III SA/Łd 952/13

Uzasadnienie

Wojewoda Łódzki postanowieniem nr [...] z dnia [...], po rozpatrzeniu wniosku Ł. K. o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...], nr [...] orzekającej o wymeldowaniu Ł. K. z lokalu nr [...] przy ul. [...] w Z.:

- postanowił odmówić przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od ww. decyzji,

- stwierdził, że odwołanie Ł. K. od ww. decyzji zostało wniesione z uchybieniem terminu przewidzianego w art. 129 § 2 k.p.a.

Organ odwoławczy uzasadniając wydane orzeczenie wyjaśnił, że Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia [...] orzekł o wymeldowaniu z pobytu stałego Ł. K. z lokalu nr [...] przy ul. [...] w Z. Decyzja, zgodnie z art. 40 § 2 Kpa została wysłana pełnomocnikowi strony A. P., listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru na wskazany w pełnomocnictwie adres: ul. [...], jednakże w dniu 9 sierpnia 2012 r. nastąpił jej zwrot do urzędu.

W dniu 23 kwietnia 2013 r. wpłynęła do Prezydenta Miasta [...] prośba strony o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od powyższej decyzji. Organ I instancji w dniu 17 maja 2013 r. wydał postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia 3 sierpnia 2013 r. Organ odwoławczy postanowieniem z dnia 27 czerwca 2013 r. uchylił postanowienie Prezydenta Miasta [...] i umorzył postępowanie pierwszej instancji w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia 3 sierpnia 2012 r. Organ odwoławczy, wskazując przepis art. 59 § 2 Kpa wyjaśnił, iż o przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia.

Wojewoda Łódzki rozpatrując wniosek o przywrócenie terminu wskazał, że przywrócenie uchybionego terminu do dokonania określonej czynności procesowej jest możliwe jedynie po spełnieniu przez osobę zainteresowaną przesłanek wynikających z treści przepisu art. 58 § 1 i 2 Kpa. Osoba składająca wniosek winna uprawdopodobnić brak swojej winy w uchybieniu terminu do dokonania danej czynności procesowej poprzez uwiarygodnienie przekonującą argumentacją swojej staranności oraz faktu, że przeszkoda do zachowania terminu była od niej niezależna. Ł. K. podnosi, że od września 2011 r. do dnia bieżącego odbywa karę pozbawienia wolności i mimo zawiadomienia go w wszczęciu postępowania w przedmiocie wymeldowania do chwili obecnej nie otrzymał decyzji w tym zakresie.

W ocenie Wojewody [...] wskazane przez stronę okoliczności nie są wystarczające do uznania, że uchybienie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od niej. Ł. K. ustanowił pełnomocnika w osobie A. P. do jego reprezentowania w omawianej sprawie meldunkowej. Wybór pełnomocnika jest autonomiczną wolą każdego mocodawcy i oznacza, że mocodawca obdarza tę osobę zaufaniem oraz przekonaniem, iż będzie ona właściwie realizować wszelkie jego uprawnienia procesowe w danej sprawie. Z chwilą udzielenia pełnomocnictwa, pełnomocnik działa w imieniu i ze skutkiem prawnym dla swojego mocodawcy.

Jak wynika z akt sprawy decyzja orzekająca o wymeldowaniu Ł. K., mimo skierowania jej na adres wskazany w pełnomocnictwie nie została podjęta przez A. P., w konsekwencji czego nastąpił jej zwrot do nadawcy. Dlatego istotne jest ustalenie, czy w tej sytuacji nastąpiło skuteczne doręczenie decyzji pełnomocnikowi. Organ odwoławczy wystąpił do urzędu pocztowego z zapytaniem o przyczynę zwrotu przesyłki. Z otrzymanych wyjaśnień wynika, iż przyczyną zwrotu było wyprowadzenie się adresatki ze wskazanego adresu. Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, jak i to, że był to adres prawidłowy ( wskazany w pełnomocnictwie) pod którym pełnomocnik odejmował korespondencję, należało przyjąć skuteczne doręczenie decyzji. Wojewoda [...] wskazał, że w przypadku, gdy strona jest reprezentowana przez pełnomocnika, przy ocenie winy bądź jej braku w niezachowaniu terminu należy mieć na uwadze działania pełnomocnika. Późniejsze doręczenie decyzji bezpośrednio stronie nie ma wpływu na bieg terminu ani do wniesienia prośby o przywrócenie terminu, ani na wniesienie odwołania. Nie ma bowiem znaczenia, czy doręczenie pisma bezpośrednio stronie nastąpiło wcześniej, czy później od doręczenia pisma jej pełnomocnikowi. W świetle orzecznictwa sądów administracyjnych doręczenie pisma zarówno stronie jak i jej pełnomocnikowi wywołuje jedynie ten skutek, że strona jest poinformowana o treści pisma, natomiast skutki prawne związane z jego doręczeniem rozpoczynają się z datą skutecznego doręczenia pisma pełnomocnikowi.

Wojewoda [...] odnosząc się do kwestii uchybienia terminu do wniesienia odwołania wyjaśnił, że zgodnie z art. 129 § 1 i § 2 k.p.a. odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie od dnia jej ogłoszenia. Niedotrzymanie tego terminu powoduje ujemne skutki procesowe, przede wszystkim utratę prawa do wniesienia odwołania, wskutek czego decyzja organu, który ją wydał staje się ostateczna. Skoro decyzja organu pierwszej instancji o wymeldowaniu Ł. K. została doręczona jego pełnomocnikowi w dniu 9 sierpnia 2012 r., to termin wniesienia odwołania biegł od dnia 10 sierpnia 2012 r. i upłyną w dniu 24 sierpnia 2012 r. W tej sytuacji odwołanie złożone w dniu 17 czerwca 2013 r. pozostawiono bez rozpatrzenia.

Ł. K. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na postanowienie organu odwoławczego, żądając jego uchylenia. W uzasadnieniu skargi podniósł, że przebywa w zakładzie karnym i pozbawiony jest możliwości kontaktu z urzędami. Organy administracji pozbawiły go prawa do czynnego udziału w każdym stadium postępowania, w tym do zapoznania się z aktami sprawy. Bezskutecznie oczekiwał na doręczenie mu decyzji organu pierwszej instancji wydanej w sprawie o wymeldowanie.

Wojewoda [...] w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, powołując się na argumenty wcześniej przestawione w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (§ 2 art. 1 powołanej ustawy).

W myśl art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( tekst jedn.Dz.U.2012.270 ze zm.) – dalej: p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

Z wymienionych przepisów wynika, że sąd bada legalność zaskarżonego aktu, czy jest on zgodny z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej.

Przeprowadzona przez Sąd w niniejszej sprawie kontrola aktu administracyjnego wykazała, że zaskarżone postanowienie zostało wydane z naruszeniem przepisów postępowania, to jest art. 7 i 77 § 1 k.p.a. Naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Wobec ustanowienia przez skarżącego pełnomocnika A. P. organy administracji zobowiązane były doręczać korespondencję, w tym decyzję z dnia 3 sierpnia 2012 r. o wymeldowaniu skarżącego, na adres pełnomocnika.

Prezydent Miasta [...] przesyłkę pocztową zawierającą decyzję o wymeldowaniu wysłał na adres pełnomocnika skarżącego: [...] Przesyłki tej nie doręczono pełnomocnikowi. Listonosz na druku " potwierdzenie odbioru" nie poczynił żadnych adnotacji informujących o przyczynie zwrotu przesyłki. W punkcie 4 " potwierdzenia odbioru" przewidziano cztery przyczyny zwrotu przesyłki do nadawcy, dotyczące adresata: odmówił przyjęcia, zmarł, pod wskazanym adresem jest nieznany, nie podjął awizowanej przesyłki.

Organ odwoławczy dostrzegł nieprawidłowość czynności listonosza doręczającego przedmiotowa przesyłkę. W związku z tym wystąpił do urzędu pocztowego z żądaniem wyjaśnienia przyczyny zwrotu w dniu 9 sierpnia 2012 r. decyzji do nadawcy. Poczta Polska udzielając w dniu 28 czerwca 2013 r. odpowiedzi na pismo organu odwoławczego wskazała, cyt: " z wyjaśnień listonosza obsługującego ten adres oraz dokumentacji urzędu wynika, iż przesyłka ta została zwrócona do nadawcy w dniu 9.08.2012 r., ponieważ adresatka wyprowadziła się ( mieszkanie puste, drzwi otwarte)".

W ocenie Sądu ww. informacja poczty, w oparciu o którą wydano zaskarżone postanowienie jest bardzo lakoniczna i na obecnym etapie postępowania nie pozwala na ustalenie jakie były rzeczywiste przyczyny niedoręczenia decyzji organu pierwszej instancji pełnomocnikowi skarżącego.

Organ odwoławczy ponownie rozpatrując sprawę podejmie czynności zmierzające do wyjaśnienia okoliczności związanych z doręczaniem przedmiotowej przesyłki. Dopuści dowód z zeznań w charakterze świadka listonosza, którego podpis widnieje na druku " potwierdzenie odbioru" przedmiotowej przesyłki , na okoliczność czy adresatka w dniu 9 sierpnia 2012 r. nadal mieszkała pod adresem wskazanym przez nadawcę przesyłki. W przypadku, gdy zdaniem świadka już nie mieszkała, to konieczne jest ustalenie co wskazywało na jej wyprowadzkę. Jeśli zeznania te nie wyjaśnią w pełni okoliczności związanych z nieskutecznym doręczaniem decyzji organ odwoławczy dopuści także dowód z zeznań świadków – lokatorów mieszkań sąsiadujących z lokalem nr [...] przy ul. [...]. Zeznania tych świadków pozwolą wyjaśnić, czy w dniu 9 sierpnia 2012 r. A. P. już faktycznie nie mieszkała pod adresem wskazanym przez nadawcę przesyłki. Organ zobowiąże ponadto Pocztę Polską do złożenia, powołanej w piśmie poczty z dnia 26 sierpnia 2013 r., dokumentacji urzędu pocztowego potwierdzającej opuszczenie przez A. P. mieszkania nr [...] przy ul. [...].

Dopiero poczynienie ustaleń w powyższym zakresie wyjaśni, czy odwołanie zostało złożone po terminie określonym w art. 129 § 2 k.p.a. Po ustaleniu tej okoliczności organ będzie mógł wypowiedzieć się w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.

Jeżeli dniu 9 sierpnia 2012 r. pełnomocnik skarżącego A. P. nie mieszkała pod adresem wskazanym w pełnomocnictwie i nie powiadomiła organu o zmianie adresu, to zasadne będzie przyjęcie, iż doręczenie decyzji w dniu 9 sierpnia 2012 r. miało skutek prawny – zgodnie z art. 41 § 2 k.p.a.

Jeżeli natomiast w dniu 9 sierpnia 2012 r. nadal pod tym adresem zamieszkiwała, to doręczenia decyzji nie można uznać za skuteczne i następstwami wadliwego działania poczty nie można obciążać strony postępowania. W przypadku zamieszkiwania pełnomocnika pod dotychczasowym adresem listonosz miał obowiązek podjąć czynności zmierzające do doręczenia przesyłki, przewidziane w art. 43 bądź 44 k.p.a.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 c p.p.s.a., uchylił zaskarżone postanowienie.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 250 p.p.s.a.

ak