II SA/Rz 377/14

Uzasadnienie

II SA/Rz 377/14

UZASADNIENIE

Przedmiotem skargi Z. W., działającego przez pełnomocnika D. K. jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...], utrzymująca w mocy decyzję Wójta Gminy [...] z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] o odmowie umorzenia należności wypłaconych z funduszu alimentacyjnego oraz zaliczki alimentacyjnej na rzecz J. W. i K. W.

W podstawie prawnej zaskarżonej decyzji powołano art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.; dalej: "k.p.a.") w związku z art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm., dalej również: "ustawa").

Z uzasadnienia decyzji i akt administracyjnych sprawy wynika, że wnioskiem z 2.09.2013 r. D. K. działając imieniem swojego brata – Z. W., zwróciła się do Wójta Gminy [...] o umorzenie zaległych zobowiązań wobec Skarbu Państwa z tytułu wypłaconych wierzycielom świadczeń z funduszu alimentacyjnego i zaliczek alimentacyjnych, wskazując, że Z. W. jest ciężko chory na schizofrenię od 1991 r., wymaga stałej opieki drugiej osoby, rehabilitacji psychologicznej oraz systematycznego leczenia. Jest niezdolny do aktywizacji zawodowej, a jedynym źródłem jego dochodu jest świadczenie pobierane z tytułu renty w wysokości 318 zł.

Przez 13 lat, od 2000 r. Z. W. płacił regularnie alimenty zasądzone na jego dwóch synów – J. W. i K. W., w kwocie jaką można było potrącić z przyznanej mu renty, która jednak nie wystarczała na pokrycie bieżących rat alimentów w całości. Powstały duże zaległości alimentacyjne (73.574,65 zł) i pomimo wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego z dniem 17.06.2013 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym [...] nadal potrąca z renty kwotę ok. 250 zł na zaległości wobec Skarbu Państwa.

Decyzją z dnia [...] listopada 2013 r. Wójt Gminy [...] odmówił umorzenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz zaliczki alimentacyjnej na rzecz J. W. i K. W.

W uzasadnieniu podał, że w okresie od 11.09.2005 r. do 30.09.2008 r. wypłacono na rzecz synów skarżącego zaliczkę alimentacyjną w wysokości 500 zł miesięcznie (łącznie 18.000 zł), zaś w okresie od 1.10.2008 r. do 30.09.2012 r. wypłacono świadczenia z funduszu alimentacyjnego na rzecz ww. również w kwocie 500 zł miesięcznie (łącznie 22.000 zł). Wyrokiem Sądu Rejonowego [...] Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, z dnia 28 czerwca 2013 r. ustalono, że obowiązek alimentacyjny Z. W. wobec synów wygasł z dniem 17 czerwca 2013 r. Od dnia 1 października 2012 r. uprawnieni nie otrzymują świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a zatem zadłużenie Z. W. z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych nie wzrasta – do spłaty pozostają jedynie zaległości pieniężne.

Organ wskazał, że umorzenie zaliczki alimentacyjnej wypłaconej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych i zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. z 2005 r. Nr 86, poz. 732, ze zm.) możliwe jest wyłącznie na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy. Poprzednio obowiązująca ustawa o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych utraciła moc w związku z wejściem w życie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, tj. w dniu 1 października 2008 r. Zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy, egzekucję należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych prowadzi się w dalszym ciągu, aż do zaspokojenia na podstawie przepisów dotychczasowych. Zgodnie zaś z art. 2 pkt 9 ustawy, organem właściwym dłużnika jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika alimentacyjnego. Wobec powyższego organem właściwym w powyższej sprawie jest Burmistrz Miasta [...], co z kolei obligowało Wójta Gminy [...] do odmowy umorzenia należności wypłaconych z tytułu zaliczki alimentacyjnej.

Wobec należności Z. W. z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego organ wskazał, że decyzja o umorzeniu należności wydana na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy jest decyzją uznaniową i może opierać się na swobodnej ocenie sytuacji osobistej dłużnika. Zdaniem organu podstawą wydania takiej decyzji winny być zdarzenia nadzwyczajne i niezależne od dłużnika, które w przypadku zaistnienia spowodowałyby znaczne pogorzenie jego sytuacji tak, że nie byłby on w stanie na bieżąco spłacać swoich należności, a ponadto nie miałby perspektyw poprawy i zmiany swojej sytuacji. Taka sytuacja zdaniem Wójta nie zachodzi, bowiem wnioskodawca częściowo lecz regularnie spłaca zadłużenie alimentacyjne za pośrednictwem komornika, a powoływanie się na trudną sytuację materialną i zdrowotną nie stanowi usprawiedliwienia dla wywiązania się z obowiązku zwrotu należności. Okoliczności podnoszone przez Z. W. mogłyby uzasadniać odroczenie terminu płatności lub rozłożenie długu na raty, w przypadku złożenia przez niego odrębnego wniosku.

W odwołaniu złożonym od tej decyzji pełnomocnik Z. W., wskazała na naruszenie szeregu przepisów postępowania związanych z nienależytym zebraniem materiału dowodowego, a w konsekwencji wadliwym ustaleniem jego sytuacji materialno-bytowej oraz brakiem pełnego i wyczerpującego uzasadnienia decyzji. Wskazano także na błędną wykładnię przepisu art. 30 ust. 2 ustawy poprzez uznanie, że odwołujący nie spełnia warunków do umorzenia zaległych należności.

Po rozpatrzeniu odwołania, powołaną na wstępie decyzją z dnia [...] grudnia 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

Organ odwoławczy podzielił pogląd, że podstawą umorzenia należności wypłaconych z funduszu alimentacyjnego winny być zdarzenia nadzwyczajne. Użycie przez ustawodawcę sformułowania "może umorzyć" w przepisie art. 30 ust. 2 ustawy przesądza, że decyzja organu w tym zakresie ma charakter uznaniowy. Organ ma zatem możliwość wyboru jednego spośród kilku wariantów rozstrzygnięć, zaś umorzenie należności jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem organu, nawet w razie stwierdzenia szczególnie uzasadnionych okoliczności. Nie oznacza to jednak "dowolności" organu wyrażonej w podjętej decyzji, bowiem podjęte rozstrzygnięcie winno wynikać z należycie przeprowadzonego postępowania dowodowego oraz dokonanych ustaleń. W rozpatrywanej sprawie Wójt Gminy [...] w sposób wyczerpujący zgromadził materiał dowodowy, dokonał jego szczegółowej analizy oraz prawidłowej oceny, ustalając sytuację materialno – bytową odwołującego, a zatem decyzja została podjęta w granicach uznania administracyjnego i jako taka nie narusza prawa, co z kolei przesądziło o utrzymaniu jej w mocy.

W skardze na decyzję Kolegium do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie D. K. działająca imieniem Z. W. wniosła o uchylenie decyzji organów obu instancji.

Zarzuty obejmują naruszenie art. art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. oraz art. 107 § 1 i 3 k.p.a., a także naruszenie art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów poprzez błędną jego wykładnię polegającą na przekroczeniu granic uznania administracyjnego i wadliwe przyjęcie, że brak jest podstaw do umorzenia zadłużenia z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz zaliczki alimentacyjnej.

Zdaniem skarżącego, organy obu instancji nie wyjaśniły motywów, którymi kierowały się rozstrzygając sprawę. W szczególności decyzje negatywne dla wnioskodawcy powinny być przekonująco i jasno uzasadnione, aby nie było wątpliwości, że wszystkie okoliczności istotne dla sprawy zostały wszechstronnie rozważone i ocenione, a ostateczne rozstrzygnięcie jest ich logiczną konsekwencją. Takich wymogów nie spełnia uzasadnienie zaskarżonej decyzji, organ nie odniósł się merytorycznie do żadnego z postawionych w odwołaniu zarzutów i nie podał żadnych przekonujących argumentów przemawiających za odmową umorzenia wypłaconych należności, a swoją rolę ograniczył do prostej operacji "kopiuj – wklej", pozostawiając w treści uzasadnienia błędne formy osobowe.

Kolegium, na którym zgodnie z wymogami k.p.a. spoczywał obowiązek ponownego rozważenia wszystkich okoliczności stanu faktycznego sprawy, nie odniosło się w ogóle do okoliczności podnoszonych przez skarżącego, dotyczących stanu jego zdrowia, braku możliwości podjęcia zatrudnienia oraz kosztów jego comiesięcznego utrzymania, w tym leczenia. Opierając zaś rozstrzygnięcie na fakcie pobierania przez niego renty w comiesięcznej wysokości 318 zł nie dokonało jakiejkolwiek oceny "możliwości spłaty ciążących zobowiązań". Nie ustaliło bowiem realnych kosztów jego utrzymania, jego wydatków oraz czy i jakie zadłużenie występuje u niego oprócz zadłużenia alimentacyjnego. Egzekucja zaległych świadczeń nie powinna bowiem prowadzić do sytuacji, w której dłużnik Skarbu Państwa, spłacający swoje zaległości, w ostateczności stanie się beneficjentem środków z pomocy społecznej. Ponadto poprzez fakt zamieszkiwania skarżącego z matką, organ bezkrytycznie przyjął, że dochód rodziny, którego znaczną część stanowi renta jego matki, wystarczy na spłatę zadłużenia. Tym samym uznał ją za dłużnika alimentacyjnego, w sytuacji gdy dłużnikiem alimentacyjnym zobowiązanym do zwrotu świadczeń jest wyłącznie skarżący.

Uznanie administracyjnie nie pozwala organowi na dowolność w rozstrzyganiu, tak jak ma to miejsce w okolicznościach niniejszej sprawy, bowiem po lekturze zaskarżonej decyzji dłużnik nie jest w stanie odpowiedzieć na pytanie, kiedy konkretnie jego sytuacja byłaby dla organu na tyle wyjątkowa, że uprawniałaby organ do umorzenia jego zobowiązań.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze [...] wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczas zajęte stanowisko w sprawie.

Pismem z dnia 17 kwietnia 2014 r. Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej [...] wniósł o "szczególne rozpatrzenie sprawy" Z. W. Wskazano, że skarżący jest osobą niepełnosprawną, znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, a zaległości w spłacie alimentów nie nastąpiły na skutek jego złej woli, gdyż powstały wskutek złego stanu zdrowia, uniemożliwiającego podjęcie zatrudnienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje;

Sprawowana przez Sąd, zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm.), kontrola działalności administracji obejmuje badanie legalności, czyli zgodności z prawem zaskarżonych aktów, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Zakres tej kontroli wyznacza art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.) – zwanej dalej w skrócie P.p.s.a., stanowiący, że Sąd orzeka w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W ramach kontroli legalności Sąd stosuje przewidziane prawem środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia (art. 135 P.p.s.a.).

Dokonując takiej kontroli w niniejszej sprawie Sąd doszedł do przekonania, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

Art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228, ze zm.), stanowiący materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji, umożliwia, na wniosek dłużnika alimentacyjnego, umorzenie jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczenie terminu płatności albo rozłożenie na raty, z uwzględnieniem sytuacji dochodowej i rodzinnej. Umorzenie należności następuje w drodze decyzji administracyjnej (ust. 3), którą wydaje organ właściwy wierzyciela.

Z powyższego wynika, że rozstrzygnięcie w sprawie umorzenia świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego zapada w ramach tzw. uznania administracyjnego. Sytuacja dochodowa i rodzinna wnioskodawcy stanowi co do zasady przesłankę umorzenia przez organ właściwy wierzyciela tego rodzaju należności, jednakże wybór rozstrzygnięcia, po dokonaniu analizy sytuacji, należy ostatecznie do organu administracji, który przedstawia swoje stanowisko w sposób wyczerpujący i logiczny, w oparciu o całokształt materiału dowodowego (art. 80 k.p.a.).

Kontrola decyzji uznaniowej dokonywana przez Sąd sprowadza się do badania czy organ przy wydaniu tej decyzji nie przekroczył granic uznania dozwolonego prawem oraz czy właściwie ocenił stan faktyczny sprawy i czy należycie uzasadnił rozstrzygnięcie z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa.

Oceniając zaskarżoną decyzję pod tym kątem stwierdzić wypadnie, że dokonana przez organ ocena materiału dowodowego nosi znamiona dowolności, jest niepełna i pobieżna, przez co nie spełnia standardów wynikających z art. 7 k.p.a., 77 § 1 k.p.a. i 80 k.p.a., obligujących organy do podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli oraz do wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, a następnie oceny, na podstawie jego całokształtu, czy dana okoliczność została udowodniona.

Te same wady zawiera decyzja organu I instancji.

Okoliczności stanu faktycznego nie budzą wątpliwości, a wynika z nich, że skarżący Z. W. mieszka wraz z matką, nie pracuje, pobiera rentę chorobową, która po potrąceniu zaległości alimentacyjnych wynosi 318,96 zł. Skarżący od ponad 20 lat choruje na schizofrenię, wymaga stałego zażywania leków, korzysta doraźnie z pomocy społecznej otrzymując zasiłki celowe na zakup leków.

Z akt sprawy wynika również, że z uwagi na pogarszający się stan zdrowia skarżący zmuszony był zrezygnować z pracy, a rokowania co do poprawy stanu psychicznego są złe.

Odmawiając umorzenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego organ I instancji wskazał, że podstawą umorzenia winny być zdarzenia nadzwyczajne i niezależne od dłużnika, które w przypadku zaistnienia spowodowałyby znaczne pogorszenie sytuacji dłużnika, tak, że nie byłby on w stanie na bieżąco spłacać swoich należności, a ponadto nie miałby perspektyw poprawy i zmiany swojej sytuacji. Konkludując Wójt stwierdził, że skarżący jest objęty pomocą społeczną, posiada stałe źródło dochodu w postaci renty chorobowej i skoro był w stanie egzystować w okresie egzekucji świadczeń, to ma realne możliwości spłaty ciążących na nim zobowiązań.

Konkluzja ta w ocenie Sądu jest nie do pogodzenia z zebranym materiałem dowodowym. Nie ulega wątpliwości, że kwota 318 zł nie wystarcza skarżącemu na podstawowe wydatki, korzysta on z pomocy matki, pozostając de facto na jej utrzymaniu. Jednocześnie nie ma on możliwości podjęcia pracy, a tym samym poprawy swojej sytuacji. Natomiast fakt, iż do tej pory z renty skarżącego potrącane były należności alimentacyjne tytułem bieżących alimentów i skarżący mimo to egzystował, nie może przesądzać o tym, iż w jego przypadku nie zachodzi szczególna sytuacja, o której mowa w art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Bezspornym jest, że na gruncie tej ustawy obowiązuje zasada regresu, polegającego na zwrocie przez dłużnika alimentacyjnego świadczenia, jakim skredytowano wierzytelność alimentacyjną wynikającą z orzeczenia sądu rodzinnego. Z zasady tej wyprowadza się inną - samofinansowania funduszu alimentacyjnego, a więc równego poziomu wpływów (z tytułu zwrotów żądanych od dłużników) i wydatków (z tytułu świadczeń wypłacanych osobom uprawnionym do alimentacji). Niemniej jednak w sytuacji, gdy ustawodawca wprowadza wyjątki od tych zasad, umożliwiając umorzenie należności w całości lub w części, rzeczą organu jest szczegółowa analiza sytuacji ubiegającego się o umorzenie i uwzględnienie wszystkich okoliczności, które składają się na "sytuację dochodową i rodzinną", o jakiej mowa w art. 30 ust. 2 cyt. ustawy. Nie może być wątpliwości, że pojęcie to obejmuje całokształt sytuacji osobistej, w tym także uzyskiwane dochody, status materialny, stan zdrowia, możliwość podjęcia pracy, sytuację życiową.

Krytyczna sytuacja dochodowa skarżącego w powiązaniu z jego chorobą i wynikającym z niej brakiem możliwości podjęcia zatrudnienia wskazują zdaniem Sądu na "nadzwyczajność" i "szczególność" sytuacji. Nie ulega też wątpliwości, że przyczyną takiego stanu rzeczy stała się choroba, a więc zdarzenie niezależne od dłużnika, który i tak pomimo bardzo ciężkiej sytuacji przez wiele lat regulował, choć nie w pełnej wysokości należności alimentacyjne wobec synów.

Słusznie też podnosi pełnomocnik skarżącego, że egzekucja zaległych świadczeń nie powinna prowadzić do faktycznego pozbawienia dłużnika środków do życia i w efekcie skazania go na całkowitą pomoc ze środków społecznych.

Niezależnie od tego Sąd, nie związany granicami skargi, zwraca również uwagę na możliwość umorzenia w niniejszej sprawie również należności wypłaconych tytułem zaliczki alimentacyjnej na rzecz J. W. i K. W. w okresie od 1.09.2005 r. do 30.09.2008 r., tj. pod rządami ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732, ze zm.). W tej kwestii Wójt Gminy [...] uznał się niewłaściwym, wskazując na treść art. 30 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zgodnie z którym organ właściwy dłużnika (w tym wypadku Burmistrz Miasta [...]) może umorzyć należności, m. in. o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy (tj. powstałe z tytułu zaliczek alimentacyjnych wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie wskazanej wyżej ustawy z 22 kwietnia 2005 r.).

Art. 30 ust. 2 ustawy, dający możliwość umorzenia należności organowi właściwemu wierzyciela wskazuje natomiast na umorzenie "należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego", jednakże jego literalna wykładnia w realiach rozpoznawanej sprawy spowodowałaby nieuzasadnione pozbawienie skarżącego możliwości ubiegania się o umorzenie należności powstałych do 30.09.2008 r. Należy bowiem zwrócić uwagę, że art. 30 ust. 1 ustawy uzależnia możliwość umorzenia od skuteczności spłaty pełnej wysokości alimentów, co w przypadku skarżącego nie miało miejsca.

Sąd podziela poglądy orzecznictwa zawarte m. in. w wyrokach NSA z dnia 16.11.2011 r., I OSK 1095/11, LEX Nr 1131469, WSA w Krakowie z dnia 16.01.2013 r., III SA/Kr 559/12, LEX Nr 1274779 i WSA w Lublinie z dnia 22.10.2013 r., II SA/Lu 233/13, LEX Nr 1387393, że norma art. 30 ust. 2 ustawy pod pojęciem "z funduszu alimentacyjnego" obejmuje również należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych, powstałe pod rządami ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. W powołanym wyroku z dnia 16 listopada 2011 r., I OSK 1095/11 NSA wskazał, że literalne odczytywanie przepisu art. 30 ust. 2 musiałoby prowadzić do wniosku, że możliwość umorzenia należności dotyczy świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego obecnego i dawnego, istniejącego pod rządami ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (t.j. Dz. U. z 1991 r., Nr 45, poz. 200, ze zm.), z pominięciem zaliczek alimentacyjnych. Tego rodzaju interpretacja w sposób nieuzasadniony dyskryminowałaby natomiast jedną kategorię dłużników alimentacyjnych. Nie pozwalają na to uregulowania prawne obowiązujące dotychczas oraz art. 2 i 32 Konstytucji, zgodnie z którymi Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej, wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne, a nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Brak takiej prokonstytucyjnej wykładni art. 30 ust. 2 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów spowodowałby, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, nieuzasadnione pozbawienie dłużników alimentacyjnych, których należności powstały w związku z wypłatą zaliczek alimentacyjnych, możliwości ubiegania się o umorzenie powstałych należności z uwagi na sytuację życiową i dochodową dłużnika, w sytuacji, w której pozostali dłużnicy alimentacyjni (których należności powstały pod rządami ustawy 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym oraz ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów) nadal taką możliwość posiadają.

Jednocześnie też Sąd zwraca uwagę, że za przyjęciem takiej szerokiej wykładni przemawia okoliczność, że w poprzednio obowiązującej ustawie o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej istniała regulacja tożsama z obecnie istniejącą w art. 30 ust. 2 ustawy, umożliwiająca organowi właściwemu wierzyciela umorzenie należności z tytułu wypłaconych zaliczek, z uwzględnieniem sytuacji dochodowej i rodzinnej – art. 16 ustawy z 22.04.2005 r.

Brak uwzględnienia w realiach rozpoznawanej sprawy wszystkich tych okoliczności wskazuje, że zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zostały wydane z naruszeniem przepisu prawa materialnego – art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz z naruszeniem art. 7 k.p.a., art. 77 § 1 k.p.a. i art. 80 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co obligowało Sąd do uchylenia obu tych decyzji w oparciu o art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) P.p.s.a. w zw. z art. 135 P.p.s.a.

Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy organ uwzględni ocenę prawną wyrażoną w niniejszym wyroku, jak również dokona prawidłowej oceny materiału dowodowego, uwzględniając także podniesiony w toku postępowania przed Sądem fakt wydania wyroku przez Sąd Okręgowy [...], którym zmieniona została decyzja ZUS w ten sposób, że skarżącemu przyznano prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, a następnie wyda decyzję odpowiadająca prawu.

Uwzględniając skargę Sąd odstąpił od stosowania art. 152 P.p.s.a. z uwagi na charakter zaskarżonej decyzji, która nie przyznaje żadnych praw i nie nakłada obowiązków.