II OSK 1419/11

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 lutego 2011 r., sygn. akt II SA/Wa 1724/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę B.B. na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia pozwolenia na broń palną gazową.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd I instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] Świętokrzyski Komendant Wojewódzki Policji w Kielcach, działając na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 1 pkt 6 i art. 18 ust. 5 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 4 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (t. j.: Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 ze zm.) oraz art. 104 i art. 268a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej jako "k.p.a."), cofnął B.B. pozwolenie na posiadanie broni palnej gazowej do ochrony osobistej, przyznane decyzją Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach z dnia [...] września 1991 r. nr [...]. W motywach rozstrzygnięcia organ powołał się m.in. na fakt, iż Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny prawomocnym wyrokiem z dnia 28 stycznia 2009 r. o sygn. akt IX Ka 829/08 warunkowo umorzył, na okres próby wynoszący jeden rok, postępowanie karne o popełnienie przez B.B. przestępstwa z art. 296 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 ze zm., dalej jako "k.k.") i art. 77 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j.: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.).

W odwołaniu od powyższej decyzji, wniesionym do Komendanta Głównego Policji, B.B. podniósł, że od piętnastu lat nie posiada broni, gdyż została mu ona skradziona podczas włamania do samochodu, o czym zawiadomił organy Policji. Wskutek tego zdarzenia odebrano mu też legitymację posiadacza broni, uznając, iż nie jest mu już potrzebna. W związku z tym, uważał, że nie jest zobowiązany do przeprowadzania badań lekarskich i psychologicznych.

Decyzją z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] Komendant Główny Policji, mając za podstawę art. 138 § 2 k.p.a. oraz art. 18 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 1 pkt 6 i art. 18 ust. 5 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 4 ustawy o broni i amunicji, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. Organ odwoławczy wskazał, że w sprawie nie wyjaśniono wszystkich okoliczności sprawy zgodnie z wymogami art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a.

Decyzją z dnia [...] czerwca 2010 r. nr [...] Świętokrzyski Komendant Wojewódzki Policji w Kielcach, działając na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 1 pkt 6, art. 18 ust. 5 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 4 i art. 18 ust. 5 pkt 3 i 4 ustawy o broni i amunicji oraz art. 104 i art. 268a k.p.a., cofnął B.B. pozwolenie na posiadanie broni palnej gazowej do ochrony osobistej, przyznane decyzją Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach z dnia [...] września 1991 r. nr [...].

Od powyższej decyzji B.B. złożył odwołanie do Komendanta Głównego Policji, zarzucając organowi I instancji naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 7, art. 8, art. 10, art. 75 § 1, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., w szczególności poprzez niewyjaśnienie oraz nieuwzględnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a także uniemożliwienie stronie zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] Komendant Główny Policji, działając w oparciu o art. 138 § 1 pkt 1 i art. 268a k.p.a. oraz art. 18 ust. 1 pkt 3, art. 18 ust. 5 pkt 2 w zw. z art. 15 ust. 4, art. 18 ust. 5 pkt 3 oraz art. 18 ust. 5 pkt 4 ustawy o broni i amunicji, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, nie znajdując podstaw do uwzględnienia odwołania. W motywach rozstrzygnięcia organ odwoławczy przywołując treść art. 18 ust. 1 pkt 2 ustawy o broni i amunicji oraz art. 15 ust. 1 pkt 6 tej ustawy, wskazał, iż z akt sprawy niewątpliwie wynika, że przestępstwo, za popełnienie którego postępowanie karne wobec strony zostało warunkowo umorzone, nie jest objęte katalogiem art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o broni i amunicji, a zatem sam wyrok sądu, potwierdzający popełnienie takiego czynu, a takim bez wątpienia jest orzeczenie sądu odwoławczego, nie jest wystarczający do zastosowania konsekwencji administracyjnej, określonej w art. 18 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. Ocena całości zgromadzonego materiału dowodowego nie wskazuje na istnienie obawy, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 6 powołanej ustawy, dlatego też, zdaniem Komendanta Głównego Policji, ta przesłanka do cofnięcia pozwolenia na broń w niniejszej sprawie nie zachodzi. Odnosząc się natomiast do kolejnych, zastosowanych przez organ I instancji, podstaw prawnych decyzji organ odwoławczy wskazał, że art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy o broni i amunicji stanowi, że właściwy organ Policji cofa pozwolenie na broń, jeżeli osoba, której takie pozwolenie wydano nie wypełniła obowiązku zawiadomienia o utracie broni, o którym mowa w art. 25 ustawy. Komendant Główny Policji podkreślił, iż analiza materiałów postępowania w niniejszej sprawie wskazuje, iż strona nie wykonała obowiązku zawiadomienia organu Policji o utracie broni. Zauważyć bowiem należy, iż – jak podnosi sam B.B. – od kilkunastu lat nie posiada on broni, ponieważ została mu skradziona podczas włamania do samochodu, o czym zawiadomił organy Policji, a wskutek tego zdarzenia odebrano mu również legitymację posiadacza broni, uznając, iż nie jest mu już potrzebna. Tymczasem, jak ustalił organ I instancji, wskutek przedmiotowego włamania nie odnotowano w materiałach organów ścigania jakiejkolwiek informacji na temat kradzieży broni gazowej strony. Nie potwierdziła się również przedstawiona przez B.B. informacja, jakoby fakt utraty broni został zgłoszony przez niego jednostce Policji. Zatem de facto z oświadczenia strony wynika, że nie dysponuje ona w chwili obecnej bronią gazową, natomiast postępowanie dowodowe wykazało, że nawet sama strona nie wie, kiedy dokładnie i w jakich okolicznościach ją utraciła. Faktem jest, że przedmiotową broń strona utraciła w latach dziewięćdziesiątych i nie zawiadomiła o tym fakcie organu Policji. Komendant Główny Policji podkreślił, iż dyspozycja art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy ma charakter obligatoryjny, zatem nakazuje organowi Policji cofnięcie pozwolenia na broń w każdym przypadku, gdy posiadacz broni naruszył obowiązek zawiadomienia o utracie broni, o którym mowa w art. 25 ustawy. Odnosząc się do dalszych przesłanek cofnięcia pozwolenia na broń, organ odwoławczy wskazał na treść art. 18 ust. 5 pkt 4 ustawy o broni i amunicji, stwierdzając, iż w jego ocenie, B.B. nie dostosował się do obowiązujących w tym zakresie regulacji, bowiem posiadaną broń gazową przechowywał niewłaściwie, skutkiem czego była jej utrata w niewyjaśnionych okolicznościach. Strona nie zachowała więc należytej staranności przed takim zabezpieczeniem broni, aby nie dostała się ona w ręce osób nieuprawnionych. Komendant Główny Policji stwierdził także, iż kolejnym obowiązkiem związanym z posiadaniem broni jest okresowe (co pięć lat) potwierdzanie zdolności zdrowotnej i psychologicznej do dysponowania bronią (art. 15 ust. 4 ustawy o broni i amunicji). Wskazując na treść art. 15 ust. 3 i art. 15 ust. 1 pkt 2 – 4 powołanej ustawy, organ uznał, że obowiązek ten dotyczy wszystkich posiadaczy pozwolenia na broń do ochrony osobistej lub ochrony bezpieczeństwa innych osób oraz mienia, bez względu na to, czy pozwolenie to uzyskali na podstawie aktualnej ustawy o broni i amunicji czy – jak strona – nieobowiązującej już ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych (Dz. U. z 1961 r. Nr 6, poz. 43 ze zm.). Organ odwoławczy podał, iż B.B. powyższego obowiązku nie wykonał, została zatem spełniona przesłanka z art. 18 ust. 5 pkt 2 ustawy o broni i amunicji, pozwalająca organom Policji cofnąć w takim przypadku pozwolenie na posiadanie broni. Strona, nie przedstawiając bowiem stosownych i aktualnych orzeczeń, nie potwierdziła w sposób prawem nakazany swojej zdolności do dysponowania bronią, a zatem zachowaniu jej tak szczególnego i reglamentowanego prawa sprzeciwia się interes społeczny. Ponadto, w ocenie Komendanta Głównego Policji, kolejną podstawę do cofnięcia stronie pozwolenia na broń stanowił art. 18 ust. 5 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, w myśl którego pozwolenie to może zostać cofnięte w przypadku naruszenia przez osobę je posiadającą obowiązku zawiadomienia właściwego organu Policji o zmianie miejsca stałego pobytu, o którym mowa w art. 26 ustawy. Organ podał, że B.B. zmienił miejsce stałego pobytu w grudniu 2001 r. i wbrew ww. obowiązkowi nie zawiadomił o tym właściwego organu Policji. Organ sam ustalił aktualny adres strony i zawiadomił ją o wszczęciu postępowania w sprawie cofnięcia pozwolenia na broń. Komendant Główny Policji dodał również, że organ I instancji pouczył stronę o przysługujących jej prawach, wynikających z art. 10 § 1 k.p.a., zatem zarzut, iż uniemożliwiono jej czynny udział w postępowaniu należy uznać za bezzasadny. Wyznaczenie przez organ I instancji nowego terminu zakończenia postępowania w sprawie na dzień 24 czerwca 2010 r. miało umożliwić B.B. skorzystanie z przysługujących mu praw strony i nie obligowało organu Policji do "przymusowego" zwlekania z wydaniem decyzji do tego dnia, skoro od dnia 5 czerwca 2010 r., tj. od chwili doręczenia mu pisma z pouczeniem o przysługujących prawach, nie wyraził on jakiejkolwiek chęci zrealizowania swoich uprawnień.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższą decyzję B.B. zarzucił Komendantowi Głównemu Policji: naruszenie art. 10 k.p.a., poprzez zaaprobowanie faktu, iż decyzja organu I instancji została wydana przed wyznaczonym przez ten organ terminem zakończenia sprawy i zapoznania się przez stronę z ustaleniami w niej poczynionymi; naruszenie reguł postępowania administracyjnego, określonych w art. 7 i art. 80 k.p.a., poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy oraz nieuwzględnienie całokształtu materiału dowodowego; naruszenie art. 75 § 1 i art. 77 § 1 k.p.a., w szczególności poprzez nieuwzględnienie okoliczności zgłoszenia przez skarżącego Policji faktu kradzieży pistoletu oraz naruszenie art. 8 k.p.a., poprzez nieumożliwienie przeprowadzenia badań psychofizycznych przed datą wydania ostatecznej decyzji w sprawie, pomimo nieposiadania przez skarżącego broni palnej, zgłoszenia faktu kradzieży broni i odebrania licencji na broń z ww. powodu. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na skargę Komendant Główny Policji wniósł o jej oddalenie, przytaczając w uzasadnieniu swego stanowiska procesowego argumentację, jakiej użył w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 lutego 2011 r. uznał, iż skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd I instancji wskazał, że w niniejszej sprawie Komendant Główny Policji powołał cztery różne i odrębne podstawy materialnoprawne zaskarżonej decyzji, tj. art. 18 ust. 1 pkt 3, art. 18 ust. 5 pkt 2 w zw. z art. 15 ust. 4, art. 18 ust. 5 pkt 3 oraz art. 18 ust. 5 pkt 4 ustawy o broni i amunicji. Sąd I instancji wyjaśnił, że pierwsza z powołanych podstaw prawnych stanowi obligatoryjną przesłankę cofnięcia pozwolenia na broń palną, natomiast pozostałe to podstawy fakultatywne (ocenne). Strona skarżąca swoje zarzuty wobec wydanych w sprawie decyzji koncentruje wokół obligatoryjnej przesłanki cofnięcia pozwolenia na broń, twierdząc, że nie było podstaw do zastosowania art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, gdyż organy ścigania nie odnotowały faktu zgłoszenia utraty pistoletu gazowego model [...], nr [...], kal. 8 mm, produkcji niemieckiej, skradzionego podczas dokonanego w dniu 23 czerwca 1994 r. włamania do garażu skarżącego oraz znajdującego się w nim samochodu, więc nie powinny obarczać go konsekwencjami własnych zaniedbań. Sąd I instancji wskazał, iż jak wynika z akt postępowania administracyjnego, organ Policji I instancji pismem z dnia 12 kwietnia 2010 r. zwrócił się do Prokuratury Rejonowej Kielce – Zachód o ustalenie, czy w aktach postępowania karnego o sygnaturze 4 Ds. 2771/94, dotyczących wskazanej kradzieży z włamaniem, znajduje się zapis potwierdzający fakt powiadomienia wówczas przez skarżącego organów ścigania o utracie broni na skutek tego zdarzenia. W odpowiedzi organ uzyskał odpis postanowienia o umorzeniu dochodzenia w sprawie tegoż włamania z dnia 25 lipca 1994 r., z którego wynika, że skradzione zostały wtedy akcesoria samochodowe oraz sprzęt turystyczny. Okoliczność ta świadczy w sposób jednoznaczny, że skarżący w prowadzonym wówczas postępowaniu nie podnosił faktu utraty także rzeczonego pistoletu gazowego. Skarżący, poprzez fakt kradzieży m.in. trzech butli gazowych i kuchenki gazowej turystycznej, łączy tamto zdarzenie z utratą broni gazowej, jednak trudno uznać, dając wiarę jedynie zapewnieniom strony, że jej utrata nastąpiła wówczas, skoro organ ścigania nie odnotował zgłoszenia kradzieży również broni, zważywszy że udokumentował samo zdarzenie i skradzione wtedy przedmioty, wskazując na akcesoria samochodowe oraz sprzęt turystyczny, których kradzież – niezależnie od ich wartości dla zainteresowanego – z pewnością ma mniejszą wagę, aniżeli kradzież broni. Co więcej, skarżący sam w skardze do Sądu przyznaje, że to Policja, posiadając stosowne informacje, winna wszcząć określone dochodzenie w celu wykrycia sprawców kradzieży broni znajdującej się w jego pojeździe. Istotnie, to na organie Policji spoczywa taki obowiązek, jednak bez formalnego zgłoszenia o utracie broni organ ścigania nie wie o zdarzeniu, które wymagałoby podjęcia przezeń odpowiednich czynności. Z kolei, jeśli skarżący – jak twierdzi – zgłosił ów fakt w 1994r., to musi budzić zdumienie, że do chwili obecnej nie uczynił nic, by dowiedzieć się, czym spowodowana jest zwłoka organu Policji w sprawie utraty jego broni gazowej, zważywszy że w postanowieniu o umorzeniu dochodzenia z dnia [...] lipca 1994 r., wśród skradzionych wówczas przedmiotów, nie ma nawet wzmianki o broni gazowej. W ocenie Sądu I instancji brak zainteresowania skarżącego rzekomą obstrukcją organów ścigania w kwestii utraty jego broni gazowej czyni niewiarygodnym prezentowane przezeń stanowisko w sprawie. Sąd I instancji wskazał, że zarówno postanowienie o umorzeniu dochodzenia w powyższej sprawie, zatwierdzone decyzją Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kielcach z dnia [...] lipca 1994 r., jak i pismo Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Kielcach z dnia 6 kwietnia 2010 r., wskazujące na brak w aktach o sygnaturze 4 Ds. 2771/94 jakiegokolwiek zapisu dotyczącego zgłoszenia o utracie broni gazowej, stanowią wystarczającą podstawę do przyjęcia, że skarżący nie zawiadomił organów Policji o kradzieży broni, zaś podnoszone w sprawie zarzuty, sugestie i wnioski nie znajdują uzasadnienia, stanowią bowiem jedynie jego linię obrony. Dlatego też, uznając wymienione dokumenty urzędowe organów publicznych za wystarczający dowód, Sąd I instancji poprzestał na materiale zgromadzonym w postępowaniu administracyjnym, nie znajdując usprawiedliwionych przesłanek, by materiał ten uzupełniać o całość akt postępowania o sygnaturze 4 Ds. 2771/94, o co wnosił skarżący. Sąd I instancji stwierdził, że B.B. nie zawiadomił właściwych organów o utracie broni, a w konsekwencji nigdy oficjalnie nie stwierdzono, iż podczas rzeczonego włamania z samochodu skarżącego skradziono broń palną gazową (pistolet model [...], nr [...], kal. 8 mm). Nie zostało także odnotowane, że doszło do jej utraty na skutek innego zdarzenia. Bezspornym jest, iż przedmiotowa broń została utracona przez skarżącego, jak należy przyjąć, w niewyjaśnionych okolicznościach. Utrata broni stwarzała po stronie skarżącego obowiązek złożenia stosownego zawiadomienia o tym fakcie, jak wymaga tego przepis art. 25 przedmiotowej ustawy, czego jednak zainteresowany nie uczynił. W świetle powyższego w ocenie Sądu I instancji, istniała zatem podstawa do cofnięcia skarżącemu pozwolenia na broń palną gazową w oparciu o art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy o broni i amunicji.

Sąd I instancji podkreślił, iż zgodnie z art. 18 ust. 5 pkt 2 powołanej ustawy, właściwy organ Policji może cofnąć pozwolenie na broń w przypadku naruszenia przez osobę posiadającą pozwolenie obowiązku poddania się badaniom lekarskim i psychologicznym i przedstawienia orzeczeń lekarskiego i psychologicznego, o których mowa w art. 15 ust. 3 – 5 ustawy. Przepis art. 15 ust. 4 tej ustawy nakłada natomiast na osoby posiadające pozwolenie na broń w celu ochrony osobistej lub ochrony bezpieczeństwa innych osób oraz mienia obowiązek przedstawiania, raz na pięć lat, właściwemu organowi Policji aktualnego orzeczenia lekarskiego i psychologicznego, wydanych przez upoważnionych: lekarza i psychologa, potwierdzających, że mogą one dysponować bronią. Jak już zostało wspomniane, B.B. uzyskał pozwolenie na broń pod rządami ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych. W przepisach przejściowych obowiązującej od dnia 20 marca 2000 r. nowej ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji, która uchyliła (z wyjątkami niemającymi znaczenia w rozpatrywanej sprawie) ustawę z dnia 31 stycznia 1961 r. o broni, amunicji i materiałach wybuchowych, w art. 52 zagwarantowano zachowanie ważności pozwoleń na broń i legitymacji noszących nazwę "pozwolenia na broń", wydawanych na podstawie dotychczasowych przepisów. W ocenie Sądu I instancji nie oznacza to jednak, że osób, którym wydano pozwolenia na broń na podstawie dawnych przepisów, nie obowiązują regulacje zawarte w nowych przepisach. Dotyczy to zwłaszcza obowiązku wynikającego z art. 15 ust. 4 ustawy o broni i amunicji, a statuującego konieczność przedstawiania właściwemu organowi Policji aktualnego orzeczenia lekarskiego i psychologicznego. Wymóg ten dotyczy wszystkich posiadaczy pozwoleń na broń wydanych w celu ochrony osobistej lub ochrony bezpieczeństwa innych osób oraz mienia, niezależnie od tego, czy uzyskali pozwolenia pod rządami aktualnie obowiązującej ustawy, czy też na podstawie ustawy z 1961 r. W rozpoznawanej sprawie okolicznością bezsporną jest, iż skarżący, któremu przyznano pozwolenie na posiadanie broni palnej gazowej do celów ochrony osobistej, nie wywiązał się z obowiązku poddania się badaniom lekarskim oraz przedstawienia stosownego orzeczenia lekarskiego. Nie ma racji skarżący, twierdząc, iż to organ powinien był poinformować go o powyższym obowiązku. Sąd I instancji przywołując treść art. 15 ust. 4 ustawy o broni i amunicji uznał, że w żaden sposób nie można mówić o naruszeniu w tej sytuacji przez organ art. 8 k.p.a. Sąd I instancji wskazał, że z akt sprawy wynika, że skarżący w dniu 29 grudnia 2001 r. zmienił miejsce stałego pobytu i w ogóle nie zawiadomił o tym fakcie właściwego organu Policji. Aktualne miejsce stałego pobytu zostało ustalone przez organ przy wszczęciu postępowania w sprawie cofnięcia pozwolenia na broń. Skarżący uchybił zatem obowiązkowi określonemu w art. 26 powołanej ustawy, nie uzasadniając nawet w żaden sposób przyczyn tego uchybienia. Nadto Sąd I instancji wyjaśnił, że z licznych oświadczeń skarżącego wynika, że broń palna gazowa była przetrzymywana w garażu w samochodzie, a więc jej przechowywanie umożliwiało dostęp do niej osób nieuprawnionych. Zdaniem Sądu I instancji skarżący niewątpliwie naruszył tym podstawowe zasady i warunki przechowywania broni, o których został pouczony w decyzji o pozwoleniu na posiadanie broni. Wzór tego pouczenia wynikał z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 października 1990 r. w sprawie określenia organów właściwych do wydawania pozwoleń na broń, ustalenia wzorów pozwoleń na broń oraz określenia istotnych części broni i amunicji (Dz. U. Nr 76, poz. 456), obowiązującego do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji. W ocenie Sądu I instancji, również w oparciu o powołane wyżej trzy odrębne podstawy, tj. art. 18 ust. 5 pkt 2 w związku z art. 15 ust. 4, art. 18 ust. 5 pkt 3 oraz art. 18 ust. 5 pkt 4 ustawy o broni i amunicji, organ Policji w pełni zasadnie mógł cofnąć B.B. pozwolenie na broń palną gazową. Zaskarżona decyzja odpowiada, co do tych przesłanek, kryteriom uznania administracyjnego. Organ wyjaśnił motywy swojego rozstrzygnięcia, które nie nosi znamion dowolności, zaś przytoczona w uzasadnieniu argumentacja jest wyczerpująca. Sąd I instancji stwierdził, iż niezasadny jest zarzut skarżącego, dotyczący naruszenia art. 10 k.p.a., poprzez zaaprobowanie przez Komendanta Głównego Policji faktu, iż decyzja organu I instancji została wydana przed wyznaczonym przez ten organ terminem zakończenia sprawy i zapoznania się przez stronę z ustaleniami w niej poczynionymi. W postanowieniu Świętokrzyskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach z dnia [...] maja 2010 r., które doręczono skarżącemu w dniu 5 czerwca 2010 r. (dowód – zwrotne potwierdzenie odbioru w aktach administracyjnych sprawy), pouczono go o treści art. 10 § 1, art. 73, art. 75 § 1 oraz art. 79 k.p.a. W ocenie Sądu I instancji w przedstawionym stanie rzeczy, podjęte w sprawie decyzje należy uznać za prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w skardze za nieuzasadnione. Sąd nie dopatrzył się w działaniach organów uchybień, zarówno przy ustaleniu stanu faktycznego sprawy, jak i jego ocenie w kontekście zastosowanych przepisów prawa materialnego, co oznacza, że Sąd nie stwierdził takich naruszeń prawa, które skutkowałyby koniecznością uwzględnienia skargi.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył B.B. reprezentowany przez radcę prawnego. Wyrok zaskarżono w całości zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania tj.:

- art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 8, 10 i 11 k.p.a., wobec niedostrzeżenia przez Sąd, iż decyzja Komendanta Wojewódzkiego w Kielcach została wydana przed upływem czasu wyznaczonego do zapoznania się przez stronę z ustaleniami w sprawie - decyzja Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach została wydana [...].06.2010 a jak wynika z postanowienia ww. Komendanta z dnia [...]05.2010 r. termin zakończenia sprawy został wyznaczony na dzień [...].06.2010 r. Taka sytuacja jest nie do zaakceptowania w państwie prawa i narusza-zasadę zaufania oraz przekonywania strony przez organy administracyjne, w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Tym samym Sąd winien był, sprawując kontrolę legalności, zastosować środek określony w ustawie i uchylić zaskarżoną decyzję na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.,

- naruszenie art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 7, 75 § 1, 77 § 1 oraz 80 k.p.a., przejawiające się w tym, że Sąd w wyniku niewłaściwej kontroli legalności działalności administracji publicznej nie zastosował środka określonego w ustawie, mimo że zebrany przez organ materiał dowodowy okazał się być niewystarczający i budzący wątpliwości, które przy uzupełnieniu materiału dowodowego, mogły przechylić szalę na korzyść skarżącego. Sąd przyjął uzasadnienie organu oparte głównie o materiał dowodowy świadczący na niekorzyść skarżącego. Sąd nie dostrzegł, że materiał ten mógłby i powinien zostać uzupełniony o akta postępowania Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach, sygn. akt 4 Ds. 2771/94 dotyczących kradzieży z garażu B. B. oraz z samochodu marki Renault Clio nr rej. [...], na okoliczność faktu zgłoszenia przez skarżącego w trakcie przesłuchania, kradzieży pistoletu model [...], nr [...], kal. 8 mm prod. niemieckiej. W zaskarżonym wyroku wyjaśnienie przyczyn nie dopuszczenia ww. dowodu jest nielogiczne i opiera się wyłącznie na treści postanowienia o umorzeniu postępowania, co chociażby w przypadku przekazania sprawy kradzieży pistoletu gazowego do odrębnego postępowania może stanowić o wadliwości orzeczenia. Skoro istniały wątpliwości w powyższym zakresie i został złożony stosowny wniosek dowodowy to w świetle powołanych przepisów ww. dowód winien zostać przeprowadzony. Nie czyniąc tego Sąd naruszył te przepisy, co w sposób ewidentny w istotnym stopniu mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Wskazując na powyższe zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz o zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania podług norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że decyzja Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach została wydana w dniu [...].06.2010 r. a jak wynika z postanowienia ww. Komendanta z dnia [...]05.2010 r. termin zakończenia sprawy został wyznaczony na dzień [...].06.2010 r. tj. 7 dni po terminie wskazanym, jako termin wydania decyzji. Powyższe pozostaje w oczywistej rozbieżności z przepisami prawa obowiązującymi w tej materii, a w szczególności art. 8, 10 i 11 k.p.a., jako że wydanie decyzji nie jest możliwe przed zakończeniem postępowania w sprawie a jednocześnie strona była przekonana, iż zakończenie postępowania nastąpi [...].06.2010 r. Okoliczność ta została całkowicie pominięta w zaskarżonej decyzji Komendanta Głównego Policji w Warszawie z dnia [...] sierpnia 2010 r., pomimo że we wcześniejszej decyzji uchylającej decyzję Komendanta Wojewódzkiego to uchybienie zostało zauważone. Również Sąd I instancji nie odniósł się w żadnej mierze do ww. kwestii, która była podnoszona przez stronę w skardze do tego Sądu. Podniesiono, że w skardze do Sądu I instancji skarżący wskazywał, iż w decyzji wydanej przez Komendanta Głównego Policji jest ograniczenie ustaleń w zakresie zgłoszenia przez skarżącego kradzieży pistoletu model [...], nr [...], kal. 8 mm prod. niemieckiej, do samego postanowienia o umorzeniu postępowania w sprawie prowadzonej przez Komendę Wojewódzką Policji w Kielcach, sygn. akt 4 Ds. 2771/94 dotyczącej kradzieży skarżącemu rzeczy z garażu i samochodu Renault Clio nr rej. [...]. Skarżący od początku postępowania wszczętego przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach stwierdzał, że fakt kradzieży broni zgłosił w trakcie przesłuchania jego osoby w powyżej wskazanym postępowaniu, wobec czego odwoływanie się w decyzji przez organ administracji do samego postanowienia o umorzeniu ww. śledztwa świadczy o naruszeniu art. 7 i 80 k.p.a., jak również art. 75 § 1, 77 § 1 k.p.a. To Policja posiadając stosowne informacje winna wszcząć określone dochodzenie w celu wykrycia sprawców kradzieży broni znajdującej się w okradzionym garażu i pojeździe samochodowym skarżącego. Podniesiono także, iż pomimo zgłoszenia przez skarżącego w skardze do Sądu I instancji wniosku o przeprowadzenie dowodu z akt postępowania Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach, sygn. akt 4 Ds. 2771/94 na okoliczność faktu zgłoszenia przez skarżącego w trakcie przesłuchania, kradzieży pistoletu model [...], nr [...], kal. 8 mm prod. niemieckiej taki dowód nie został przez Sąd przeprowadzony. Zdaniem skarżącego Sąd I instancji nie przeprowadzając dowodu z akt postępowania Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach, sygn. akt 4 Ds. 2771/94 naruszył tym samym art. 7 i 80 k.p.a., jak również art. 75 § 1, 77 § 1 k.p.a.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Komendant Główny Policji reprezentowany przez radcę prawnego wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. Wobec tego, że w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a., a nadto nie zachodzi również żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 p.p.s.a., które Naczelny Sąd Administracyjny rozważa z urzędu dokonując kontroli zaskarżonego skargą kasacyjną wyroku Sądu pierwszej instancji, Naczelny Sąd Administracyjny dokonał kontroli zaskarżonego wyroku w zakresie wyznaczonym podstawami skargi kasacyjnej.

Skarga kasacyjna wniesiona w niniejszej sprawie nie posiada usprawiedliwionych podstaw. Z uwagi na charakter sprawy oraz sposób sformułowania zarzutów skargi kasacyjnej punktem wyjścia należało uczynić przepisy prawa materialnego będące podstawą orzekania przez organy administracji.

Na wstępie zauważyć należy, iż posiadanie i używanie broni palnej stanowi w polskim systemie prawnym sferę daleko idącej reglamentacji administracyjnoprawnej. Dostęp obywatela do broni poddany jest istotnym zasadniczym ograniczeniom, co wynika zarówno z monopolu państwa na stosowanie środków przymusu, jak i potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego (por. uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 2005 r., sygn. akt II OSK 97/05, Lex Nr 201345). Rygorystyczne zasady przyznawania uprawnień do posiadania broni, jak też prawidłowego jej przechowywania w trakcie uzyskanego pozwolenia na broń zobowiązują właściwe organy państwa do ścisłej kontroli ich przestrzegania oraz do stanowczej reakcji w przypadkach ich naruszenia. Ustawodawca wprowadził obowiązek przechowywania broni w sposób uniemożliwiający dostęp do broni osób nieuprawnionych (art. 32 ust. 1 ustawy o broni). Na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy o broni, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji rozporządzeniem z dnia 3 kwietnia 2000 r. w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji (Dz.U. nr 27 poz. 343) uregulował w szczególności sposób przechowywania broni.

Z uwagi na szczególny charakter uprawnienia do posiadania broni, jej posiadacz zobowiązany jest zatem do rygorystycznego przestrzegania zasad związanych z jej posiadaniem i używaniem. Jednym z obowiązków, jakie ustawodawca nałożył na posiadacza broni, jest obowiązek niezwłocznego zawiadomienia właściwego organu o jej utracie. Dostanie się broni w niepowołane ręce może bowiem zagrozić porządkowi publicznemu oraz bezpieczeństwu obywateli jak też właścicielowi tej broni.

Zgodnie z art. 25 o broni i amunicji, posiadacz broni w przypadku jej utraty jest zobowiązany niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili stwierdzenia utraty broni, zawiadomić o tym Policję albo Żandarmerię Wojskową. Z treści przytoczonego przepisu wynika wyraźnie, że obowiązkiem posiadacza broni - w przypadku jej utraty - jest zawiadomienie o tym fakcie właściwego organu. Zawiadomienie powinno nastąpić niezwłoczne, czyli bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili stwierdzenia utraty broni.

Zauważyć należy, iż stosownie do art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, naruszenie przez posiadacza broni obowiązku zawiadomienia o utracie broni, o którym mowa w art. 25 omawianej ustawy, stanowi obligatoryjną podstawę cofnięcia pozwolenia na broń. W warunkach niniejszej sprawy, przedmiotem sporu jest to, czy skarżący dopuścił się naruszenia przedmiotowego obowiązku.

W okolicznościach niniejszej sprawy, stwierdzić należy, iż Sąd I instancji słusznie uznał, że skarżący dopuścił się naruszenia obowiązku zawiadomienia o utracie broni, o którym mowa w art. 25 omawianej ustawy. Zauważyć należy, iż momentem, od którego rozpoczyna bieg termin, o którym mowa w art. 25 ustawy o broni, jest moment stwierdzenia utraty broni. Mając na uwadze jak ważne jest szybkie zgłoszenie faktu utraty broni dla jej odzyskania i tym samym dla zapobieżenia naruszeniu przy jej użyciu porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz szczególny charakter uprawnienia do posiadania broni, które co do zasady powinno przysługiwać osobom świadomym zagrożeń związanych z niewłaściwym przechowywaniem, noszeniem i używaniem broni, przyjąć należy, iż termin, o którym mowa w art. 25 ustawy o broni, rozpoczyna bieg nie tylko od chwili rzeczywistego stwierdzenia przez posiadacza broni faktu jej utraty, lecz również od chwili, w której powinien on był stwierdzić ten fakt przy zachowaniu staranności, jakiej wymaga się od osób, którym przysługuje tak szczególne uprawnienie jak pozwolenie na broń.

W niniejszej sprawie fakt braku pistoletu gazowego model [...], nr [...], kal. 8 mm prod. niemieckiej nie został przez skarżącego zgłoszony. W materiale dowodowym zebranym przez organy policji brak jest jakichkolwiek informacji potwierdzających zgłoszenie kradzieży przedmiotowej broni. Jak wynika z postanowienia z dnia [...] lipca 1994 r. umarzającego dochodzenie w sprawie dokonanego w dniu 23 czerwca 1994 r. włamania skarżący zgłosił kradzież "namiotu, trzech butli gazowych, kuchenki gazowej turystycznej, radioodtwarzacza i kaset magnetofonowych oraz akcesoriów samochodowych". Wobec tego stwierdzić należy, iż już wówczas, stosownie do art. 25 ustawy o broni, skarżący miał obowiązek złożyć zawiadomienie o jej utracie. Jeśli natomiast nie miał wówczas pewności co do rzeczywistej jej utraty powinien niezwłocznie podjąć czynności zmierzające do jej odnalezienia. Brak jest również takiej informacji w dzienniku korespondencyjnym prowadzonym w okresie od dnia 3 czerwca 1994 r. do dnia 21 listopada 1994 r.

Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko wyrażone przez Sąd I instancji, iż zarówno wskazane wyżej postanowienie o umorzeniu postępowania zatwierdzone decyzją Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kielcach z dnia [...] lipca 1994 r., jak i pismo Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Kielcach z dnia 6 kwietnia 2010 r., wskazujące na brak w aktach o sygnaturze 4 Ds. 2771/94 jakiegokolwiek zapisu dotyczącego zgłoszenia o utracie broni gazowej, stanowią wystarczającą podstawę (jako dokumenty urzędowe) do przyjęcia, że skarżący nie zawiadomił organów Policji o kradzieży broni, zaś podnoszone w sprawie zarzuty, sugestie i wnioski nie znajdują uzasadnienia.

Wobec powyższego organy Policji prawidłowo oceniły zachowanie skarżącego jako naruszające obowiązek niezwłocznego zawiadomienia o utracie broni. Stanowisko Sądu I instancji co do zasadności zastosowania przez organy Policji w warunkach niniejszej sprawy art. 18 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 25 ustawy o broni uznać należy tym samym za słuszne.

W tej sytuacji jako nieuzasadnione należało uznać twierdzenie zawarte w skardze kasacyjnej, iż materiał dowodowy zgromadzony w sprawie powinien być uzupełniony.

Podkreślić należy również, iż wskazana wyżej podstawa prawna cofnięcia skarżącemu pozwolenia na posiadanie broni gazowej była wystarczająca, gdyż jest przesłanką obligatoryjną, aczkolwiek nie była jedyną podstawą dopuszczającą możliwość cofnięcia przez organ Policji skarżącemu pozwolenia na broń. Niekwestionowaną podstawą jest również okoliczność naruszenia przez osobę posiadającą pozwolenie zasad przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji, o których mowa w art. 32 omawianej ustawy. Zatem w konsekwencji uznać należy, iż zastosowanie w sprawie ma również art. 18 ust. 5 pkt 4 ustawy o broni, jako kolejna podstawa do cofnięcia pozwolenia. Rozważanie pozostałych przesłanek utraty pozwolenia było zbędne, gdyż w wyniku nieprawidłowego przechowywania broni i jego utraty stały się one bezprzedmiotowe. Trudno wymagać od kogoś, kto utracił broń i nie zawiadomił o tym właściwych organów, ażeby poddawał się badaniom lekarskim i psychologicznym oraz wskazywał zmianę miejsca stałego pobytu, gdy już fizycznie nie posiada broni.

Nieuzasadniony jest również zarzut dotyczący naruszenia art. 10 k.p.a., bowiem w postanowieniu Świętokrzyskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach z dnia [...] maja 2010 r., które doręczono skarżącemu w dniu 5 czerwca 2010r. (dowód – zwrotne potwierdzenie odbioru k - 136 akt administracyjnych), pouczono go o treści art. 10 § 1, art. 73, art. 75 § 1 oraz art. 79 k.p.a. Wobec zebrania wystarczającego materiału dowodowego dla rozstrzygnięcia sprawy wydanie decyzji przez organ przed terminem zakończenia sprawy wyznaczonym na dzień [...] czerwca 2010 r. znajduje oparcie w zasadzie prawa do sprawiedliwego jawnego i szybkiego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Był to bowiem końcowy termin zakończenia sprawy i nie oznacza on, iż postępowania nie można zakończyć wcześniej.

W świetle powyższego, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.