Rozdział 7. Zasady odpowiedzialności cywilnej i karnej - Ustawa o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych

Art. 57. Odpowiedzialność użytkownika GMO za szkodę na osobie, w mieniu lub środowisku

1.

Użytkownik ponosi przewidzianą prawem cywilnym odpowiedzialność za szkodę na osobie, w mieniu lub środowisku, wyrządzoną na skutek przeprowadzenia działania zamkniętego użycia GMO, działań polegających na zamierzonym uwolnieniu GMO do środowiska, w tym wprowadzeniu produktów GMO do obrotu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą użytkownik nie ponosi odpowiedzialności.

2.

Jeżeli szkoda dotyczy środowiska jako dobra wspólnego, z roszczeniem odszkodowawczym może wystąpić Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, a także organizacja ekologiczna.

3.

Odpowiedzialności za szkody, o których mowa w ust. 1, nie wyłącza okoliczność, że działalność będąca przyczyną powstania szkód jest prowadzona na podstawie decyzji administracyjnej i w jej granicach.

4.

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do przemieszczenia produktów GMO poddanych procedurze tranzytu stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1–3.

5.

Każdy, komu przysługuje roszczenie na podstawie niniejszego artykułu, wraz z wniesieniem powództwa może żądać, aby sąd zobowiązał podmiot, z którego działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, do udzielenia informacji potrzebnych do ustalenia zakresu jego odpowiedzialności.

6.

Koszty przygotowania informacji, o której mowa w ust. 5, ponosi pozwany, chyba że powództwo okazało się oczywiście bezzasadne.

Porównania: 1

Art. 58. Odpowiedzialność za użycie GMM lub uwolnienie GMO do środowiska

1.

Kto, bez wymaganego zezwolenia na prowadzenie zakładu inżynierii genetycznej, o którym mowa w art. 15a zakłady inżynierii genetycznej ust. 2, w którym jest prowadzone zamknięte użycie GMM zaliczonych do III lub IV kategorii, zgody na zamknięte użycie GMM, o której mowa w art. 15e wymóg zgłoszenia lub uzyskania zgody na prowadzenie zamkniętego użycia GMM pkt 2, zaliczonych do III lub IV kategorii, zgody na zamierzone uwolnienie GMO do środowiska, o której mowa w art. 36 wniosek o zgodę na zamierzone uwolnienie GMO do środowiska ust. 1, lub zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, o którym mowa w art. 41 zezwolenie na wprowadzenie do obrotu, z wyjątkiem wprowadzenia do obrotu, o którym mowa w art. 41a wyłączenie obowiązku uzyskania zezwolenia na wprowadzenie produktu GMO do obrotu, dokonuje zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii, zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska albo wprowadzenia do obrotu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

1a.

Tej samej karze podlega, kto, nie spełniając warunków określonych w zezwoleniach albo zgodach wymienionych w ust. 1 albo w decyzjach wydanych na podstawie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy, albo przez państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska zgodnie z przepisami wdrażającymi część C dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylającej dyrektywę Rady 90/220/EWG, dokonuje zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii, zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska albo wprowadzenia do obrotu.

2.

(uchylony)

3.

Jeżeli w wyniku czynów, o których mowa w ust. 1 i 1a, nastąpiło zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 5.

Porównania: 1

Art. 59. Odpowiedzialność za sprowadzanie niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób

1.

Kto, podczas zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii albo zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska albo nie stosując się do nakazu wycofania produktu GMO z obrotu, o którym mowa w art. 45 obowiązki wprowadzającego do obrotu produkty GMO ust. 4, sprowadza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób lub powoduje poważne zagrożenie dla mienia znacznej wartości lub dla środowiska,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

2.

Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

3.

Jeżeli następstwem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do lat 12.

4.

Jeżeli następstwem czynu określonego w ust. 2 jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

5.

Jeżeli następstwem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest zniszczenie środowiska w znacznych rozmiarach, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności do lat 5.

6.

Jeżeli następstwem czynu określonego w ust. 2 jest zniszczenie środowiska w znacznych rozmiarach, sprawca
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.

Porównania: 1

Art. 59a. Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków związanych z wpisem uprawy do Rejestru Upraw GMO

1.

Kto, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 49e wpis uprawy GMO do Rejestru Upraw GMO ust. 1, prowadzi uprawę GMO bez wpisu do Rejestru Upraw GMO lub prowadzi uprawę GMO niezgodnie z warunkami i sposobem, określonymi we wpisie do Rejestru Upraw GMO,
podlega grzywnie oraz karze pozbawienia wolności do lat 3.

2.

Jeżeli następstwem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest zniszczenie środowiska w znacznych rozmiarach, sprawca podlega grzywnie oraz karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

3.

Jeżeli następstwem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega grzywnie oraz karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Art. 60. Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków w przypadku awarii

Kto, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 15t obowiązki dokonującego zamkniętego użycia GMM w przypadku awarii ust. 1, w przypadku awarii, niezwłocznie nie podejmuje działań ratowniczych, nie przystępuje do usuwania jej skutków lub nie przekazuje zawiadomienia o awarii podmiotom, o których mowa w art. 15p projekt planu postępowania na wypadek awarii podczas zamkniętego użycia GMM ust. 1,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Porównania: 1

Art. 61. Odpowiedzialność użytkownika GMO za niedopełnienie obowiązków informacyjnych

Kto, wbrew obowiązkowi, w przypadku gdy po uzyskaniu zezwolenia na uwolnienie GMO do środowiska nastąpi jakakolwiek zmiana w przygotowaniu lub w procesie uwalniania GMO do środowiska, mogąca spowodować zagrożenia dla zdrowia ludzi lub dla środowiska albo w razie powzięcia nowych informacji o takich zagrożeniach, nie podejmuje działań, o których mowa w art. 32 obowiązki informacyjne dokonującego zamkniętego użycia GMO,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Porównania: 1

Art. 62. Uchylony

Porównania: 1

Art. 63. Uchylony

Porównania: 1

Art. 64. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy w zakresie bezpieczeństwa

Kto, wbrew obowiązkowi określonemu:

1)

w art. 6 ocena zagrożeń dla zdrowia ludzi i środowiska ust. 7 lub 8, nie dokonuje aktualizacji oceny zagrożenia lub zastosowanych środków bezpieczeństwa albo nie przekazuje tych aktualizacji ministrowi właściwemu do spraw środowiska,

2)

w art. 15q obowiązki dokonującego zamkniętego użycia GMM w zakresie planu postępowania na wypadek awarii ust. 3 pkt 2 lub 3, nie dokonuje aktualizacji planu postępowania na wypadek awarii lub nie przekazuje tej aktualizacji ministrowi właściwemu do spraw środowiska
– podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Porównania: 1

Art. 65. Odpowiedzialność osoby zobowiązanej lub uprawnionej

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew obowiązkowi określonemu:

1)

w art. 15s obowiązki dokonującego zamkniętego użycia GMM pkt 1 lub w art. 35 dokumentacja i ewidencja prowadzona przez dokonującego zamkniętego użycia GMO pkt 1, nie przechowuje i nie udostępnia oceny zagrożenia,

2)

w art. 15s obowiązki dokonującego zamkniętego użycia GMM pkt 3 lit. a lub w art. 32 obowiązki informacyjne dokonującego zamkniętego użycia GMO pkt 1, nie informuje zgodnie z tymi przepisami o każdej zmianie warunków zamkniętego użycia GMM lub zamkniętego użycia GMO, która może mieć wpływ na zwiększenie zagrożenia dla zdrowia ludzi lub dla środowiska,

3)

w art. 15s obowiązki dokonującego zamkniętego użycia GMM pkt 6 lub art. 35 dokumentacja i ewidencja prowadzona przez dokonującego zamkniętego użycia GMO pkt 2, nie prowadzi ewidencji i dokumentacji dokonywania zamkniętego użycia GMM lub zamkniętego użycia GMO lub nie przechowuje tej ewidencji lub dokumentacji przez czas wymagany w tych przepisach,

4)

w art. 47 obowiązek oznakowania produktów GMO ust. 1, nie oznakowuje produktów GMO w sposób określony w art. 47 obowiązek oznakowania produktów GMO ust. 2
– podlega karze grzywny.

Porównania: 1

Art. 65a. Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków dotyczących zgłoszenia

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 4 rozporządzenia nr 1946/2003, nie dokonuje zgłoszenia GMO przeznaczonego do zamierzonego uwolnienia do środowiska lub dokonuje tego zgłoszenia niezgodnie z tym przepisem,
podlega karze grzywny.

Art. 65b. Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków dotyczących przechowywania dokumentacji zgłoszenia

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 6 rozporządzenia nr 1946/2003, przez 5 lat nie przechowuje dokumentacji zgłoszenia GMO przeznaczonego do zamierzonego uwolnienia do środowiska, o którym mowa w art. 4 rozporządzenia nr 1946/2003, lub nie przechowuje potwierdzenia dokonania tego zgłoszenia lub decyzji, o której mowa w art. 6 rozporządzenia nr 1946/2003, albo nie przekazuje ich kopii ministrowi właściwemu do spraw środowiska i Komisji Europejskiej,
podlega karze grzywny.

Art. 65c. Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków dotyczących dokumentacji towarzyszącej GMO

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 1946/2003, nie podaje w dokumentacji towarzyszącej GMO informacji określonych w art. 12 ust. 1–4 rozporządzenia nr 1946/2003, nie przekazuje ich importerowi otrzymującemu GMO lub dokonuje tego z naruszeniem wymagań określonych w tych przepisach,
podlega karze grzywny.

Art. 65d. Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązku powiadomienia o tranzycie GMO

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 13 rozporządzenia nr 1946/2003, nie powiadamia o tranzycie GMO zgodnie z tym przepisem,
podlega karze grzywny.

Art. 65e. Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków informacyjnych o wprowadzonym do obrotu GMO

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew obowiązkowi określonemu w art. 4 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia (WE) nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. dotyczącego możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie i zmieniającego dyrektywę 2001/18/WE (Dz. Urz. UE L 268 z 18.10.2003, str. 24, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 32, str. 455), nie przekazuje informacji o wprowadzonym do obrotu GMO przeznaczonym do przetwarzania niebędącym żywnością lub paszą zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia lub nie przechowuje tych informacji zgodnie z art. 4 ust. 4 tego rozporządzenia,
podlega karze grzywny.

Art. 65f. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy dotyczących dokonania zamkniętego użycia GMM lub GMO

1.

Kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, bez wymaganego zezwolenia na prowadzenie zakładu inżynierii genetycznej, o którym mowa w art. 15a zakłady inżynierii genetycznej ust. 2, w którym jest prowadzone zamknięte użycie GMM zaliczonych do I lub II kategorii, lub zamknięte użycie GMO, zgłoszenia zamkniętego użycia GMM zaliczonych do I kategorii, o którym mowa w art. 15e wymóg zgłoszenia lub uzyskania zgody na prowadzenie zamkniętego użycia GMM pkt 1, zgłoszenia zamkniętego użycia GMM zaliczonych do II kategorii, o którym mowa w art. 15l ponowienie zamkniętego użycia GMM ust. 1, zgody na zamknięte użycie GMM, o której mowa w art. 15e wymóg zgłoszenia lub uzyskania zgody na prowadzenie zamkniętego użycia GMM pkt 2, zaliczonych do II kategorii, lub zgody na zamknięte użycie GMO, o której mowa w art. 21 wniosek zgode na zamknięte użycie GMO ust. 1, albo nie spełniając warunków określonych w tych zezwoleniach, zgłoszeniach albo zgodach, dokonuje zamkniętego użycia GMM zaliczonych do I lub II kategorii albo zamkniętego użycia GMO,
podlega karze grzywny.

2.

Tej samej karze podlega, kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew sprzeciwowi, o którym mowa w art. 15f zgłoszenie zamkniętego użycia GMM ust. 5, dokonuje zamkniętego użycia GMM zaliczonych do I kategorii.

3.

Tej samej karze podlega, kto, będąc obowiązanym w imieniu własnym albo jako osoba uprawniona z mocy ustawy lub upoważniona do działania w imieniu innego podmiotu, wbrew decyzji nakazującej zaprzestanie prowadzenia działań zamkniętego użycia GMM albo zawieszenie prowadzenia tych działań, o której mowa w art. 15m cofnięcie zezwolenia na prowadzenie zakładu inżynierii genetycznej lub zgody na zamknięte użycie GMM ust. 1 pkt 3, dokonuje zamkniętego użycia GMM.

Art. 65g. Tryb orzekania w niektórych sprawach o naruszenie przepisów ustawy

W sprawach o czyny, o których mowa w art 65–65f, orzekanie następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2021 r. poz. 457, 1005, 1595 i 2328).

Dz.U.2022.0.546 t.j. - Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych