II SA/Po 183/13

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 28 maja 2008 r. R. B. zwrócił się do Marszalka Województwa Wielkopolskiego o nadanie mu stopnia awansu nauczyciela mianowanego. Wniosek ponowił pismami z dnia 28 sierpnia 2008 r., 7 czerwca 2010 r. oraz 26 sierpnia 2011 r. W uzasadnieniu pierwszego wniosku R. B. podniósł, iż spełnia wymogi formalne powołane w art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 19, poz. 239), bowiem przed wejściem w życie tej ustawy był zatrudniony na podstawie aktu mianowania w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w S., a przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła 5 lat. Wyjaśnił, że w dniu 28 sierpnia 2006 r. Dyrekcja Medycznego Studium Zawodowego w P. przy ul. [...] wystąpiła z wnioskiem o nadanie mu stopnia nauczyciela mianowanego, lecz wówczas Urząd Marszałkowski ograniczył się do udzielenia pisemnej negatywnej odpowiedzi, nie noszącej znamion decyzji administracyjnej, co pozbawiło go możliwości uruchomienia procedury odwoławczej.

Z uwagi na brak formalnego rozpatrzenia sprawy, w drodze decyzji administracyjnej, R. B. wywiódł skargę na bezczynność Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 17 lipca 2012 r. sygn. akt II SAB/Po 20/12 zobowiązał Marszałka Województwa Wielkopolskiego do załatwienia sprawy z wniosku skarżącego w drodze wydania decyzji administracyjnej.

Marszałek Województwa Wielkopolskiego decyzją z dnia [...] września 2012 r. Nr [...], wydaną na podstawie art. 9b ust. 6 i art. 91 d pkt 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006r., nr 97, poz. 674 ze zm., dalej: Karta Nauczyciela) w zw. z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 19 poz. 239 ze zm.), odmówił nadania R. B. stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że rozpatrując sprawę organ właściwy do nadania stopnia awansu zawodowego przeprowadził postępowanie wyjaśniające, w wyniku którego uznano, że R. B. nie spełnia wymogów do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Zdaniem organu wnioskodawca nie wykazał zaistnienia jakiejkolwiek przesłanki z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw dla uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego, w szczególności przerwa w zatrudnieniu w charakterze nauczyciela mianowanego przekraczała 5 lat i wynosiła 5 lat i 2 miesiące. Wnioskodawca nie spełnia też wymogów niezbędnych dla uzyskania stopnia awansu nauczyciela mianowanego, przewidzianych w przepisach rozdziału 3a (art. 9a do 9i) ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, nie jest bowiem od 15 czerwca 2007 r. zatrudniony na stanowisku nauczyciela w szkole lub placówce oświatowej, dla której organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Podniesiono, że organowi nie jest wiadomym, aby wnioskodawca był zatrudniony jako nauczyciel w jednostce oświatowej innej kategorii.

W odwołaniu od powyższej decyzji R. B. wniósł o jej uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Skarżący wywiódł, iż organ błędnie zinterpretował uzasadnienie wyroku sądu wydanego z jego skargi na bezczynność. Zdaniem skarżącego sąd nie przesądził o treści decyzji, którą organ zobowiązany był wydać. Polemizując z twierdzeniem organu, iż nie wykazał zaistnienia jakiejkolwiek przesłanki do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego, skarżący wskazał, iż organ pomija fakt jego zatrudnienia na podstawie mianowania przed wejściem w życie ustawy. Tymczasem kwestia jego zatrudnienia nie była dotąd sporna, co potwierdza korespondencja, jaką przez lata otrzymywał od organu.

Co do drugiej przesłanki skarżący podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 17 grudnia 2008 r. W piśmie tym skarżący wywodził, iż pracował w Ośrodku w S. na podstawie aktu mianowania do 30 czerwca 1997 r., pracę w Medycznym Studium Zawodowym w P. podjął w dniu 1 września 2002 r. Mając na uwadze przepisy regulujące sprawy dotyczące rozpoczynanie i kończenie roku szkolnego (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego – Dz.U. Nr 46 poz. 432 ze zm., przepis §2) oraz zasady rozwiązywania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym (określone art. 23 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela), należy uznać, że z przepisów tych wynika wykładnia pojmowania okresu 5 letniej przerwy w zatrudnieniu, o jakiej mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. Przerwa ta odnosi się do przerwy w zatrudnieniu obejmującym lata szkolne, a nie lata ustalane na podstawie przepisów odrębnych. Zdaniem skarżącego w jego przypadku przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła 5 lat, bowiem należy uwzględnić ustanie zatrudnienia w dniu 30 czerwca 1997 r., koniec roku szkolnego 1996/1997, początek zatrudnienia 1 września 2002 r., początek roku szkolnego 2002/2003. Przerwa w zatrudnieniu obejmowała więc rok szkolny: 1997/1998, 1998/1999, 1999/2000, 2000/2001, 2001/2002. Skarżący wskazał, że ustawodawca rygorystycznie ustala datę ustania stosunku pracy nauczyciela w przypadku złożenia przez niego wypowiedzenia. Jest to zawsze koniec danego roku szkolnego. Kończąc skarżący podniósł, iż całością istotnej dla sprawy dokumentacji organ dysponuje.

Wielkopolski Kurator Oświaty decyzją nr [...] z dnia [...] grudnia 2012 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji w pierwszej kolejności wskazano, ze uzasadnienie decyzji organu I instancji nie spełnia wymogów określonych w art. 107 k.p.a. W szczególności brak w aktach odpowiedniego materiału dowodowego, w tym brak dokumentu potwierdzającego zatrudnienie strony skarżącej w dniu złożenia wniosku o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego, tj. 29 maja 2008 r. w szkołach lub placówkach dla których organem prowadzącym jest Województwo Wielkopolskie lub dokumentu potwierdzającego podleganie ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Akta nie zawierają również dokumentu potwierdzającego umożliwienie stronie prawa wglądu do akt sprawy oraz wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do materiałów zebranych w przeprowadzonym postępowaniu. Nie udokumentowano również terminu doręczenia stronie decyzji. Mając jednakże na uwadze fakt pozostawania przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego w bezczynności od 2008 r. Wielkopolski Kurator Oświaty uznał za zasadne odnieść się do istoty sprawy.

Wskazano, że ze znajdującego się w przekazanej dokumentacji świadectwa pracy z dnia 30 czerwca 1997 r., wystawionego przez Dyrektora Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w S., wynika, że R. B. był zatrudniony w Ośrodku w okresie od 1 września 1982 r. do 31 sierpnia 1987 r. oraz od 11 września 1992 r. do 30 czerwca 1997 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku wychowawcy internatu, kierownika internatu, pedagoga. Będąc zatrudniony w Ośrodku otrzymał z dniem 1 listopada 1985 r. Akt mianowania Nr [...], wydany przez Urząd Wojewódzki Kuratorium Oświaty i Wychowania w K. Pomiędzy okresami zatrudnienia w Ośrodku w S. R. B. był zatrudniony w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w T. na stanowisku nauczyciela, co wynika z dokumentu świadectwo pracy Nr [...] z dnia 10 września 1992 r. wystawionego przez Dyrektora ww. Ośrodka. Ponadto z dokumentu świadectwo pracy z dnia 5 września 2007 r. wydanego przez Dyrektora Medycznego Studium Zawodowego w P. wynika, ze wymieniony był zatrudniony w tej szkole w okresach: 1 września 2002 r. – 9 maja 2003 r., od 1 września 2003 r. – 31 sierpnia 2005 r., od 1 września 2005 r. – 14 czerwca 2006 r. oraz od 4 września 2006 r. do 15 czerwca 2007 r. Z dokumentacji tej wynika, że przerwa w zatrudnieniu obejmowała okres od 1 lipca 1997 r. do 31 sierpnia 2002 r., co skarżący sam potwierdza w załączonym do odwołania piśmie z dnia 17 grudnia 2008 r.

Organ podniósł, że przy ponownym zatrudnieniu jako nauczyciel skarżący nie spełnił warunku uprawniającego go do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego w oparciu o art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (...), bowiem w dniu wejścia w życie tej ustawy nie był zatrudniony jako nauczyciel, natomiast w dniu ponownego zatrudnienia w dniu 1 września 2002 r. w placówce podlegającej systemowi oświaty, przerwa w zatrudnieniu wynosiła ponad 5 lat. Wskazano, iż ustawa z dnia 18 lutego 2000 r. modyfikowała dotychczasowe rozwiązania w zakresie statusu nauczycieli i ich awansu zawodowego. Obecnie ustawa rozróżnia mianowanie jako sposób nawiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym i dyplomowanym (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela) oraz mianowanie jako szczebel awansu zawodowego (art. 9a ust. 1 pkt 3 Karty). Organ przytoczył obszerne fragmenty uzasadnień wyroków wydanych w sprawach o sygn. akt IV SA/Wr 361/10 oraz II SA/Bk 102/08 wskazując, iż ustawa z dnia 18 lutego 2000 r. zawierała regulacje przejściowe, w tym odnoszące się do nauczycieli pozostających w dacie wejścia w życie nowych przepisów poza szkolnictwem. Odnosząc przedstawioną w wymienionych wyrokach wykładnię przepisów tej ustawy organ uznał, iż możliwość uzyskania przez skarżącego z mocy prawa stopnia nauczyciela mianowanego z dniem ponownego zatrudnienia podlega ocenie z punktu widzenia przepisu art. 10 ust. 3 pkt 1 tej ustawy. Ponieważ w przypadku skarżącego przerwa w zatrudnieniu w przedszkolu, szkole, placówce oraz innej jednostce organizacyjnej wymienionej w art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Karta Nauczyciela obejmowała okres 5 lat i 2 miesięcy, skarżący nie spełnia przesłanek określonych w art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. Wskazano również, że udokumentowane zatrudnienie na podstawie mianowania dotyczy okresu zatrudnienia od 1 września 1982 r. do 31 sierpnia 1987 r. w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w S.

Organ nie podzielił argumentacji skarżącego w zakresie konieczności uwzględniania na potrzeby obliczania czasu przerwy w zatrudnieniu lat szkolnych, a nie kalendarzowych. Odwołując się do wyroku sygn. akt II SA/Bk 102/08 wskazano, iż skoro ustawodawca w ustawie z dnia 18 lutego 2000 r. nie sprecyzował, jak należy interpretować zapis 5 lat, to przepis art. 10 ust. 3 pkt 1 tej ustawy należy rozumieć literalnie i odnieść go do przepisów ogólnych odnoszących się do sposobu liczenia terminów. Zastosowanie znajdzie zatem przepis art. 114 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym za rok liczy się trzysta sześćdziesiąt pięć dni. Zatem w przypadku art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. za pięć lat należy rozumieć pięć lat kalendarzowych.

R. B. podtrzymał swoje stanowisko w skardze z dnia 24 stycznia 2013r., którą w ustawowym terminie wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Żądając uchylenia zaskarżonej decyzji skarżący dodatkowo podniósł, iż powołana przez organ II instancji zasada nakazująca stosować do obliczania terminów zasady ogólne nie ma zastosowania w sferze oświaty. W zakresie określenia rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego stosowne regulacje zawiera ustawa z dnia 7 września 1991 r, o systemie oświaty – art. 22 ust.2 pkt 7, oraz §2 ust. 1 rozporządzenia MENiS z 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego. Przy takim określeniu trwania roku szkolnego należy uznać, że 5-letnia przerwa w zatrudnieniu, to przerwa obejmująca kolejne lata szkolne trwające od 1 września do końca czerwca, przypadające pomiędzy 30 czerwca 1997 r. do 1 września 2002 r. Natomiast w świetle art. 27 ust. 1 Karty Nauczyciela wydaje się, że obowiązuje zasada, iż rozwiazywanie stosunków pracy z nauczycielem następuje z końcem danego roku szkolnego. Z perspektywy tego przepisu należy zatem ocenić rozwiązanie stosunku pracy ze skarżącym z dniem 30 czerwca 1997 r. Skarżący podniósł, iż ustawodawca ustanowił okres pięcioletniej przerwy w zatrudnieniu nie z perspektywy zapisów kodeksu pracy, ale z poziomu funkcjonowania nauczyciela w procesie edukacyjnym, jego udziału w zajęciach edukacyjno-wychowawczych, realizowania programów nauczania, kontaktu z uczniami, uznając, że jego przekroczenie może nie dawać pełnego przekonania o słuszności nadania tytułu nauczyciela mianowanego z mocy prawa właśnie z powodu zbyt długiej przerwy w nauczaniu. Skarżący podniósł, iż w spornym okresie 5-letniej przerwy w zatrudnieniu świadczył pracę z zakresu ćwiczeń z teorii i praktyki pracy socjalnej w ramach umów o dzieło w terminach od 22 września 1999 r. do dnia 10 grudnia 1999 r. oraz od dnia 7 lutego 2000 r. do dnia 17 maja 2000 r. na rzecz Szkoły Policealnej [...] w P. przy ul. [...]. Był to czas, kiedy faktycznie wykonywał pracę dydaktyczno-wychowawczą, w ramach której mógł realizować aktualny program nauczania, pozostając w kontakcie z uczniami, co niewątpliwie wzbogacało jego doświadczenie zawodowe i podnosiło poziom wiedzy pedagogicznej. Do skargi R. B. załączył m.in. dokumenty związane z wykonywaniem zawodu nauczyciela, w tym, kserokopie dwóch umów o dzieło: umowę nr [...] z dnia 22.09.1999 r. oraz umowę nr [...] z 7.02.2000 r.

Na rozprawie sądowoadministarcyjnej przeprowadzonej w dniu 14 czerwca 2013 r. skarżący podtrzymał swoje stanowisko. Dodatkowo oświadczył, iż w 2008 r. nie pracował już jako nauczyciel. Obecnie również nie pracuje jako nauczyciel. Przedłożył pismo procesowe z dnia 12 czerwca 2013 r., w którym skarżący wyjaśnił, iż dopiero po podjęciu starań o uzyskanie stopnia nauczyciela dyplomowanego i wszczęciu w tym zakresie procedury, okoliczność nabycia przez niego stopnia nauczyciela mianowanego została zakwestionowana przez Wielkopolskiego Kuratora Oświaty, który w toku postępowania o uzyskanie stopnia awansu zawodowego stwierdził, że nie przedstawił aktu nadania awansu na stopień. Do pisma skarżący załączył kopie umowy o pracę zawartej z nim przez Dyrektora Medycznego Studium Zawodowego w P. z dnia 1.09.2000 r. oraz Zaświadczenie wystawione przez Dyrektora tej szkoły w dniu 1.06.2006 r. Z dokumentów tych wynika, że skarżący od 1.09.2000 r. do 31.05.2006 r. oraz na dzień 1.06.2006 r. był tam zatrudniony na stanowisku nauczyciela mianowanego w wymiarze ½ etatu.

Odpowiadając na skargę Wielkopolski Kurator Oświaty wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację. Na rozprawie pełnomocnik organu stanowisko to podtrzymał. Odnosząc się do załączonych do skargi umów o dzieło pełnomocnik podniósł, że ustawa Karta Nauczyciela mówi o zatrudnieniu, a nie o umowie cywilno-prawnej jaką jest umowa o dzieło. Umowy te zdaniem pełnomocnika nic nie wnoszą do sprawy, a z ich treści nie wynika, że skarżący był "zatrudniony" na stanowisku nauczyciela.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002r., nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności organów administracji publicznej. Jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, kontrola, o której mowa w art.1 §1 powołanej ustawy, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, zgodnie z jej art. 1 § 2. Oznacza to, że badaniu w postępowaniu sądowoadministracyjnym podlega prawidłowość zastosowania przepisów prawa w odniesieniu do ustalonego w sprawie stanu faktycznego oraz trafność wykładni tych przepisów.

Skarżący wniósł o uznanie, iż z dniem 1 września 2002 r. z mocy prawa uzyskał status nauczyciela mianowanego, wywodząc swoje uprawnienie na podstawie art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 19, poz. 239 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem nauczyciele spełniający wymagania kwalifikacyjne, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy wymienionej w art. 1, zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy, uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole, placówce oraz innej jednostce organizacyjnej wymienionej w art. 1 ust. 1 i w ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, o której mowa w art. 1, jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat.

Skarżący z dniem 30 czerwca 1997 r. zaprzestał pracy w szkole. W dniu 1 lipca 1997 r. zatrudniony został w Domu Pomocy Społecznej w L. na stanowisku dyrektora. Ponowne zatrudnienie w zawodzie nauczyciela skarżący podjął z dniem 1 września 2002 r. W okresie, gdy skarżący pozostawał w zatrudnieniu poza systemem szkolnictwa, nastąpiła istotna dla statusu nauczycieli zmiana ustawy Karta Nauczyciela.

Ustawą nowelizującą z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadzono do Karty Nauczyciela stopnie awansu zawodowego nauczycieli, dodając rozdział 3a zatytułowany "Awans zawodowy nauczycieli". Zgodnie z tą ustawą, nowo dodany art. 9a ust. 1 Karty Nauczyciela w punktach od 1 do 4 określał cztery stopnie awansu zawodowego: nauczyciela stażystę, nauczyciela kontraktowego, nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego. Ustawa z dnia 18 lutego 2000r. weszła w życie z dniem 6 kwietnia 2000r., a więc w okresie, kiedy skarżący nie był zatrudniony jako nauczyciel, dlatego też nie ma do niego zastosowania art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. stanowiący, że nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie mianowania, z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu Karty Nauczyciela, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie. W sposób jednoznaczny przepis ten odnosi się do nauczycieli zatrudnionych w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000r.

Zbliżoną co do istoty regulację zawierał art. 27 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2001r., nr 111, poz. 1194 ze zm.). Wskazano tam, że nauczyciele, którzy w dniu 31 sierpnia 2001r. spełniali warunki określone w art. 10 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym w dniu 5 marca 2000r., otrzymują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:

1. z dniem wejścia w życie ustawy, jeśli są zatrudnieniu w przedszkolu, szkole lub placówce w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć,

2. z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole lub placówce w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć, jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat o ile wcześniej nie uzyskali stopnia nauczyciela mianowanego.

Obie z powyższych regulacji wskazują zatem na konieczność zachowania nieprzekraczalnego maksymalnie 5-letniego terminu pozostawania poza zatrudnieniem w szkolnictwie, których to wymogów skarżący nie spełniał. Organ prawidłowo ustalił, że skarżący od 30 czerwca 1997 r. do 1 września 2002 r. nie był zatrudniony jako nauczyciel w szkole, a więc przerwa w zatrudnieniu przekroczyła 5 letni okres i wynosiła 5 lat i 2 miesiące. Organ prawidłowo uznał, iż z dniem 30 czerwca 1997 r. skarżący zaprzestał pracy w szkolnictwie w zawodzie nauczyciela. Dla ustalenia tej daty podstawowe znaczenie ma bowiem fakt rozwiązania z tą datą umowy o pracę, co jednoznacznie wynika z dokumentacji załączonej do akt sprawy. Sąd nie podzielił argumentacji skarżącego, który wskazuje, iż z uwagi na zapewnienie ochrony nauczycielom ustawodawca przyjął, że rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem ma miejsce z końcem danego roku szkolnego – 31 sierpnia danego roku. Takie założenie jest nie do przyjęcia w sytuacji, gdy na mocy porozumienia stron umowy o pracę, ustalona zostaje inna data rozwiązania stosunku pracy. Z taką sytuacją mamy do czynienia w rozpatrywanym przypadku, gdy umowę o pracę rozwiązano z dniem 30 czerwca 1997 r. i już następnego dnia skarżący podjął pracę w Domu Pomocy Społecznej - na stanowisku dyrektora.

Sąd rozpatrujący niniejszą sprawę w całości podziela również stanowisko organu II instancji, iż termin określony przepisem art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z 18 lutego 2000 r. odnosi się do roku kalendarzowego, a nie szkolnego. Organ odwołuje się w swojej argumentacji wyroku WSA w Białymstoku sygn. akt II SA/Bk 102/08, w uzasadnieniu którego przyjęto, iż skoro ustawodawca w ustawie z dnia 18 lutego 2000 r. nie sprecyzował, jak należy interpretować zapis 5 lat, to przepis art. 10 ust. 3 pkt 1 tej ustawy należy rozumieć literalnie i odnieść go do przepisów ogólnych odnoszących się do sposobu liczenia terminów. Zastosowanie znajdzie przepis art. 114 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym za rok liczy się trzysta sześćdziesiąt pięć dni. Zatem w przypadku art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. za pięć lat należy rozumieć pięć lat kalendarzowych. W konsekwencji Sąd nie podziela argumentacji skarżącego, iż w zakresie określenia rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego stosowne regulacje zawiera ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty – art. 22 ust.2 pkt 7, oraz §2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego, i w konsekwencji przepisy te mają zastosowanie do wszystkich stanów faktycznych podlegających przepisom ustawy Karta Nauczyciela.

Sytuacja skarżącego uregulowana została w przepisach przejściowych i problem ustalenia, jaki stopień awansu zawodowego mu przysługuje, sprowadzał się jedynie do subsumpcji w zakresie tych przepisów ustawy nowelizującej. Wyłącznie te przepisy określają, na jakim szczeblu awansu znaleźli się (z mocy prawa) nauczyciele zatrudnieni w dacie wprowadzenia awansowania, czyli od jakiego stopnia mogą rozpocząć uzyskiwanie kolejnych szczebli. Dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie, także tych powracających do pracy w zawodzie nauczyciela, taki punkt wyjściowy określony jest w ponownym akcie nawiązania stosunku pracy. Natomiast uzyskiwanie kolejnych stopni awansu zawodowego następuje w drodze decyzji administracyjnych, zgodnie z art. 9b Karty Nauczyciela. W tym miejscu wskazać należy, iż nowelizacja Karty Nauczyciela z 2000 r. istotnie zmieniła i rozszerzyła pojęcie mianowania, dodając mu drugie znaczenie w postaci stopnia awansu zawodowego nauczycieli. Wszyscy nauczyciele, zatrudnieniu w dniu wejścia w życie nowelizacji (6 kwietnia 2000 r.), otrzymali z mocy prawa określony stopień awansu zawodowego: nauczyciela stażysty, nauczyciela kontraktowego, mianowanego czy dyplomowanego. Sytuację prawną nauczycieli, którzy w chwili wejścia nowelizacji w życie nie byli zatrudnieni w szkole, a poprzednio byli zatrudnionymi na podstawie mianowania, regulują przepisy art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...) oraz art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...). Przepisy te zawierają warunek mianowania - jako stopnia awansu zawodowego nauczyciela, w postaci limitu czasu przerwy w zatrudnieniu. Okres ten nie może przekraczać 5 lat. W przypadku skarżącego przerwa w zatrudnieniu w szkole trwała ponad 5 lat, zatem nie był uprawniony do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego z mocy prawa. W tym zakresie stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji uznać należy za prawidłowe.

Tym niemniej w sprawie zaszła okoliczność, która nakazuje uchylić zaskarżoną decyzję.

Wnosząc przedmiotową skargę skarżący załączył do niej dwie umowy o dzieło, zawarte w 1999 r. i w 2000 r., podnosząc, iż w ramach tych umów wykonywał zawód nauczyciela w Szkole Policealnej [...] w P. przy ul. [...]. Na tej podstawie skarżący wywodzi, iż na czas wykonywania w ramach tych umów zawodu nauczyciela przerwany został bieg terminu określonego w art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z 18 lutego 2000 r. Na powyższe okoliczności skarżący nie powoływał się na etapie postępowania administracyjnego.

Zgodnie z przepisem art. 145 § 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 – dalej: p.p.s.a.). Sąd uchyli zaskarżoną decyzję, jeżeli w wyniku rozpoznania sprawy ustali, że decyzja została wydana z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. Przyczyny wznowienia postępowania określone zostały w art. 145 k.p.a. Zgodnie z § 1 pkt 5 tego przepisu, w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję. Załączone do skargi umowy o dzieło stanowią niewątpliwie nową okoliczność faktyczną i dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję. Mając na uwadze dyspozycję powołanego przepisu i stan faktyczny niniejszej sprawy, gdy rozpatrujące sprawę organy administracji nie zapewniły skarżącemu czynnego udziału w postępowaniu, stwierdzić należy, że zaskarżona decyzja zapadła w postępowaniu dotkniętym wadą określoną w art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a.

W orzecznictwie sądowym istnieje bowiem ugruntowany pogląd, iż zarzut naruszenia przepisu art. 10 § 1 k.p.a. przez niezawiadomienie strony o zebraniu materiału dowodowego oraz możliwości wypowiedzenia się co do tego i składania wniosków może odnieść skutek wówczas, gdy stawiająca go strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych. Na stronie stawiającej zarzut spoczywa zatem ciężar wykazania istnienia związku przyczynowego między naruszeniem przepisów postępowania a wynikiem sprawy (tak m.in. wyrok NSA z 2 lutego 2011 r., I OSK 575/10, LEX nr 1070853, wyrok NSA z 12 października 2010 r., II OSK 1279/09, LEX nr 746442). Odnosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy, wskazać należy, iż skarżący w toku postępowania administracyjnego stał na stanowisku, że termin określony w art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. należy odnosić do roku szkolnego, a nie kalendarzowego. Na podstawie tego stanowiska skarżący konsekwentnie wywodził, że przerwa w zatrudnieniu w szkolnictwie nie przekroczyła 5 lat. Organ I instancji w kierowanych do skarżącego pismach stanowiska tego nie podzielał, czemu ostatecznie dał wyraz w wydanej w dniu [...] września 2012 r. decyzji. W odwołaniu od tej decyzji skarżący podtrzymał swoją argumentację w tym zakresie, oczekując podzielenia tego stanowiska przez Wielkopolskiego Kuratora Oświaty. Informując skarżącego o przedłużeniu terminu załatwienia sprawy organ II instancji zawiadomił skarżącego o możliwości zapoznania się z aktami sprawy i wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie z akt sprawy wynika, iż na etapie obu postępowań nie wezwano skarżącego do złożenia wszystkich dokumentów, które miałyby znaczenie dla oceny jego statusu nauczyciela. W ocenie Sądu takie działanie organu uznać należało za wadliwe, bowiem w istocie skarżący dopiero po zapoznaniu się z uzasadnieniem zaskarżonej decyzji mógł uznać, że dla rozpatrzenia jego wniosku znaczenie mogą mieć inne okoliczności, w tym dowody w postaci załączonych do skargi umów o dzieło zawartych w latach 1999-2000, być może istotne dla oceny jego statusu nauczyciela. W konsekwencji uznać należało, iż wbrew wymogowi wynikającemu z art. 10 k.p.a. organy administracji publicznej nie zapewniły stronnie czynnego udziału w prowadzonym postępowaniu, czego konsekwencją było wydanie decyzji z pominięciem istotnych, nieznanych organowi, istniejących w dacie wydania decyzji dowodów, co stanowi uchybienie dające podstawę do wznowienia postępowania zakończonego ostateczną decyzją. Tym samym koniecznym jest uchylenie zaskarżonej decyzji celem przeprowadzenia ponownego, prawidłowego postępowania.

Kończąc wskazać należy, iż z uwagi na powyższą okoliczność powodującą uwzględnienie skargi, przedwczesne jest wyrażanie przez Sąd stanowiska co do meritum rozstrzygnięcia w zakresie znaczenia tych umów dla rozpatrzenia wniosku skarżącego.

Tym niemniej w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy wskazać należy, iż na mocy umów o dzieło zawartych w latach 1999-2000 Dyrektor Szkoły Policealnej [...] (placówki wymienionej w art. 1 pkt 1 ustawy Karta Nauczyciela zlecił skarżącemu przeprowadzenie ćwiczeń z metodyki pracy socjalnej oraz teorii i praktyki pracy socjalnej w wymiarze odpowiednio 80 i 20 godzin w I i II półroczu roku szkolnego 1999/2000. W umowach nie wspomina się o wymogu posiadania kwalifikacji określonych w ustawie Karta Nauczyciela oraz w ustawie o systemie oświaty oraz, czy podlegał nadzorowi pedagogicznemu na zasadach określonych w tych ustawach, takich samych jak pozostali nauczyciele zatrudnieni w szkole, czy był zobowiązany do wystawienia ocen semestralnych i końcowych. W opinii Sądu dopiero wyjaśnienie tych okoliczności pozwoli jednoznacznie ustalić, czy ujawnienie przedmiotowych umów będzie miało znaczenie dla sprawy. Niewątpliwie bowiem uznanie, że skarżący wykonywał zawód nauczyciela w okresie 5-letniej przerwy w zatrudnieniu jako nauczyciel, nakazywałoby rozważenie tej kwestii w aspekcie założeń przyjętych przez ustawodawcę przy uchwalaniu ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. Z tych względów Sąd nie podziela argumentacji pełnomocnika organu zaprezentowanej na rozprawie, iż ustawa Karta Nauczyciela stanowi o zatrudnieniu, a nie o umowie cywilno-prawnej jaką jest umowa o dzieło i z tej przyczyny przedstawione umowy o dzieło nie mają znaczenia dla sprawy.

W zaskarżonej decyzji w żaden sposób nie odniesiono się również do zauważonego przez organ I instancji pozostawania skarżącego poza systemem szkolnictwa. Tymczasem zakres podmiotowy ustawy - Karta Nauczyciela dotyczy nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych, którzy są czynni zawodowo, co wynika to z treści art. 1 ust. 1 Karty Nauczyciela, zgodnie z którą jej regulacjom podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w placówkach wymienionych w pkt 1-4. Organ I instancji w uzasadnieniu swojej decyzji uznał, iż skarżący nie spełnia również wymogów niezbędnych dla uzyskania stopnia awansu nauczyciela mianowanego, przewidzianych w przepisach rozdziału 3a (art. 9a do 9i) ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, nie jest bowiem od 15 czerwca 2007 r. zatrudniony na stanowisku nauczyciela w szkole lub placówce oświatowej, dla której organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Podniesiono, że organowi nie jest wiadomym, aby wnioskodawca był zatrudniony jako nauczyciel w jednostce oświatowej innej kategorii. Na rozprawie sądowoadministracyjnej skarżący wyjaśnił, iż w 2008 r., gdy złożył wniosek o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego, nie pracował już w szkolnictwie i nie pracuje nadal. Kwestia ta pozostała poza rozważaniami organu II instancji, co nakazuje uznać, iż zaskarżona decyzja w tym zakresie nie spełnia wymogów określonych w art. 107 §3 k.p.a.

Reasumując powyższe rozważania, uznać należało, że zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem prawa procesowego które mogło mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia.

Z tych względów Sąd, na podstawie art. 145 §1 pkt 1 b i c p.p.s.a. O wykonalności decyzji Sąd orzekł na mocy art. 152 tej ustawy.

Rozpoznając ponownie sprawę Wielkopolski Kurator Oświaty zobowiązany jest zastosować do wskazań wynikających z niniejszego uzasadnienia wyroku Sądu. W pierwszej kolejności organ powinien zobowiązać skarżącego do przedłożenia wszystkich posiadanych przez niego dokumentów (w tym załączonych do skargi umów o dzieło), które mogą mieć znaczenie dla rozpatrzenia wniosku o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego, a następnie dokumenty te ocenić z uwzględnieniem przyjętej przez Sąd argumentacji. Uzasadnienie przyszłej decyzji powinno spełniać wymogi określone przepisem art. 107 §3 k.p.a.