Ustawa o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli
Stan prawny aktualny na dzień: 29.03.2024
Dz.U.2018.0.2120 t.j. - Ustawa z dnia 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli
Ucz się efektywniej
rozwiązując test
rozwiązując test
Obserwuj akt
1.
Projekt ustawy wniesiony do Marszałka Sejmu powinien odpowiadać wymogom zawartym w Konstytucji i Regulaminie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz w niniejszej ustawie.
2.
Wniesienie projektu ustawy nie stanowi przeszkody do wniesienia innego projektu, w tym także przez grupę obywateli, w tej samej sprawie.
3.
Projekt ustawy, w stosunku do którego postępowanie ustawodawcze nie zostało zakończone w trakcie kadencji Sejmu, w której został wniesiony, jest rozpatrywany przez Sejm następnej kadencji bez potrzeby ponownego wniesienia projektu ustawy. W takim wypadku Marszałek Sejmu zarządza ponowne drukowanie projektu ustawy oraz jego doręczenie posłom.
1.
Czynności związane z przygotowaniem projektu ustawy, jego rozpowszechnianiem, kampanią promocyjną, a także organizacją zbierania podpisów obywateli popierających projekt, wykonuje komitet inicjatywy ustawodawczej, zwany dalej "komitetem". Komitet występuje pod nazwą uzupełnioną o tytuł projektu ustawy.
2.
Komitet może utworzyć grupa co najmniej 15 obywateli polskich, którzy mają prawo wybierania do Sejmu i złożyli pisemne oświadczenie o przystąpieniu do komitetu, ze wskazaniem imienia (imion) i nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL.
3.
W imieniu i na rzecz komitetu występuje pełnomocnik komitetu lub jego zastępca, wskazani w pisemnym oświadczeniu pierwszych 15 osób tworzących komitet.
4.
Komitet posiada osobowość prawną, którą nabywa z chwilą przyjęcia przez Marszałka Sejmu zawiadomienia, o którym mowa w art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu ust. 2.
1.
Po zebraniu, zgodnie z wymogami zawartymi w art. 9 udzielanie poparcia dla projektu ustawy, ust. 2, 1000 podpisów obywateli popierających projekt, pełnomocnik komitetu zawiadamia Marszałka Sejmu o utworzeniu komitetu. Podpisy, o których mowa w zdaniu pierwszym, stanowią część wymaganej liczby 100.000 podpisów osób popierających projekt.
2.
W zawiadomieniu podaje się:
1)
pełną nazwę komitetu oraz dokładny adres jego siedziby;
2)
dane, o których mowa w art. 5 komitet inicjatywy ustawodawczej ust. 2;
3)
dane: imię (imiona), nazwisko, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL pełnomocnika komitetu oraz jego zastępcy.
3.
Do zawiadomienia załącza się projekt ustawy, spełniający warunki, o których mowa w art. 4 wymogi projektu ust. 1, wraz z załączonym wykazem 1000 podpisów obywateli popierających projekt.
4.
Jeżeli zawiadomienie odpowiada warunkom określonym w ust. 2 i 3, Marszałek Sejmu, w terminie 14 dni od jego doręczenia, postanawia o przyjęciu zawiadomienia. Postanowienie o przyjęciu zawiadomienia doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi komitetu.
5.
W wypadku stwierdzenia braków formalnych zawiadomienia, Marszałek Sejmu, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, wzywa pełnomocnika komitetu do ich usunięcia w terminie 14 dni. Nieusunięcie braków powoduje odmowę przyjęcia zawiadomienia. Umotywowane postanowienie Marszałka Sejmu o odmowie przyjęcia zawiadomienia może być przez pełnomocnika komitetu zaskarżone do Sądu Najwyższego w terminie 14 dni od daty doręczenia. Sąd Najwyższy rozpatruje skargę w terminie 30 dni, w składzie 7 sędziów, w postępowaniu nieprocesowym. Od postanowienia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny.
1.
Po otrzymaniu postanowienia, o którym mowa w art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu, ust. 4, lub postanowienia Sądu Najwyższego uwzględniającego skargę, komitet ogłasza, w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, fakt nabycia osobowości prawnej, adres komitetu oraz miejsca udostępnienia projektu ustawy do publicznego wglądu.
2.
Od dnia przyjęcia przez Marszałka Sejmu zawiadomienia, o którym mowa w art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu, ust. 4, lub otrzymania przez komitet postanowienia Sądu Najwyższego uwzględniającego skargę, o której mowa w art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu, ust. 5, do dnia wniesienia projektu ustawy, o którym mowa w art. 10 wniesienie projektu ustawy, ust. 1, treść projektu nie może być zmieniona.
1.
Kampania promocyjna służy przedstawianiu i wyjaśnianiu przez komitet treści projektu ustawy, stanowiącego przedmiot inicjatywy ustawodawczej.
2.
Kampania promocyjna na rzecz projektu ustawy oraz zbieranie podpisów obywateli popierających projekt ustawy może rozpocząć się po ogłoszeniu, o którym mowa w art. 7 ogłoszenie nabycia przez komitet osobowości prawnej ust. 1.
3.
Do prowadzenia kampanii promocyjnej oraz do zbierania podpisów stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 12 działu I ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 754, 1000 i 1349).
1.
W miejscu zbierania podpisów obywateli musi być wyłożony do wglądu projekt ustawy.
2.
Obywatel udziela poparcia projektowi ustawy, składając na wykazie, obok swojego imienia (imion) i nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL, własnoręczny podpis. Na każdej stronie wykazu musi znajdować się nazwa komitetu i tytuł projektu ustawy, której obywatel udziela poparcia.
3.
Wycofanie poparcia udzielonego projektowi ustawy jest nieskuteczne.
4.
Wzór wykazu, o którym mowa w ust. 2, ustala, w drodze rozporządzenia, Prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej.
1.
Pełnomocnik komitetu wnosi do Marszałka Sejmu projekt ustawy z załączonym wykazem podpisów obywateli popierających projekt.
2.
Projekt ustawy wraz z załączonym wykazem podpisów obywateli popierających projekt nie może zostać wniesiony później niż 3 miesiące od daty postanowienia Marszałka Sejmu o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu lub postanowienia Sądu Najwyższego, o którym mowa w art. 7 ogłoszenie nabycia przez komitet osobowości prawnej ust. 1.
3.
Jeżeli projekt ustawy został wniesiony zgodnie z postanowieniami art. 7 ogłoszenie nabycia przez komitet osobowości prawnej ust. 2, art. 9 udzielanie poparcia dla projektu ustawy ust. 2 oraz art. 10 wniesienie projektu ustawy ust. 2, Marszałek Sejmu kieruje projekt ustawy do pierwszego czytania w Sejmie i zawiadamia o tym pełnomocnika komitetu.
1.
W wypadku stwierdzenia, że treść projektu ustawy lub uzasadnienia jest zmieniona, Marszałek Sejmu, w drodze postanowienia, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wniesienia projektu, odmawia jego przyjęcia.
2.
Na umotywowane postanowienie Marszałka Sejmu pełnomocnikowi komitetu przysługuje skarga do Sądu Najwyższego. Przepis art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu ust. 5 stosuje się odpowiednio.
1.
W wypadku uzasadnionych wątpliwości co do prawidłowości złożenia wymaganej liczby podpisów obywateli w sposób, o którym mowa w art. 9 udzielanie poparcia dla projektu ustawy ust. 2, Marszałek Sejmu, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wniesienia projektu, zwraca się do Państwowej Komisji Wyborczej o stwierdzenie, czy jest złożona wymagana liczba podpisów. Państwowa Komisja Wyborcza dokonuje czynności sprawdzających w terminie 21 dni. W postępowaniu przed Państwową Komisją Wyborczą jako obserwator może uczestniczyć pełnomocnik komitetu.
2.
Jeżeli po przeprowadzeniu postępowania, o którym mowa w ust. 1, prawidłowo złożona liczba podpisów popierających projekt okaże się mniejsza niż ustawowo wymagana, Marszałek Sejmu odmawia nadania biegu projektowi ustawy. Postanowienie Marszałka Sejmu w tej sprawie wraz z uzasadnieniem doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi komitetu.
3.
Postanowienie, o którym mowa w ust. 2, może być przez pełnomocnika komitetu zaskarżone do Sądu Najwyższego. Przepis art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu ust. 5 stosuje się odpowiednio.
1.
W pracach nad projektem ustawy komitet reprezentuje przedstawiciel lub osoba uprawniona do jego zastępstwa, powołana w trybie określonym w art. 5 komitet inicjatywy ustawodawczej, ust. 3 i art. 6 zawiadomienie o utworzeniu komitetu, ust. 2 pkt 3.
2.
Przedstawiciel jest uprawniony do udziału w pracach Sejmu i Senatu w trybie i na zasadach określonych odpowiednio w regulaminach Sejmu i Senatu.
1.
Wydatki związane z wykonywaniem inicjatywy ustawodawczej przez obywateli pokrywa komitet.
2.
Komitet może organizować zbiórki publiczne środków finansowych na cele związane z wykonywaniem inicjatywy ustawodawczej, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1223 oraz z 2018 r. poz. 1544).
1.
Komitetowi nie mogą być przekazywane na cele, o których mowa w art. 15 źródła finansowania komitetu ust. 1, środki finansowe pochodzące:
1)
z budżetu państwa;
2)
od państwowych jednostek organizacyjnych;
3)
z budżetu jednostek samorządu terytorialnego, związków komunalnych i innych komunalnych osób prawnych;
4)
od przedsiębiorców państwowych, a także przedsiębiorców z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, związków komunalnych oraz innych komunalnych osób prawnych.
2.
Zakaz, o którym mowa w ust. 1, dotyczy również środków finansowych pochodzących od:
1)
osób fizycznych nie mających miejsca zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem obywateli polskich zamieszkałych za granicą;
2)
cudzoziemców mających miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej;
3)
osób prawnych nie mających siedziby na terenie Rzeczypospolitej Polskiej;
4)
innych podmiotów nie mających siedziby na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, posiadających zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu;
5)
osób prawnych z udziałem podmiotów zagranicznych;
6)
obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, misji specjalnych i organizacji międzynarodowych oraz innych obcych przedstawicielstw korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych i konsularnych na mocy umów, ustaw lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wartości niepieniężnych.
1.
Finansowanie wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez obywateli jest jawne.
2.
Pełnomocnik komitetu jest obowiązany do złożenia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych sprawozdania finansowego o źródłach pozyskanych funduszy na cele inicjatywy ustawodawczej w terminie 3 miesięcy od dnia wniesienia do Marszałka Sejmu projektu ustawy, o którym mowa w art. 10 wniesienie projektu ustawy, ust. 1, lub postanowienia Sądu Najwyższego, o którym mowa w art. 12 czynności sprawdzające, ust. 3, a w wypadku wcześniejszego rozwiązania komitetu - w terminie 3 miesięcy od dnia jego rozwiązania.
3.
Wzór sprawozdania finansowego i szczegółowy zakres zawartych w nim informacji określa, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw finansów publicznych.
4.
Sprawozdanie finansowe pełnomocnik komitetu podaje do publicznej wiadomości w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym w terminie, o którym mowa w ust. 2.
5.
Pełnomocnik komitetu jest obowiązany do przechowywania dokumentów związanych z finansowaniem wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez okres 12 miesięcy od dnia publikacji sprawozdania finansowego.
6.
Pełnomocnik komitetu, w wypadku uzyskania nadwyżki pozyskanych funduszy na cele inicjatywy ustawodawczej nad poniesionymi wydatkami, jest obowiązany przekazać tę nadwyżkę instytucji charytatywnej. Informację o przekazaniu nadwyżki zamieszcza się w sprawozdaniu finansowym.
1.
Komitet ulega rozwiązaniu po upływie 3 miesięcy od daty:
1)
zakończenia postępowania ustawodawczego;
2)
postanowienia Marszałka Sejmu o odmowie nadania biegu projektowi ustawy lub postanowienia Sądu Najwyższego oddalającego zaskarżone postanowienie o odmowie nadania biegu projektowi ustawy;
3)
bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w art. 10 wniesienie projektu ustawy ust. 2.
2.
W innych wypadkach komitet ulega rozwiązaniu po upływie 3 miesięcy od upływu terminu wskazanego w art. 17 sprawozdanie finansowe komitetu ust. 2.
- podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
1)
nie dopełnia obowiązku opublikowania sprawozdania finansowego, o którym mowa w art. 17 sprawozdanie finansowe komitetu, ust. 2, albo podaje w nim nieprawdziwe dane,
2)
nie dopełnia obowiązku przechowywania dokumentów związanych z finansowaniem wykonywania inicjatywy ustawodawczej, o którym mowa w art. 17 sprawozdanie finansowe komitetu, ust. 5,
3)
nie przekazuje instytucji charytatywnej nadwyżki środków finansowych, o której mowa w art. 17 sprawozdanie finansowe komitetu, ust. 6
- podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
- podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
----------
[Ustawa została ogłoszona 23.07.1999 r. - Dz. U. z 1999 r. poz. 688]