DD3/033/58/CRS/10/PK-1703

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, ze zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną z dnia 9 grudnia 2009 r., Nr IPPB4/415-611/09-5/JK2, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w imieniu Ministra Finansów, uznającą za nieprawidłowe stanowisko Pani Agnieszki W. (Wnioskodawczyni) przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2009 r. (data wpływu 21 września 2009 r.), uzupełnionym w dniu 13 listopada 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g jednorazowego odszkodowania otrzymanego zamiast renty odszkodowawczej, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

Uzasadnienie

W dniu 9 grudnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie – działając na podstawie § 2 i § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) – wydał w imieniu Ministra Finansów interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 21 września 2009 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest w trakcie zawierania ugody sądowej z Towarzystwem Ubezpieczeń W., w której zostanie wypłacone na Jej rzecz jednorazowe odszkodowanie w wysokości 400.000,00 zł zamiast renty odszkodowawczej z tytułu utraconych dochodów, dotychczas wypłacanej miesięcznie, w związku z wypadkiem, któremu uległa w dniu 10 kwietnia 2000 r., w którym doznała obrażeń ciała, a w konsekwencji rozstroju zdrowia. Wnioskodawczyni nie była nigdzie zatrudniona. Wnioskodawczyni rentę odszkodowawczą otrzymuje na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, natomiast jednorazowe odszkodowanie ma otrzymać na podstawie art. 447 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie, które Wnioskodawczyni otrzyma w kwocie 400.000,00 zł podlega opodatkowaniu w czasie teraźniejszym bądź przyszłym...

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) przyznane odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania.

W interpretacji z dnia 9 grudnia 2009 r., Nr IPPB4/415-611/09-5/JK2, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów, uznał stanowisko Wnioskodawczyni za nieprawidłowe, wskazując, że odszkodowanie jednorazowe z tytułu uszczerbku na zdrowiu i zmniejszeniu w związku z tym możliwości zarobkowych będzie objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Po przeanalizowaniu akt sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa Minister Finansów stwierdza, co następuje.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy, wolne od podatku są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Podstawą prawną do dochodzenia odszkodowań, o których mowa w przytoczonym zwolnieniu podatkowym jest art. 444 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Z treści tego przepisu wynika, że poszkodowany, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Z kolei z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni jest w trakcie zawierania ugody sądowej, na podstawie której – zamiast renty odszkodowawczej przyznanej na mocy art. 444 § 2 ustawy Kodeks cywilny – zostanie Jej wypłacone jednorazowe odszkodowanie, o którym mowa w art. 447 ustawy Kodeks cywilny.

Stosownie bowiem do art. 447 ustawy Kodeks cywilny, z ważnych powodów sąd może na żądanie poszkodowanego przyznać mu zamiast renty lub jej części odszkodowanie jednorazowe. Dotyczy to w szczególności wypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą, a przyznanie jednorazowego odszkodowania ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy jednorazowe odszkodowanie, o którym mowa w art. 447 ustawy Kodeks cywilny, wypłacone zamiast renty określonej w art. 444 § 2 ustawy Kodeks cywilny, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Rozpoznając przedmiotową kwestię Minister Finansów miał na uwadze, że na gruncie prawa cywilnego instytucja jednorazowego odszkodowania przewidziana w art. 447 ustawy Kodeks cywilny jest równoznaczna z instytucją renty odszkodowawczej, o której mowa w art. 444 § 2 ustawy Kodeks cywilny. Obie te instytucje, które są ściśle ze sobą związane, powołane są do spełnienia tego samego zadania i mają służyć jednemu celowi, a mianowicie naprawieniu tej samej szkody. Równoznaczność tych instytucji prawnych wyraża się przede wszystkim w tym, że gdy brak jest przesłanek do zasądzenia renty, to nie może tym samym wchodzić w ogóle w rachubę zasądzenie jednorazowego odszkodowania. Ta ostatnia bowiem, jako instytucja pochodna od renty i od niej zależna, nie może mieć zasadniczego bytu, skoro sama stanowi w istocie swej rentę, tylko że w postaci skapitalizowanej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1968 r., sygn. akt I PZ 83/67).

Jednocześnie warunkiem kapitalizacji przyznanej na podstawie art. 444 § 2 ustawy Kodeks cywilny renty jest wystąpienie ważnych powodów przemawiających za tym, żeby w miejscu świadczenia okresowego przyznać odszkodowanie jednorazowe. Co ważne, przekształcenie renty w jednorazowe odszkodowanie służy ochronie praw, przyznanych na mocy art. 444 § 2 ustawy Kodeks cywilny, a wysokość świadczenia jednorazowego przyznawanego w miejsce renty uwzględnia wysokość należnych rat rentowych i przypuszczalny okres trwania obowiązku jej wypłacania.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że wypłata jednorazowego odszkodowania w postaci skapitalizowanej renty, przyznanego w zamian za rentę i w wysokości uwzględniającej należną rentę oraz prawdopodobny czas trwania obowiązku rentowego, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego (tak jak wcześniej otrzymywane odszkodowanie w postaci renty) na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy, a nie - jak błędnie wskazano w interpretacji indywidualnej z dnia 9 grudnia 2009 r. - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy.

W świetle powyższego należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 9 grudnia 2009 r., Nr IPPB4/415-611/09-5/JK2, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zmieniona interpretacja indywidualna dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 16 września 2009 r. i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienianej interpretacji, tj. w dniu 9 grudnia 2009 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej, w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.