• Ustawa o ujawnianiu infor...
  29.03.2024

Ustawa o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów

Stan prawny aktualny na dzień: 29.03.2024

Dz.U.2024.0.273 t.j. - Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów

Obserwuj akt

Rozdział 1. Przepisy ogólne

Ustawa określa zasady i tryb ujawniania informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa oraz treści tych dokumentów, znajdujących się w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanego dalej "Instytutem Pamięci Narodowej", tryb składania oraz oceny zgodności z prawdą oświadczeń dotyczących pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r.
1.
Organami bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu ustawy, są:
1)
Resort Bezpieczeństwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego;
2)
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego;
3)
Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego;
4)
jednostki organizacyjne podległe organom, o których mowa w pkt 1-3, a w szczególności jednostki Milicji Obywatelskiej w okresie do dnia 14 grudnia 1954 r.;
5)
instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych;
6)
Akademia Spraw Wewnętrznych;
7)
Zwiad Wojsk Ochrony Pogranicza;
8)
Zarząd Główny Służby Wewnętrznej jednostek wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe mu komórki;
9)
Informacja Wojskowa;
10)
Wojskowa Służba Wewnętrzna;
11)
Zarząd II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego;
12)
inne służby Sił Zbrojnych prowadzące działania operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze, w tym w rodzajach broni oraz w okręgach wojskowych.
13)
(utracił moc)
14)
(utracił moc)
2.
(utracił moc)
3.
Jednostkami Służby Bezpieczeństwa, w rozumieniu ustawy, są te jednostki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które z mocy prawa podlegały rozwiązaniu w chwili zorganizowania Urzędu Ochrony Państwa, oraz te jednostki, które były ich poprzedniczkami.
1.
Dokumentami organów bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu ustawy, są:
1)
wszelkie nośniki informacji, niezależnie od formy przechowywania informacji, w tym w szczególności: akta, kartoteki, rejestry, pliki komputerowe, pisma, mapy, plany, filmy i inne nośniki obrazu, nośniki dźwięku i wszelkich innych form zapisu, a także kopie, odpisy i inne duplikaty tych nośników informacji;
2)
niezbędne do analizy informacji środki pomocnicze, a w szczególności programy na użytek zautomatyzowanego przetwarzania danych
- podlegające przekazaniu do archiwum Instytutu Pamięci Narodowej na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2023 r. poz. 102).
2.
Dokumentami organów bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu niniejszej ustawy, są również podlegające przekazaniu do archiwum Instytutu Pamięci Narodowej akta sądowe oraz orzeczenia wydane przez sądy w każdej sprawie, która toczyła się w związku z dokumentami, o których mowa w ust. 1.
3.
Dokument dotyczy danej osoby, w rozumieniu niniejszej ustawy, jeżeli zawiera informacje, w szczególności dane osobowe, które pozwalają na identyfikację tej osoby na podstawie tego lub innych dokumentów.
1.
Współpracą w rozumieniu ustawy jest świadoma i tajna współpraca z ogniwami operacyjnymi lub śledczymi organów bezpieczeństwa państwa w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji.
2.
Współpracą w rozumieniu ustawy jest również świadome działanie, którego obowiązek wynikał z ustawy obowiązującej w czasie tego działania w związku z pełnioną funkcją, zajmowanym stanowiskiem, wykonywaną pracą lub pełnioną służbą, jeżeli informacje przekazywane były organom bezpieczeństwa państwa w zamiarze naruszenia wolności i praw człowieka i obywatela.
3.
Służbą w rozumieniu ustawy nie jest pełnienie jej w organach, o których mowa w art. 2 pojęcie organów bezpieczeństwa państwa, której obowiązek wynikał z ustawy obowiązującej w tym czasie.
Osobami pełniącymi funkcje publiczne w rozumieniu ustawy są:
1)
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;
2)
poseł, senator, poseł do Parlamentu Europejskiego;
3)
osoba zajmująca kierownicze stanowisko państwowe w rozumieniu ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 624);
4)
członek Rady Polityki Pieniężnej;
5)
członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego;
5a)
członek Państwowej Komisji Wyborczej, o którym mowa w art. 157 Państwowa Komisja Wyborcza § 2 pkt 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2408);
6)
członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej;
6a)
komisarz wyborczy;
7)
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia i jego zastępcy;
8)
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i jego zastępcy;
9)
Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i jego zastępcy;
10)
Przewodniczący, Zastępcy Przewodniczącego oraz członkowie Komisji Nadzoru Finansowego;
10a)
członkowie korpusu służby cywilnej;
10b)
urzędnicy państwowi oraz inni pracownicy, o których mowa w art. 1 zakres regulacji ustawy ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1917);
11)
osoby wchodzące w skład służby zagranicznej w rozumieniu ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 85);
11a)
niebędące członkami służby zagranicznej w rozumieniu ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej osoby:
a) o których mowa w art. 3 pojęcie dokumentów organów bezpieczeństwa państwa ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej,
b) zatrudnione w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy o pracę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465),
c) zatrudnione w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych,
d) zatrudnione w jednostkach organizacyjnych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych
– o ile osoby te są obywatelami polskimi;
11b)
(uchylony)
12)
osoby powołane lub mianowane na podstawie przepisów innych ustaw na inne, niż wymienione w pkt 3-11 i 14, stanowiska przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm, Prezydium Sejmu, Senat, Prezydium Senatu, Sejm i Senat, Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu lub Prezesa Rady Ministrów;
13)
prezes sądu;
14)
sędzia i prokurator;
15)
kierownik powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury;
16)
radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej;
17)
organ i członek organu jednostki samorządu terytorialnego, organu związku jednostek samorządu terytorialnego oraz organu jednostki pomocniczej jednostki samorządu terytorialnego, której obowiązek utworzenia wynika z ustawy;
17a)
członek zarządu związku metropolitalnego;
18)
członek rady uczelni, rektor, członek kolegium elektorów, członek senatu, osoba będąca członkiem organu w rozumieniu art. 17 organy uczelni ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.), osoba pełniąca funkcję organu w rozumieniu tego przepisu, prezydent federacji podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, członek zgromadzenia federacji podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, osoba ubiegająca się o tytuł profesora, członek Rady Doskonałości Naukowej, członek Polskiej Komisji Akredytacyjnej, członek Komisji Ewaluacji Nauki oraz członek Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego;
18a)
Dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej i jego zastępcy;
18b)
członkowie Rady Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej;
18c)
Prezes i Wiceprezesi Centrum Łukasiewicz;
19)
członek rady nadzorczej, członek zarządu, dyrektor programu i jego zastępcy, wydawca lub autor audycji publicystycznej lub informacyjnej oraz dyrektor terenowego oddziału i agencji "Telewizji Polskiej - Spółka Akcyjna", "Polskiego Radia - Spółka Akcyjna", a także członek Zarządu, członek Rady Nadzorczej oraz członek Rady Programowej "Polskiej Agencji Prasowej - Spółka Akcyjna", dyrektor oddziału, dyrektor biura, redaktor naczelny "Polskiej Agencji Prasowej - Spółka Akcyjna" oraz członek rady nadzorczej, członek zarządu, dyrektor i jego zastępcy w spółce radiofonii regionalnej;
20)
(utracił moc)
21)
(utracił moc)
22)
dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli oraz pracownicy Najwyższej Izby Kontroli nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne;
23)
(utracił moc)
24)
osoby zajmujące kierownicze stanowiska:
a) w urzędach organów władzy publicznej, w tym naczelnych i centralnych organach administracji państwowej: dyrektora generalnego, dyrektora departamentu lub jednostki równorzędnej, jego zastępcy oraz naczelnika wydziału lub jednostki równorzędnej,
b) w administracji rządowej w województwie: dyrektora generalnego, dyrektora i jego zastępcy, kierownika zespolonej służby, inspekcji lub straży i jego zastępcy, kierownika w organie administracji niezespolonej i jego zastępcy;
25)
osoba zajmująca wysokie stanowisko państwowe w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz. U. poz. 1217, z późn. zm.), inne niż wymienione w pkt 3, 7, 11 i 24;
26)
pracownicy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego zajmujący stanowiska dyrektora pionu i jego zastępcy, dyrektora departamentu lub jednostki równorzędnej i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału lub jednostki równorzędnej;
27)
pracownicy Narodowego Banku Polskiego zajmujący stanowiska dyrektora departamentu lub jednostki równorzędnej, jego zastępcy oraz naczelnika wydziału lub jednostki równorzędnej, jego zastępcy oraz doradcy prezesa, terenowego koordynatora inspekcji, głównego specjalisty kierującego zespołem, kierownika zespołu, kierownika sekcji i głównego specjalisty;
28)
pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej;
29)
członek Rady Narodowego Funduszu Zdrowia, dyrektor i zastępcy dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, dyrektor i zastępcy dyrektora departamentów (komórek równorzędnych) w centrali Narodowego Funduszu Zdrowia oraz główny księgowy Narodowego Funduszu Zdrowia;
29a)
kontrolerzy w rozumieniu art. 61e sposób i zasady przeprowadzania kontroli ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146);
30)
dyrektor (kierownik) komórki organizacyjnej w centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dyrektor oddziału w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i ich zastępcy;
31)
dyrektor biura centrali Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, dyrektor oddziału regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i ich zastępcy;
32)
skarbnik województwa, powiatu lub gminy oraz sekretarz powiatu lub gminy;
32a)
skarbnik związku metropolitalnego oraz sekretarz związku metropolitalnego;
33)
prezes, wiceprezes i członkowie samorządowych kolegiów odwoławczych;
34)
pracownicy regionalnych izb obrachunkowych zajmujący stanowiska: prezesa, członka kolegium, naczelnika wydziału oraz inspektora do spraw kontroli;
35)
(uchylony)
36)
członek zarządu, członek rady nadzorczej banku państwowego;
37)
dyrektor przedsiębiorstwa państwowego, jego zastępca oraz osoba zarządzająca przedsiębiorstwem na podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym;
38)
(uchylony)
39)
członek zarządu, członek rady nadzorczej spółki handlowej z udziałem Skarbu Państwa, w której udział Skarbu Państwa przekracza 50 % kapitału zakładowego lub 50 % liczby akcji;
40)
członek zarządu, członek rady nadzorczej w spółce handlowej z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, w której udział jednostki samorządu terytorialnego przekracza 50 % kapitału zakładowego lub 50 % liczby akcji;
41)
(uchylony)
42)
osoba będąca przedstawicielem Skarbu Państwa w radzie nadzorczej spółki handlowej innej niż wymieniona w pkt 39;
43)
osoba będąca przedstawicielem jednostki samorządu terytorialnego w radzie nadzorczej spółki handlowej, innej niż wymieniona w pkt 40;
44)
pracownicy nauki i szkolnictwa wyższego:
a) (utraciła moc)
b) osoba pełniąca funkcję kierowniczą albo głównego księgowego w uczelni publicznej,
c) osoba zajmująca stanowisko dyrektora instytutu, wicedyrektora instytutu, kanclerza, głównego księgowego, prezesa, wiceprezesa, sekretarza naukowego w Polskiej Akademii Nauk lub w instytucie badawczym,
d) osoba zajmująca w instytucie działającym w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz stanowisko dyrektora lub zastępcy dyrektora,
e) członek Akademii Kopernikańskiej posiadający obywatelstwo polskie oraz dyrektor Centrum Badawczego Mikołaja Kopernika i dyrektor Biura Akademii Kopernikańskiej;
45)
dyrektor szkoły publicznej lub niepublicznej;
46)
dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej;
47)
adwokat, radca prawny, notariusz;
48)
komornik;
49)
(utracił moc)
50)
(utracił moc)
51)
audytor wewnętrzny w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. poz. 2104, z późn. zm.);
52)
(utracił moc)
53)
(utracił moc)
54)
dyrektor i zastępcy dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju;
55)
żołnierze zawodowi zajmujący stanowiska służbowe o stopniach etatowych pułkowników (komandorów) i generałów (admirałów) oraz zajmujący stanowiska służbowe Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji oraz szefów wojskowych centrów rekrutacji;
56)
dyrektor i zastępcy dyrektora Narodowego Centrum Nauki;
57)
dyrektor Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego;
58)
osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej w rozumieniu art. 1 zakres regulacji ustawy ust. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.) albo funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej;
59)
Szef Krajowej Administracji Skarbowej i jego zastępcy;
60)
członek zarządu polskiego związku sportowego;
61)
Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego i jego zastępcy, członkowie Rady Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego;
61a)
Dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka i jego zastępcy;
61b)
Dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego i jego zastępcy;
61c)
Dyrektor Instytutu Europy Środkowej i jego zastępcy;
61d)
Dyrektor Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego i jego zastępca;
62)
osoba zatrudniona w Straży Marszałkowskiej i funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej;
63)
Komendant Straży Marszałkowskiej i jego zastępcy;
64)
osoby pełniące funkcje organów albo wchodzące w skład organów Polskiego Związku Łowieckiego;
65)
członkowie zarządu koła łowieckiego lub komisji rewizyjnej koła łowieckiego;
66)
Prezes i zastępcy Prezesa Agencji Badań Medycznych oraz osoba pełniąca obowiązki Prezesa Agencji Badań Medycznych;
67)
członkowie Rady Agencji Badań Medycznych;
68)
Prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, Zastępca Prezesa Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego oraz członkowie Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego;
68a)
Prezes Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz jego zastępcy;
69)
państwowi inspektorzy sanitarni;
70)
Dyrektor Państwowego Instytutu Medycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i jego zastępcy.
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...