• Ustawa o systemie ubezpie...
  23.04.2024

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych

Stan prawny aktualny na dzień: 23.04.2024

Dz.U.2024.0.497 t.j. - Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

Rozdział 10. Kontrola wykonywania zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych

1.
Kontrolę wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek przeprowadzają inspektorzy kontroli Zakładu.
2.
Kontrola może obejmować w szczególności:
1)
zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych;
2)
prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład;
3)
ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu;
4)
prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe;
5)
wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie danych dla celów ubezpieczeń społecznych;
6)
dokonywanie oględzin składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1
1.
W trakcie przeprowadzania kontroli inspektor kontroli Zakładu ma prawo:
1)
badać wszelkie księgi, dokumenty finansowo-księgowe i osobowe oraz inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli;
1a)
dokonywać oględzin i spisu składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek;
2)
zabezpieczać zebrane dowody;
3)
żądać udzielania informacji przez płatnika składek i ubezpieczonego;
4)
legitymować osoby w celu ustalenia ich tożsamości, jeśli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli;
5)
wzywać i przesłuchiwać świadków;
6)
wzywać i przesłuchiwać płatnika składek i ubezpieczonego, jeżeli z powodu braku lub po wyczerpaniu innych środków dowodowych pozostały niewyjaśnione okoliczności mające znaczenie dla postępowania kontrolnego.
2.
Inspektor kontroli Zakładu wykorzystuje dla celów kontroli informacje zawarte na kontach ubezpieczonych i na kontach płatników składek.
Orzeczenia: 7 Porównania: 1
1.
Płatnicy składek są zobowiązani:
1)
udostępnić wszelkie księgi, dokumenty i inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli, które są przechowywane u płatnika oraz u osób trzecich w związku z powierzeniem tym osobom niektórych czynności na podstawie odrębnych umów;
1a)
udostępniać do oględzin składniki majątku, których badanie wchodzi w zakres kontroli, jeżeli zalegają z opłatą należności z tytułu składek;
2)
sporządzić i wydać kopie dokumentów związanych z zakresem kontroli i określonych przez inspektora kontroli Zakładu;
3)
zapewnić niezbędne warunki do przeprowadzenia czynności kontrolnych, w tym udostępnić środki łączności, z wyjątkiem środków transportowych, oraz
inne niezbędne środki techniczne do wykonania czynności kontrolnych, którymi dysponuje płatnik;
4)
udzielać wyjaśnień kontrolującemu;
5)
przedstawić tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji finansowo-księgowej i osobowej przedłożonej przez płatnika składek.
2.
Czynności określonych w ust. 1 płatnik składek jest obowiązany dokonać nieodpłatnie.
3.
W sprawach objętych zakresem kontroli płatnik składek ma obowiązek, w wyznaczonym terminie, dostarczyć inspektorowi kontroli Zakładu żądane dokumenty.
Orzeczenia: 4 Porównania: 1
1.
Inspektor kontroli Zakładu wszczyna kontrolę u płatnika składek po okazaniu legitymacji służbowej i po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
1a.
Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać co najmniej:
1)
wskazanie podstawy prawnej;
2)
oznaczenie jednostki organizacyjnej Zakładu;
3)
datę i miejsce wystawienia;
4)
imię i nazwisko inspektora kontroli Zakładu oraz numer jego legitymacji służbowej;
5)
oznaczenie kontrolowanego płatnika składek;
6)
wskazanie daty rozpoczęcia kontroli i przewidywanego terminu zakończenia kontroli;
7)
zakres przedmiotowy kontroli;
8)
podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji;
9)
pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego płatnika składek.
2.
Datą wszczęcia kontroli jest dzień doręczenia kontrolowanemu płatnikowi składek upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
3.
W przypadku nieobecności płatnika składek kontrola może być wszczęta po okazaniu dokumentów, o których mowa w ust. 1, osobie upoważnionej do reprezentowania lub prowadzenia spraw płatnika składek. Z czynności tych sporządza się protokół i doręcza niezwłocznie płatnikowi składek.
4.
Obecny w czasie kontroli płatnik składek, a także osoba przez niego wskazana, mają prawo uczestniczyć w czynnościach kontrolnych.
5.
Płatnik składek powinien być zawiadomiony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków lub oględzin, w sposób umożliwiający mu udział w przeprowadzaniu tego dowodu, nie później niż bezpośrednio przed podjęciem tych czynności.
6.
Przepisu ust. 5 nie stosuje się, jeżeli okoliczności faktyczne uzasadniają natychmiastowe podjęcie czynności, a płatnik jest nieobecny. Fakt nieobecności płatnika odnotowuje się w protokole przeprowadzonej kontroli.
Porównania: 1
1.
Czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie płatnika składek oraz w miejscach prowadzenia przez niego działalności, a także w miejscu prowadzenia działalności przez osoby trzecie w związku z powierzeniem tym osobom niektórych czynności na podstawie odrębnych umów.
2.
Inspektor kontroli Zakładu jest uprawniony do wstępu i poruszania się po terenie siedziby płatnika oraz miejsc prowadzenia przez niego działalności, na podstawie dokumentów, o których mowa w art. 89 rozpoczęcie kontroli - tryb ust. 1, bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlega rewizji osobistej przewidzianej w wewnętrznym regulaminie określonym przez płatnika składek.
3.
Inspektor kontroli Zakładu podlega przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązującym na terenie, gdzie wykonuje czynności kontrolne.
4.
Czynności kontrolne mogą być wykonywane poza miejscami określonymi w ust. 1 w razie niezapewnienia przez płatnika składek warunków, o których mowa w art. 88 obowiązki płatników podczas kontroli ust. 1 pkt 3, a także w przypadkach, gdy charakter czynności tego wymaga.
5.
W przypadkach określonych w ust. 4 płatnik składek jest obowiązany, na żądanie inspektora kontroli Zakładu, wydać określone przez niego dokumenty wymienione w art. 88 obowiązki płatników podczas kontroli ust. 1 pkt 1 na czas niezbędny do przeprowadzenia czynności kontrolnych, nie dłuższy jednak niż 3 tygodnie. Czynności w tym zakresie są prowadzone w terenowej jednostce organizacyjnej Zakładu. Z wydania dokumentów sporządza się protokół, który podpisuje również płatnik składek.
6.
Zakład zapewnia płatnikowi składek, na jego żądanie, dostęp do wydanych dokumentów.
Porównania: 1
1.
Ustalenia kontroli opisuje się w protokole kontroli, który powinien zawierać:
1)
oznaczenie terytorialnej jednostki organizacyjnej Zakładu;
2)
oznaczenie kontrolowanego płatnika składek;
3)
oznaczenie inspektorów kontroli Zakładu wykonujących kontrolę;
4)
określenie zakresu kontroli;
5)
czas trwania kontroli z określeniem daty wszczęcia i zakończenia kontroli oraz z wymienieniem dni przerwy w kontroli;
6)
opis dokonanych ustaleń z podaniem podstaw prawnych;
7)
przedstawienie dowodów;
8)
pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń;
9)
podpis inspektora kontroli Zakładu z podaniem imienia i nazwiska;
10)
informacje o wpisie do książki kontroli.
2.
Protokół kontroli sporządza się w dwóch egzemplarzach, z których jeden doręcza się kontrolowanemu płatnikowi składek lub osobie upoważnionej do reprezentowania lub prowadzenia jego spraw.
2a.
Zmiany protokołu kontroli dokonuje się przez wydanie aneksu do protokołu kontroli.
3.
Płatnik składek ma prawo w terminie 14 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli lub aneksu do protokołu kontroli złożyć zastrzeżenia do ich ustaleń, wskazując równocześnie stosowne środki dowodowe.
4.
Inspektor kontroli Zakładu ma obowiązek rozpatrzyć zgłoszone zastrzeżenia i w razie potrzeby podjąć dodatkowe czynności kontrolne. O sposobie rozpatrzenia zastrzeżeń płatnika składek informuje się na piśmie.
4a.
Do aneksu do protokołu kontroli sporządzonego w wyniku rozpatrzenia zgłoszonych zastrzeżeń nie stosuje się przepisu ust. 3.
5.
Protokół kontroli stanowi podstawę do wydania decyzji w zakresie i trybie określonym w art. 83 decyzje Zakładu w sprawach indywidualnych.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1
Porównania: 1
Przepisy art. 87 uprawnienia inspektora kontroli ust. 1 pkt 1a, art. 88 obowiązki płatników podczas kontroli ust. 1 pkt 1a i art. 89 rozpoczęcie kontroli - tryb ust. 5 stosuje się odpowiednio do:
1)
następców prawnych i osób trzecich odpowiadających za zadłużenie płatnika składek;
2)
osób, które pobrały nienależne świadczenia, płatników składek lub innych podmiotów zobowiązanych do zwrotu nienależnych świadczeń, o których mowa w art. 84 zwrot nienależnie pobranych świadczeń, z wyjątkiem przypadku, gdy nienależne świadczenia podlegają potrąceniu z bieżąco wypłacanych świadczeń.
Porównania: 1
1.
Inspektor kontroli Zakładu podlega wyłączeniu z udziału w kontroli w razie stwierdzenia okoliczności, które mogą mieć wpływ na bezstronność w jego postępowaniu.
2.
Inspektor kontroli Zakładu jest obowiązany zachować w tajemnicy informacje, które uzyskał w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa również po ustaniu zatrudnienia na stanowisku inspektora kontroli Zakładu.
Orzeczenia: 3 Porównania: 1
Do kontroli płatnika składek będącego przedsiębiorcą stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.
Porównania: 1
1.
Inspektorem kontroli Zakładu może być pracownik Zakładu, który:
1)
posiada wyłącznie obywatelstwo polskie i korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich;
2)
ma nienaganną opinię i nie był karany za przestępstwo z winy umyślnej;
3)
posiada wyższe wykształcenie;
4)
jest zatrudniony w centrali lub w terenowej jednostce organizacyjnej Zakładu co najmniej dwa lata;
5)
złożył egzamin kwalifikacyjny na stanowisko inspektora kontroli Zakładu z wynikiem pozytywnym przed komisją powołaną przez głównego inspektora kontroli Zakładu.
2.
Inspektora kontroli Zakładu powołuje Prezes Zakładu na wniosek głównego inspektora kontroli Zakładu.
3.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Zakładu, na wniosek głównego inspektora kontroli Zakładu, może powołać na stanowisko inspektora kontroli Zakładu osobę niespełniającą warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4.
4.
Prezes Zakładu, na wniosek głównego inspektora kontroli Zakładu, odwołuje ze stanowiska inspektora kontroli Zakładu osobę, która:
1)
złożyła rezygnację ze stanowiska;
2)
nie spełnia warunków określonych w ust. 1 pkt 1 i 2;
3)
utraciła zdolność fizyczną lub psychiczną do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzoną orzeczeniem lekarskim;
4)
otrzymała ujemną ocenę kwalifikacyjną, potwierdzoną ponowną ujemną oceną dokonaną nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy i nie później niż w ciągu roku od poprzedniej oceny.
5)
(uchylony)
5.
Pracownicy Zakładu uprawnieni do wykonywania czynności kontrolnych przed wejściem w życie ustawy, którzy spełniają warunki określone w ust. 1 pkt 1, 2 i 4, zachowują uprawnienia do prowadzenia kontroli płatników składek, jeżeli w okresie 18 miesięcy złożą egzamin, o którym mowa w ust. 1 pkt 5.
Orzeczenia: 5 Porównania: 1 Przypisy: 1
1.
Prezes Zakładu powołuje i odwołuje głównego inspektora kontroli Zakładu po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej Zakładu.
2.
Główny inspektor kontroli Zakładu oraz upoważnieni przez niego inspektorzy kontroli Zakładu zarządzają kontrole płatników składek, a w imieniu Prezesa Zakładu nadzór nad ich przeprowadzeniem sprawuje główny inspektor kontroli Zakładu.
Porównania: 1
Orzeczenia: 1 Porównania: 1
1.
Izby administracji skarbowej, urzędy skarbowe i urzędy celno-skarbowe są obowiązane przekazywać Zakładowi informacje o stwierdzonych przypadkach naruszenia przepisów o ubezpieczeniach społecznych.
2.
Organy kontroli, rewizji i inspekcji działające w administracji rządowej i samorządzie terytorialnym są zobowiązane do udostępniania Zakładowi, na jego wniosek, wyników kontroli przeprowadzonych przez te organy.
Porównania: 1
Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania kontroli płatników składek.
Porównania: 1
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...