II FZ 355/13

Uzasadnienie

U Z A S A D N I E N I E Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił wniosek J. K. o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania w sprawie z jego skargi na bezczynność Burmistrza Miasta i Gminy J. w przedmiocie zwrotu podatku od nieruchomości za 2011 r.Sąd pierwszej instancji wskazał, że w skardze na bezczynność organu z dnia 4 lipca 2004 r. skarżący domagał się zobowiązania go do wydania w terminie czternastu dni od daty wyroku decyzji w przedmiocie jego wniosku o zwrot podatku. W odpowiedzi na skargę Burmistrz Miasta i Gminy w J. wniósł o jej odrzucenie lub oddalenie, ponieważ nie można mu zarzucić bezczynności w rozpoznaniu wniosku o zwrot nadpłaty. Wyjaśnił, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z 7 września 2011 r. uchyliło decyzję organu pierwszej instancji w przedmiocie ustalenia podatku od nieruchomości za 2011 r. do ponownego rozpatrzenia. W celu ustalenia współwłaścicieli nieruchomości, organ podatkowy wystąpił do właściwego sądu z wnioskiem o nadesłanie aktualnego odpisu księgi wieczystej nieruchomości, bowiem skarżący pomimo wezwania nie złożył prawidłowej informacji podatkowej. Ponadto postanowieniem z dnia 13 grudnia 2011 r. organ podatkowy zawiesił postępowanie wymiarowe z uwagi na wniesienie przez skarżącego skargi do sądu administracyjnego od decyzji SKO z dnia 7 września 2011 r. (postępowanie zostało podjęte w dniu 20 lutego 2012 r.). W ocenie organu, toczące się postępowanie podatkowe w sprawie ustalenia wysokości podatku za 2011 r. uniemożliwia rozpoznanie wniosku o zwrot tego podatku. Decyzją z dnia 22 października 2012 r. organ ustalił wysokość podatku od nieruchomości za 2011 r. a kolejną decyzją z tej samej daty odmówił skarżącemu stwierdzenia nadpłaty w tym podatku. Postanowieniem z dnia 18 grudnia 2012 r. sygn. akt I SAB/Wr 9/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny umorzył postępowanie sądowe w sprawie bezczynności Burmistrza Miasta i Gminy J. w przedmiocie wniosku podatnika, nie zamieszczając w sentencji postanowienia orzeczenia o kosztach postępowania sądowego, co obliguje do wydania orzeczenia w tym przedmiocie w trybie 224 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270), dalej p.p.s.a. Sąd wskazał, że w postępowaniu sądowoadministracyjnym zasadą jest ponoszenie przez strony kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (art. 199 p.p.s.a.) Wniosek strony o zwrot kosztów sąd rozstrzyga w każdym orzeczeniu uwzględniającym skargę oraz w orzeczeniu, o którym mowa w art. 201, art. 203 i art. 204. W myśl art. 201 § 1 p.p.s.a. zwrot kosztów przysługuje skarżącemu od organu także w razie umorzenia postępowania z przyczyny określonej w art. 54 § 3 p.p.s.a. Brak jest natomiast podstaw do zasadzenia kosztów postępowania w innych orzeczeniach sądu, w szczególności gdy postępowanie sądowo - administracyjne zostanie umorzone z innych przyczyn niż wymienione w art. 201 p.p.s.a. W rozpatrywanej sprawie Sąd nie wydał orzeczenia uwzględniającego skargę strony a postępowanie sądowe zostało umorzone jako bezprzedmiotowe na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. z uwagi na wydanie przez organ podatkowy decyzji odmawiającej stwierdzenia nadpłaty. Jednakże umorzenie postępowania nie było wynikiem wydania przez organ podatkowy orzeczenia w trybie art. 54 § 3 p.p.s.a., zgodnie z którym organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa. Organ podatkowy zaprezentował bowiem stanowisko, że skarga podatnika jest bezpodstawna, bowiem rozstrzygnięcie jego wniosku o zwrot podatku od nieruchomości za 2011 r. nie jest możliwe do czasu zakończenia postępowania w sprawie ustalenia wysokości tego podatku. Decyzja odmawiająca stwierdzenia nadpłaty została, zatem wydana w związku z zakończeniem przez ten organ postępowania podatkowego, a nie w wyniku uwzględnienia skargi podatnika. W takiej sytuacji wniosek skarżącego o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania jest niezasadny. W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący zarzucił naruszenie przepisu art. 201 p.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie w okolicznościach sprawy, co miało wpływ na jej wynik, a w konsekwencji oddalenie wniosku o zasądzenie kosztów postępowania sądowego w kwocie 164 zł. W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie wniosku, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Zdaniem skarżącego organ pozostawał w bezczynności w sprawie jego wniosku a w dniu 22 października 2012 r. wydał decyzję którą uwzględnił jego skargę w rozumieniu art. 54 § 3 p.p.s.a., a zatem przysługuje mu zwrot kosztów postępowania zgodnie z art. 201 § 1 p.p.s.a.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Stosownie do treści art. 209 p.p.s.a. wniosek strony o zwrot kosztów postępowania sąd rozstrzyga w każdym w każdym orzeczeniu uwzgledniającym skargę oraz w przypadkach o których mowa w art. 201, art. 203 i art. 204 p.p.s.a. Te ostatnie dwa przepisy regulują kwestię zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego i w związku z tym nie znajdują zastosowania w rozpoznawanej sprawie. Skoro Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił skargi strony to, nie przysługuje jej zwrot kosztów postępowania na podstawie art. 200 p.p.s.a. Pozostaje zatem do rozstrzygnięcia zasadnicza kwestia sporna tj. spełnienia przesłanek zwrotu kosztów postępowania na podstawie art. 201 § 1 p.p.s.a. a to wobec umorzenia postępowania w sprawie z jego skargi na bezczynność organu na podstawie art. art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. Stosownie do treści art. 201 § 1 p.p.s.a. zwrot kosztów przysługuje skarżącemu od organu także w razie umorzenia postępowania z przyczyny określonej w art. 54 § 3 p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa. Jak ustalił Sąd pierwszej instancji umorzenie postępowania sądowego nie nastąpiło w wyniku wydania przez organ - Burmistrza Miasta i Gminy w J. orzeczenia w trybie art. 54 § 3 p.p.s.a., lecz z powodu jego bezprzedmiotowości z innej przyczyny. Decyzja odmawiająca skarżącemu stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości za 2011 r. nie została, bowiem wydana w uwzględnieniu jego skargi na bezczynność organu, ale w związku z zakończeniem przez ten organ postępowania podatkowego w przedmiocie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. Sąd podzielił stanowisko organu, że toczące się postępowanie wymiarowe uniemożliwiało załatwienie wniosku skarżącego o zwrot nadpłaty. Decyzja o odmowie stwierdzenie nadpłaty wydana została w tej samej dacie co decyzja ustalająca wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2011 r., kończąca postępowanie w tym przedmiocie. Ustaleń tych skarżący w żadnej mierze w zażaleniu nie podważył. Skoro, zatem umorzenie postępowania w sprawie ze skargi J. K. na bezczynność organu nie nastąpiło z przyczyny określonej w art. 54 § 3 p.p.s.a, to nie przysługuje mu zwrot kosztów postępowania od organu na podstawie art. 201 § 1 p.p.s.a Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny uznał zaskarżone postanowienie za zgodne z prawem i z tego powodu oddalił zażalenie na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a.