ILPP2/443-1053/08/12-S/EWW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 kwietnia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 279/12 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2012 r. sygn. akt I FSK 1705/11 stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy reprezentowanego przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2008 r. (data wpływu 20 listopada 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 stycznia 2009 r. (data wpływu 28 stycznia 2009 r.) oraz pismem z dnia 1 października 2012 r. (data wpływu 3 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 20 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży nieruchomości. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 24 stycznia 2009 r. (data wpływu 28 stycznia 2009 r.) o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego oraz własnego stanowiska w sprawie oraz pismem z dnia 1 października 2012 r. (data wpływu 3 października 2012 r.) o pełnomocnictwo.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca pięć lat temu zakupił 1,063 ha gruntu, który decyzją gminy został podzielony na 12 działek. W sprawie wydany został i zatwierdzony plan zagospodarowania przestrzennego.
Obecnie Zainteresowany stara się sprzedać cztery działki, aby uzyskane z nich fundusze przeznaczyć na remont i rozbudowę swojego domu mieszkalnego.
W opinii Wnioskodawcy, działalność ta nie ma związku z działalnością gospodarczą, a jest typową sprzedażą dokonywaną przez osobę fizyczną.
W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany oświadczył, iż przedmiotowa nieruchomość stanowi majątek osobisty i w dniu 30 maja 2001 r. została nabyta na potrzeby osobiste. Nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej i nie była przedmiotem umowy najmu i dzierżawy.
Przekwalifikowanie gruntu nastąpiło w 2003 r. przy sporządzaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast jego podział miał miejsce przed sprzedażą, tj. dnia 23 września 2008 r. Działki nie zostały uzbrojone.
W dniu 3 grudnia 2008 r. Wnioskodawca sprzedał jednej osobie dwie niezabudowane działki o łącznym obszarze 1315 m2 oraz udział wynoszący 2/12 niezabudowanej działki o obszarze 2162 m2, przeznaczonej na drogę dojazdową.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy czynność tą należy uznać za powtarzalną i czy należy zakwalifikować ją jako działalność gospodarczą, a co za tym idzie opodatkować podatkiem od towarów i usług...
Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie jest przedmiotem prowadzonej działalności, nie jest on zobowiązany do zapłaty podatku VAT. Była to sprzedaż z majątku prywatnego z przeznaczeniem uzyskanych funduszy na remont i rozbudowę domu mieszkalnego.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, podatnikiem jest wyłącznie „osoba prowadząca niezależnie od miejsca zamieszkania wszelką działalność gospodarczą, bez względu na cel lub wynik tej działalności”. Dyrektywa wiąże VAT z profesjonalnym obrotem gospodarczym, a więc wyklucza z grona podatników osoby fizyczne nieprowadzące takiej działalności. Tym samym, obowiązek podatkowy nie może powstać w sytuacji, gdy czynność dotyczy wyprzedaży osobistego majątku podatnika.
W przedstawionym stanowisku utwierdza Zainteresowanego interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu (decyzja z dnia 6 listopada 2007 r., nr ILPP1/443-89/07-2/TK), dotycząca osoby, która także podzieliła grunt na mniejsze działki i sprzedała kilka z nich z przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową. Według organu podatkowego sprzedaż działek z majątku osobistego, nie w ramach działalności gospodarczej, nie narusza obowiązku naliczania VAT.
Także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 października 2007 r. (I FPS 3/07) orzekł, że sprzedaż nieruchomości podzielonej na kilka odrębnych działek budowlanych, należących do majątku osobistego, nie jest profesjonalną działalnością gospodarczą, nie trzeba więc płacić VAT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 4 lutego 2009 r. interpretację indywidualną nr ILPP2/443-1053/08-4/EWW, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.
W ww. interpretacji tut. Organ stwierdził, iż przedstawiona w opisie sprawy sprzedaż działek nosi znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a dokonujący dostawy tych działek Wnioskodawca, wykonuje czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem dokonane jak i planowane przez niego czynności dostawy działek przeznaczonych pod zabudowę, są czynnościami podlegającymi uregulowaniom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług i jako takie, podlegają opodatkowaniu ww. podatkiem.
Pismem z dnia 23 lutego 2009 r. (data wpływu 25 lutego 2009 r.) Zainteresowany reprezentowany przez Radcę Prawnego wezwał tut. Organ do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 4 lutego 2009 r. nr ILPP2/443 1053/08-4/EWW.
W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 25 marca 2009 r., nr ILPP2/443/W-26/09-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.
W związku z powyższym, do tut. Organu w dniu 18 maja 2009 r. wpłynęła skarga na przedmiotową interpretację indywidualną, skierowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 14 października 2009 r., sygn. akt I SA/Po 595/09, w którym oddalił ww. skargę Strony.
W dniu 8 stycznia 2010 r. do tut. Organu wpłynął odpis skargi kasacyjnej złożonej przez Stronę z dnia 21 grudnia 2009 r.
Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt I FSK 1705/11 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu.
W dniu 18 kwietnia 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał wyrok sygn. akt I SA/Po 279/12, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.
W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 kwietnia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 279/12 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2012 r. sygn. akt I FSK 1705/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z informacji zawartych w opisie sprawy wynika, iż Wnioskodawca zakupił 1,063 ha gruntu, który decyzją gminy został podzielony na 12 działek. W sprawie wydany został i zatwierdzony plan zagospodarowania przestrzennego. Obecnie Zainteresowany stara się sprzedać cztery działki, aby uzyskane z nich fundusze przeznaczyć na remont i rozbudowę swojego domu mieszkalnego. Wnioskodawca oświadczył, iż przedmiotowa nieruchomość stanowi majątek osobisty i w dniu 30 maja 2001 r. została nabyta na potrzeby osobiste. Nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej i nie była przedmiotem umowy najmu i dzierżawy. Przekwalifikowanie przedmiotowego gruntu nastąpiło w 2003 r. przy sporządzaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast jego podział miał miejsce przed sprzedażą, tj. dnia 23 września 2008 r. Działki nie zostały uzbrojone.
W dniu 3 grudnia 2008 r. Zainteresowany sprzedał jednej osobie dwie niezabudowane działki o łącznym obszarze 1315 m2 oraz udział wynoszący 2/12 niezabudowanej działki o obszarze 2162 m2, przeznaczonej na drogę dojazdową.
Zatem istotną kwestią, którą należy rozstrzygnąć w niniejszej sprawie jest to, czy Wnioskodawca sprzedając działki budowlane opisane we wniosku działa jako podatnik podatku od towarów i usług, czy też czynności te są wykonywane w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Problematyka opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek była wielokrotnie przedmiotem oceny Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (np. wyrok z dnia 10 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 743/08, wyrok z dnia 18 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 985/08, wyrok z dnia 4 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 446/08). Na szczególną uwagę zasługuje jednakże ocena opodatkowania sprzedaży działek budowlanych podatkiem od towarów i usług dokonana przez skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie w wyroku z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07. Sąd w tym wyroku zaznaczył, iż koniecznym jest badanie okoliczności każdej konkretnej sprawy, gdyż to one decydują, czy określony podmiot w odniesieniu do danej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Naczelny Sąd Administracyjny przede wszystkim zaznaczył, iż sprzedaż działek przez osoby fizyczne dokonana nawet kilkukrotnie, nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, dopóki nie jest czynnością wykonaną w ramach działalności gospodarczej. W oparciu o wykładnię definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że podatnikiem podatku od towarów i usług staje się ten, kto dokonuje określonej czynności w ramach tej działalności. W przypadku sprzedaży działek podatnikiem tego podatku będzie więc podmiot, który wykonując taką czynność, choćby jednorazowo, działa niezależnie jako handlowiec. Związek dokonywanej czynności z działalnością handlową ma zatem decydujące znaczenie, przy czym w przypadku handlu związek ten winien zaistnieć już w momencie zakupu sprzedawanej następnie rzeczy. Ponadto, zgodne z utrwaloną linią orzecznictwa, handlem jest dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Brak takiego zamiaru wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, działanie poza zakresem działalności gospodarczej występuje w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest majątek prywatny (osobisty) danej osoby. Wynika to bowiem z faktu, iż został on nabyty na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej.
Jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Ponadto, powołując się na tezy z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2011 r., sygn. akt I FSK 1668/11, za kluczowe dla ustalenia charakteru działań podmiotu należy uznać m.in. stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, że angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.
Za słuszne należy uznać stanowisko zaprezentowane w ww. wyroku, że przyjęcie, iż dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga uprzedniego ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.
Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych. Jak już wspomniano liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą dokonano podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym.
Natomiast dla ustalenia zawodowego profilu działalności istotne będą takie okoliczności, jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia. Przykładowe ww. działania stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną. Na taki rodzaj działalności wskazywać mogą także takie działania, jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, zwłaszcza w sytuacji, gdy sprzedawca jest już podatnikiem w zakresie usług budowlanych, developerskich, czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.
Z przedstawionego powyżej opisu zdarzenia przyszłego nie wynika jakiekolwiek aktywne działanie Wnioskodawcy, tj.: wystąpienie z wnioskiem o zmianę przeznaczenia gruntu na charakter budowlany, jego uzbrojenie, poniesienie jakichkolwiek nakładów w celu przygotowania działek do sprzedaży, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd., które wskazywałoby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.
A zatem, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Zainteresowanego za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie, iż nastąpiła dostawa towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.
Powyższe wynika z faktu, iż sprzedaż przez osobę fizyczną nieruchomości nabytej na cele prywatne stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Ponadto jak już wskazano, Wnioskodawca nie wykonał żadnych aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Jak więc oświadczył Zainteresowany, zbywana nieruchomość stanowi jego majątek prywatny, który został nabyty na potrzeby osobiste.
Zatem jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. sygn. akt I SA/Po 279/12 wydanego w niniejszej sprawie: „Prawidłowe jest wobec tego przyjęcie, że skarżący, w ramach prawidłowego zarządu swoim majątkiem prywatnym, po przekształceniu gruntu na tereny zabudowy, korzystając z okazji sprzedaje go albo ma taki zamiar. Nie można jednak z tego powodu uznać, iż skarżący staje się w odniesieniu do tych transakcji profesjonalnym handlowcem. Ponieważ w niniejszej sprawie opis zdarzenia przyszłego, nakreślony przez skarżącego, nie wskazuje na takie formy aktywności w zbywaniu przedmiotowych działek, które wykraczałyby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, nie można uznać skarżącego za podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT (…)”.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Wnioskodawca dokonując sprzedaży działek w opisanych okolicznościach, z tytułu tej sprzedaży nie będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a w rezultacie czynność ta nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwszej interpretacji, tj. w lutym 2009 r.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.