Rozdział 7. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych

Art. 66. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - działanie

1.

Zakład jest państwową jednostką organizacyjną i posiada osobowość prawną. Siedzibą Zakładu jest miasto stołeczne Warszawa.

2.

Nadzór nad zgodnością działań Zakładu z obowiązującymi przepisami sprawuje minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego. Nadzór ten nie może dotyczyć spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej.

3.

Zakład działa na podstawie niniejszej ustawy oraz innych ustaw regulujących poszczególne zakresy jego działalności.

4.

W zakresie prowadzonej działalności, o której mowa w art. 68 zadania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych–71, Zakładowi przysługują środki prawne właściwe organom administracji państwowej.

5.

W postępowaniu administracyjnym organem wyższego stopnia w stosunku do terenowych jednostek organizacyjnych Zakładu jest Prezes Zakładu.

Orzeczenia: 137 Porównania: 1

Art. 66a. Zakład jako dostawca usług płatniczych

Zakład jest dostawcą usług płatniczych w rozumieniu art. 4 dostawca usług płatniczych ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.

Art. 67. Skład Zakładu

1.

W skład Zakładu wchodzą:

1)

centrala;

2)

terenowe jednostki organizacyjne.

2.

(uchylony)

Orzeczenia: 11 Porównania: 1

Art. 68. Zadania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

1.

Do zakresu działania Zakładu należy między innymi:

1)

realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności:
a) stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,
b) ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłacanie tych świadczeń, chyba że na mocy odrębnych przepisów obowiązki te wykonują płatnicy składek,
c) wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
d) prowadzenie rozliczeń z płatnikami składek z tytułu należnych składek i wypłacanych przez nich świadczeń podlegających finansowaniu z funduszy ubezpieczeń społecznych lub innych źródeł,
e) prowadzenie indywidualnych kont ubezpieczonych i kont płatników składek,
f) orzekanie przez lekarzy orzeczników Zakładu oraz komisje lekarskie Zakładu dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

1a)

opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu zabezpieczenia społecznego;

2)

realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych;

2a)

wystawianie osobom uprawnionym do emerytur i rent z ubezpieczeń społecznych imiennych legitymacji emeryta–rencisty, potwierdzających status emeryta–rencisty;

3)

dysponowanie środkami finansowymi funduszów ubezpieczeń społecznych oraz środkami Funduszu Alimentacyjnego;

4)

opracowywanie aktuarialnych analiz i prognoz w zakresie ubezpieczeń społecznych;

5)

kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy;

6)

kontrola wykonywania przez płatników składek i przez ubezpieczonych obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych oraz innych zadań zleconych Zakładowi;

7)

wydawanie Biuletynu Informacyjnego;

8)

popularyzacja wiedzy o ubezpieczeniach społecznych.

2.

W ramach realizacji zadań określonych w ust. 1 pkt 1 lit. f i pkt 5 oraz zadań związanych z orzekaniem przez lekarzy orzeczników i komisji lekarskiej Zakładu dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń innych niż z ubezpieczeń społecznych Zakład udziela zamówień na dodatkowe opinie lekarza konsultanta lub psychologa oraz wyniki czasowej obserwacji szpitalnej – zgodnie z potrzebami orzecznictwa lekarskiego z wyłączeniem przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 i 1720).

3.

Przepis ust. 1 pkt 2a stosuje się odpowiednio do osób uprawnionych do emerytur i rent wypłacanych przez Zakład w ramach zadań zleconych na mocy odrębnych przepisów.

4.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, wzór legitymacji emeryta–rencisty, tryb jej wydawania, wymiany lub zwrotu, a także zakres informacji, jakie legitymacje mogą zawierać, kierując się koniecznością zapewnienia sprawności postępowania przy wydawaniu legitymacji emeryta–rencisty.

Orzeczenia: 67 Porównania: 1 Przypisy: 1

Art. 68a. Punkt kontaktowy do wymiany danych

1.

Do zakresu działania Zakładu należy prowadzenie punktu kontaktowego, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącym wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284 z 30.10.2009, str. 1, z późn. zm.), służącego do wymiany danych w ramach Systemu Elektronicznej Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego w zakresie:

1)

określania ustawodawstwa mającego zastosowanie;

2)

świadczeń pieniężnych z tytułu choroby;

3)

świadczeń z tytułu macierzyństwa i równoważnych świadczeń dla ojca;

4)

świadczeń z tytułu inwalidztwa;

5)

świadczeń z tytułu starości;

6)

rent rodzinnych;

7)

świadczeń pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

8)

zasiłków na wypadek śmierci;

9)

świadczeń przedemerytalnych;

10)

specjalnych świadczeń pieniężnych o charakterze nieskładkowym;

11)

odzyskiwania należności z tytułu składek lub nadpłaconych świadczeń.

2.

W zakresie określonym w ust. 1 Zakład jest instytucją właściwą, instytucją miejsca zamieszkania, instytucją miejsca pobytu, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. WE L 166 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 5, str. 72, z późn. zm.) oraz instytucją łącznikową, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącym wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

3.

Zakład może przetwarzać dane osobowe, jeżeli jest to niezbędne do prowadzenia punktu kontaktowego, o którym mowa w ust. 1, w tym do realizacji praw lub obowiązków wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Art. 68b. Udostępnianie certyfikatów umożliwiających podpisywanie dokumentów elektronicznych

1.

Certyfikat umożliwiający podpisywanie dokumentów elektronicznych z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym Zakładu, o którym mowa w art. 54 podmioty upoważnione do wystawiania zaświadczeń lekarskich ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780), Zakład udostępnia pracownikom medycznym oraz osobom wykonującym:

1)

zawód medyczny, o których mowa w art. 2 katalog pojęć ustawowych ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991, 1675 i 1972),

2)

czynności pomocnicze przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 24 realizacja prawa dostępu do dokumentacji medycznej ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2023 r. poz. 1545, 1675, 1692 i 1972)
– upoważnionym do wykonywania czynności określonych w art. 41a upoważnienie do wystawiania recept ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty lub art. 54a upoważnienie do wystawiania zaświadczeń lekarskich ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

2.

Zakład ponosi odpowiedzialność jedynie za wykorzystanie certyfikatów, o których mowa w ust. 1, dla celów podpisywania zaświadczeń, o których mowa w art. 54 podmioty upoważnione do wystawiania zaświadczeń lekarskich ust. 1 ustawy wymienionej w ust. 1, wystawianych w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez Zakład.

3.

Informację o certyfikatach, o których mowa w ust. 1, Zakład udostępnia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w formie elektronicznej.

Art. 69. Prewencja rentowa

1.

Do zakresu działania Zakładu należy także prowadzenie prewencji rentowej, obejmującej:

1)

rehabilitację leczniczą ubezpieczonych zagrożonych całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy, osób uprawnionych do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu tytułu do ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, a także osób pobierających rentę okresową z tytułu niezdolności do pracy;

2)

badania i analizy przyczyn niezdolności do pracy;

3)

inne działania prewencyjne.

2.

W ramach prewencji rentowej Zakład:

1)

kieruje ubezpieczonych i osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1, do ośrodków rehabilitacyjnych;

2)

może tworzyć i prowadzić własne ośrodki rehabilitacyjne;

3)

udziela zamówień na usługi rehabilitacyjne w innych ośrodkach;

4)

prowadzi we własnym zakresie badania i analizy przyczyn niezdolności do pracy;

5)

może zamawiać przeprowadzanie przez inne podmioty badań naukowych dotyczących przyczyn niezdolności do pracy oraz metod i rozwiązań zapobiegających niezdolności do pracy;

6)

może finansować inne działania dotyczące prewencji rentowej.

3.

Do zamówień, o których mowa w ust. 2 pkt 3, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych.

4.

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb:

1)

kierowania na rehabilitację leczniczą;

2)

(uchylony)

3)

udzielania zamówień na usługi rehabilitacyjne.

Orzeczenia: 9 Porównania: 1

Art. 70. Prognozy sytuacji finansowej funduszy

1.

Zakład sporządza dla każdego funduszu wymienionego w art. 55 fundusze w FUS ust. 1 pkt 1–4 prognozę sytuacji finansowej na najbliższy rok obrotowy. Rachunek jest zestawieniem przewidywanych zobowiązań i wpływów na dany rok z tytułu składek i innych źródeł.

2.

Dla kolejnych 5 lat obrotowych Zakład sporządza dla każdego z funduszy uproszczony rachunek ubezpieczeń. Przepis art. 61 gospodarka finansowa Funduszu Rezerwy Demograficznej ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Orzeczenia: 8 Porównania: 1

Art. 71. Zadania powierzone Zakładowi

1.

Zakład wykonuje również zadania powierzone na podstawie innych ustaw.

2.

Zakład może wykonywać inne zlecone zadania z dziedziny ubezpieczeń lub zabezpieczenia społecznego.

3.

Zadania, o których mowa w ust. 1 i 2, Zakład wykonuje odpłatnie, na zasadach określonych w przepisach lub w umowach albo w porozumieniach zawartych z jednostką zlecającą.

Orzeczenia: 10 Porównania: 1

Art. 71a. Przesyłanie pism przez Zakład

1.

Zakład może przesyłać pisma i decyzje listem zwykłym.

2.

W razie sporu ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji, o których mowa w ust. 1, spoczywa na Zakładzie.

Porównania: 1

Art. 71aa. Doręczanie pism wydanych w postaci elektronicznej przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego Zakładu

1.

W przypadku pism wydanych w postaci elektronicznej przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego Zakładu, które zostały opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną, doręczenie może polegać na doręczeniu wydruku pisma uzyskanego z tego systemu odzwierciedlającego treść tego pisma, jeżeli strona nie wnosiła o doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub nie wyraziła zgody na doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

2.

Wydruk pisma, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1)

informację, że pismo zostało wydane w postaci elektronicznej przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego Zakładu i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby, która je podpisała, albo kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną;

2)

identyfikator pisma nadawany przez system teleinformatyczny Zakładu.

3.

Wydruk pisma, o którym mowa w ust. 1, może zawierać mechanicznie odtwarzany podpis osoby, która podpisała pismo.

4.

Wydruk pisma, o którym mowa w ust. 1, stanowi dowód tego, co zostało stwierdzone w piśmie wydanym w postaci elektronicznej przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego Zakładu, i jest dokumentem urzędowym w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 71ab. Przekazanie pisma na profil informacyjny oraz na adres do doręczeń elektronicznych

1.

W przypadku podmiotu posiadającego jednocześnie profil informacyjny w systemie teleinformatycznym Zakładu oraz adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 objaśnienie pojęć pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 zadania ministra w zakresie utrzymania i rozwoju bazy adresów elektronicznych tej ustawy, doręczenie pisma w postaci elektronicznej, nadanego przez Zakład, następuje na adres do doręczeń elektronicznych.

1a.

Po doręczeniu, o którym mowa w ust. 1, pismo jest przekazywane również na profil informacyjny w systemie teleinformatycznym Zakładu.

2.

W przypadku podmiotu posiadającego profil informacyjny w systemie teleinformatycznym Zakładu i nieposiadającego adresu do doręczeń elektronicznych, wpisanego do bazy adresów elektronicznych lub elektronicznej skrzynki podawczej w ePUAP, przekazanie pisma w postaci elektronicznej, nadanego przez Zakład, następuje na profil informacyjny w systemie teleinformatycznym Zakładu.

3.

Do ustalenia daty doręczenia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się art. 42 chwila doręczenia korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

4.

W przypadku, o którym mowa w ust. 2, na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym Zakładu jest udostępniane urzędowe poświadczenie odbioru po:

1)

odebraniu pisma na profilu informacyjnym;

2)

upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma na profilu informacyjnym – w przypadku jego nieodebrania.

5.

Urzędowe poświadczenie odbioru jest równoważne dowodowi otrzymania, o którym mowa w art. 41 warunki wystawiania dowodów otrzymania ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

6.

W przypadku, o którym mowa w ust. 2, pismo uznaje się za doręczone:

1)

we wskazanej w urzędowym poświadczeniu odbioru chwili jego odbioru na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym Zakładu;

2)

po upływie 14 dni od dnia wskazanego w urzędowym poświadczeniu odbioru jego umieszczenia na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym Zakładu – w przypadku jego nieodebrania.

7.

Przepisy ust. 1, 1a i 3 stosuje się również w przypadku doręczania przez Zakład pisma stanowiącego odpowiedź na pismo przesłane z adresu do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 objaśnienie pojęć pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, niewpisanego do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 zadania ministra w zakresie utrzymania i rozwoju bazy adresów elektronicznych tej ustawy.

Art. 71ac. Doręczenie pisma do Zakładu z wykorzystaniem usługi online w systemie teleinformatycznym Zakładu

1.

Doręczanie pisma do Zakładu jest możliwe za pośrednictwem usługi online udostępnionej w systemie teleinformatycznym Zakładu i wymaga posiadania profilu informacyjnego w tym systemie.

2.

Po wprowadzeniu pisma do systemu teleinformatycznego Zakładu na profilu informacyjnym jest udostępniane urzędowe poświadczenie przedłożenia, które jest równoważne dowodowi otrzymania, o którym mowa w art. 41 warunki wystawiania dowodów otrzymania ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.

3.

Pismo, o którym mowa w ust. 1, uznaje się za doręczone we wskazanej w urzędowym poświadczeniu przedłożenia chwili jego wprowadzenia do systemu teleinformatycznego Zakładu na profilu informacyjnym.

Art. 71ad. Doręczanie przez ZUS pism w postaci papierowej

Zakład może doręczać pisma w postaci papierowej, z wyłączeniem publicznej usługi hybrydowej, o której mowa w art. 2 objaśnienie pojęć pkt 7 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, do:

1)

podmiotu niepublicznego:
a) nieposiadającego adresu do doręczeń elektronicznych ujawnionego w bazie adresów elektronicznych,
b) który nie wszczął postępowania administracyjnego przed Zakładem przy użyciu adresu do doręczeń elektronicznych;

2)

podmiotu publicznego w przypadku braku możliwości doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych tego podmiotu.

Art. 71b. Pośrednictwo Zakładu przy przekazywaniu świadczeń zleconych

1.

Zakład może pośredniczyć w przekazywaniu świadczeń zleconych przez zagraniczne instytucje do wypłaty osobom uprawnionym zamieszkałym w Polsce poprzez wystawianie zleceń dewizowych do realizacji wypłat tych świadczeń przez banki.

2.

Koszty realizacji wypłat świadczeń, o których mowa w ust. 1, ponosi Zakład.

Porównania: 1

Art. 72. Zakład i jego organy

Organami Zakładu są:

1)

Prezes Zakładu;

2)

Zarząd, którego przewodniczącym jest z urzędu Prezes Zakładu;

3)

Rada Nadzorcza Zakładu.

Orzeczenia: 21 Porównania: 1

Art. 73. Prezes Zakładu

1.

Działalnością Zakładu kieruje Prezes Zakładu, który reprezentuje Zakład na zewnątrz.

2.

Prezesa Zakładu powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego złożony po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej Zakładu. Prezes Rady Ministrów odwołuje Prezesa Zakładu na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

2a.

(uchylony)

2b.

(uchylony)

2c.

(uchylony)

3.

Do zakresu działania Prezesa Zakładu należy w szczególności:

1)

kierowanie pracami Zarządu;

2)

koordynowanie współpracy Zakładu z urzędami administracji rządowej, w tym w szczególności z Komisją Nadzoru Finansowego, a także z innymi organami rentowymi;

3)

tworzenie, przekształcanie i znoszenie terenowych jednostek organizacyjnych oraz określanie ich siedziby, właściwości terytorialnej i rzeczowej;

4)

powoływanie i odwoływanie kierowników jednostek organizacyjnych Zakładu, ich zastępców oraz głównych księgowych;

5)

zwierzchni nadzór nad orzecznictwem lekarskim dla celów ubezpieczeń społecznych;

6)

przyznawanie świadczeń w drodze wyjątku;

6a)

przyznawanie rodzicielskich świadczeń uzupełniających, o których mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1051);

7)

spełnianie funkcji pracodawcy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy;

8)

zatwierdzanie projektów dotyczących administrowania środkami FRD.

Orzeczenia: 46 Porównania: 1

Art. 73a. Wymogi wobec kandydata na stanowisko Prezesa Zakładu

1.

Stanowisko Prezesa Zakładu może zajmować osoba, która:

1)

posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;

2)

jest obywatelem polskim;

3)

korzysta z pełni praw publicznych;

4)

nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

5)

posiada kompetencje kierownicze.

6)

(uchylony)

7)

(uchylony)

2.

(uchylony)

3.

(uchylony)

4.

(uchylony)

5.

(uchylony)

6.

(uchylony)

7.

(uchylony)

8.

(uchylony)

9.

(uchylony)

10.

(uchylony)

Porównania: 1

Art. 74. Zarząd ZUS

1.

Zarząd Zakładu składa się z Prezesa Zakładu oraz z 2–4 osób, powoływanych i odwoływanych przez Radę Nadzorczą Zakładu, na wniosek Prezesa Zakładu.

2.

Zarząd kieruje działaniami Zakładu w zakresie niezastrzeżonym dla Prezesa Zakładu.

3.

Do zadań Zarządu należy w szczególności:

1)

bieżące zarządzanie funduszami, których dysponentem jest Zakład;

2)

przygotowywanie projektów dotyczących administrowania środkami FRD;

3)

prowadzenie gospodarki finansowej Zakładu;

4)

opracowywanie projektu rocznego planu finansowego FUS i FRD oraz przekazywanie go w trybie określonym w przepisach dotyczących prac nad projektem budżetu państwa – po zaopiniowaniu przez Radę Nadzorczą Zakładu – ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego;

5)

sporządzanie rocznych sprawozdań finansowych Zakładu, FUS i FRD i przedkładanie ich – po zaopiniowaniu przez biegłego rewidenta niebędącego pracownikiem Zakładu – ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego;

5a)

sporządzanie rocznych sprawozdań z wykonania planów finansowych FUS i FRD i przedkładanie ich – po zaopiniowaniu przez Radę Nadzorczą Zakładu – ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego;

6)

przedstawianie Radzie Nadzorczej Zakładu informacji o pracy Zakładu – w formie, zakresie i terminach określonych przez Radę Nadzorczą Zakładu;

7)

(uchylony)

8)

sporządzanie planu finansowego Zakładu oraz zmian do planu i sprawozdań z jego wykonania oraz przedkładanie ich – po zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą Zakładu – ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego;

9)

opracowywanie rocznych sprawozdań z działalności Zakładu i przedkładanie ich – po zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą Zakładu – ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego;

10)

sporządzanie wieloletniej prognozy kroczącej dochodów i wydatków funduszu emerytalnego, o której mowa w art. 61 gospodarka finansowa Funduszu Rezerwy Demograficznej ust. 3.

3a.

W sprawozdaniu z wykonania planu finansowego Zakładu, o którym mowa w ust. 3 pkt 8, podaje się także informację o kwocie składek należnych, o których mowa w art. 40 ewidencja składek na koncie ubezpieczonego w otwartym funduszu emerytalnym ust. 1 pkt 1, nieopłaconych przez płatników składek.

4.

Tryb pracy Zarządu określa regulamin uchwalany przez Radę Nadzorczą Zakładu.

5.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, na wniosek Prezesa Zakładu, zaopiniowany przez Radę Nadzorczą Zakładu, nadaje, w drodze rozporządzenia, statut Zakładowi, w którym określa w szczególności:

1)

strukturę organizacyjną Zakładu oraz zakres rzeczowy działania centrali i terenowych jednostek organizacyjnych Zakładu;

2)

tryb funkcjonowania i kompetencje organów Zakładu.

6.

(uchylony)

Orzeczenia: 13 Porównania: 1

Art. 74a. Nabór kandydatów do pracy w Zakładzie

1.

Nabór kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska pracy w Zakładzie jest otwarty i konkurencyjny.

2.

Ogłoszenie o naborze zamieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, oraz w miejscu powszechnie dostępnym w jednostce organizacyjnej, w której jest prowadzony nabór.

Porównania: 1

Art. 74b. Informacja o kandydatach jako informacja publiczna

Informacje o kandydatach, którzy zgłosili się do naboru, stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o naborze.

Porównania: 1

Art. 74c. Termin złożenia dokumentów przez kandydata

Termin do składania dokumentów, określony w ogłoszeniu o naborze, nie może być krótszy niż 14 dni od dnia opublikowania tego ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej.

Porównania: 1

Art. 74d. Lista kandydatów i jej upowszechnienie

1.

Po upływie terminu do składania dokumentów określonego w ogłoszeniu o naborze niezwłocznie upowszechnia się listę kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne określone w ogłoszeniu o naborze, przez umieszczenie jej w miejscu powszechnie dostępnym w jednostce organizacyjnej, w której jest prowadzony nabór, a także przez opublikowanie jej w Biuletynie Informacji Publicznej.

2.

Lista, o której mowa w ust. 1, zawiera imię i nazwisko kandydata oraz jego miejsce zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Porównania: 1

Art. 74e. Obowiązek sporządzenia protokołu z naboru kandydatów

1.

Sporządza się protokół przeprowadzonego naboru kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska pracy w Zakładzie.

2.

Protokół zawiera w szczególności:

1)

określenie stanowiska pracy, na które był prowadzony nabór, liczbę kandydatów oraz imiona, nazwiska i adresy nie więcej niż 5 najlepszych kandydatów uszeregowanych według poziomu spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu o naborze;

2)

informację o zastosowanych metodach i technikach naboru;

3)

uzasadnienie dokonanego wyboru.

Porównania: 1

Art. 74f. Wynik naboru i jego upowszechnienie

1.

Informację o wyniku naboru upowszechnia się w terminie 14 dni od dnia zatrudnienia wybranego kandydata albo zakończenia naboru, w przypadku gdy w jego wyniku nie doszło do zatrudnienia żadnego kandydata.

2.

Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:

1)

nazwę i adres urzędu;

2)

określenie stanowiska pracy;

3)

imię i nazwisko kandydata oraz jego miejsce zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego;

4)

uzasadnienie dokonanego wyboru kandydata albo uzasadnienie niezatrudnienia żadnego kandydata.

3.

Informację o wyniku naboru upowszechnia się w Biuletynie Informacji Publicznej i w miejscu powszechnie dostępnym w jednostce organizacyjnej, w której był prowadzony nabór.

Porównania: 1

Art. 74g. Skutek ustania stosunku pracy

Jeżeli stosunek pracy osoby wyłonionej w drodze naboru ustał w ciągu 3 miesięcy od dnia nawiązania stosunku pracy, można zatrudnić na tym samym stanowisku kolejną osobę spośród najlepszych kandydatów wymienionych w protokole tego naboru. Przepisy art. 74f wynik naboru i jego upowszechnienie stosuje się odpowiednio.

Porównania: 1

Art. 75. Rada Nadzorcza ZUS

1.

Rada Nadzorcza Zakładu jest powoływana przez Prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b, przy czym:

1)

3 członków, w tym przewodniczący Rady, powoływanych jest na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego złożony w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych;

2)

3 członków wskazują organizacje pracodawców reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232, z późn. zm.);

3)

3 członków wskazują organizacje związkowe reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego;

4)

1 członka wskazują ogólnokrajowe organizacje emerytów i rencistów.

1a.

Członek Rady Nadzorczej Zakładu może być odwołany przez Prezesa Rady Ministrów przed upływem kadencji w przypadku złożenia przez niego rezygnacji lub na wniosek organu albo organizacji, która zgłosiła jego kandydaturę.

1b.

Prezes Rady Ministrów dokonuje uzupełnienia składu Rady Nadzorczej Zakładu w trybie przewidzianym dla powołania.

2.

Do zadań Rady Nadzorczej Zakładu należy w szczególności:

1)

uchwalanie regulaminu działania Zarządu Zakładu;

2)

ustalanie wynagrodzenia członków Zarządu, z wyłączeniem Prezesa Zakładu;

3)

okresowa ocena – w przyjętym przez siebie trybie – pracy Zarządu;

4)

zatwierdzanie rocznego planu finansowego Zakładu oraz zmian do planu i sprawozdania z jego wykonania, a także rocznego sprawozdania z działalności Zakładu;

5)

opiniowanie projektów planów finansowych FUS i FRD oraz sprawozdań z ich wykonania;

6)

opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz zgłaszanie inicjatyw w tym zakresie kierowanych do ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego;

7)

(uchylony)

8)

wybór biegłego rewidenta wykonującego badanie rocznego sprawozdania finansowego Zakładu, FUS i FRD;

9)

(uchylony)

10)

(uchylony)

11)

opiniowanie projektu statutu Zakładu;

12)

wybór aktuariusza działającego na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, który sporządzi opinię do wieloletniej prognozy kroczącej dochodów i wydatków funduszu emerytalnego, o której mowa w art. 61 gospodarka finansowa Funduszu Rezerwy Demograficznej ust. 1.

3.

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1)

tryb zgłaszania kandydatów na członków Rady Nadzorczej Zakładu;

2)

regulamin i zasady wynagradzania członków Rady Nadzorczej Zakładu.

Orzeczenia: 9 Porównania: 1

Art. 75a. Współpraca organów Zakładu

Organy Zakładu współpracują z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.

Porównania: 1

Art. 76. Przychody ZUS

1.

Zakład uzyskuje przychody z:

1)

odpisu z FUS obciążającego fundusze, o których mowa w art. 55 fundusze w FUS; wysokość odpisu ustala się corocznie w ustawie budżetowej na podstawie planu finansowego FUS zatwierdzonego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budżetu;

1a)

odpisu z Funduszu Emerytur Pomostowych, o którym mowa w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych;

2)

należności z tytułu poniesionych kosztów poboru i dochodzenia składek na:
a) ubezpieczenie zdrowotne od Narodowego Funduszu Zdrowia,
b) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
c) (uchylona)
d) Fundusz Pracy,
e) Fundusz Solidarnościowy
– których wysokość określają odrębne przepisy;

3)

należności z tytułu poniesionych kosztów poboru i dochodzenia składek na otwarte fundusze emerytalne w wysokości nie wyższej niż 0,4% kwoty przekazanych do otwartych funduszy emerytalnych składek na to ubezpieczenie, z tym że wysokość należności ustala się corocznie w ustawie budżetowej;

4)

wpływów z tytułu wykonywania innych zadań zlecanych Zakładowi;

5)

dotacji z budżetu państwa;

6)

należności z tytułu poniesionych kosztów bieżącej działalności Zakładu związanych z:
a) (uchylona)
b) obsługą świadczeń wypłacanych z FUS, podlegających finansowaniu ze środków budżetu państwa,
c) obsługą rent socjalnych, finansowanych ze środków Funduszu Solidarnościowego;

6a)

(uchylony)

6b)

oprocentowania środków Zakładu na rachunkach bankowych;

7)

innych dochodów.

1a.

Należności z tytułu poniesionych kosztów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, Zakład pobiera w formie potrącenia z dokonanych wpłat.

2.

Należności z tytułu poniesionych kosztów, o których mowa w ust. 1 pkt 6, podlegają refundacji z budżetu państwa w części proporcjonalnej do liczby świadczeń finansowanych z tych źródeł.

3.

(uchylony)

4.

Koszty związane z teletransmisją, obsługą bankową, zakupami licencji oraz amortyzacją ustalane są w każdym roku odrębnie na podstawie aktualnych potrzeb i cen.

Orzeczenia: 7 Porównania: 1 Przypisy: 1

Art. 77. Samodzielność finansowa Zakładu

1.

Zakład gospodaruje swoim mieniem oraz prowadzi samodzielną gospodarkę finansową w ramach posiadanych środków.

2.

Z przychodów, o których mowa w art. 76 przychody ZUS, pokrywa się w szczególności:

1)

wydatki na wynagrodzenia i składki naliczane od wynagrodzeń;

2)

wydatki na zakup towarów i usług;

3)

koszty bieżącej działalności Rady Nadzorczej Zakładu;

4)

pozostałe koszty bieżącej działalności Zakładu;

5)

wydatki na inwestycje;

6)

wydatki na działalność szkoleniową i popularyzatorską w zakresie ubezpieczeń społecznych;

7)

koszty obsługi świadczeń finansowanych z FUS, a realizowanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;

8)

koszty wypłaty świadczeń, w tym realizowanych na mocy umów międzynarodowych;

9)

wydatki na prowadzenie punktu kontaktowego, o którym mowa w art. 68a punkt kontaktowy do wymiany danych ust. 1.

3.

Zakład dysponuje środkami finansowymi w walutach obcych pochodzących z wpłat instytucji zagranicznych przekazywanych na pokrycie wypłat świadczeń zagranicznych osobom uprawnionym zamieszkałym w Polsce.

4.

Zakład zwraca osobom wezwanym do osobistego stawiennictwa w sprawach świadczeń z ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń wypłacanych przez Zakład poniesione koszty przejazdu. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje i wysokość kosztów podlegających zwrotowi oraz warunki dokonywania ich zwrotu, uwzględniając uzasadniony interes osób wezwanych oraz możliwości finansowe Zakładu.

5.

W sprawach świadczeń z ubezpieczeń społecznych Zakład ma prawo do nieodpłatnego korzystania z dokumentacji medycznej zakładów opieki zdrowotnej.

Orzeczenia: 11 Porównania: 1

Art. 77a. Umorzenie, odroczenie spłaty lub rozłożenie na raty przypadających Zakładowi należności pieniężnych

1.

Zakład może umarzać w całości albo w części, odraczać spłatę lub rozkładać na raty przypadające Zakładowi należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, zwane dalej „należnościami cywilnoprawnymi”.

2.

Należności cywilnoprawne mogą być z urzędu umarzane w całości, jeżeli:

1)

osoba fizyczna – zmarła, nie pozostawiając żadnego majątku, pozostawiła majątek niepodlegający egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawiła przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 6000 zł;

2)

osoba prawna – została wykreślona z właściwego rejestru osób prawnych przy jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność, a odpowiedzialność z tytułu należności nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie;

3)

zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji należności cywilnoprawnej lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne;

4)

jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej uległa likwidacji;

5)

zachodzi interes publiczny.

3.

W przypadku gdy oprócz dłużnika głównego są inni obowiązani, należności cywilnoprawne mogą zostać umorzone z urzędu w całości tylko wtedy, gdy warunki umarzania, o których mowa w ust. 2, są spełnione wobec wszystkich obowiązanych.

4.

Na wniosek dłużnika, w przypadkach uzasadnionych:

1)

ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym – należności cywilnoprawne mogą być umarzane w całości;

2)

względami społecznymi lub gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi dłużnika – należności cywilnoprawne mogą być umarzane w części, termin spłaty całości albo części należności może zostać odroczony lub płatność całości albo części należności może zostać rozłożona na raty.

5.

Umorzenie należności cywilnoprawnych, odroczenie terminu spłaty całości lub części należności albo rozłożenie płatności całości lub części należności na raty następuje w formie pisemnej, na podstawie przepisów prawa cywilnego.

6.

W przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4, umorzenie należności cywilnoprawnych następuje w formie jednostronnego oświadczenia woli.

7.

Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio do umarzania, odraczania lub rozkładania na raty spłaty odsetek od należności cywilnoprawnych oraz do umarzania, odraczania lub rozkładania na raty spłaty innych należności ubocznych.

8.

Przepisów ust. 1–7 nie stosuje się do należności cywilnoprawnych, w przypadku których odrębne przepisy regulują umarzanie, odraczanie terminów spłaty lub rozkładanie na raty spłaty tych należności.

9.

Zakład może wyrazić zgodę na niedochodzenie należności cywilnoprawnych, których kwota wraz z odsetkami nie przekracza 100 zł.

Art. 78. Badanie sprawozdania zgodnie z przepisami o rachunkowości

Sprawozdanie finansowe Zakładu podlega badaniu i ogłoszeniu na zasadach określonych w przepisach o rachunkowości.

Orzeczenia: 8 Porównania: 1

Art. 79. Tajemnica służbowa Zakładu

1.

Indywidualne dane zawarte na kontach ubezpieczonych i kontach płatników składek, a także w rejestrach prowadzonych przez Zakład oraz dane źródłowe będące podstawą zapisów na tych kontach i w rejestrach stanowią tajemnicę prawnie chronioną Zakładu. Do przestrzegania tej tajemnicy obowiązani są:

1)

pracownicy Zakładu;

2)

członkowie Rady Nadzorczej Zakładu.

2.

Przepis ust. 1 stosuje się również do indywidualnych danych osób, przetwarzanych w Zakładzie w zakresie przyznawania, ustalania i wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a także świadczeń finansowanych z budżetu państwa oraz o dokonanych wypłatach, w związku z realizacją zadań zleconych Zakładowi na podstawie odrębnych przepisów.

Orzeczenia: 8 Porównania: 1 Przypisy: 1

Art. 79a. Ochrona pracowników Zakładu

Pracownicy Zakładu korzystają z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych, chyba że pełnią wyłącznie czynności usługowe.

Porównania: 1

Art. 79b. Nakładanie na Zakład grzywny w związku z realizacją obowiązków pracowniczych

1.

Ilekroć odrębne przepisy przewidują nałożenie przez komornika sądowego lub organ egzekucyjny w rozumieniu ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji na pracownika Zakładu grzywny lub kary pieniężnej, która pozostaje w związku z realizacją obowiązków pracowniczych, taka grzywna lub taka kara pieniężna jest nakładana na Zakład.

2.

W przypadku uprawomocnienia się postanowienia komornika sądowego albo organu egzekucyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji o nałożeniu na Zakład grzywny lub kary pieniężnej, Prezes Zakładu w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia przeprowadza postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia podstaw odpowiedzialności pracownika lub kierownika jednostki, z którego działaniem lub zaniechaniem związane było wymierzenie grzywny lub kary pieniężnej.

Dz.U.2024.0.497 t.j. - Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych