostawił wniosek zobowiązanego w sprawie zwrotu kosztów egzekucyjnych bez rozpatrzenia.

Mając na uwadze powyższe organ drugoinstancyjny wskazał, że zgodnie z art. 17 § 1 ustawy egzekucyjnej, o ile przepisy niniejszej ustawy nie stanową inaczej, rozstrzygnięcie i zajmowane przez organ egzekucyjny lub wierzyciela stanowisko w sprawach dotyczących postępowania egzekucyjnego następuje w formie postanowienia oraz że na postanowienie służy zażalenie, jeżeli niniejsza ustawa lub Kodeks postępowania administracyjnego tak stanowi. Zażalenie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia postanowienia.

Z kolei przepis art. 64c § 1 tej ustawy stanowi, że opłaty, o których mowa w art. 64 § 1 i 6 oraz w art. 64a, wraz z wydatkami poniesionymi przez organ egzekucyjny stanowią koszty egzekucyjne, oraz że koszty egzekucyjne obciążają zobowiązanego (z zastrzeżeniem jego § 2 – 4). Zgodnie z art. 64c § 3 ustawy egzekucyjnej – jeżeli po pobraniu od zobowiązanego należności z tytułu kosztów egzekucyjnych okaże się, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z prawem, należności te, wraz z naliczonymi od dnia ich pobrania odsetkami ustawowymi, organ egzekucyjny zwraca zobowiązanemu, a jeżeli niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodował wierzyciel, obciąża nimi wierzyciela, z zastrzeżeniem jego § 3a.

Zdaniem organu odwoławczego sformułowanie "niezgodnie z prawem" oznacza zaniedbania zarówno ze strony organu egzekucyjnego, jak i ze strony wierzyciela (np. skierowanie do egzekucji tytułu obejmującego nieistniejące zobowiązanie czy też gdy wierzyciel zaniedba powiadomienie organu egzekucyjnego o wykonaniu zobowiązania przez dłużnika). Natomiast przez określenie "okaże się" należy rozumieć takie przypadki, których niezgodność z prawem stwierdzona zostanie orzeczeniem właściwego organu. Będzie to stosowna decyzja organu administracji bądź wyrok sądowy, które w swej treści przesądzają, że tytuł wykonawczy nie powinien być wydany lub został niewłaściwie wprowadzony do obrotu prawnego. Taki pogląd – jak wskazał – wyraził WSA w Warszawie w wyroku z dnia 29 maja 2007 r. sygn. akt: III SA/Wa 194/07, w którym uznano, że "skoro w toku postępowania egzekucyjnego nie stwierdzono, że tytuły wykonawcze zawierały wady uniemożliwiające przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego, które nie mogły być znane organowi egzekucyjnemu w chwili skierowania tego tytułu do egzekucji, oraz nie stwierdzono, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z prawem, to zobowiązany nie może na te okoliczności powoływać się po zakończeniu egzekucji, na etapie ustalenia kosztów egzekucyjnych". Zobowiązany –po zakończeniu postępowania egzekucyjnego – nie może bowiem wnosić zarzutów dotyczących samej egzekucji. Zobowiązany mógłby powołać się jedynie na postanowienia, w których stwierdzono by, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z prawem, jeśli w toku postępowania egzekucyjnego wydano by takie postanowienia, a organ egzekucyjny nie wziął pod uwagę tych orzeczeń ustalając wysokość kosztów egzekucyjnych".

Tym samym organ drugoinstancyjny stwierdził, że w dniu 4 stycznia 2011 r. na podstawie środka egzekucyjnego – zajęcia prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego z dnia 29 grudnia 2010 r. – została wyegzekwowana kwota [...] zł, którą, jak wynika tytułu wykonawczego nr: [...] (część L – zestawienie kosztów egzekucyjnych), zaliczono na poczet kosztów egzekucyjnych. Jego zdaniem "powyższe oznacza, że wbrew twierdzeniu zobowiązanego, nie doszło do wyegzekwowania należności z tytułu podatku od nieruchomości za rok 2005". Podkreślił, że w dniu zastosowania środka egzekucyjnego w obrocie prawnym funkcjonowała decyzja organu podatkowego określająca zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości za rok 2005 oraz postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności tej decyzji. Jak dalej argumentował oznacza to, że organ egzekucyjny miał podstawę prawną do pobrania należności z tytułu kosztów egzekucyjnych.

Jednocześnie wyjaśniono, że koszty egzekucyjne mają charakter długu odrębnego od dochodzonych w trybie przymusu należności, powstają one w związku z podjęciem czynności egzekucyjnych. Koszty egzekucyjne nalicza organ egzekucyjny w wysokości określonej przepisami i pobiera je w trybie egzekucji administracyjnej. Koszty egzekucyjne powstałe w egzekucji należności pieniężnej są dochodzone na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego na tę należność (art. 64c § 6 ustawy egzekucyjnej). Organ egzekucyjny – zgodnie z art. 64c § 7 ustawy egzekucyjnej –wydaje postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela, na które – jak zaznaczył organ odwoławczy – przysługuje zażalenie. Z kolei z art. 64c § 8 tej ustawy wynika, że żądanie, o którym mowa w § 7 nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku – od dnia powiadomienia zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych

Na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...], (Nr [...]) stwierdzające niedopuszczalność zażalenia, A w C. Sp. z o.o. złożył – pismem z dnia 29 lutego 2012 r. – skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Zarzucając mu naruszenie:

1) art. 64 c ustawy egzekucyjnej poprzez błędne jego zastosowanie w odniesieniu do pisma strony z dnia 25 października 2011 r. traktując je jako wniosek o wydanie postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych

2) art. 64c § 7 w zw. z art. 17 ustawy egzekucyjnej poprzez błędne wskazanie, że na postanowienie w przedmiocie kosztów zażalenie nie przysługuje,

3) art. 7 k.p.a. poprzez nieustosunkowanie się organu II instancji do błędnej treści pouczenia zawartego w uzasadnieniu postanowienia organu egzekucyjnego Gminy Miasta C., jak również poprzez błędne przyjęcie, iż pismo strony z dnia 25 października 2011 r. jest wnioskiem o wydanie postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych,

4) 15 k.p.a. poprzez naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania, a tym samym zamknięcie stronie drogi do dochodzenia swoich praw,

5) art. 6 k.p.a. poprzez zaakceptowanie przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze rozstrzygnięcia organu I Instancji nieprzewidzianego prawem,

6) art. 134 k.p.a. poprzez jego błędne zastosowanie w sprawie w sytuacji, gdy nie nastąpiła sytuacja niedopuszczalności zażalenia, gdyż nie wyczerpano toku instancji,

7) art. 107 k.p.a. poprzez wadliwe uzasadnienie rozstrzygnięcia nie pozwalające na jego prawidłową weryfikację.

Tym samym wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego go postanowienia organu instancji, i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania ewentualnie o stwierdzenie nieważności zaskarżonego postanowienia.

W motywach swojego stanowiska strona skarżąca wskazała, że "nawet brak wniosku strony nie umożliwia zwrotu kosztów na gruncie art. 64c § 3 ustawy egzekucyjnej i również w wypadku, gdy strona uchybi termin przewidziany w tym przepisie". Zaakcentowała przy tym, że w zaskarżonym postanowieniu zaakceptowano wydanie przez organ I instancji rozstrzygnięcia nieznanego ustawie. Zgodnie z art. 64 k.p.a. organ administracji może pozostawić wniosek bez rozpoznania jedynie w przypadku, kiedy w podaniu nie wskazano adresu wnoszącego i nie ma możności ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych danych. Nadto jeżeli podanie nie czyni zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania. Sytuacja taka – jak zaznaczył autor skargi – w przedmiotowej sprawie nie miała miejsca.

Dalej przedstawiła klasyfikację postanowień, po czym skonstatowała, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. wydając postanowienie stwierdzające niedopuszczalność zażalenia naruszyło art. 7 k.p.a. poprzez nieustosunkowanie się do pouczenia zawartego w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku zobowiązanego z dnia 25 października 2011 r.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy stwierdził, że skarga nie jest uzasadniona i nie dostrzega podstaw do uwzględnienia zarzutów zgłaszanych przez stronę. W związku z czym podtrzymał swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu objętego skargą postanowienia, powtarzając argumentację w nim zawartą i wniósł o jej oddalenie.

Polemizując z argumentami skargi podał, że żądanie zobowiązanego z dnia 25 października 2011 r. dotyczyło kosztów egzekucyjnych i zaznaczył, że zostało ono wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego. Tym samym – jak podkreślił – organ egzekucyjny zobowiązany był wydać postanowienie o pozostawieniu wniosku zobowiązanego bez rozpatrzenia. Na postanowienie to zażalenie nie przysługuje, gdyż ustawa egzekucyjna takowego środka zaskarżenia nie przewiduje. W tym stanie faktycznym i prawnym – jak podał – "Kolegium zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] zobowiązane było stwierdzić niedopuszczalność zażalenia oraz pozostawić bez rozpatrzenia zażalenie zobowiązanego z dnia 25 listopada 2011r.".

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje.

Skarga jest nieuzasadniona.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) "Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej". Kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 cyt. ustawy).

Stwierdzenie zatem, iż zaskarżona decyzja lub postanowienie zostało wydane z naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, innym naruszeniem przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy; obliguje Sąd do uchylenia zaskarżonej decyzji/postanowienia, zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: "P.p.s.a.").

W tym miejscu wskazać należy, iż stan faktyczny sprawy jest w zasadniczej części bezsporny i został zaprezentowany przy okazji omawiania dotychczasowego przebiegu postępowania. W ocenie Sądu brak jest zatem uzasadnionych podstaw do jego ponownego przedstawiania w tej części uzasadniania.

Spór sprowadza się do prawa strony do zaskarżenia postanowienia Prezydenta Miasta C. z dnia [...], w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku zobowiązanego z dnia 25 października 2011 r., o zwrot kwoty [...] zł, wyegzekwowanej w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego.

Mając na uwadze tak zakreślony spór, wskazać należy, iż kluczowym dla sprawy jest rozstrzygniecie niedopuszczalności zażalenia na postanowienie wydane na podstawie art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej, stanowiącym, że żądanie, o którym mowa w jego § 7, nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku – od dnia powiadomienia zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych. Wspomniany § 7 art. 64c ustawy egzekucyjnej określa powinność organu do wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela. Na postanowienie określone w tym paragrafie (§7) przysługuje zażalenie.

Tym samym przedmiotem rozważań w niniejszej sprawie były zatem kwestie proceduralne, dotyczące możliwości wniesienia środka odwoławczego na postanowienie organu pierwszoinstancyjnego wydane na podstawie art. art. 17, art. 18 w związku z art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej i zasadności uznania przez organ drugoinstancyjny jego niedopuszczalności na podstawie art. 134 w związku z art. 123 i art. 144 k.p.a.

Trudniejsza, bo wymagająca dokonania wykładni przepisów we wzajemnym ich powiązaniu, stała się konieczność uzyskania odpowiedzi na pytanie: czy postanowienie o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosku zobowiązanego o zwrot wyegzekwowanej kwoty, wydane na podstawie art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej podlega zaskarżeniu, jeżeli tak, to według jakich regulacji prawnych, tj. czy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, czy też ewentualnie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego.

Mając powyższe na uwadze podkreślenia wymaga, że ustawodawca w art. 64c ustawy egzekucyjnej zawarł 18 jednostek redakcyjnych – z uwagi na zarysowany w sprawie spór zasadnym jest jego zacytowanie – w których wskazał, że:

1) "Opłaty, o których mowa w art. 64 § 1 i 6 oraz w art. 64a, wraz z wydatkami poniesionymi przez organ egzekucyjny stanowią koszty egzekucyjne. Koszty egzekucyjne, z zastrzeżeniem § 2-4, obciążają zobowiązanego.

2) § 2. Jeżeli tytuł wykonawczy zawiera wady uniemożliwiające przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego, które nie mogły być znane organowi egzekucyjnemu w chwili skierowania tego tytułu do egzekucji, wierzyciel niebędący jednocześnie organem egzekucyjnym obowiązany jest uiścić, tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez organ egzekucyjny, kwotę wynoszącą 3 zł 40 gr.

3) § 2a. Przepisu § 2 nie stosuje się do organu wykonującego.

4) § 3. Jeżeli po pobraniu od zobowiązanego należności z tytułu kosztów egzekucyjnych okaże się, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z prawem, należności te, wraz z naliczonymi od dnia ich pobrania odsetkami ustawowymi, organ egzekucyjny zwraca zobowiązanemu, a jeżeli niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodował wierzyciel, obciąża nimi wierzyciela, z zastrzeżeniem § 3a.

5) § 3a. Jeżeli niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodowało obce państwo, koszty i odsetki, o których mowa w § 3, pokrywa organ wykonujący po uzyskaniu środków pieniężnych od tego państwa.

6) § 3b. Środki pieniężne otrzymane od obcego państwa na pokrycie kosztów i odsetek, o których mowa w § 3, organ wykonujący przekazuje do właściwego organu egzekucyjnego lub rekwizycyjnego zgodnie z § 10-12.

7) § 4. Wierzyciel pokrywa koszty egzekucyjne, jeżeli nie mogą być one ściągnięte od zobowiązanego, z zastrzeżeniem § 4a-4c oraz art. 64e § 4a.

8) § 4a. Do nieściągniętych kosztów egzekucyjnych, powstałych w niezgodnie z prawem wszczętym i prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący, stosuje się odpowiednio § 3a i 3b.

9) § 4b. Nieściągnięte od zobowiązanego wydatki egzekucyjne, poniesione w zgodnie z prawem wszczętym i prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący, organ egzekucyjny lub rekwizycyjny pokrywa bezpośrednio z budżetu państwa.

10) § 4c. Jeżeli dochodzenie należności na wniosek obcego państwa stwarza szczególne problemy, powoduje powstanie znacząco wysokich kosztów egzekucyjnych lub wiąże się z walką ze zorganizowaną przestępczością, koszty te pokrywa organ wykonujący po uzyskaniu środków pieniężnych od obcego państwa. Przepis § 3b stosuje się odpowiednio.

11) § 5. Egzekucja kosztów egzekucyjnych następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Przy egzekucji kosztów egzekucyjnych nie pobiera się opłat za czynności egzekucyjne.

12) § 6. Koszty egzekucyjne powstałe w egzekucji należności pieniężnej są dochodzone na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego na tę należność, chyba że przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.

13) § 7. Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela. Na postanowienie to przysługuje zażalenie.

14) § 8. Żądanie, o którym mowa w § 7, nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku - od dnia powiadomienia zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych.

15) § 9. Środki pieniężne pochodzące z wyegzekwowanych lub pokrytych przez wierzyciela kosztów egzekucyjnych, w tym powstałych w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący, przypadają na rzecz tego organu, który je uzyskał, z zastrzeżeniem § 10 i 11.

16) § 10. Jeżeli koszty egzekucyjne zostały pokryte przez wierzyciela, środki pieniężne uzyskane z tego tytułu przypadają na rzecz organu, który dokonał czynności egzekucyjnych powodujących powstanie tych kosztów, z zastrzeżeniem § 11.

17) § 11. Jeżeli czynności egzekucyjne powodujące powstanie kosztów, o których mowa w art. 64 § 1 pkt 2-6 i § 6, zostały dokonane przez więcej niż jeden organ egzekucyjny lub rekwizycyjny, uzyskane z tego tytułu środki pieniężne rozdziela się między te organy w proporcji odpowiadającej stosunkowi wyegzekwowanych przez nie kwot do kwot wyegzekwowanych w całym postępowaniu egzekucyjnym. Przepis art. 64 § 3 stosuje się odpowiednio.

18) § 12. Rozliczenia, o którym mowa w § 11, dokonuje organ egzekucyjny kończący postępowanie egzekucyjne, nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Rozliczenie może być dokonane za zgodą wierzyciela przez potrącenie wzajemnych należności. Na postanowienie w sprawie rozliczenia kosztów przysługuje zażalenie organom, których dotyczy to rozliczenie".

Z powyżej regulacji explicite wynika, że:

po pierwsze: organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela. Na postanowienie to przysługuje zażalenie – zgodnie z § 7, oraz

po drugie: żądanie, o którym mowa w § 7 nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku - od dnia powiadomienia zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych, a także

po trzecie: określa kiedy przysługuje środek zaskarżenia – wskazując, że zażalenie przysługuje wyłącznie na wymienione w nim postanowienia, to jest:

a) wydane w sprawie kosztów egzekucyjnych na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela unormowane w § 7 (zob. pkt 13),

b) wydane w sprawie rozliczenia kosztów określonych w § 11 przy czym zawęża krąg uprawnionych do organów, których to rozliczenie dotyczy (zob. pkt 11 i 12).

Podkreślenia wymaga zatem, że w sytuacji, gdy koszty egzekucyjne nie obciążają wierzyciela, niezależnie od sposobu zakończenia postępowania egzekucyjnego (wydaniem i doręczeniem postanowienia o umorzeniu tego postępowania lub wskutek wyegzekwowania obowiązku) postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych wydaje się wyłącznie na żądanie zobowiązanego zgłoszone w przewidzianym do tego terminie, a nie z urzędu. Po zakończeniu postępowania egzekucyjnego, o ile koszty egzekucyjne nie obciążają wierzyciela, organ egzekucyjny pozbawiony jest prawa orzekania w sprawie kosztów egzekucyjnych, chyba że w odpowiednim czasie żądanie wydania takiego postanowienia wniesie zobowiązany. Brak żądania zobowiązanego oznacza brak możliwości rozpatrzenia sprawy kosztów egzekucyjnych ciążących na zobowiązanym.

W przytoczonym powyżej przepisie ustawodawca zawarł prawne formy działania organu wskazując jednoznacznie, kiedy wydaje akt prawny – jak np. w § 7, a kiedy jego działanie jest aktem wykonania prawa – jak np. w § 8 i § 12.

Nie ulega zatem wątpliwości, że żądanie, o którym mowa w § 7, nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku – od dnia powiadomienia zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych. Ustawodawca zobligował organ do pozostawienia bez rozpatrzenia żądania zobowiązanego do wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych – stanowiąc o tym, expressis verbis "nie podlega rozpatrzeniu". Oznaczając jednocześnie, że działanie to ma miejsce wyłącznie jeżeli zostanie wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku.

Do tegoż czasu – czyli przed upływem 14 dni, o których mowa powyżej – organ zobowiązany jest do wydania postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Zatem wskazany 14 - dniowy okres jest niewątpliwie terminem oznaczonym w dniach, zawitym, o charakterze materialnym, od ziszczenia się którego ustawodawca przewidział tak obowiązki organu do określonego działania, jak i prawa zobowiązanego.

Wydanie postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych może nastąpić w trakcie prowadzonego postępowania egzekucyjnego lub po jego zakończeniu. Dla zobowiązanego termin do żądania wydania takiego postanowienia kończy bieg po upływie 14 dni od zaistnienia zdarzeń wymienionych w art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej. Termin ten, jak wskazano powyżej, jest terminem ustawowym, zawitym, o charakterze materialnym. Bezskuteczny upływ takiego terminu, wobec braku stosownego żądania uprawnionego podmiotu (zobowiązanego), powoduje niedopuszczalność rozstrzygania kwestii kosztów egzekucyjnych, które nie obciążają wierzyciela. Termin z art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej jako termin prawa materialnego nie podlega przywróceniu. Uprawnienie żądania wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych oraz obowiązek rozpatrzenia takiego żądania wygasa (przestaje istnieć) z upływem terminów opisanych w art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej.

Skutkiem umorzenia postępowania egzekucyjnego jest – w przypadkach określonych prawem – uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, a więc działań organu egzekucyjnego zmierzających do zastosowania lub zrealizowania środka egzekucyjnego. Uchylenie czynności egzekucyjnych następuje w zasadzie z mocy samego prawa i oznacza, że w ten sposób zostaje przywrócony stan istniejący przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego. Następstwem umorzenia postępowania egzekucyjnego jest zwrot kwoty wyegzekwowanej lub wpłaconej dobrowolnie. Jeżeli organem egzekucyjnym jest wierzyciel, będący organem podatkowym, ewentualne zaniechanie zwrotu otrzymanej kwoty może być rezultatem różnych okoliczności, w tym m. in. zaliczenia jej na inne zobowiązania (tak wyrok NSA z dnia 28 maja 2008 r. sygn. akt II FSK 485/07).

W przypadku dokonania czynności egzekucyjnych w egzekucji należności pieniężnych organ egzekucyjny pobiera stosowne opłaty, które wraz z wydatkami stanowią koszty egzekucyjne. Organ egzekucyjny pobiera opłatę za czynności egzekucyjne w warunkach opisanych w art. 64 § 2 ustawy egzekucyjnej. Pobrane opłaty stają się kosztami egzekucyjnymi. Środki pieniężne pochodzące z wyegzekwowanych kosztów egzekucyjnych przypadają na rzecz tego organu, który je uzyskał, z zastrzeżeniem § 10 i 11 (art. 64c § 9 ustawy egzekucyjnej). Koszty egzekucyjne, w przypadku egzekucji należności pieniężnej, są zaspokajane – z kwoty uzyskanej z egzekucji – w pierwszej kolejności. Oznacza to, że wyegzekwowana kwota zaliczona jest na koszty egzekucyjne, a dopiero jej nadwyżka przeznaczona jest na zaspokojenie innych, wymienionych w art. 115 ustawy egzekucyjnej, tytułów. W sytuacji, gdy wyegzekwowana kwota nie przewyższa należnych (pobranych) kosztów egzekucyjnych, środki pieniężne tak uzyskane stanowią koszty egzekucyjne i jako takie podlegają rygorom art. 64c ustawy egzekucyjnej z wyłączeniem przepisu art. 60 tej ustawy. Tym samym kwoty takie nie są zwracane w innym trybie niż opisany w art. 64c ustawy egzekucyjnej.

Poza sporem było, że prowadzone postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, a postanowienie w tej sprawie doręczono pełnomocnikowi zobowiązanego w dniu 11 października 2011 r. Od tej daty rozpoczął bieg termin określony dla wniesienia przez zobowiązaną żądania wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych. Złożone po tej dacie żądanie zobowiązanego wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych nie podlegało rozpatrzeniu. Brak możliwości rozpatrzenia żądania oznaczał bezpodstawność przeprowadzenia postępowania w tej sprawie.

W tym miejscu zauważenia wymaga, że w § 7 omawianego artykułu 64 c zawarto dwie normy określające obowiązki organu wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych:

1) na żądanie zobowiązanego albo

2) z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela.

Jednocześnie ustawodawca wskazał, że na postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych wydane na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela – zażalenie służy zobowiązanemu oraz wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym. Zakreślił tym samym przedmiot zaskarżenia jak i wskazał podmioty uprawnione do skorzystania z tego prawa. Jednoznaczne określenie legitymacji przedmiotowej i podmiotowej w art. 64c ustawy egzekucyjnej nie pozostawia wątpliwości, iż ustawodawca zapewnił prawne instrumenty chroniące interesy wierzyciela i zobowiązanego, dając im narzędzia prawne, ale nie nieograniczone w czasie. Skorzystanie z tych narzędzi jest ograniczone w czasie co – z istoty określenia terminów – ma służyć zdyscyplinowaniu podmiotów i organów.

Pozostawienie bez rozpoznania przedmiotowego żądania podjęte wszak ex lege, z uwagi na wniesienie go po terminie, jest aktem wykonania prawa. Art. 64 c § 8 ustawy egzekucyjnej określa wprost jak powinien zachować się organ egzekucyjny. Analiza treści artykułu 64 c § 8 ustawy egzekucyjnej pozwala na twierdzenie, a contrario, że skoro w pozostałych przypadkach postanowienie wydane przez organ egzekucyjny podlega zaskarżeniu, o czym stanowią wprost jego regulacje § 7, to w określonym w § 8 – środek ten nie przysługuje.

Wywód ten – zdaniem Sądu – ma swoje uzasadnienie w ogólnej zasadzie, że zażalenie przysługuje wyłącznie, gdy ustawa tak przewiduje.

Stanowisko zbieżne z powyższym wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 30 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2193/10, mocą którego utrzymano w mocy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 31 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Gl 190/10.

W powyższych wyrokach stwierdzono, że "wydanie postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych może nastąpić w trakcie prowadzonego postępowania egzekucyjnego lub po jego zakończeniu. Dla zobowiązanego termin do żądania wydania takiego postanowienia kończy bieg po upływie 14 dni od zaistnienia zdarzeń wymienionych w art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej. Termin ten jest terminem ustawowym, zawitym, o charakterze materialnym. Bezskuteczny upływ takiego terminu, wobec braku stosownego żądania uprawnionego podmiotu (zobowiązanego), powoduje niedopuszczalność rozstrzygania kwestii kosztów egzekucyjnych, które nie obciążają wierzyciela. Termin z art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej jako termin prawa materialnego nie podlega przywróceniu. Uprawnienie żądania wydania postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych oraz obowiązek rozpatrzenia takiego żądania wygasa (przestaje istnieć) z upływem terminów opisanych w art. 64c § 8 ustawy egzekucyjnej".

Zgodnie z art. 17 § 1 ustawy egzekucyjnej zażalenie na postanowienie przysługuje jedynie wówczas, gdy ustawa tak stanowi. Z art. 17 § 1 u.p.e.a. wynika, że o ile przepisy ustawy egzekucyjnej nie stanowią inaczej, rozstrzygnięcie i zajmowane przez organ egzekucyjny lub wierzyciela stanowisko w sprawach dotyczących postępowania egzekucyjnego następuje w formie postanowienia. Na postanowienie to służy zażalenie, jeżeli ustawa egzekucyjna lub Kodeks postępowania administracyjnego tak stanowi. Zażalenie wnosi się do organu odwoławczego.

W ocenie Sądu art. 17 § 1 u.p.e.a. nie może stanowić samoistnej podstawy prawnej do wydania postanowienia czy podstawy prawnej do jego zaskarżenia. Przepis ten stanowi jedynie, że wskazane w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym rozstrzygnięcia zapadają w formie postanowienia, na które służy zażalenie, jeżeli niniejsza ustawa lub Kodeks postępowania administracyjnego tak stanowi. Zatem możliwość wydania takiego rozstrzygnięcia, a w dalszej konsekwencji środka zaskarżenia musi wprost wynikać z ustawy. Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy podkreślenia wymaga, iż ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w art. 64 c stanowi regulację lex specialis normującą tryb postępowania organu egzekucyjnego w sprawie kosztów i wydatków w nim wskazanych i jednocześnie stanowi o możliwości wnoszenia środków zaskarżenia wyłącznie w granicach w nim wskazanych.

Z kolei art. 18 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wprowadza ogólną zasadę, z której wynika, iż jeżeli przepisy tej ustawy nie stanowią inaczej, w postępowaniu egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednym z przykładów regulacji odmiennej niż określona w Kodeksie postępowania administracyjnego, aczkolwiek nie wykluczającej całkowicie możliwości stosowania niektórych uregulowań kodeksowych, jest system środków zaskarżenia przewidzianych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W tym miejscu wskazać należy, iż przez "środki zaskarżenia" należy w tym wypadku rozumieć nie tylko środki odwoławcze, a więc uprawnienia do kwestionowania aktów administracyjnych, w tym przypadku postanowień, wydawanych w trakcie postępowania, ale także wszelkie środki przysługujące uczestnikom na czynności podejmowane w trakcie postępowania egzekucyjnego. Możliwe jest zatem zaskarżenie:

a) prowadzenia egzekucji administracyjnej,

b) czynności egzekucyjnej,

c) postanowienia organu egzekucyjnego, w tym wydanego na skutek zaskarżenia wskazanych wyżej działań.

W pierwszym przypadku właściwym środkiem zaskarżenia jest zarzut, w drugim – skarga na czynności egzekucyjne, zaś w ostatnim – zażalenie. Środki te – co należy podkreślić – są w ustawie egzekucyjnej uregulowane samoistnie, tak co do podstaw, (dopuszczalności), granic, jak i podmiotu uprawnionego i przedmiotu.

Ponadto stronom postępowania, oraz w określonych sytuacjach osobom trzecim, przysługuje prawo do składania skarg i wniosków, zaś po wyczerpaniu środków odwoławczych – prawo skierowania sprawy na drogę sądową.

W tym miejscu – z uwagi na przedmiot rozpoznania – podkreślenia wymaga, że zażalenie na postanowienie jest środkiem zaskarżenia zbliżonym do swojego odpowiednika w Kodeksie postępowania administracyjnego. W art. 17 § 1 u.o.p.e.a. przyjęto identyczną jak w art. 141 § 1 K.p.a. zasadę, iż na postanowienia wydane w toku egzekucji administracyjnej lub dotyczące postępowania egzekucyjnego służy zażalenie, jeżeli ustawa tak stanowi. Wnosi się je w terminie 7 dni od daty doręczenia zaskarżonego postanowienia.

Tymczasem przedmiotem rozpoznania jest postanowienie dotyczące działania organu wprost nakazanego przez ustawodawcę, w sprawie pozostawienia bez rozpoznania żądania strony, która nie zmieściła się w terminie określonym przez ustawodawcę i nie wniosła o jego przywrócenie.

W tym miejscu zaakcentować należy, że skoro do ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wprowadzono zasady ogólne, to one winne być stosowane w pierwszej kolejności w postępowaniu egzekucyjnym. Posiłkowe zaś stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego możliwe jest wyłącznie w sytuacji, kiedy nie stoi to w sprzeczności z ratio legis ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Należy przy tym podkreślić, że zinstytucjonalizowana forma przymusu musi być stosowana według ściśle określonego trybu postępowania i powinna być skierowana bezpośrednio na wykonanie obowiązku prawnego

Podsumowując skonstatować należy, iż uprawnienie do złożenia środka odwoławczego musi znajdować oparcie w ustawie. To ustawodawca określa podstawę prawną, wyznacza granice przedmiotowe i podmiotowe tych środków. Wobec braku normy prawa pozytywnego, która dopuszczałaby zaskarżenie postanowienia, stanowisko organu odwoławczego stwierdzające niedopuszczalność zażalenia strony skarżącej uznać należy za prawidłowe. Stanowisko zbieżne z powyższym wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 27 kwietnia 2001 r., sygn. akt I SA/Gd 170/00.

Tym samym konkludując – legitymację i status uprawnionego do złożenia środka zaskarżenia zyskuje podmiot, nie tylko na podstawie norm materialnych, ale także przepisów innych dziedzin prawa, ale zawsze prawa. Brak pozytywnej normy prawa, dopuszczającej zaskarżenie postanowienia sprawia, że zażalenie jest niedopuszczalne.

Zdaniem Sądu niedopuszczalność zażalenia – w rozpoznawanej sprawie – wynika z przyczyn przedmiotowych, z uwagi na wyłączenie przez przepisy ustawy możliwości zaskarżenia postanowienia w toku instancji. Stosownie do art. 134 k.p.a. organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne.

Ponieważ przepis ten stanowił podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia, wyjaśnić zatem należy, że powoływany przepis nie określa jakie warunki decydują o dopuszczalności bądź niedopuszczalności odwołania, wynikają one jednak z innych przepisów procesowych stanowiących o przedmiocie zaskarżenia i toku postępowania.

Regulacja ta wyznacza zakres postępowania organu drugoinstancyjnego określanego w doktrynie mianem wstępnego, rozpoczynającego działanie organu wyższego stopnia od badania zaistnienia przesłanek formalnych dopuszczalności odwołania. Na tym etapie postępowania organ drugoinstancyjny jest obowiązany ocenić czy odwołanie jest dopuszczalne, i czy zostało wniesione w terminie.

Jeżeli czynności postępowania wstępnego ujawnią brak formalnych przesłanek odwołania, to obowiązkiem organu jest wydanie postanowienia, kończącego ostatecznie postępowanie w sprawie. Akt ten nie tylko kończy zatem etap postępowania wstępnego, lecz jednocześnie całe postępowanie drugoinstancyjne. Dopiero pozytywny rezultat wskazanych czynności stanowi podstawę prawną i jednocześnie obowiązek organu II instancji do zbadania sprawy i jej rozstrzygnięcia. Ten etap nazywany jest w literaturze przedmiotu postępowaniem rozpoznawczym, podczas którego przeprowadzane jest postępowanie wyjaśniające co do merytorycznych aspektów sprawy. Oznacza to, że jedynie po ustaleniu przez organ wyższego stopnia, że środek zaskarżenia został skutecznie wniesiony, może on badać kwestie materialnoprawne sprawy. Wyjaśnić też trzeba, że omawiany przepis wskazuje kolejność czynności organu odwoławczego, ma on najpierw zbadać dopuszczalność odwołania. Terminowość zaś jego wniesienia organ bada tylko w przypadku pozytywnych ustaleń w tym względzie. Tym samym niezasadne jest powoływanie, tak jak to uczyniono w zaskarżonym postanowieniu, dwóch przesłanek wskazanych w tym przepisie, bowiem badanie drugiej z nich warunkowane jest spełnieniem pierwszej.

Stanowisko zbieżne z powyższym wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z dnia 5 kwietnia 2011 r., sygn. akt II SA/Ol 138/11.

Resumując – niedopuszczalność odwołania może wynikać z przyczyn o charakterze przedmiotowym, jak i podmiotowym. Niedopuszczalność odwołania z przyczyn przedmiotowych obejmuje przypadki braku przedmiotu zaskarżenia oraz przypadki wyłączenia przez przepisy prawa możliwości zaskarżenia decyzji w toku instancji. Natomiast przesłanka podmiotowa oznacza złożenie odwołania przez legitymowany podmiot – stronę postępowania w sprawie. Pogląd zbieżny z powyższym prezentowany jest także w orzecznictwie sądowo administracyjnym oraz literaturze przedmiotu, por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 września 1997 r., sygn. akt II SA/Gd 538/96 . a także B. Adamiak, J. Borkowski, Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjny, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis Wyd. 8 str. 243..

Konstatując powtórzenia wymaga, iż przepis art. 134 K.p.a. obliguje organ odwoławczy do badania, w pierwszej kolejności, dopuszczalności odwołania. Dopuszczalność odwołania jest zaś określana przesłankami podmiotowymi i przedmiotowymi. Przesłanki podmiotowe to złożenie odwołania przez legitymowany podmiot, przesłanki przedmiotowe natomiast – to wniesienie odwołania od orzeczenia, którego zaskarżenie przewidują przepisy prawa. (por. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 marca 2009 r., sygn. akt II OSK 316/08, oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 25 września 2008 r., sygn. akt II SA/Gl 209/08,).

W tej sytuacji, ze względu na to, iż niniejsza skarga dotyczy postanowienia o charakterze formalnym i do rozstrzygnięcia przez organ pozostaje kwestia prawa do wniesienia środka odwoławczego (zażalenia), Sąd nie może badać na tym etapie merytorycznych zagadnień podnoszonych w skardze.

Zdaniem Sądu, organy egzekucyjne nie naruszyły zasad określonych ustawą egzekucyjną i ustawą Kodeks postępowania administracyjnego. Sąd nie dopatrzył się naruszenia wskazanych przez stronę skarżącą przepisów. Uwagę natomiast Sądu zwróciła dokonana przez organy I i II instancji wyjątkowo dogłębna i dokładna analiza stanu faktycznego i prawnego oraz jego ocena oraz wyjaśnienie – z powołaniem się na konkretne przepisy ustaw: egzekucyjnej i Kodeksu postępowania administracyjnego – prawnych konsekwencji ustalonego stanu faktycznego. Organy te szczegółowo opisały każdy zakwestionowany przepis, każdą normę z odwołaniem się do orzecznictwa przedmiotu.

Sąd stwierdził, iż w niniejszej sprawie organy podjęły niezbędne i wszelkie – prawem dopuszczone w tego rodzaju postępowaniach – działania w celu odtworzenia chronologii zdarzeń i dogłębnego wyjaśnienia stanu prawnego. Organy poczynione ustalenia poddały wszechstronnej ocenie, nie pomijając przy tym żadnego z jego elementów. Kierując się nadto zasadami logiki i doświadczenia życiowego, ustaliły istnienie okoliczności faktycznych i prawnych, mających wpływ na wynik sprawy. To, że organy orzekające w sprawie doszły do odmiennych wniosków niż te, przedstawiane przez stronę, nie świadczy o naruszeniu reguł postępowania egzekucyjnego. Podniesiona przez organ II instancji argumentacja świadczy – w ocenie Sądu – o rzetelnym zrealizowaniu obowiązków.

W uzasadnieniu postanowienia organ drugoinstancyjny klarownie i przejrzyście przedstawił argumentację na poparcie stawianych tez, wniosków oraz przyjętej podstawy prawnej.

Mając na uwadze powyższe wywody uznać należało, że zaskarżone postanowienie nie uchybia przepisom prawa materialnego i zostało podjęte zgodnie z obowiązującymi przepisami procesowymi. Wyrażone w postanowieniu stanowisko organu odwoławczego zostało właściwie i dogłębnie uzasadnione.

Uznając ostatecznie, że zaskarżone postanowienie w przedstawionych warunkach faktycznych i prawnych nie narusza prawa w stopniu uzasadniającym jego wzruszenie, tym samym skargę, jako nieuzasadnioną należało oddalić na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.