ITPP2/443-1021a/09/AK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2009 r. (data wpływu 26 listopada 2009 r.), uzupełnionym w dniu 15 lutego 2010 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności związanych z otrzymaniem premii pieniężnych w sytuacji, gdy premia wypłacana jest za zawarcie umowy – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 26 listopada 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 15 lutego 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności związanych z otrzymaniem premii pieniężnych w sytuacji, gdy premia wypłacana jest za zawarcie umowy.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest dystrybutorem materiałów stosowanych w przemyśle samochodowym, chemii budowlanej oraz artykułów higienicznych pochodzących od różnych producentów. Materiały te są przez Spółkę sprzedawane na rzecz osób trzecich. Z osobami trzecimi -nabywcami towarów, Spółka zawiera umowy o współpracy, które określają co najmniej zasady współpracy w zakresie zakupów i stosowania przez odbiorców określonych produktów będących w ofercie Spółki, warunki handlowe w zakresie: gwarancji, cen, rabatów, premii, limitów kredytowych i terminów płatności, zasady udzielania pomocy technicznej przez Spółkę w zakresie sprzedawanych towarów.

Kupujący nadaje Spółce status preferowanego dostawcy materiałów i zobowiązuje się do dokonywania zakupów danej grupy towarowej oferowanej przez Spółkę. Oznacza to, że umowa o współpracy zawiera cennik, gwarantujący określony poziom cen oraz zapewnienie Spółki, że zmiana cen może nastąpić po pisemnym powiadomieniu kupującego, dokonanym w określonym terminie. Ponadto kupujący zwykle zobowiązuje się do dokonywania zakupów na określonym poziomie minimalnym, w ustalonym okresie oraz do zapłaty za kupowane towary w określonych terminach. Umowa ustala także dopuszczalne zadłużenie kupującego oraz zawiera postanowienia, iż w przypadku rozwiązania umowy przed upływem czasu jej obowiązywania, kupujący zapłaci karę umowną w określonej wysokości. Umowa zostaje zawarta na czas oznaczony, a okres trwania umowy jest uzależniony od wykonania przez kupującego określonego poziomu zakupów. Po wykonaniu określonego w umowie limitu zakupów, umowa staje się umową zawartą na czas nieoznaczony, z możliwością jej rozwiązania. Za zawarcie takiej umowy kupujący otrzymuje premię pieniężną w określonej w umowie kwocie, wypłacaną na podstawie wystawionej faktury VAT przez klienta.

Premia „za samo zawarcie umowy” jest wypłacana w związku z zobowiązaniem kontrahenta do dokonywania podczas trwania umowy zakupu materiałów na określonym poziomie oraz przystąpieniem do jej realizacji, a także nadania Spółce przez kontrahenta statusu preferowanego dostawcy materiałów takich jak: lakierów samochodowych, farb gruntowych, podkładowych, materiałów oraz narzędzi ściernych, materiałów wypełniających, antykorozyjnych i konserwujących, innych materiałów pomocniczych i narzędzi z branży samochodowej.

Cześć umów z klientami zawiera elementy wyłączności. Oznacza to, że wówczas kontrahent w zapisach w umowie zobowiązuje się w czasie trwania umowy do nieużywania produktów konkurencyjnych oraz używania i zaopatrywania w materiały lakiernicze i pomocnicze stosowane w lakiernictwie naprawczym wyłącznie u Wnioskodawcy lub wskazanej przez niego osoby. Naruszenie tego obowiązku uprawnia Spółkę do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. We wszystkich umowach zawierających element premii jest zapis w części dotyczącej rozwiązania umowy mówiący o tym, iż „w przypadku rozwiązania lub odstąpienia od tej umowy przez którąś ze stron lub nie zrealizowania określonej wysokości obrotu, na wezwanie Spółki, kontrahent zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości premii „za zawarcie umowy”, lub w wysokości premii „za zawarcie umowy pomniejszonej o proporcjonalny współczynnik stopnia realizacji umowy”.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w powyższym stanie faktycznym, świadczenie Spółki względem kupującego polegające na wypłaceniu premii za przystąpienie do realizacji umowy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

2. Czy w powyższym stanie faktycznym, wypłacenie premii pieniężnej kupującemu winno być dokumentowane wystawioną przez kupującego fakturą VAT ze stawką podatku 22%...

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazującego, że wypłacane przez Spółkę premie uzależnione są od określonego zachowania kupującego i nie są związane z konkretną dostawą towaru, ale z zobowiązaniem się przez kupującego do zrealizowania odpowiedniego obrotu towarami będącymi w ofercie Spółki, powoduje to, że pomiędzy stronami istnieje relacja zobowiązaniowa, którą należy traktować jako świadczenie usługi przez stronę otrzymującą taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Spółka uważa, że w sytuacji, gdy premie pieniężne wypłacone są z tytułu zobowiązania się przez kupującego, do zakupu określonej ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywania terminowych płatności i premie te nie są związane z żadną konkretną dostawą, ale z całokształtem współpracy, to uznać należy, iż premie te związane są ze świadczeniem usług przez kupującego otrzymującego taką premię, w związku z czym podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i dokumentowane są fakturą VAT wystawianą przez nabywcę.

Spółka, po powołaniu treści art. 5 ust. 1 i 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazała, iż w świetle ww. przepisów, pojęcie „świadczenie usług" ma bardzo szeroki zakres. W szczególności pojęcie to obejmuje nie tylko działania podatnika, lecz także jego zaniechania poprzez zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania określonej czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, przy założeniu że zobowiązania takie podejmowane są w zamian za wynagrodzenie. Szerokie rozumienie tego pojęcia, w ocenie Spółki, wynika również z tego, iż jest nim każde świadczenie nie stanowiące dostawy towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wypłacona premia związana jest z określonymi obowiązkami kupujących, a zatem świadczeniem usług przez podmiot otrzymujący takie wynagrodzenie, które to czynności zdaniem Spółki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Także art. 24 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L. 347 ze zm.) wskazuje, że „świadczenie usług” oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Uwzględniając powołane wyżej przepisy art. 5 i art. 8 cyt. ustawy, wskazać należy, iż każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powołanej ustawy. Usługa w rozumieniu ust. 1 powołanego wyżej artykułu oraz art. 24 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, to transakcja gospodarcza, co oznacza, iż stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 41 ust. 13 ustawy, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (…).

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie te zostały wypłacone, tzn. czy podatnik otrzymuje je w związku z zachowaniem stanowiącym usługę, w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka zawiera umowy o współpracy, w których kupujący nadaje Spółce status preferowanego dostawcy materiałów i zobowiązuje się do dokonywania zakupów danej grupy towarowej oferowanej przez Spółkę. Oznacza to, że umowa o współpracy zawiera cennik, gwarantujący określony poziom cen oraz zapewnienie Spółki, że zmiana cen może nastąpić po pisemnym powiadomieniu kupującego, dokonanym w określonym terminie. Ponadto kupujący zwykle zobowiązuje się do dokonywania zakupów na określonym poziomie minimalnym w ustalonym okresie oraz do zapłaty za kupowane towary w określonych terminach. Umowa ustala także dopuszczalne zadłużenie kupującego oraz zawiera postanowienia, iż w przypadku rozwiązania umowy przed upływem czasu jej obowiązywania, kupujący zapłaci karę umowną w określonej wysokości. Umowa zostaje zawarta na czas oznaczony, a okres trwania umowy jest uzależniony od wykonania przez kupującego określonego poziomu zakupów. Po wykonaniu określonego w umowie limitu zakupów, umowa staje się umową zawartą na czas nieoznaczony z możliwością jej rozwiązania. Za zawarcie takiej umowy kupujący otrzymuje premię pieniężną w określonej w umowie kwocie i wypłacaną na podstawie wystawionej faktury VAT przez klienta. Premia „za samo zawarcie umowy” jest wypłacana w związku z zobowiązaniem kontrahenta do dokonywania podczas trwania umowy zakupu materiałów na określonym poziomie oraz przystąpieniem do jej realizacji, a także nadania Spółce przez kontrahenta statusu preferowanego dostawcy materiałów takich jak: lakierów samochodowych, farb gruntowych, podkładowych, materiałów oraz narzędzi ściernych, materiałów wypełniających, antykorozyjnych i konserwujących, innych materiałów pomocniczych i narzędzi z branży samochodowej. Część umów z klientami zawiera elementy wyłączności. Oznacza to, że kontrahent w zapisach w umowie zobowiązuje się w czasie trwania umowy do nieużywania produktów konkurencyjnych oraz używania i zaopatrywania w materiały lakiernicze i pomocnicze stosowane w lakiernictwie naprawczym wyłącznie w Spółce lub wskazanej przez nią osoby. Naruszenie tego obowiązku uprawnia Spółkę do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. We wszystkich umowach zawierających element premii jest zapis w części dotyczącej rozwiązania umowy mówiący o tym, iż „w przypadku rozwiązania lub odstąpienia od tej umowy przez którąś ze stron lub nie zrealizowania określonej wysokości obrotu na wezwanie Spółki, kontrahent zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości premii „za zawarcie umowy”, lub w wysokości premii „za zawarcie umowy pomniejszonej o proporcjonalny współczynnik stopnia realizacji umowy”.

Analizując okoliczności faktyczne sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, iż wypłata premii pieniężnej za samo zawarcie umowy jest rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się nabywcy w stosunku do sprzedawcy, polegające na zobowiązaniu się kontrahenta do dokonywania podczas trwania umowy zakupu materiałów Spółki na określonym poziomie oraz przystąpieniem do jej realizacji, a także nadania Spółce statusu preferowanego dostawcy materiałów. Dodatkowo niektórzy kontrahenci zobowiązują się w czasie trwania umowy do nieużywania produktów konkurencyjnych oraz używania i zaopatrywania w materiały lakiernicze i pomocnicze stosowane w lakiernictwie naprawczym wyłącznie u Wnioskodawcy lub wskazanej przez niego osoby. Zachowanie nabywców stanowi w tym przypadku świadczenie usługi za wynagrodzeniem na rzecz sprzedającego. Jako zapłatę za wykonaną usługę kontrahent otrzymuje premię pieniężną, zatem pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usługi za wynagrodzeniem.

W świetle powyższego, w przedmiotowej sprawie, zachowanie kontrahentów należy uznać za świadczenie usług zgodnie z cyt. art. 8 ust. 1 ustawy, które stosownie do dyspozycji przepisu art. 106 ust. 1 ustawy winno być udokumentowane poprzez świadczącego usługę – kontrahenta Wnioskodawcy fakturą VAT i opodatkowane podatkiem od towarów i usług wg stawki 22%, zgodnie z art. 41 ust. 13 ustawy.

Z uwagi na fakt, że stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Spółka będąca stroną wypłacającą premię, zaznacza się, iż niniejsza interpretacja nie ma mocy wiążącej dla jej kontrahentów, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinni wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania do tych podmiotów.

Końcowo wskazać należy, iż kwestia dotycząca opodatkowania czynności związanych z otrzymaniem premii pieniężnych w sytuacji, gdy premia wypłacana jest za zrealizowanie określonego poziomu obrotu z tytułu zakupów towarów Spółki po zakończonym okresie rozliczeniowym, rozstrzygnięta została w interpretacji nr ITPP2/443-1021b/09/AK.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).