Ustawa o podatku od niektórych instytucji finansowych
Stan prawny aktualny na dzień: 19.04.2024
Dz.U.2023.0.623 t.j. - Ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych
Rozdział 2. Przedmiot opodatkowania i podatnik
1)
banki krajowe w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2324, 2339, 2640 i 2707 oraz z 2023 r. poz. 180);
2)
oddziały banków zagranicznych w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;
3)
oddziały instytucji kredytowych w rozumieniu art. 4 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;
4)
spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe w rozumieniu art. 2 wyłączenie stosowania ustawy ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 924, z późn. zm.);
5)
krajowe zakłady ubezpieczeń w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć ustawowych ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2283 i 2640);
6)
krajowe zakłady reasekuracji w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć ustawowych ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
7)
oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów reasekuracji w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć ustawowych ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
8)
główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów reasekuracji w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć ustawowych ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
9)
instytucje pożyczkowe w rozumieniu art. 5 katalog pojęć ustawowych pkt 2a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2022 r. poz. 246 i 2339).
Rozdział 3. Podstawa opodatkowania i stawka podatku
1.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1–4, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 i 295) lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 podatek jako dochód budżetu państwa ust. 3 tej ustawy – ponad kwotę 4 mld zł.
2.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 5–8, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 zakres podmiotowy ustawy ust. 3 tej ustawy – ponad kwotę 2 mld zł. Wartość tę oblicza się łącznie dla wszystkich podatników zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą.
3.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 9, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 zakres podmiotowy ustawy ust. 3 tej ustawy – ponad kwotę 200 mln zł. Wartość tę oblicza się łącznie dla wszystkich podatników zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą.
4.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1–3, podstawę opodatkowania obniża się o wartość funduszy własnych, o których mowa w art. 126 fundusze własne banków ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, ustaloną na ostatni dzień miesiąca.
5.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1, będących bankami zrzeszającymi w rozumieniu art. 2 podatek jako dochód budżetu państwa pkt 2 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. z 2022 r. poz. 1595) podstawę opodatkowania obniża się o wartość środków finansowych zgromadzonych na wszystkich rachunkach zrzeszonych banków spółdzielczych, prowadzonych przez podatnika.
6.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 4, podstawę opodatkowania obniża się o wartość funduszy własnych, o których mowa w art. 24 fundusze własne kasy ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, ustaloną na ostatni dzień miesiąca.
7.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1-4, podstawę opodatkowania obniża się o kwoty, o które podatnik wykonując decyzję, o której mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 2 lub 3 albo art. 138d kompetencje KNF w razie stwierdzenia nieprawidłowości w identyfikacji przez bank ryzyka ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, podwyższył w okresie miesiąca, za który ustala się podstawę opodatkowania, fundusze własne.
8.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1–3, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów nabytych przez podatnika od Narodowego Banku Polskiego, a stanowiących zabezpieczenie kredytu refinansowego udzielonego przez Narodowy Bank Polski na podstawie art. 42 udzielanie przez NBP kredytu refinansowego ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 2025).
9.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1–4, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów:
1)
w postaci skarbowych papierów wartościowych w rozumieniu art. 95 skarbowe papiery wartościowe ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, z późn. zm.);
2)
w postaci papierów wartościowych ustawowo objętych gwarancją Skarbu Państwa;
3)
wynikających z transakcji odkupu, o której mowa w art. 3 pkt 9 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2365 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie przejrzystości transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych i ponownego wykorzystania oraz zmiany rozporządzenia (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 337 z 23.12.2015, str. 1, z późn. zm.), której przedmiotem są skarbowe papiery wartościowe w rozumieniu art. 95 skarbowe papiery wartościowe ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, przy czym jeżeli drugą stroną tej transakcji jest podmiot inny niż Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski lub Bankowy Fundusz Gwarancyjny, podstawę opodatkowania obniża się, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
a) transakcja została zawarta na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 1500, 1488, 1933, 2185 i 2640 oraz z 2023 r. poz. 180),
b) transakcja podlega rozliczeniu przez CCP w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć pkt 49 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
a) transakcja została zawarta na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 1500, 1488, 1933, 2185 i 2640 oraz z 2023 r. poz. 180),
b) transakcja podlega rozliczeniu przez CCP w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć pkt 49 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
10.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 5–8, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów zgromadzonych w ramach umów o prowadzenie PPK, o których mowa w ustawie z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46).
11.
W przypadku podatników, o których mowa w art. 4 podatnicy podatku pkt 1–8, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów w postaci:
1)
nabytych przez podatnika obligacji emitowanych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny lub podmiot zarządzający aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz. U. z 2022 r. poz. 2253);
2)
kredytów lub pożyczek udzielonych przez podatnika Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub podmiotowi zarządzającemu aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
Rozdział 4. Pobór podatku
1.
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania właściwego organu podatkowego:
1)
składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru,
2)
obliczać i wpłacać podatek na rachunek właściwego urzędu skarbowego
– za miesięczne okresy rozliczeniowe w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy.
– za miesięczne okresy rozliczeniowe w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy.
2.
Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie dotyczy podatników, w przypadku których wielkość podstawy opodatkowania określona zgodnie z art. 5 podstawa opodatkowania ust. 1–3, po zastosowaniu obniżeń określonych w art. 5 podstawa opodatkowania ust. 4–9, nie powoduje powstania obowiązku wpłacenia podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
3.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji, o której mowa w ust. 1, wraz z objaśnieniem co do sposobu wypełniania oraz terminu i miejsca jej składania, mając na względzie umożliwienie identyfikacji podatnika oraz urzędu skarbowego, do którego kierowana jest deklaracja, a także poprawne obliczenie przez podatnika podstawy opodatkowania, w tym wszystkich kwot ją obniżających, oraz kwoty podatku.
Rozdział 5. Właściwość organów podatkowych
1.
Właściwym organem podatkowym w zakresie podatku jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy miejscowo ze względu na siedzibę podatnika.
2.
W przypadku braku możliwości ustalenia właściwego organu podatkowego zgodnie z ust. 1 właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.
Rozdział 6. Zwolnienia i ulgi podatkowe
1.
Zwalnia się od podatku podatników, w stosunku do których Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję:
1)
w sprawach, o których mowa w art. 12 upoważnienie do podejmowania działań w zakresie właściwości Komisji ust. 2 pkt 1 lit. v, x, y, pkt 3 lit. f, g, h oraz ust. 2a pkt 6 i 7 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 660, z późn. zm.),
2)
o zawieszeniu działalności spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, o której mowa w art. 74k aktywa kasy niewystarczające na pokrycie zobowiązań ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych
– do czasu wykonania tej decyzji.
– do czasu wykonania tej decyzji.
2.
Zwalnia się od podatku również podatników objętych:
1)
wdrożonym planem naprawy, w przypadku zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 142 obowiązki banku w przypadku naruszenia lub zagrożenia naruszenia przez bank przepisów UE ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, oraz osiągnięcia poziomu wskaźników, o których mowa w art. 141m ust. 3 pkt 2 tej ustawy;
2)
programem postępowania naprawczego, o którym mowa w art. 72a program postępowania naprawczego kasy ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych;
3)
planem naprawczym, o którym mowa w art. 312 wystąpienie niezgodności z kapitałowym wymogiem wypłacalności ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, lub krótkoterminowym planem finansowym, o którym mowa w art. 313 wystąpienie niezgodności z minimalnym wymogiem kapitałowym ust. 2 tej ustawy.
Rozdział 7. Zmiana w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i przepis końcowy
----------
[Ustawa została ogłoszona 15.01.2016 r. - Dz.U. z 2016 r. poz. 68]
