I SA/Kr 1844/13

Uzasadnienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego prowadzi postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku R.C. na podstawie tytułu wykonawczego nr [...], wystawionego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego obejmującego odsetki od zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 9/2012r. Odpis tytułu wykonawczego wraz z zawiadomieniem o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego w ING Bank Śląski S.A. został doręczony zobowiązanemu dniu 21.05.2013r.

Pismem z dnia 28.05.2013r. (data nadania: 28.05.2013r.) zobowiązany złożył zarzut:

- nieistnienia po stronie zobowiązanego obowiązku podlegającego egzekucji (art. 33 pkt 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji) oraz

- błędu co do osoby zobowiązanego (art. 33 pkt 4 w/w ustawy).

Postanowieniem z dnia 26.07.2013r. nr [...] Naczelnik Urzędu Skarbowego odmówił uznania zasadności złożonych zarzutów.

Zobowiązany nie godząc się z w/w rozstrzygnięciem złożył zażalenie podnosząc naruszenie art. 33 pkt 1 i 4 w zw. z art. 34 § 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji poprzez odmowę ich zastosowania i nieumorzenie postępowania w sprawie, wynikające z błędnego przekonania organu, że po stronie zobowiązanego istnieje obowiązek podlegający egzekucji w administracji, a tym samym uznanie, że w sprawie nie zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego.

W uzasadnieniu zażalenia zobowiązany wskazał, iż postanowieniem z dnia 21.12.2011r. Sąd Rejonowy dla spraw upadłościowych i naprawczych ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku PPB "A" A.C. i Wspólnicy sp. j. (wspólnikiem upadłej spółki na dzień ogłoszenia upadłości był zobowiązany). Zobowiązany wywodził, iż moment ogłoszenia upadłości rozstrzyga m.in. kwestie związane z zaspokojeniem wierzycieli przez powołanego syndyka masy upadłościowej. Zobowiązany twierdził, iż to właśnie syndyk jako dysponent majątku upadłej spółki rozporządza mieniem, w tym wykonuje obowiązki podatkowe (jednocześnie zobowiązany wskazuje, iż upadłość nie pozbawiła statusu podatnika wspólników upadłej spółki jawnej). Na poparcie powyższego poglądu zobowiązany powołał przepisy ustawy prawo upadłościowe i naprawcze, kładąc akcent na zmianę podmiotu odpowiedzialnego za realizację obowiązków podatkowych podatnika w toku postępowania upadłościowego. Zobowiązany dodatkowo przywołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28.11.2001r. sygn. akt I SA/Gd 541/99 oraz interpretację Urzędu Skarbowego z dnia 21.04.2006r. nr [...]

Dyrektor Izby Skarbowej, postanowieniem z dnia 12 września 2013r. nr [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 kpa oraz art. 18, art. 23 § 1 i § 4 pkt 1, art. 33 pkt 1 i 4 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, utrzymał w mocy postanowienie organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że Naczelnik Urzędu Skarbowego jest jednocześnie organem egzekucyjnym, jak i wierzycielem, toteż wydanie odrębnego postanowienia w/s stanowiska wierzyciela dotyczącego zgłoszonych zarzutów jest bezprzedmiotowe. Zgodnie bowiem z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25.06.2007r. sygn. akt I FPS 4/06, postanowienia o stanowisku wierzyciela w sprawie wniesionych zarzutów są bezprzedmiotowe w sytuacji, gdy wierzyciel i organ egzekucyjny to ta sama jednostka organizacyjna, ten sam podmiot.

Odnosząc się do zarzutów organ odwoławczy podał, iż nie podziela stanowiska zobowiązanego w zakresie nieistnienia po jego stronie obowiązku podlegającego egzekucji w związku z błędem co do osoby zobowiązanego. W myśl art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej są obowiązani bez wezwania wpłacić w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu, o czym stanowi art. 7 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 w/w ustawy. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Zatem na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikami tego podatku są wspólnicy spółki jawnej, a nie sama spółka. W konsekwencji na wspólniku spółki cywilnej ciążył obowiązek obliczenia i wpłacenia zaliczek oraz złożenia deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz zapłaty zaliczek na ten podatek.

W niniejszej sprawie przedmiotowy tytuł wykonawczy został wystawiony na podstawie złożonego w dniu 12.03.2013r. i podpisanego przez R.C. zeznania podatkowego PIT-36. Dane identyfikacyjne w/w deklaracji wskazują jako podatnika właśnie R.C.. Na podstawie w/w deklaracji wystawiono tytuł wykonawczy o nr SM 1/1969/13, który to wskazuje zobowiązanego tj. C.R.R. - i takie dane (łącznie z podaniem nr NIP) zawarte są w przedmiotowym tytule wykonawczym, jak i w złożonej deklaracji. W konsekwencji powyższego nie nastąpił błąd co do osoby zobowiązanego. To nie spółka jawna, a R.C. jest zobowiązanym do zapłaty odsetek od zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 9/2012r. Błąd co do osoby zobowiązanego następuje natomiast w sytuacji gdy egzekucja toczy się do osoby niebędącej zobowiązanym chociaż noszącej to samo imię i nazwisko (nazwę). Obowiązku tego nie zmienia okoliczność, iż zarząd spółki jawnej został powierzony syndykowi. Postanowienie Sądu Rejonowego w K. Wydział VIII Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych sygn. akt [...] z dnia 21.12.2011r., którym ogłoszono upadłość Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Budowlanego "A" A.C. i Wspólnicy sp. jawna dotyczyło upadłości spółki jawnej, a nie jej wspólników w tym zobowiązanego. Upadłość spółki nie wywołuje dla odpowiedzialności wspólników żadnych bezpośrednich skutków, rozumianych jako modyfikacja praw przynależnych wierzycielowi względem odpowiedzialnego wspólnika. Upadłość spółki nie jest również tożsama z upadłością wspólnika tej spółki (por. uchwale Sądu Najwyższego z dnia 05.08.2004r. sygn. akt III CZP 41/04).

Przywołany wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28.11.2001 r. sygn. akt I SA/Gd 541/99 odnosi się natomiast uprawnień syndyka masy upadłości do złożenia wniosku o odroczenie terminu - zapadł zatem w innym stanie faktycznym i nie można przenosić jego skutków na niniejsze postępowanie. Interpretacja Urzędu Skarbowego nr [...] dotyczy indywidualnej sprawy podatnika i nie jest adekwatna do przedmiotu sprawy.

Na powyższe postanowienie R.C. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 33 pkt 1 i 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji poprzez odmowę ich zastosowania i nieumorzenie postępowania w sprawie, wynikające z błędnego przekonania organu, że po stronie skarżącego istnieje obowiązek podlegający egzekucji administracyjnej, a tym samym uznanie, że w sprawie nie zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego.

W uzasadnieniu skargi skarżący przywołał twierdzenia zawarte w złożonym zażaleniu. Wskazując na postanowienie z dnia 21.12.2011r. Sądu Rejonowego dla Wydział VII Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych, który ogłosił upadłość obejmującą likwidacją majątku PPB "A" A.C. i Wspólnicy sp. j., skarżący wywiódł, iż moment ogłoszenia upadłości rozstrzyga m.in. kwestie związane z zaspokojeniem wierzycieli przez powołanego syndyka masy upadłościowej. Skarżący twierdzi, iż to właśnie syndyk, jako dysponent majątku upadłej spółki rozporządza mieniem, w tym wykonuje obowiązki podatkowe. Jednocześnie zobowiązany wskazuje, iż upadłość nie pozbawiła statusu podatnika wspólników upadłej spółki jawnej. W zakresie zarzutu błędu co do osoby skarżący wiąże go z przejściem obowiązku zapłaty na spółkę jawną przez obciążenie jej masy upadłości. Jego zdaniem obowiązek wspólnika spółki jawnej wynikający z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustaje w chwili ogłoszenia upadłości spółki jawnej.

Ze względu na powyższe, skarżący wniósł o uchylenie postanowień obu instancji i zasądzenie kosztów.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumenty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Sąd administracyjny w ramach kontroli działalności administracji publicznej, przewidzianej w art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U.z 2012r., poz. 270 ze zm. - oznaczanej dalej jako p.p.s.a.), uprawniony jest do badania czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania, nie będąc przy tym związanym granicami skargi (art. 134 p.p.s.a.). Orzekanie - w myśl art. 135 p.p.s.a. - następuje w granicach sprawy będącej przedmiotem kontrolowanego postępowania administracyjnego, w której został wydany zaskarżony akt lub podjęta została czynność i odbywa się z uwzględnieniem wówczas obowiązujących przepisów prawa. Wady skutkujące koniecznością uchylenia decyzji lub postanowienia wskazane są w przepisie art. 145 § 1 p.p.s.a. Natomiast w wypadku nieuwzględnienia skargi, sąd, w myśl art. 151 p.p.s.a., skargę oddala.

Skarga nie jest zasadna, ponieważ zaskarżone postanowienie odpowiada prawu.

Wystawiony w kontrolowanej sprawie tytuł wykonawczy nr SM 1/1969/13 dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych za wrzesień 2012r. wskazuje jako podatnika R.C.. Z powyższego wynika zatem, iż to nie spółka jawna względem której ogłoszono upadłość, lecz jej wspólnik R.C. jest zobowiązanym do zapłaty odsetek od zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za wrzesień 2012r. Brak jest podstaw do uznania podnoszonego w zarzutach błędu co do osoby zobowiązanego, gdyż błąd taki następuje jedynie w sytuacji, gdy egzekucja toczy się do osoby niebędącej zobowiązanym. Oceny tej nie zmienia okoliczność, iż postanowieniem Sądu Rejonowego w K. Wydział VIII Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 21.12.2011r. sygn. akt [...], ogłoszono upadłość Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Budowlanego "A". A.C. i Wspólnicy sp. jawna. Upadłość i związany z nią powierzony syndykowi zarząd spółki jawnej dotyczyły bowiem oczywiście samej tylko spółki jawnej, a nie jej wspólników, w tym skarżącego. Upadłość spółki nie wywołuje dla odpowiedzialności wspólników żadnych bezpośrednich skutków, rozumianych jako modyfikacja praw przynależnych wierzycielowi względem odpowiedzialnego wspólnika, a upadłość spółki nie może być utożsamiana z upadłością wspólnika tej spółki (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5.08.2004r. sygn. akt III CZP 41/04).

Mając powyższe na uwadze, sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a, skargę oddalił.