II OPP 36/14

Uzasadnienie

Skarga H. Ś. na bezczynność Głównego Geodety Kraju wraz z aktami sprawy i odpowiedzią organu na skargę wpłynęła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w dniu 19 września 2013 r.

Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z dnia 19 września 2013 r. skarżący został wezwany do uiszczenia wpisu sądowego od skargi. W dniu 7 października 2013 r. wpłynął wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy poprzez rozłożenie wpisu sądowego na raty. Wniosek ten został złożony na urzędowym formularzu w dniu 24 października 2013 r. Zarządzeniem z dnia 26 listopada 2013 r. referendarz sądowy wezwał skarżącego do sprecyzowania zakresu wniosku w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. W związku z niewykonaniem przez skarżącego tego wezwania, zarządzeniem z dnia 2 stycznia 2014 r., referendarz sądowy pozostawił wniosek skarżącego bez rozpoznania. W dniu 21 stycznia 2014 r. do Sądu wpłynął sprzeciw skarżącego od tego zarządzenia. Zarządzeniem z dnia 6 lutego 2014 r. sędzia sprawozdawca wezwał skarżącego do przedstawienia dokumentów dotyczących jego stanu majątkowego i dochodów.

W dniu 24 lutego 2014 r. skarżący złożył wniosek o "wyłączenie Sądu". Zarządzeniem z dnia 4 kwietnia 2014 r. sędzia sprawozdawca wezwał go do uzupełnienia braku formalnego tego wniosku poprzez podanie imion i nazwisk sędziów, o których wyłączenie wnosi oraz przyczyn wyłączenia w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania.

W dniu 16 kwietnia 2014 r. akta sprawy zostały wypożyczone Prokuraturze Rejonowej Warszawa – Śródmieście – Północ. Akta zostały zwrócone w dniu 8 maja 2014 r.

Zarządzeniem z dnia 4 czerwca 2014 r. sędzia sprawozdawca pozostawił wniosek skarżącego o wyłączenie sędziów bez rozpoznania.

Pismem z dnia 18 czerwca 2014 r. skarżący wniósł skargę na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w sprawie o sygn. akt IV SAB/Wa 186/13. W skardze zawarto wniosek o stwierdzenie przewlekłości postępowania w tej sprawie, która – zdaniem skarżącego – polegała na nierozpoznaniu jego sprzeciwu od zarządzenia referendarza sądowego z dnia 2 stycznia 2014 r.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie prawo skarżącego H. Ś. do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki nie zostało naruszone.

Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania może być uwzględniona, jeśli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności tego sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania jej sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - Dz.U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.). Konieczne jest więc ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu sądowym (przewlekłość postępowania) oraz że zwłoka ta jest nieuzasadniona. Stosownie do art. 2 ustawy, o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, jeśli postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jego zakończenia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także zachowań stron, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach.

Ustawa nie określa wprost, jaki okres oczekiwania na rozpoznanie sprawy należy uznać za nieuzasadnioną zwłokę. Pewna wskazówka wynika jednak z art. 14 ustawy, który stanowi, że skarżący może wystąpić z nową skargą w tej samej sprawie po upływnie 12 miesięcy. Oznacza to, iż ustawodawca uznał za przewlekłe takie postępowanie, które trwa dłużej niż 12 miesięcy (por. postanowienia NSA: z dnia 24 kwietnia 2008 r., I OPP 16/08, Lex 479698, z dnia 4 czerwca 2008 r., I OPP 20/08, Lex 479136, z dnia 24 lipca 2008 r., II OPP 20/08, Lex 493700).

W tym postępowaniu nie można zarzucić Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, że działał w sposób przewlekły. Postępowanie przed tym Sądem od dnia wpływu skargi (19 września 2013 r.) do dnia wniesienia skargi na przewlekłość postępowania (18 czerwca 2014 r.) trwa 8 miesięcy. Wszystkie czynności były podejmowane przez Sąd prawidłowo i terminowo, a przedłużenie się tego postępowania spowodowane było zachowaniem strony.

W odniesieniu do zarzutu skarżącego dotyczącego nierozpoznania jego sprzeciwu z dnia 21 stycznia 2014 r. od zarządzenia referendarza sądowego z dnia 2 stycznia 2014 r. o pozostawieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania, wskazać należy, iż zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Zatem na skutek wniesienia przez skarżącego sprzeciwu od zarządzenia referendarza sądowego z dnia 2 stycznia 2014 r. zarządzenie to straciło moc i wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy zostanie ponownie rozpoznany przez Sąd. Sąd nadał bieg temu wnioskowi, gdyż zarządzeniem sędziego sprawozdawcy z dnia 6 lutego 2014 r. skarżący został wezwany do przedstawienia dokumentów dotyczących jego stanu majątkowego i dochodów. Dalsze czynności w postępowaniu o przyznanie skarżącemu prawa pomocy nie mogły być przez Sąd podejmowane, gdyż w dniu 24 lutego 2014 r. skarżący wystąpił z wnioskiem o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Zgodnie bowiem z art. 20 § 3 p.p.s.a. do czasu rozstrzygnięcia sprawy o wyłączenie sędzia może spełniać tylko czynności niecierpiące zwłoki. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia sędziów zostało zakończone zarządzeniem sędziego sprawozdawcy z dnia 4 czerwca 2014 r. o pozostawieniu wniosku skarżącego bez rozpoznania, zatem dopiero po uprawomocnieniu się tego zarządzenia postępowanie w przedmiocie prawa pomocy może być przez Sąd kontynuowane.

W związku z powyższym, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy orzekł jak w sentencji postanowienia.