Rozdział 2. Działania zapobiegawcze i naprawcze - Ustawa o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie

Art. 9. Obowiązki podmiotu korzystającego ze środowiska w razie wystąpienia zagrożenia szkodą lub szkody w środowisku

1.

W przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku podmiot korzystający ze środowiska jest obowiązany niezwłocznie podjąć działania zapobiegawcze.

2.

W przypadku wystąpienia szkody w środowisku podmiot korzystający ze środowiska jest obowiązany do:

1)

podjęcia działań w celu ograniczenia szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom i negatywnym skutkom dla zdrowia ludzi lub dalszemu osłabieniu funkcji elementów przyrodniczych, w tym natychmiastowego opanowania, powstrzymania, usunięcia lub ograniczenia w inny sposób zanieczyszczenia lub innych szkodliwych czynników;

2)

podjęcia działań naprawczych.

Orzeczenia: 4

Art. 10. Rozporządzenie w sprawie kryteriów oceny, czy w danym przypadku wystąpiłaś szkoda w środowisku

Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska, kierując się potrzebą zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony środowiska, określi, w drodze rozporządzenia, kryteria oceny, czy w danym przypadku wystąpiła szkoda w środowisku.

Orzeczenia: 1

Art. 11. Zgłoszenie o zagrożeniu szkodą lub o wystąpieniu szkody w środowisku

1.

Jeżeli bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku nie zostało zażegnane, mimo przeprowadzenia działań zapobiegawczych, lub wystąpiła szkoda w środowisku, podmiot korzystający ze środowiska jest obowiązany niezwłocznie zgłosić ten fakt organowi ochrony środowiska i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska.

2.

Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1)

imię i nazwisko albo nazwę podmiotu korzystającego ze środowiska oraz jego adres zamieszkania albo adres siedziby;

2)

określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) - w przypadku wykonywania tej działalności;

3)

określenie rodzaju, opis, wskazanie miejsca i datę wystąpienia bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku;

4)

opis działań zapobiegawczych i naprawczych podjętych do chwili zgłoszenia.

3.

Podmiot korzystający ze środowiska, na każde żądanie organu ochrony środowiska, jest obowiązany niezwłocznie udzielić informacji o bezpośrednim zagrożeniu szkodą w środowisku lub szkodzie w środowisku, także jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że takie zagrożenie lub taka szkoda wystąpiły.

Art. 12. Odpowiedzialność za podejmowanie działań zapobiegawczych lub naprawczych

1.

Jeżeli bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub szkoda w środowisku zostały spowodowane przez więcej niż jeden podmiot korzystający ze środowiska, odpowiedzialność tych podmiotów za podejmowanie działań zapobiegawczych i naprawczych jest solidarna.

2.

Jeżeli bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub szkoda w środowisku zostały spowodowane za zgodą lub wiedzą władającego powierzchnią ziemi, jest on obowiązany do podejmowania działań zapobiegawczych i naprawczych solidarnie z podmiotem korzystającym ze środowiska, który je spowodował.

3.

Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli władający powierzchnią ziemi niezwłocznie po uzyskaniu wiedzy o bezpośrednim zagrożeniu szkodą w środowisku lub szkodzie w środowisku dokonał zgłoszenia na podstawie art. 24 zgłoszenie o bezpośrednim zagrożeniu lub wystąpieniu szkody w środowisku.

4.

W przypadku, o którym mowa w ust. 2, decyzję, o której mowa w art. 13 uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych i art. 15 decyzja nakładająca obowiązek przeprowadzenia badań zapobiegawczych lub naprawczych, kieruje się także do władającego powierzchnią ziemi.

Orzeczenia: 3

Art. 13. Uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych

1.

Podmiot korzystający ze środowiska uzgadnia warunki przeprowadzenia działań naprawczych z organem ochrony środowiska.

2.

Wniosek o uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych w odniesieniu do szkody w środowisku w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych lub w wodach zawiera informacje dotyczące:

1)

obszaru wymagającego podjęcia działań naprawczych;

2)

funkcji pełnionych przez obszar wymagający działań naprawczych;

3)

początkowego stanu środowiska na danym terenie;

4)

aktualnego stanu środowiska na danym terenie;

5)

planowanego zakresu i sposobu przeprowadzenia działań naprawczych oraz planowanego terminu ich rozpoczęcia i zakończenia.

2a.

Wniosek o uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych w odniesieniu do szkody w środowisku w powierzchni ziemi zawiera projekt planu remediacji obejmujący informacje o:

1)

terenie wymagającym przeprowadzenia remediacji, poprzez wskazanie adresu i numerów działek ewidencyjnych oraz jego powierzchni;

2)

aktualnym i, o ile jest to możliwe, planowanym sposobie użytkowania zanieczyszczonego terenu;

3)

właściwościach gleby oraz rodzaju pokrycia terenu, w tym roślinności i zabudowy;

4)

o nazwach substancji powodujących ryzyko wraz z wynikami badań zanieczyszczenia gleby i ziemi tymi substancjami, wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;

5)

nazwach substancji powodujących ryzyko oraz ich zawartości w glebie i w ziemi, do jakich doprowadzi remediacja;

6)

ocenie występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska;

7)

budowie geologicznej i warunkach hydrogeologicznych niezbędnych do dokonania oceny, o której mowa w pkt 6 – jeżeli zachodzi taka potrzeba;

8)

planowanym sposobie przeprowadzenia remediacji;

9)

planowanym terminie rozpoczęcia i zakończenia remediacji;

10)

sposobie potwierdzenia przeprowadzenia remediacji, oraz terminie przedłożenia dokumentacji z jej przeprowadzenia, w tym wyników badań zanieczyszczenia gleby i ziemi wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

3.

Uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych następuje w drodze decyzji:

1)

dla szkody w środowisku w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych lub w wodach, określającej:
a) stan, do jakiego ma zostać przywrócone środowisko,
b) zakres i sposób przeprowadzenia działań naprawczych,
c) termin rozpoczęcia i zakończenia działań naprawczych,
d) sposób potwierdzenia osiągnięcia założonego efektu ekologicznego;

2)

dla szkody w środowisku w powierzchni ziemi ustalającej plan remediacji, z uwzględnieniem art. 217d nowy plan remediacji ust. 3–5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, określającej:
a) teren wymagający przeprowadzenia remediacji, poprzez wskazanie adresu i numerów działek ewidencyjnych oraz jego powierzchni,
b) nazwy substancji powodujących ryzyko oraz ich zawartości w glebie i w ziemi, do jakich doprowadzi remediacja,
c) sposób przeprowadzenia remediacji,
d) termin rozpoczęcia i zakończenia remediacji,
e) sposób potwierdzenia przeprowadzenia remediacji oraz termin przedłożenia dokumentacji z jej przeprowadzenia, w tym wyników badań zanieczyszczenia gleby i ziemi wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

4.

W decyzji, o której mowa w ust. 3, w przypadku wystąpienia więcej niż jednej szkody w środowisku, w taki sposób, że nie można zapewnić jednoczesnego podjęcia działań naprawczych w odniesieniu do wszystkich tych szkód, organ ochrony środowiska może określić, w odniesieniu do których szkód należy podjąć działania naprawcze w pierwszej kolejności.

4a.

W przypadku wystąpienia więcej niż jednej szkody w środowisku, w tym szkody w środowisku w powierzchni ziemi, wniosek o uzgodnienie warunków prowadzenia działań naprawczych zawiera informacje, o których mowa w ust. 2 i 2a.

5.

Ustalając kolejność podejmowania działań naprawczych, organ ochrony środowiska kieruje się charakterem, zasięgiem i rozmiarem poszczególnych szkód w środowisku oraz zagrożeniem dla zdrowia ludzi, a także możliwością naturalnej naprawy elementów przyrodniczych na obszarze, na którym szkoda w środowisku wystąpiła.

6.

Organ ochrony środowiska wydaje decyzję, o której mowa w ust. 3, po zasięgnięciu opinii w zakresie warunków przeprowadzenia działań naprawczych zawartych w projekcie tej decyzji:

1)

dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – w odniesieniu do szkody w środowisku w wodach lub szkody w środowisku w powierzchni ziemi, jeżeli dotyczy ona zanieczyszczenia w strefach ochronnych ujęć wody;

2)

dyrektora urzędu morskiego – w odniesieniu do szkody w środowisku na obszarach morskich;

3)

dyrektora okręgowego urzędu górniczego – w odniesieniu do szkody w środowisku spowodowanej ruchem zakładu górniczego;

4)

dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych – w odniesieniu do szkody w środowisku na gruntach będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe;

5)

dyrektora parku narodowego – w odniesieniu do szkody w środowisku na obszarze parku narodowego i jego otuliny;

6)

państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego – w odniesieniu do oceny występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi na danym terenie;

7)

państwowego powiatowego inspektora sanitarnego – w odniesieniu do szkody w środowisku w ujęciach wody przeznaczonej do spożycia oraz wody w kąpieliskach;

8)

starosty – w odniesieniu do szkody w środowisku w powierzchni ziemi na gruntach wykorzystywanych na cele rolne.

6a.

Organ ochrony środowiska, występując o opinię, o której mowa w ust. 6, przedkłada projekt decyzji.

6b.

Niewydanie opinii w terminie określonym w art. 106 wymóg uzyskania stanowiska innego organu § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 oraz z 2019 r. poz. 60, 730 i 1133) uważa się za akceptację warunków zawartych w projekcie decyzji.

7.

Przepisów ust. 1-6 nie stosuje się w przypadku prowadzenia działań ratowniczych.

Art. 14. Rozporządzenie w sprawie działań naprawczych i remediacji

Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska, uwzględniając wpływ podejmowanych działań na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi, potrzebę minimalizacji kosztów tych działań, możliwość osiągnięcia celów naprawy i przeciwdziałanie przyszłym szkodom w środowisku lub pogłębianiu istniejących szkód w środowisku oraz wpływ działań naprawczych na stan elementów przyrodniczych lub ich funkcje, określi w drodze rozporządzenia:

1)

rodzaje działań naprawczych oraz warunki i sposoby ich prowadzenia dla szkód w środowisku w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych lub wodach;

2)

warunki i sposoby przeprowadzania remediacji – dla szkód w środowisku w powierzchni ziemi.

Art. 15. Decyzja nakładająca obowiązek przeprowadzenia badań zapobiegawczych lub naprawczych

1.

Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska lub w przypadku, o którym mowa w art. 12 odpowiedzialność za podejmowanie działań zapobiegawczych lub naprawczych ust. 2, podmiot korzystający ze środowiska lub władający powierzchnią ziemi nie podejmie działań zapobiegawczych lub nie uzgodni działań naprawczych, organ ochrony środowiska:

1)

wzywa do przedłożenia w określonym terminie wniosku o uzgodnienie warunków przeprowadzenia odpowiednio działań zapobiegawczych lub naprawczych;

2)

jeżeli nie przedłożono wniosku zgodnie z wezwaniem – w drodze decyzji, nakłada obowiązek przeprowadzenia działań.

2.

W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, organ ochrony środowiska określa odpowiednio:

1)

zakres i sposób przeprowadzenia działań zapobiegawczych, w tym czynności zmierzające do ograniczenia oddziaływania na środowisko;

2)

stan, do jakiego ma zostać przywrócone środowisko;

3)

zakres i sposób przeprowadzenia działań naprawczych, a w przypadku szkody w środowisku w powierzchni ziemi – ustala plan remediacji, z uwzględnieniem przepisów art. 217d nowy plan remediacji ust. 3–5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska:
a) zawierający informacje o:
– aktualnym i, o ile jest to możliwe, planowanym sposobie użytkowania zanieczyszczonego terenu,
– właściwościach gleby oraz rodzaju pokrycia terenu, w tym roślinności i zabudowy,
– nazwach substancji powodujących ryzyko wraz z wynikami badań zanieczyszczenia gleby i ziemi tymi substancjami,
wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
– ocenie występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska,
– budowie geologicznej i warunkach hydrogeologicznych niezbędnych do dokonania oceny, o której mowa w tiret
czwartym – jeżeli zachodzi taka potrzeba,
b) określający:
– teren wymagający przeprowadzenia remediacji, poprzez wskazanie adresu i numerów działek ewidencyjnych oraz
jego powierzchni,
– nazwy substancji powodujących ryzyko oraz ich zawartości w glebie i w ziemi, do jakich doprowadzi remediacja,
– sposób przeprowadzenia remediacji,
– termin rozpoczęcia i zakończenia remediacji,
– sposób potwierdzenia przeprowadzenia remediacji, termin przedłożenia dokumentacji z jej przeprowadzenia, w tym
wyników badań zanieczyszczenia gleby i ziemi wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1
pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;

4)

termin wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;

5)

sposób potwierdzenia osiągnięcia założonego efektu ekologicznego.

3.

Przy wydawaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 13 uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych ust. 4, 5 i 6.

4.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów art. 362 decyzja o nałożeniu obowiązków na podmiot negatywnie oddziałującyna środowisko ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

Orzeczenia: 9

Art. 16. Przesłanki podjęcia działań zapobiegawczych lub naprawczych przez organ ochrony środowiska

Organ ochrony środowiska podejmuje działania zapobiegawcze lub naprawcze, jeżeli:

1)

podmiot korzystający ze środowiska nie może zostać zidentyfikowany lub nie można wszcząć wobec niego postępowania egzekucyjnego, lub egzekucja okazała się bezskuteczna;

2)

z uwagi na zagrożenie dla zdrowia ludzi lub możliwość zaistnienia nieodwracalnych szkód w środowisku, konieczne jest niezwłoczne podjęcie tych działań.

Art. 16a. Harmonogram zadań w zakresie zgłoszonych zagrożeń szkodą w środowisku

1.

Regionalny dyrektor ochrony środowiska ustala harmonogram swoich zadań w zakresie bezpośrednich zagrożeń szkodą w środowisku i szkód w środowisku, które zostały zgłoszone, na podstawie art. 11 zgłoszenie o zagrożeniu szkodą lub o wystąpieniu szkody w środowisku ust. 1 lub art. 24 zgłoszenie o bezpośrednim zagrożeniu lub wystąpieniu szkody w środowisku ust. 1, oraz co najmniej raz na rok dokonuje jego aktualizacji.

2.

Harmonogram obejmuje:

1)

gromadzenie danych i badań w celu oceny, czy bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub szkoda w środowisku rzeczywiście występuje oraz oceny zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska;

2)

opracowywanie projektu działań zapobiegawczych lub naprawczych;

3)

przeprowadzenie działań zapobiegawczych lub naprawczych.

3.

Ustalając i aktualizując harmonogram, uwzględnia się potrzebę podjęcia w pierwszej kolejności działań w odniesieniu do bezpośrednich zagrożeń szkodą w środowisku i szkód w środowisku, które stanowią największe zagrożenie dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska, oraz możliwość finansowania zadań w kolejnych latach.

4.

W trakcie opracowywania lub aktualizacji harmonogramu regionalny dyrektor ochrony środowiska zasięga opinii Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz zarządu właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w zakresie możliwości wspomagania ze środków tych funduszy zadań objętych harmonogramem.

5.

Regionalny dyrektor ochrony środowiska opracowuje i przekazuje Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska, co 5 lat, sprawozdanie z realizacji zadań ujętych w harmonogramie.

Art. 17. Obowiązek umożliwienia prowadzenia działań zapobiegawczych i naprawczych

1.

Jeżeli organ ochrony środowiska podejmuje działania, o których mowa w art. 16 przesłanki podjęcia działań zapobiegawczych lub naprawczych przez organ ochrony środowiska, władający powierzchnią ziemi jest obowiązany umożliwić prowadzenie działań zapobiegawczych i naprawczych z zachowaniem warunków określonych w decyzji, o której mowa w ust. 2, a także prowadzenie badań związanych z oceną szkody w środowisku.

2.

Organ ochrony środowiska, w celu prowadzenia działań zapobiegawczych lub naprawczych, określa, w drodze decyzji, zakres udostępnienia powierzchni ziemi przez władającego powierzchnią ziemi oraz zakres i sposób przeprowadzenia działań zapobiegawczych lub naprawczych oraz termin ich rozpoczęcia i zakończenia.

2a.

Jeżeli decyzja, o której mowa w ust. 2, dotyczy szkody w środowisku w powierzchni ziemi, organ ochrony środowiska ustala, z uwzględnieniem przepisów art. 217d nowy plan remediacji ust. 3–5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, w tej decyzji, plan remediacji:

1)

zawierający informacje o:
a) aktualnym i, o ile jest to możliwe, planowanym sposobie użytkowania zanieczyszczonego terenu,
b) właściwościach gleby oraz rodzaju pokrycia terenu, w tym roślinności i zabudowy,
c) nazwach substancji powodujących ryzyko wraz z wynikami badań zanieczyszczenia gleby i ziemi tymi substancjami, wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
d) ocenie występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska,
e) budowie geologicznej i warunkach hydrogeologicznych niezbędnych do dokonania oceny, o której mowa w lit. d – jeżeli zachodzi taka potrzeba;

2)

określający:
a) teren wymagający przeprowadzenia remediacji, poprzez wskazanie adresu i numerów działek ewidencyjnych oraz jego powierzchni,
b) nazwy substancji powodujących ryzyko oraz ich zawartości w glebie i w ziemi, do jakich doprowadzi remediacja,
c) sposób przeprowadzenia remediacji,
d) termin rozpoczęcia i zakończenia remediacji,
e) sposób potwierdzenia przeprowadzenia remediacji, termin przedłożenia dokumentacji z jej przeprowadzenia, w tym wyników badań zanieczyszczenia gleby i ziemi wykonanych przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

3.

Postępowanie w sprawie wydania decyzji, o której mowa w ust. 2, wszczyna się z urzędu.

4.

Jeżeli bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub szkoda w środowisku wystąpiły na terenie, do którego podmiot korzystający ze środowiska nie posiada tytułu prawnego, władający powierzchnią ziemi jest obowiązany umożliwić prowadzenie działań zapobiegawczych i naprawczych z zachowaniem warunków określonych odpowiednio w decyzji, o której mowa w art. 13 uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych ust. 3, lub w decyzji, o której mowa w art. 15 decyzja nakładająca obowiązek przeprowadzenia badań zapobiegawczych lub naprawczych ust. 1, a także prowadzenie badań związanych z oceną szkody w środowisku.

4a.

Przy wydawaniu decyzji, o której mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 13 uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych ust. 4, 5 i 6.

5.

Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w przypadku prowadzenia działań ratowniczych.

Art. 17a. Przesłanki decyzji o zaniechaniu działań zapobiegawczych

W trakcie realizacji działań naprawczych w odniesieniu do szkody w środowisku w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych lub w wodach właściwy organ ochrony środowiska może podjąć decyzję o ich zaniechaniu, jeżeli:

1)

dotychczas zrealizowane działania naprawcze gwarantują, że nie ma znaczącego ryzyka wystąpienia negatywnego wpływu na zdrowie ludzi, gatunki chronione, chronione siedliska przyrodnicze lub na wody, oraz

2)

koszty dalszych działań naprawczych, które miałyby doprowadzić do osiągnięcia stanu początkowego lub do niego zbliżonego, byłyby nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do korzyści osiągniętych w środowisku.

Art. 17b. Ocena występowania znaczącego zagrożenia

1.

Dla szkód w środowisku w powierzchni ziemi, dokonując oceny występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska, o której mowa w art. 13 uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych ust. 2a pkt 6 lub art. 15 decyzja nakładająca obowiązek przeprowadzenia badań zapobiegawczych lub naprawczych ust. 2 pkt 3 lit. a tiret czwarte, lub art. 17 obowiązek umożliwienia prowadzenia działań zapobiegawczych i naprawczych ust. 2a pkt 1 lit. d, uwzględnia się w szczególności:

1)

postać chemiczną, w jakiej występuje zanieczyszczenie i jego biodostępność;

2)

możliwość rozprzestrzeniania się zanieczyszczenia;

3)

potencjalne drogi narażenia z uwzględnieniem rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w zależności od właściwości gleby, ukształtowania, budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych, a także pokrycia terenu;

4)

środowisko oraz ludzi, którzy mogliby ucierpieć w wyniku zanieczyszczenia;

5)

występowanie na terenie zanieczyszczonym i w jego okolicy zwłaszcza gruntów uprawnych, ogrodów, parków, placów zabaw, terenów sportowych, budynków mieszkalnych i użytkowych, form ochrony przyrody, zasobów wody pitnej i ujęć wody.

2.

Przy dokonywaniu oceny uwzględnia się przepisy, wydawane na podstawie art. 101p ocena występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

3.

Jeżeli ocena wykaże, że nie występuje znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska, regionalny dyrektor ochrony środowiska może odpowiednio zwolnić, w drodze decyzji, podmiot korzystający ze środowiska z obowiązku przeprowadzenia działań naprawczych albo nie przeprowadzać działań, o których mowa w art. 16 przesłanki podjęcia działań zapobiegawczych lub naprawczych przez organ ochrony środowiska.

Art. 18. Odszkodowanie dla władającego powierzchnią ziemi

1.

Władającemu powierzchnią ziemi za szkody, jakie poniósł w wyniku działań, o których mowa w art. 16 przesłanki podjęcia działań zapobiegawczych lub naprawczych przez organ ochrony środowiska, pkt 1, przysługuje odszkodowanie od organu ochrony środowiska. W przypadku działań, o których mowa w art. 16 przesłanki podjęcia działań zapobiegawczych lub naprawczych przez organ ochrony środowiska, pkt 2 i w art. 17 obowiązek umożliwienia prowadzenia działań zapobiegawczych i naprawczych, ust. 4, odszkodowanie przysługuje od podmiotu korzystającego ze środowiska.

2.

Na żądanie władającego powierzchnią ziemi organ ochrony środowiska ustala wysokość odszkodowania w drodze decyzji; decyzja jest ostateczna.

3.

Przed wydaniem decyzji, o której mowa w ust. 2, organ ochrony środowiska może zasięgnąć opinii rzeczoznawcy majątkowego.

4.

Strona niezadowolona z przyznanego odszkodowania może wnieść powództwo do sądu powszechnego. Powództwo przysługuje także w przypadku niewydania decyzji przez właściwy organ ochrony środowiska w terminie 3 miesięcy od dnia zgłoszenia żądania, o którym mowa w ust. 2.

5.

Wniesienie powództwa nie wstrzymuje wykonania decyzji, o której mowa w ust. 2.

Art. 19. Informacja o zakończeniu działań zapobiegawczych lub naprawczych

Podmiot korzystający ze środowiska, obowiązany do przeprowadzenia działań zapobiegawczych lub naprawczych, informuje organ ochrony środowiska o ich zakończeniu.

Art. 20. Obowiązek badań zanieczyszczeń lub prowadzenia monitoringu przyrodniczego

1.

Na obszarze, na którym występuje bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub szkoda w środowisku, organ ochrony środowiska może, w drodze decyzji, nałożyć na podmiot korzystający ze środowiska prowadzący działalność stwarzającą ryzyko szkody w środowisku lub inną działalność, o której mowa w art. 2 stosowanie przepisów ustawy ust. 1 pkt 2, która jest
przyczyną bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku, obowiązek wykonywania badań zanieczyszczenia gleby i ziemi lub pomiarów zawartości substancji w wodzie, w tym pobierania próbek, lub monitoringu przyrodniczego różnorodności biologicznej i krajobrazowej.

2.

Podmiot, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany przechowywać wyniki badań, wyniki pomiarów oraz dane z monitoringu przez okres 5 lat od zakończenia roku kalendarzowego, którego dotyczą, oraz przedkładać je organowi ochrony środowiska na jego żądanie.

3.

W decyzji, o której mowa w ust. 1, organ ochrony środowiska określa:

1)

zakres badań, pomiarów lub monitoringu;

2)

metodykę prowadzenia badań, pomiarów lub monitoringu;

3)

termin i formę przedkładania wyników badań, pomiarów lub monitoringu;

4)

w przypadku gdy bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub szkoda w środowisku zostały spowodowane przez działalność więcej niż jednego podmiotu korzystającego ze środowiska – podział obowiązków między tymi podmiotami.

4.

Podmiot korzystający ze środowiska zapewnia wykonanie badań lub pomiarów, o których mowa w ust. 1, przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

5.

W przypadku innym niż wskazany w ust. 1, w celu potwierdzenia występowania bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku regionalny dyrektor ochrony środowiska może wykonywać badania zanieczyszczenia gleby i ziemi lub pomiary zawartości substancji w wodzie, w tym pobieranie próbek lub monitoring
przyrodniczy różnorodności biologicznej i krajobrazowej.

6.

Zamówienie publiczne na wykonywanie badań, pomiarów lub monitoringu, o których mowa w ust. 5, obejmuje jednorazowe badania, pomiary lub monitoring lub dokonywanie we wskazanym okresie czasu wszystkich potrzebnych regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska badań, pomiarów lub monitoringu.

7.

Regionalny dyrektor ochrony środowiska lub upoważniona przez niego osoba są uprawnieni do wstępu na teren władającego powierzchnią ziemi w celu wykonywania badań zanieczyszczenia gleby i ziemi lub pomiarów zawartości substancji w wodzie, w tym pobierania próbek, lub monitoringu przyrodniczego różnorodności biologicznej i krajobrazowej.

8.

Podmiot korzystający ze środowiska lub upoważniona przez niego osoba są uprawnieni do wstępu na teren władającego powierzchnią ziemi w celu realizacji decyzji nakładającej obowiązek, o którym mowa w ust. 1.

9.

W przypadkach, o których mowa w ust. 7 i 8, władający powierzchnią ziemi jest obowiązany umożliwić prowadzenie badań, pomiarów lub monitoringu na terenie będącym w jego władaniu.

Art. 20a. Odesłanie do przepisów ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego

W przypadku wydawania decyzji, o których mowa w art. 13 uzgodnienie warunków przeprowadzenia działań naprawczych ust. 3, art. 15 decyzja nakładająca obowiązek przeprowadzenia badań zapobiegawczych lub naprawczych ust. 1, art. 17 obowiązek umożliwienia prowadzenia działań zapobiegawczych i naprawczych ust. 2, art. 17a przesłanki decyzji o zaniechaniu działań zapobiegawczych i art. 20 obowiązek badań zanieczyszczeń lub prowadzenia monitoringu przyrodniczego ust. 1 oraz postanowień, o których mowa w art. 24 zgłoszenie o bezpośrednim zagrożeniu lub wystąpieniu szkody w środowisku ust. 5 i 7, jeżeli liczba stron postępowania przekracza 20 stosuje się przepis art. 49 zawiadamianie stron przez publiczne ogłoszenia ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.

Dz.U.2020.0.2187 t.j. - Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie