VI SA/Wa 2192/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] października 2010 r. Nr [...] Urząd Patentowy RP uznał sprzeciw "W." SA z siedzibą w P. za zasadny i działając na podstawie art. 246 i 247 ust. 2, a także art. 131 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.) p.w.p. oraz art. 98 k.p.c. w zw. z art. 256 ust. 2 p.w.p. unieważnił prawo ochronne na znak towarowy "Wyborna excellent Vodka" nr [...] przyznając "W." S.A. od P." SA powoływanego dalej jako: P. SA kwotę 2.000 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie.

Urząd Patentowy uznał, że zgłoszenie zostało dokonane w złej wierze. Wskazał, że sporny znak towarowy został zgłoszony w czasie trwania postępowania o wygaszenie prawa ochronnego na znak nr [...], który w swych elementach odróżniających jest identyczny ze znakiem spornym i różni się od niego wyłącznie logo uprawnionego w jego górnej części. Z decyzji Urzędu z dnia [...] kwietnia 2008 r., [...], wynika, że zbieżny ze znakiem spornym znak nr [...] nie był używany przez P. S.A. w obrocie gospodarczym w sposób rzeczywisty i z tego powodu został wygaszony. Okoliczność tą P. S.A. doskonale znał, a więc celem zgłoszenia spornego znaku w tej sprawie było obejście skutków postępowania w przedmiocie wygaszenia prawa ochronnego na znak nr [...], bowiem uprawniony wygaszenie przewidywał lub też z zachowaniem należytej staranności powinien przewidywać.

W ocenie Urzędu Patentowego wnosząca sprzeciw "W." S.A. zasadnie zauważyła, że podstawowym celem zgłoszenia spornego znaku było zachowanie przez P. S.A. prawa do oznaczeń z elementem słownym "WYBORNA", na które P. S.A. powoływała się przed Sądem Okręgowym w [...]., twierdząc, że ma prawo używania innego, niezarejestrowanego znaku towarowego z elementem "WYBORNA" w postaci graficznej. Zgłoszenie spornego znaku miało zatem charakter defensywny i jego celem było dążenie przez P. S.A. do zachowania prawa do zarejestrowanego znaku towarowego z istotnym dlań elementem "WYBORNA", czyli działanie w celu obejścia art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. Takie zachowanie stanowiło wystarczającą podstawę do uznania, że P. S.A. zgłosił sporny znak w złej wierze.

Urząd Patentowy wyjaśnił ponadto, że dla załatwienia sprawy nie miały żadnego znaczenia porozumienia pomiędzy podmiotami dokonującymi podziału [...] znaków towarowych - podmioty te zobowiązały się m.in. do wygaszenia praw ochronnych na znaki towarowe zawierające elementy w postaci logo "P.", tak jak znak nr [...]. Co więcej, bez znaczenia dla sprawy pozostawały materiały przedkładane przez P. S.A. na okoliczność używania spornego znaku w latach późniejszych, gdyż nie dotyczyły tego znaku, tylko znaku "WYBORNA VODKA", którym posługiwała się uprawniona. Żadne z materiałów przedłożonych przez uprawnioną nie dotyczyły używania spornego znaku w takiej formie graficznej jaka została objęta spornym prawem.

UP wyjaśnił, że uwzględniając sprzeciw w zakresie uznania braku dobrej wiary, nie był już zobowiązany do rozważania pozostałych zarzutów wnoszącego sprzeciw.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 14 października 2011 r., sygn. akt VI SA/Wa 1195/11, po rozpoznaniu sprawy ze skargi P. S.A. w Warszawie z siedzibą w Warszawie (dalej określany jako P. S.A.) na ww. decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] października 2010 r.: 1/ uchylił zaskarżoną decyzję, 2/ stwierdził, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu i 3/ zasądził od organu na rzecz skarżącej koszty postępowania.

Sąd uznał za nietrafne stanowisko Urzędu, że okoliczność, iż sporny znak został zgłoszony w toku postępowania o stwierdzenie wygaśnięcia prawa do znaku nr [...] prawie identycznego ze znakiem spornym, świadczy o złej wierze uprawnionego. Nie można bowiem przyjąć, że działał w celu obejścia prawa, gdyż zgłaszając znak sporny nr [...] mógł wiedzieć, iż znak nr [...] będzie wygaszony. Sąd wskazał, że zgłoszenie znaku towarowego w złej wierze jest wówczas, gdy zgłaszający dokonuje go mimo wiedzy (lub w wyniku niewiedzy będącej następstwem niedolo żenią należytej staranności) o istnieniu cudzego prawa podmiotowego (lub interesu chronionego w inny sposób), które może być naruszone, albo dokonuje go w innym celu niż nabycie prawa do odróżniania własnych towarów. Powołując się na tę definicję Sąd uznał, że UP nie wykazał, iż zgłoszenie dokonane było w celu szkodzenia prawom uczestnika, lub innych podmiotów.

WSA wyjaśnił, że posiadając prawa do znaku nr [...] uprawniona mogła zgłosić kolejne znaki z elementem "WYBORNA", nie naruszając innych praw, nie mogła też przewidzieć, że postępowanie o wygaszenie praw do znaku nr [...] zakończy się stwierdzeniem wygaśnięcia.

Według Sądu, nie zachodzą też inne przypadki świadczące o działaniu w złej wierze tj. zgłoszenie w celu zablokowania zgłoszenia lub używania znaku przez podmiot dysponujący znakiem o pewnej pozycji na rynku, ani zgłoszenie w celach spekulacyjnych bez zamiaru używania, przy zamiarze uzyskania korzyści od innych przedsiębiorców zainteresowanych używaniem spornego znaku.

WSA stwierdził, że uprawniona przedłożyła dowody na używanie znaku towarowego nr [...], którego istotne elementy są identyczne jak w spornym znaku towarowym nr [...]. Zdaniem Sądu, Urząd niesłusznie odrzucił argumentację strony, iż zgłaszając sporny znak towarowy realizowała przyjęte na siebie zobowiązanie. Z przedłożonego porozumienia pomiędzy podmiotami dokonującymi podziału [...] znaków towarowych wynika, że podmioty te zobowiązały się do doprowadzenia do wygaszenia praw ochronnych na znaki towarowe zawierające elementy w postaci [...] i oznaczenia "P.".

Powołując się na powyższą argumentację Sąd stwierdził, że nietrafnie organ uznał zgłoszenie za dokonane w złej wierze, zatem naruszył prawo materialne tj. art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. poprzez błędne zastosowanie i błędną interpretację.

Mając to na uwadze Sąd uznał, że organ naruszył przepisy postępowania, bowiem nie rozpoznał sprawy w jej całokształcie badając tylko jedną podstawę unieważnienia spornego znaku towarowego i uznając ją za wystarczającą do wydania zaskarżonej decyzji. Tymczasem wnioskodawczyni wskazała także inne podstawy unieważnienia, które nie były przedmiotem rozpoznania przez organ.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyła "W." S.A.

Wyrok zaskarżyła w całości. Wniosła o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Wnosząca skargę kasacyjną na podstawie art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie:

I. przepisów postępowania w sposób mogący mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1. art. 1 p.p.s.a. polegające na wadliwej ocenie zaskarżonej decyzji pod względem jej słuszności, a nie legalności poprzez dokonanie przez WSA samodzielnych ustaleń dotyczących: nieistnienia złej wiary po stronie podmiotu zgłaszającego znak towarowy "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], rzeczywistego używania znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...] w obrocie gospodarczym, którego istotne elementy są identyczne jak w spornym znaku towarowym "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], kwestii nabycia znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...] w ramach przeprowadzonego przetargu [...] znaków towarowych i możliwości zgłoszenia kolejnego znaku towarowego,

2. art. 133 § 1 p.p.s.a. przez wadliwe odwołanie się w rozstrzygnięciu do akt sprawy w sytuacji nieprawidłowego uznania, że nie występował w nich materiał dowodowy mogący świadczyć o złej wierze w dacie zgłoszenia po stronie podmiotu zgłaszającego znak towarowy "WYBORNA excellent Vodka" nr [...],

3. art. 133 § 1 p.p.s.a. przez wadliwe odwołanie się w rozstrzygnięciu do akt sprawy polegające na pominięciu szeregu dowodów na okoliczność istnienia złej wiary w dacie zgłoszenia po stronie podmiotu zgłaszającego znak towarowy "WYBORNA excellent Vodka" nr [...],

4. art. 133 § 1 p.p.s.a. poprzez brak oparcia wyroku o akta sprawy, polegający na: sprzecznym z materiałem dowodowym ustaleniu okoliczności używania w obrocie gospodarczym znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], którego istotne elementy są identyczne jak w spornym znaku towarowym "WYBORNA excellent Vodka" nr [...] oraz sprzecznym z materiałem dowodowym ustaleniem, że znak towarowy "WYBORNA excellent Vodka" nr [...] został nabyty w ramach przeprowadzonego przetargu [...] znaków towarowych,

5. art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez sporządzenie nieprawidłowego uzasadnienia wyroku i wadliwe wskazanie stanu sprawy polegające na uznaniu, że: do akt sprawy zostały złożone dowody na używanie znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], którego istotne elementy, są identyczne jak w spornym znaku towarowym "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], oraz że prawo do znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...] zostało nabyte w ramach przeprowadzonego przetargu [...] znaków towarowych,

6. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. przez jego zastosowanie w sytuacji braku podstaw do stwierdzenia naruszenia przez Urząd Patentowy RP art. 7, 77 § 1,80 k.p.a. z uwagi na brak całościowej oraz dokładnej oceny stanu faktycznego sprawy odnośnie złej wiary w dacie zgłoszenia po stronie podmiotu zgłaszającego znak towarowy "WYBORNA excellent Vodka" nr [.l..],

7. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. przez wydanie wyroku na podstawie tego przepisu w sytuacji błędnego uznania, że w sprawie nie zachodzi przypadek działania w złej wierze polegający na zgłoszeniu znaku w celach spekulacyjnych bez zamiaru używania tego znaku przez podmiot go zgłaszający przy jednoczesnym zamiarze uzyskania korzyści od przedsiębiorców zainteresowanych używaniem danego oznaczenia jako znaku towarowego,

8. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. przez wydanie wyroku na podstawie tego przepisu w sytuacji błędnego uznania, że do akt sprawy złożone zostały dowody na używanie znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], którego istotne elementy są identyczne jak w spornym znaku towarowym "WYBORNA excellent Vodka" nr [...],

9. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. poprzez wydanie wyroku na podstawie tego przepisu w sytuacji błędnego uznania, że uczestnik postępowania nabył prawo do znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...], w ramach przeprowadzonego podziału [...] znaków towarowych oraz, że miał on prawo zgłosić kolejny znak towarowy z elementem "WYBORNA",

10. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. przez wydanie wyroku na podstawie tego przepisu polegające na pominięciu szeregu okoliczności ustalonych przez Urząd Patentowy, z których wynika, że zgłoszenie znaku towarowego "WYBORNA excellent Vodka" nr [...] miało charakter defensywny,

11. art. 151 p.p.s.a. polegające na jego niezastosowaniu w niniejszej sprawie w sytuacji gdy istniały przesłanki do oddalenia skargi w świetle prawidłowego zastosowania przez organ art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p.;

II. przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

1. art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. poprzez jego błędną wykładnię w zakresie pojęcia złej wiary, polegającą na uznaniu, że zgłoszenie kolejnego znaku towarowego w toku postępowania o stwierdzenie wygaśnięcia nieużywanego znaku towarowego, który w swych odróżniających elementach jest identyczny ze znakiem zgłoszonym nie jest działaniem w złej wierze, co miało wpływ na wynik sprawy,

2. art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. poprzez uznanie, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy przepis ten nie znajduje zastosowania, co miało wpływ na wynik sprawy.

Uzasadniając zarzuty wnosząca skargę kasacyjną stwierdziła m.in., że zaskarżony wyrok narusza prawo i powinien zostać uchylony, bowiem Sąd dokonał ustaleń wadliwych i sprzecznych z materiałem dowodowym dotyczących używania znaków nr [...] i [...] oraz nabycia prawa do znaku nr [...] w drodze przetargu. W ocenie skarżącej kasacyjnie uzasadnienie wyroku narusza art. 141 § 4 p.p.s.a., ponieważ Sąd niedostatecznie wyjaśnił motywy podjętego rozstrzygnięcia.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną P. S.A. wniosła o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 22 maja 2013 r. sygn. akt II GSK 362/12 uchylił zaskarżony wyrok WSA w Warszawie.

Za usprawiedliwione uznał zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego tj. art. 133 § 1 p.p.s.a. poprzez pominięcie szeregu znajdujących się w aktach dowodów na okoliczność istnienia złej wiary (zarzut I.3.) oraz sprzeczne z materiałem dowodowym ustalenie przez Sąd pierwszej instancji okoliczności używania w obrocie gospodarczym znaku towarowego "Wyborna excellent Vodka" nr [...] i [...] (zarzut I.4.) a także naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez nieprawidłowe uzasadnienie wyroku (zarzut I.5.), naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., a także zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. przez błędną wykładnię i zastosowanie (zarzut II.1. i II.2.).

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji nie przeprowadził w sposób prawidłowy kontroli zaskarżonej decyzji, a część koncepcyjna uzasadnienia wyroku nie spełnia wymagań wynikających z art. 141 § 4 p.p.s.a.

NSA przypomniał, że w rozpatrywanej sprawie przyczyną unieważnienia prawa ochronnego było ustalenie przez UP, że uprawniony zgłaszając sporny znak do ochrony działał w złej wierze (art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p.). Ponieważ dla stwierdzenia nieważności prawa ochronnego wystarczy istnienie jednej przesłanki nieważności, przedmiotem wnikliwej kontroli Sądu powinna być przede wszystkim prawidłowość ustaleń, co do istnienia przesłanki złej wiary. Sąd powinien zatem ocenić, czy w świetle materiału dowodowego sprawy uprawnione były ustalenia organu, co do okoliczności wedle których ocenia się złą wiarę. W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył przyjęte w literaturze rozumienie złej wiary na gruncie p.w.p. i wskazał, że w złej wierze jest ten, kto dokonuje zgłoszenia w celu innym niż nabycie prawa do odróżniania własnych towarów. Sąd nie wyjaśnił jednak w sposób właściwy dlaczego uważa, że z materiału dowodowego wynika, iż uprawniony cel ten realizował, podczas gdy właśnie ta okoliczność była istotna przy ocenie jego działania.

W uzasadnieniu kontrolowanego wyroku Sąd przytoczył przyjęte w literaturze rozumienie złej wiary na gruncie p.w.p. i wskazał, że w złej wierze jest ten, kto dokonuje zgłoszenia w celu innym niż nabycie prawa do odróżniania własnych towarów. Dalej Sąd pierwszej instancji uznał, że wadliwe są ustalenia organu, co do istnienia przesłanek złej wiary, nie wskazał jednak na czym polegały braki postępowania dowodowego i błędy organu prowadzące do błędnych ustaleń. Zamiast tego wyjaśnienia, Sąd samodzielniej odmiennie niż to uczynił organ, ustalił, że z materiału dowodowego wynika, iż znak nr [...] (różniący się od spornego znaku tylko logo producenta) był używany w obrocie, a zatem zgłoszenie nie było dokonane w celach spekulacyjnych ani też w celu zablokowania używania go przez inny podmiot. Czyniąc w sposób nieuprawniony to ustalenie, Sąd nie wyjaśnił jednak na czym je opiera i dlaczego ocenił materiał dowodowy całkowicie odmiennie niż UP. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd pierwszej instancji nie przedstawił argumentów przemawiających za uznaniem, że z materiału dowodowego wynika, iż znak nr [...] był używany w obrocie, mimo że w aktach znajduje się prawomocna decyzja UP z dnia [...] kwietnia 2008 r. o jego wygaszeniu z powodu nieużywania ze skutkiem od [...] września 2001 r. Sąd nie wyjaśnił także dlaczego plik faktur i innych dokumentów dotyczących sprzedaży przez uprawnioną produktu opatrzonego znakiem towarowym "WYBORNA Vodka" i "WYBORNA Vodka 40%" uznał za dowód świadczący o rzeczywistym używaniu znaku "WYBORNA excellent Vodka". Naczelny Sąd Administracyjny zwraca uwagę, że używanie zarejestrowanego znaku towarowego, który posiada element występujący także w innym zarejestrowanym znaku towarowym nie stanowi używania tego drugiego znaku towarowego, bowiem każdy z tych znaków samodzielnie musi spełniać swoją funkcję odróżniającą.

W ocenie wnioskodawczyni i UP istotną dla ustalenia złej wiary uprawnionego była okoliczność dokonania zgłoszenia spornego znaku w toku postępowania i wygaszenie znaku nr [...]. W uzasadnieniu decyzji (s.12) UP wyjaśnił dlaczego uznaje, że nie ma wpływu na ocenę złej wiary przy zgłoszeniu spornego znaku istnienie porozumienia zobowiązującego do doprowadzenia do wygaszenia [...] znaków zawierających postać husarza lub logo "P.", Sąd całkowicie odmiennie ustalił, że zarówno doprowadzając do wygaśnięcia prawa ochronnego jak i zgłaszając sporny znak do rejestracji, uprawniony realizował swoje zobowiązanie wynikające z porozumienia, zatem okoliczności te nie mają wpływu na ustalenie złej wiary. Sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił jednak w ogóle przyczyn swego stanowiska, zatem w tej kluczowej kwestii uzasadnienie nie poddaje się kontroli.

Sąd nie wyjaśnił także z jakich okoliczności sprawy wynika, że uprawniony realizował cel, któremu służy nabycie prawa ochronnego do znaku towarowego i w jaki sposób to czynił. Tymczasem, prawidłowe ustalenie rzeczywistego celu dokonania zgłoszenia, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, ma znaczenie kluczowe dla oceny dobrej lub złej wiary zgłaszającego i rozstrzygnięcia sprawy niniejszej.

Oceniając zastosowanie prawa materialnego tj. art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. Sąd pierwszej instancji oparł się o własne ustalenia dotyczące używania znaku nr [...] a także wygaszenia znaku nr [...] oraz zgłoszenia spornego znaku nr [...] w ramach realizacji porozumienia między stronami i uznał, że doszło do naruszenia prawa materialnego, przez błędną wykładnię i zastosowanie, bowiem w świetle tych ustaleń nie można przyjąć, że uprawniony do znaku działał w złej wierze. Mając na uwadze wcześniejsze wywody dotyczące podmiotu uprawnionego do czynienia ustaleń koniecznych do prawidłowego zastosowania prawa materialnego, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że ocena zastosowania prawa materialnego w oparciu o własne ustalenia Sądu pierwszej instancji jest nieuprawniona. Tym samym uwzględnienie skargi z powodu naruszenia przez UP art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. należy uznać za nietrafne.

Wobec stwierdzenia, że ocena przez Sąd pierwszej instancji występowania przesłanki złej wiary wymaga powtórzenia, za nietrafny i przedwczesny uznał NSA pogląd Sądu pierwszej instancji dotyczący naruszenia art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a. poprzez brak całościowej i dokładnej oceny stanu faktycznego. Sąd nie doprecyzował na czym brak ten polegał, ale jak się wydaje chodziło o konieczność rozważenia przez organ występowania w sprawie pozostałych podniesionych przez stronę przesłanek nieważności. Wobec niedostatecznej oceny prawidłowości ustalenia występowania przesłanki złej wiary, stawianie organowi zarzutu z powodu niebadania pozostałych zgłoszonych przesłanek nieważności jest przedwczesne, bowiem w przypadku prawidłowego ustalenia występowania jednej, badanie pozostałych może okazać się zbędne.

Niewłaściwie dokonana ocena zaskarżonej decyzji oraz wady uzasadnienia wyroku powodują, że zarzuty kasacyjne dotyczące naruszenia art. 133 § 1 i art. 141 § 4 p.p.s.a. należy uznać za usprawiedliwione, co wywołuje konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w ponownie prowadzonym postępowaniu Sąd pierwszej instancji weźmie pod uwagę rozważania powyższe i oceni powtórnie zgodność z prawem zaskarżonej decyzji.

Kontrola legalności powinna być przeprowadzona zarówno z punktu widzenia zgodności rozstrzygnięcia z prawem materialnym jak i dochowania wymaganej prawem procedury. Sąd pierwszej instancji oceni, czy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwalał organowi na poczynienie ustaleń w przedmiocie złej wiary uprawnionego. W szczególności Sąd oceni, czy w świetle materiału dowodowego trafnie UP uznał, że uprawniony nie wykazał, iż używał znak nr [...] oraz nie wykazał, że używał znak nr [...], zgłoszony do ochrony [...] października 2002 r. Sąd weźmie pod uwagę, że w dacie zgłoszenia zgłaszającej znana była okoliczność, iż od [...] września 2001 r. toczyło się z jej udziałem postępowanie dotyczące stwierdzenia wygaśnięcia znaku nr [...], który różnił się od znaku spornego tylko logo producenta, a jednocześnie już po dokonaniu zgłoszenia znaku nr [...] i w toku postępowania o wygaszenie znaku nr [...] uprawniona prowadziła z wnioskodawczynią negocjacje dotyczące zbycia znaku nr [...]. Sąd rozważy znaczenie tych okoliczności dla ustalenia celu zgłoszenia i oceny stanowiska organu w przedmiocie złej wiary. Kontrolując decyzję Sąd będzie miał na względzie, że znak towarowy służy do odróżniania towarów jednego przedsiębiorstwa od takich samych towarów innego przedsiębiorstwa, a celem zgłoszenia znaku do ochrony jest posłużenie się nim dla odróżniania towarów, zatem wszystkie działania uprawnionego powinny być oceniane pod kątem realizacji tego celu, zaś zgłoszenie do ochrony znaku towarowego, które nie służy realizacji wskazanego celu jest dokonane w złej wierze.

Rzeczą Sądu będzie także przedstawienie oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji w uzasadnieniu spełniającym wszystkie warunki określone w art. 141 § 4 p.p.s.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Dla oceny zasadności skargi zasadnicze znaczenie ma fakt, że sprawa była przedmiotem rozstrzygnięcia z dnia 22 maja 2013 r. sygn. akt II GSK 362/12 przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Sąd ten, uznając zasadność skargi kasacyjnej spółki W. SA z siedzibą w P. uchylił na podstawie art. 185 § 1 ustawy p.p.s.a. zaskarżony wyrok tutejszego Sądu z dnia 14 października 2011 r. sygn. akt VI SA/Wa 1195/11 przekazując sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania.

Zgodnie z art. 190 ustawy p.p.s.a., Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Wojewódzki Sąd Administracyjny może odstąpić od zawartej w orzeczeniu NSA wykładni prawa jedynie w wyjątkowych sytuacjach, w szczególności gdy stan faktyczny sprawy ustalony w wyniku ponownego jej rozpoznania uległ tak zasadniczej zmianie, że do nowo ustalonego stanu faktycznego należy stosować przepisy odmienne od wyjaśnionych przez Sąd drugiej instancji, jak również w przypadku, gdy przy niezmienionym stanie faktycznym sprawy, po wydaniu orzeczenia zmienił się stan prawny. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie zaistniała. Przeprowadzona przez Sąd, z zastrzeżeniem uwag i wytycznych zawartych w uzasadnieniu ww. wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 maja 2013 r., ponowna analiza zaskarżonej decyzji prowadzi do wniosku, że decyzja ta nie narusza prawa. W wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że ponownie kontrolując zaskarżoną decyzję Sąd będzie miał na względzie, że znak towarowy służy do odróżniania towarów jednego przedsiębiorstwa od takich samych towarów innego przedsiębiorstwa, a celem zgłoszenia znaku do ochrony jest posłużenie się nim dla odróżniania towarów, zatem wszystkie działania uprawnionego powinny być oceniane pod kątem realizacji tego celu, zaś zgłoszenie do ochrony znaku towarowego, które nie służy realizacji wskazanego celu jest dokonane w złej wierze.

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwalał organowi na poczynienie ustaleń w przedmiocie złej wiary uprawnionego

Zgodnie z art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. stanowiącym podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji nie udziela się praw ochronnych na znaki towarowe, które zostały zgłoszone w złej wierze do Urzędu Patentowego w celu uzyskania ochrony.

Ponieważ ustawodawca nie podjął próby zdefiniowania pojęcia złej wiary, doktryna i orzecznictwo podejmują zadanie dookreślania tego pojęcia.

Zdaniem Sądu, wykładni powyższego przepisu należy dokonywać w ten sposób, że aby wykazać istnienie złej wiary dokonującego zgłoszenie do rejestracji znaku towarowego należy uwzględnić wszystkie istotne czynniki występujące w danej sprawie i istniejące w chwili dokonywania zgłoszenia do rejestracji.

W piśmiennictwie przeważa pogląd, że "Zgłoszenie znaku towarowego w złej wierze ma miejsce wówczas, gdy następuje pomimo wiedzy lub niewiedzy, będącej następstwem braku staranności, o istnieniu cudzego prawa lub interesu godnego ochrony, które mogą być przez to zagrożone, i z zamiarem szkodzenia tym interesom. Dla oceny złej wiary zgłaszającego istotne znaczenie ma właśnie zamiar niegodziwy, naganny z punktu widzenia zasad uczciwości. Jest tak wówczas, gdy zgłoszenie znaku jest dokonywane w celu wyeliminowania konkurenta z zamiarem przechwycenia jego klienteli. Działa w złej wierze ten, kto wie lub przy dołożeniu należytej staranności powinien wiedzieć o rzeczywistym używaniu znaku przez innego przedsiębiorcę z sukcesem i - uprzedzając jego wniosek o rejestrację znaku - sam dokonuje zgłoszenia tego znaku. Działa w złej wierze ten, kto zgłasza znak należący do zagranicznego przedsiębiorcy w tym tylko celu, aby przeszkodzić mu w uzyskaniu ochrony w Polsce lub w celu uzyskania korzyści z rozporządzenia nabytym prawem." (U. Promińska, Znaczenie prawne wcześniejszego używania znaku towarowego w świetle regulacji prawa znaków towarowych, Przegląd Prawa Handlowego 2007/12/6).

W orzecznictwie wspólnotowym m.in. w wyroku w sprawie Lindt Goldhase Trybunał Sprawiedliwości, rozstrzygając w przedmiocie pytania prejudycjalnego, poczynił kilka uściśleń co do sposobu, w jaki należy interpretować pojęcie złej wiary celu ustalenia, czy "zgłaszający działał w złej wierze w momencie dokonywania zgłoszenia znaku towarowego" w rozumieniu art. 51 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego, sąd krajowy musi wziąć pod uwagę wszystkie dostępne dowody, na podstawie których można ustalić, czy zgłaszający świadomie działał w sposób niezgodny z akceptowanymi standardami uczciwego lub etycznego zachowania. W szczególności:

- zamiar uniemożliwienia innym używania podobnych oznaczeń w odniesieniu do podobnych towarów może być niezgodny z takimi standardami, jeśli zgłaszający był lub powinien był być świadomy, że inni używają już zgodnie z prawem podobnych oznaczeń, w szczególności jeśli używanie to miało miejsce na znaczną skalę i trwało przez dłuższy czas, a także przysługiwał mu pewien zakres ochrony prawnej, oraz jeśli charakter oznaczenia do pewnego stopnia podyktowany był ograniczeniami technicznymi lub handlowymi;

- jednakże zamiar taki nie musi być niezgodny z tymi standardami, jeśli samemu zgłaszającemu przysługiwał podobny lub większy zakres ochrony prawnej w odniesieniu do znaku, którego dotyczy zgłoszenie, oraz jeśli zgłaszający używał go w taki sposób, w takim zakresie i przez taki czas, że używanie przez inne osoby podobnych oznaczeń może być uznane za czerpanie nienależnej korzyści ze znaku zgłaszającego, oraz jeśli te inne osoby nie były ograniczone w możliwości wyboru oznaczeń, które nie byłyby podobne do zgłoszonego znaku (v. sprawa C-529/07, Chocoladefabriken Lindt & Sprungli AG przeciwko Franz Hauswirth GmbH).

Zaakcentowania przy tym wymaga, że ze sformułowania przyjętego przez Trybunał w omówionym wyroku wynika, iż wymienione w nim czynniki stanowią jedynie przykłady spośród wszystkich elementów, które mogą zostać wzięte pod uwagę na potrzeby oceny ewentualnie złej wiary zgłaszającego do rejestracji znak towarowy w momencie dokonywania zgłoszenia.

Uwzględniając powyższe należy zatem uznać, że w ramach całościowej analizy dokonywanej na podstawie art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. można także wziąć pod uwagę logikę handlową, w którą wpisało się dokonanie zgłoszenia do rejestracji spornego oznaczenia "Wyborna excellent Vodka" Nr [...], jak również chronologię wydarzeń dotyczących tego zgłoszenia (zob. podobnie i analogicznie pkt 52 wyroku Trybunału z dnia 3 czerwca 2010 r. w sprawie C-569/08 Internetportal und Marketing).

W niniejszej sprawie zgłoszenie do rejestracji spornego znaku do rejestracji nastąpiło w dniu [...] października 2002 r. W tym czasie (od [...] września 2001 r.) toczyło się przez Urzędem Patentowym RP postępowanie z wniosku spółki "W." tj. wnoszącej sprzeciw w niniejszym postępowaniu administracyjnym, o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, należący do zgłaszającego, o numerze [...] z powodu nieużywania. Znak ten ([...]) w swych odróżniających elementach jest identyczny ze spornym znakiem a różnica między nimi polega wyłącznie na innym logo uprawnionego znajdującym się w górnej części znaku.

Powyższe oznacza, że w dacie zgłoszenia spornego znaku do rejestracji ([...] października 2002 r.) P. miał świadomość, że jego znak jest podobny do znaku wnoszącej sprzeciw.

Można stwierdzić, że generalnie celem wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy jest wyeliminowanie z rynku nieużywanego w sposób rzeczywisty zarejestrowanego znaku towarowego, który stanowi przeszkodę do posługiwania się w obrocie znakiem podobnym do znaku objętego wnioskiem o wygaśnięcie. Należy bowiem przyjąć, że dowolny przedsiębiorca prowadzący konkurencyjną działalność gospodarczą ma prawo dostępu do zarejestrowanych, ale nieużywanych znaków towarowych.

Skoro tak, to istotne znaczenie z punktu widzenia istnienia złej wiary po stronie P. były toczące się między stronami negocjacje, których przedmiotem było zrzeczenie się lub przeniesienie na wnoszącego niniejszy sprzeciw praw do znaku nr [...] zawierającego element WYBORNA. Z faktu prowadzenia powyższych negocjacji już po dokonaniu zgłoszenia znaku nr [...] i w toku postępowania o wygaszenie znaku nr [...] można bowiem wywieść wniosek, że uprawniony nie miał zamiaru używać w przyszłości znaku towarowego z elementem słownym podobnym do znaku objętego niniejszym sprzeciwem. W przeciwnym razie kompletnie niezrozumiała byłaby postawa negocjacyjna skarżącego, który z jednej strony chciał się wyzbyć praw do ww. znaku [...] a jednocześnie twierdziłby, że chce używać znak [...], podobny w odróżniających elementach do znaku [...].

Na gruncie ustawy Prawo własności przemysłowej pod której rządami złożono wniosek o zarejestrowanie spornego oznaczenia [...] ustawodawca uzależnia ochronę znaku od jego używania (art. 169 p.w.p.). Ustawodawca zakłada więc, że zgłaszający ma zamiar używania znaku. Dlatego warunkiem udzielenia wyłącznego prawa do znaku jest zamiar zgłaszającego używania znaku. Brak takiego zamiaru może być zakwalifikowany jako zgłoszenie w złej wierze. Obowiązek używania przewiduje możliwość nieużywania znaku przez okres pięciu lat bez negatywnych konsekwencji dla zachowania prawa do znaku. Zdaniem Sądu, zamiar używania znaku towarowego, którego brak może stanowić o zgłoszeniu znaku w złej wierze należy rozumieć jako potencjalny zamiar używania znaku w najbliższej przyszłości, w sposób poważny. W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę, z uwagi na przedstawione wyżej okoliczności należy podzielić stanowisko organu, który uznał, że opisane wyżej działanie P. nie miało na celu dążenia przez uprawnionego do nabycia na własną rzecz prawa ochronnego na znak towarowy w celu używania go i oznaczania nim własnych towarów, a zmierzało głównie i przede wszystkim do wzmocnienia pozycji uprawnionego w toczącym się sporze z wnoszącym przedmiotowy sprzeciw, co świadczy o złej wierze po stronie uprawnionego w dacie zgłaszania spornego oznaczenia do ochrony. Zdaniem Sądu, powyższe okoliczności mają zasadnicze znaczenie dla oceny złej wiary uprawnionego w chwili dokonywania spornego zgłoszenia a brak wykazania przez uprawnionego na gruncie niniejszej sprawy poważnego używania w obrocie oznaczenia nr [...], jak zasadnie podnosi Urząd Patentowy RP, stanowi jedynie dodatkowy argument wzmacniający prawidłowość stanowiska organu.

W ocenie Sądu, chronologia wydarzeń i wnioski z niej wyprowadzone przez organ przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji co do tego, że sporne zgłoszenie miało charakter defensywny także nie nasuwa zastrzeżeń. Argumentacja organu w tym zakresie jest pełna i znajduje swoje odzwierciedlenie w aktach sprawy. Nie ma zatem potrzeby ponownego przywoływania powyższych wniosków w tym miejscu.

Reasumując należy stwierdzić, że Urząd Patentowy RP zasadnie unieważnił sporne prawo ochronne na podstawie art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. Nie ulega przy tym wątpliwości, że aby uwzględnić wniosek o unieważnienie prawa do znaku wystarczy, że zastosowanie znajdzie jedna z podstaw unieważnienia. W tych okolicznościach, jeśli organ dojdzie do przekonania, że jedna z podniesionych przez wnioskującego podstaw unieważnienia jest zasadna, wówczas może on ograniczyć badanie do tej jednej podstawy ponieważ jest ona wystarczająca do wydania decyzji uwzględniającej wniosek o unieważnienie prawa (sprzeciw).

Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia na gruncie rozpoznawanej sprawy.

W tym stanie rzeczy organ słusznie odstąpił od badania pozostałych wskazanych w sprzeciwie podstaw unieważnienia albowiem ta część uzasadnienia decyzji nie stanowiłaby niezbędnego wsparcia sentencji uwzględniającej wniosek o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy w całości, którą w niniejszej sprawie jest podstawa dotycząca złej wiary zgłaszającego.

Mając na względzie powyższe skargę należało oddalić na podstawie art. 151 p.p.s.a. jako, że była pozbawiona usprawiedliwionych podstaw.