I SA/Lu 1164/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. Dyrektor Izby Celnej po rozpatrzeniu odwołania I. Z. od decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., utrzymał ją w mocy.

Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji oraz akt sprawy wynika, że Dyrektor Izby Celnej decyzją z dnia [...] r. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r. określającą kwotę podatku akcyzowego i kwotę podatku od towarów i usług należnych z tytułu importu samochodu osobowego marki Audi objętego zgłoszeniem celnym z dnia [...] r.

Strona wniosła skargę na wskazaną powyżej decyzję organu drugiej instancji.

Wyrokiem z dnia 15 listopada 2012 r. sygn. akt I SA/Lu 331/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę I. Z. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r.

Pismem z dnia 4 lutego 2013 r. skarżący wystąpił o stwierdzenie nieważności decyzji wydanej przez Naczelnika Urzędu Celnego, w której ustalono kwotę podatku akcyzowego i podatku VAT, która została utrzymana w mocy decyzją z dnia [...]r.

Decyzją z dnia [...] r. Dyrektor Izby Celnej, na podstawie art. 249 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] r. utrzymującej w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] r.

W wyniku rozpoznania odwołania skarżącego od powyższej decyzji z dnia [...] r. Dyrektor Izby Celnej utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie.

Pismem z dnia 6 maja 2013 r. skierowanym do Dyrektora Izby Celnej skarżący kolejny raz wniósł na podstawie art. 247 § 1 pkt 3 i 7 Ordynacji podatkowej o stwierdzenie nieważności decyzji "ostatecznej" wydanej przez Naczelnika Urzędu Celnego, który ustalił kwotę podatku akcyzowego i podatku VAT według decyzji z dnia [...]r., która została utrzymana w mocy przez Dyrektora Izby Celnej rozstrzygnięciem z dnia [...] r.

Dyrektor Izby Celnej stwierdził, że organ pierwszej instancji prawidłowo uznał, iż przesłanką negatywną uzasadniającą odmowę wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej z dnia [...] r. jest ponowne złożenie przez skarżącego wniosku z dnia 6 maja 2013 r. o stwierdzenie nieważności w/w decyzji ostatecznej, mimo iż w tożsamej sprawie została wydana przez Dyrektora Izby Celnej (po rozpatrzeniu wniosku strony z dnia 4 lutego 2013 r.) decyzja z dnia [...] r. Decyzja ta, wskutek złożonego przez skarżącego odwołania została utrzymana w mocy.

O tożsamości sprawy można mówić, gdy występują te same podmioty, dotyczy ona tego samego przedmiotu i stanu prawnego w niezmienionym stanie faktycznym sprawy. Zdaniem Dyrektora Izby Celnej wszystkie przesłanki świadczące o tożsamości sprawy są spełnione. Analiza sprawy wykazała zdaniem organu, że występują wszystkie wymienione powyżej elementy, ponieważ oba wnioski zostały złożone przez ten sam podmiot, dotyczą one tej samej sprawy, a mianowicie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., na podstawie tego samego przepisu prawa (art. 247 § 1 pkt 3 i 7 Ordynacji podatkowej), nie zmienił się również stan faktyczny sprawy.

Organ odwoławczy podkreślił, że zgodnie z art. 249 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej organ podatkowy wydaje decyzję o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej, jeżeli w szczególności sąd administracyjny oddalił skargę na tę decyzję, chyba że żądanie oparte jest na przepisie art. 247 § 1 pkt 4 (dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną). Uwzględniając powyższą regulację oraz mając na względzie stan faktyczny sprawy i zakończenie jej prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 15 listopada 2012 r. sygn. akt I SA/Lu 331/12 oddalającym skargę I. Z. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., zdaniem organu zobowiązany on był wydać decyzję odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia jej nieważności.

Dyrektor Izby Celnej podkreślił, że z treści wniosku skarżącego z dnia 4 lutego 2013 r. wynikało jednoznacznie, że domagał się on stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r. na podstawie art. 247 § 1 pkt 3 i 7 Ordynacji podatkowej. Zdaniem organu skoro decyzja w tym przedmiocie została już wydana, to okoliczność taka stanowi podstawę do odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o stwierdzenie nieważności z dnia 6 maja 2013 r.

Organ odwoławczy zaznaczył, że w stosunku do tej samej decyzji nie jest dopuszczalne wydanie kilku decyzji w trybie stwierdzenia nieważności.

W ocenie Dyrektora Izby Celnej prowadzenie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej z dnia [...] r., mimo wydania przez ten organ decyzji z dnia [...] r. (po rozpatrzeniu wniosku strony z dnia 4 lutego 2013 r.) spowodowałoby, że prowadzone byłyby dwa odrębne postępowania w tożsamej sprawie pod względem przedmiotowym i podmiotowym, które zakończone byłyby dwoma rozstrzygnięciami.

Nie zgadzając się z decyzją Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r. utrzymującej w mocy rozstrzygnięcie tego organu z dnia [...] r. odmawiające wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r. I. Z. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę.

Ze złożonej skargi wynika, że skarżący wnosi o wznowienie postępowania zakończonego decyzją z dnia [...] r. na podstawie art. 240 § 1 pkt 4 i 5 Ordynacji podatkowej. Skarżący powołując się na przesłankę wznowienia z art. 240 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej podniósł, że nie brał udziału w postępowaniu w zakresie ustalania wartości pojazdu przy wycenie nr [...] z dnia [...] r. wykonywanej przez rzeczoznawcę, gdyż od początku traktował pojazd Audi , jako nie będący jego własnością. Skarżący nadmienił, że wskazany pojazd w dniu jego zakupu w Szwajcarii oraz w dniu importu do Polski miał uszkodzoną skrzynię biegów, silnik oraz elementy zawieszenia. Te uszkodzenia w znacznej części powinny wpłynąć zdaniem skarżącego na wycenę, którą zrobił rzeczoznawca. Jednak nie mógł on wziąć ich pod uwagę, gdyż robił wycenę ze zdjęć, na których widoczne są tylko uszkodzenia nadwozia.

Skarżący zarzucił również wadliwą ocenę rzetelności danych zawartych na fakturze zakupu, a co za tym idzie wadliwe zanegowanie wartości transakcyjnej towaru oraz powoływanie się na opinie biegłych które zlecał i opłacał Urząd Celny i w których tworzeniu nie mógł uczestniczyć. Zarzuty dotyczyły także naruszenia art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej przez wadliwą ocenę prawidłowości wyliczenia w opinii biegłego pomimo, że opierając się na opinii technicznej z dnia dokonania zgłoszenia celnego biegły przyjął inną metodę wyliczenia tej wartości co doprowadziło do zawyżenia rzeczywistej wartości towaru. Na poparcie swojej argumentacji skarżący przytoczył orzeczenia WSA w Gorzowie Wielkopolskim i Lublinie.

Skarżący wniósł również na podstawie art. 247 § 1 pkt 3 i 7 Ordynacji podatkowej o stwierdzenie nieważności decyzji "ostatecznej" wydanej przez Naczelnika Urzędu Celnego w dniu [...] r., który ustalił kwotę podatku akcyzowego i podatku VAT, która utrzymana została w mocy przez Dyrektora Izby Celnej decyzją z dnia [...] r.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Celnej wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie przedmiot sporu dotyczy zaistnienia okoliczności pozwalających na wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej.

Zgodnie z art. 249 § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy odmawia wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej w szczególności, gdy:

1) żądanie zostało wniesione po upływie 5 lat od dnia doręczenia decyzji lub

2) sąd administracyjny oddalił skargę na tę decyzję, chyba że żądanie oparte jest na przepisie art. 247 § 1 pkt 4 § 2 Ordynacji podatkowej.

Dokonane w powyższym przepisie wyliczenie przesłanek negatywnych, które uniemożliwiają wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej nie jest wyliczeniem wyczerpującym.

Przyjmuje się, że taką negatywną przesłankę stanowi także ponowne złożenie wniosku w sytuacji wcześniejszego rozstrzygnięcia organu podatkowego w przedmiocie stwierdzenia nieważności określonej w decyzji ostatecznej (wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 stycznia 2013 r., sygn. akt I SA/Gd 1170/12).

W niniejszej sprawie zachodzi wskazana okoliczność, bowiem decyzją z dnia [...] r. Dyrektor Izby Celnej utrzymał w mocy swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie z dnia [...] r., w którym odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] r. Rozstrzygnięcie to jest ostateczne.

Należy zauważyć, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z tożsamością sprawy, oba wnioski o stwierdzenie nieważności decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., zarówno pochodzący z 4 lutego 2013 r., jak i wniosek z dnia 6 maja 2013 r., oparte zostały na tych samych przesłankach nieważności tj. wydaniu jej z rażącym naruszeniem prawa oraz wystąpieniu wady powodującej jej nieważność (art. 247 § 1 pkt 3 i 7 Ordynacji podatkowej).

W orzecznictwie przyjmuje się, że nawet jeżeli organ nie zbada wszystkich przesłanek stwierdzenia nieważności decyzji lub zbada je niedokładnie to ponowne orzekanie co do tej samej decyzji ostatecznej w tym samym trybie będzie wymagało uprzedniego wyeliminowania z obrotu prawnego tej decyzji odmownej (wyrok NSA z dnia 14 października 2010 r., sygn. akt II FSK 982/09).

Odmowa stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., dokonana ostateczną decyzją Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., stanowi przesłankę negatywną uniemożliwiają ponowne wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji Dyrektora Izby Celnej.

W myśl zasady trwałości decyzji, o której mowa w art. 128 Ordynacji podatkowej, uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznych tj. decyzji, od których nie służy odwołanie w postępowaniu podatkowym, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w Ordynacji podatkowej oraz w ustawach podatkowych.

Powyższe oznacza, że bez uprzedniego wyeliminowania z obrotu prawnego, wydanej w trybie nadzwyczajnym ostatecznej decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r., którą organ ten odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...]r. nie ma możliwości ponownego orzeknie w tym trybie o ważności decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r.

Podkreślenia wymaga, że stwierdzenie nieważności decyzji jest instytucją procesową umożliwiającą usunięcie z obrotu prawnego decyzji ostatecznych, dotkniętych najpoważniejszymi wadami, których katalog został ściśle określony przez ustawodawcę. Tak więc postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest postępowaniem nadzwyczajnym, którego celem nie jest ponowne rozpoznanie sprawy podatkowej, lecz ustalenie czy decyzja ostateczna jest dotknięta jedną z wad wymienionych w art. 247 Ordynacji podatkowej

Z tych względów szereg sformułowanych w skardze zarzutów pozostaje bezprzedmiotowych, ponieważ przedmiotem oceny Sądu jest wyłącznie legalność decyzji Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r. otrzymującą w mocy decyzję z dnia [...] r. odmawiającą wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji wymiarowej.

Wobec powyższego na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę.