• IV SA/Po 977/13 - Wyrok W...
  25.04.2024

IV SA/Po 977/13

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2014-02-27

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Donata Starosta /przewodniczący sprawozdawca/
Maciej Busz
Tomasz Grossmann

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Donata Starosta (spr.) Sędziowie WSA Tomasz Grossmann WSA Maciej Busz Protokolant st.sekr.sąd. Krystyna Pietrowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2014 r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza [...] z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...].

Uzasadnienie

Dnia [...] czerwca 2013 r. do Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] (dalej jako MGOPS) wpłynął wniosek K. S. (dalej: "Wnioskodawczyni" lub "Skarżąca"), z tej samej daty, o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad synem, P. S.

Decyzją z [...] czerwca 2013 r. nr [...] Burmistrz Miasta i Gminy [...] (dalej Burmistrz lub organ I instancji) – wskazując jako podstawę prawną art. 17, art. 20 ust. 3-4, art. 26 ust. 1-2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.; obecnie: Dz. U. z 2013 r. poz. 1456; dalej w skrócie: "u.ś.r.") – odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu decyzji organ I instancji przywołał treść uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie siedmiu sędziów z 11 grudnia 2012 r. sygn. akt I OPS 5/12, zgodnie z którą prowadzenie gospodarstwa rolnego przez rolnika stanowi negatywną przesłankę przyznania tej osobie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 w zw. z art. 3 pkt 22 u.ś.r. Burmistrz wskazał, że wnioskodawczyni jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, o powierzchni 3,3900 ha fizycznych, tj. 0,65 ha przeliczeniowych.

W odwołaniu od opisanej decyzji wnioskodawczyni oceniła, że decyzja jest dla niej krzywdząca i niesprawiedliwa.

Decyzją z [...] sierpnia 2013 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (dalej: "SKO" lub "organ II instancji"), na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.; dalej w skrócie: "k.p.a."), utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu organ II instancji przywołał ww. uchwałę NSA o sygn. akt I OPS 5/12 wraz z obszernymi fragmentami jej uzasadnienia; jako zasadny pogląd Kolegium oceniło, że prowadzenie gospodarstwa rolnego przez rolnika stanowi negatywną przesłankę przyznania tej osobie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 w związku z art. 3 pkt 22 u.ś.r. Sam fakt prowadzenia gospodarstwa rolnego pozbawia rolnika prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, i nie ma w tym wypadku potrzeby dokonywania oceny czy wielkość posiadanego przez niego gospodarstwa, rodzaj upraw, pozwalałyby mu na podjęcie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej poza rolnictwem. Kolegium podkreśliło, że z akt sprawy wynika, iż Wnioskodawczyni posiada gospodarstwo rolne o powierzchni 3, 3900 ha, zatem w świetle ww. uchwały świadczenie nie może być jej przyznane.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu K. S. powtórzyła, że decyzja jest dla niej bardzo krzywdząca. Podkreśliła, że musi osobiście sprawować opiekę nad synem i często musi jeździć na badania do szpitali w Warszawie i w Poznaniu. Nigdy nie pracowała w gospodarstwie rolnym i nie była w nim ubezpieczona. Wielkość gospodarstwa nie pozwala na utrzymanie rodziny skarżącej.

W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o jej oddalenie, powtarzając argumenty zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Obie wydane w sprawie decyzje nie mogą się ostać.

Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (legalności), jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sądy administracyjne, kierując się wspomnianym kryterium legalności, dokonują oceny zgodności treści zaskarżonego aktu oraz procesu jego wydania z normami prawnymi – ustrojowymi, proceduralnymi i materialnymi – przy czym ocena ta jest dokonywana według stanu prawnego i zasadniczo na podstawie akt sprawy istniejących w dniu wydania zaskarżonego aktu. W świetle art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.; dalej: "p.p.s.a.") kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne. Stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Oznacza to, że bierze pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i wniosków podniesionych w skardze – w granicach sprawy, wyznaczonych przede wszystkim rodzajem i treścią zaskarżonego aktu. Kontrola sądu nie obejmuje natomiast zasadniczo oceny wypełniania przez organy administracji pozasystemowych kryteriów słusznościowych, w szczególności kierowania się zasadami współżycia społecznego, ani kryteriów celowościowych, takich jak realizacja określonej polityki stosowania prawa administracyjnego (por. wyrok NSA z 25.09.2009 r., I OSK 1403/08, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej: "CBOSA").

Badając pod tym kątem zaskarżoną decyzję Sąd stwierdził, iż przy jej wydaniu doszło przede wszystkim do naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.), gdyż organy obu instancji uchybiły obowiązkowi dokładnego wyjaśnienia sprawy, w tym wyczerpującego zebrania i wszechstronnego rozpatrzenia całokształtu materiału dowodowego stanowiącego podstawę faktyczną rozstrzygnięcia (art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a.). Nadto organy dokonały błędnej wykładni pojęcia "rolnik".

Materialnoprawną podstawę decyzji administracyjnych zapadłych w niniejszej sprawie stanowił przepis art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych – w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2013 r., ustalonym przepisami ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. Nr 1548; dalej: "ustawa zmieniająca z 07.12.2013 r.") – zgodnie z którym świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: (1) matce albo ojcu, (2) opiekunowi faktycznemu dziecka, (3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, (4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Na tle tego przepisu – w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą zmieniającą z 07.12.2013 r. – jeszcze do niedawna istniały wątpliwości i rozbieżności w orzecznictwie sądowoadministracyjnym co do tego, czy posiadanie gospodarstwa rolnego wyklucza przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. W związku z tym w dniu 11 grudnia 2012 r. doszło do podjęcia przez Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów, na podstawie art. 15 § 1 pkt 3 p.p.s.a., uchwały NSA o sygn. akt I OPS 5/12 – powoływanej w niniejszej sprawie przez organy obu instancji – w której stwierdzono, że prowadzenie gospodarstwa rolnego przez rolnika stanowi negatywną przesłankę przyznania tej osobie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie art. 17 ust. 1 w związku z art. 3 pkt 22 u.ś.r. Mimo że uchwała ta została podjęta w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r., to, w ocenie Sądu w niniejszym składzie, zachowuje swą aktualność także w obecnym stanie prawnym, obowiązującym od wejścia w życie ustawy zmieniającej z 07.12.2013 r., tj. od 01 stycznia 2013 r. Dokonana bowiem tą ustawą nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych, choć w istotnym zakresie zmodyfikowała przesłanki uzyskiwania świadczenia pielęgnacyjnego, to jednak, po pierwsze, zasadniczo w kierunku ich zaostrzenia (a w efekcie – ograniczenia kręgu osób uprawnionych do takiego świadczenia), a po drugie, w zakresie relewantnym dla oceny uprawnień rolników do tego rodzaju świadczeń, a zwłaszcza co do brzmienia definicji "zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej" z art. 3 pkt 22 u.ś.r., unormowania ustawy o świadczeniach rodzinnych pozostały niezmienione.

W uzasadnieniu przywołanej uchwały o sygn. akt I OPS 5/12 Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę na konieczność ścisłego stosowania definicji legalnej pojęcia "zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej" i niedopuszczalne stosowanie wykładni rozszerzającej. W definicji tej ustawodawca ograniczył wyjaśniane pojęcie do wykonywania pracy przez pracowników najemnych, którzy są związani z pracodawcą różnego rodzaju umowami oraz w ramach spółdzielni produkcyjnych i usługowych. Definicja ustawowa odnosi się expressis verbis m.in. do działalności gospodarczej o charakterze pozarolniczym, co wskazuje na celowy i świadomy zamiar nieobjęcia tym pojęciem działalności rolniczej. Istota świadczenia pielęgnacyjnego z art. 17 ust. 1 u.ś.r. polega na tym, że jest ono adresowane wyłącznie do tych osób, których źródłem utrzymania jest wykonywanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Nie jest więc osobą uprawnioną osoba, która nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w sytuacji, gdy ma inne źródła utrzymania i to bez względu na wielkość tych dochodów. Przemawia za tym również wyłączenie uprawnienia do świadczenia pielęgnacyjnego w stosunku do osób, które otrzymują jakiekolwiek świadczenia (dochody) z innych tytułów, wymienionych w art. 17 ust. 5 u.ś.r. Stąd też, aby uzyskać świadczenie pielęgnacyjne, określony podmiot musi, po pierwsze, spełnić warunki, o których mowa w art. 17 ust. 1 u.ś.r., a po drugie, nie może być beneficjentem dochodów wymienionych w ust. 5 tegoż artykułu. Treść art. 17 ust. 5 u.ś.r. pozwala skonstruować obowiązującą normę prawną, z której wynika, że rolnik prowadzący gospodarstwo rolne znajduje się w takiej sytuacji socjalno-ekonomicznej, która uniemożliwia mu przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Stanowisko takie jest uprawnione na gruncie logicznych i systemowych reguł wykładni przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych (tak też wyrok NSA z 14.03.2013 r., I OSK 1702/12, CBOSA).

W cytowanej uchwale NSA o sygn. akt I OPS 5/12 podkreślono zarazem, że samo posiadanie lub własność gospodarstwa nie mogą być kwalifikowane jako jego prowadzenie, jeżeli nie wiąże się z nimi wykonywanie bliżej określonej w uzasadnieniu tej uchwały działalności rolniczej (w tym zakresie Naczelny Sąd Administracyjny odniósł się do wyroku Sądu Najwyższego z 29.09.2005 r., I UK 16/05, OSNP 2006/17-18/278). W świetle powyższego za błędny należy uznać pogląd przyjęty w niniejszej sprawie przez organy obu instancji, a wyrażony expressis verbis w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, w myśl którego samo posiadanie gospodarstwa rolnego wystarcza do uznania danej osoby za rolnika.

Wskazać w tym miejscu trzeba, że choć zasadniczo uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego jest wiążąca w tej sprawie, w której została podjęta (art. 187 § 2 p.p.s.a.), to ma ona jednak jeszcze tzw. ogólną moc wiążącą, wynikającą z art. 269 § 1 p.p.s.a. Oznacza to, że w istocie uchwała taka dotyczy nie tylko tej jednej, konkretnej sprawy, ale wszystkich spraw o podobnym stanie faktycznym i prawnym. Dopóki nie nastąpi zmiana stanowiska zawartego w uchwale, dopóty sądy administracyjne – związane nim pośrednio z uwagi na wspomnianą ogólną moc wiążącą uchwał powiększonego składu NSA – stanowisko to powinny respektować. Art. 269 § 1 p.p.s.a. nie pozwala bowiem żadnemu składowi sądu administracyjnego rozstrzygnąć sprawy analogicznej do tej, w której podjęto uchwałę, w sposób sprzeczny ze stanowiskiem zawartym w tej uchwale. Jedyną możliwość odstąpienia od stanowiska zawartego w uchwale stwarza wystąpienie przez skład niepodzielający takiego stanowiska do odpowiedniego składu NSA z zagadnieniem prawnym (por.: J. Drachal, A. Wiktorowska, P. Wajda [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, pod red. R. Hausera i M. Wierzbowskiego, Warszawa 2011, art. 269, nb 7; a także wyroki NSA: z 13.03.2008 r., II FSK 147/07; z 27.11.2007 r., I FSK 1385/07; z 11.12.2007 r., I FSK 231/07; z 28.07.2005 r., II FSK 576/05 – CBOSA).

Skład orzekający w niniejszej sprawie podkreśla, że podziela wykładnię prawa zawartą w przywołanej uchwale NSA o sygn. akt I OPS 5/12, a tym samym nie widzi podstaw do występowania z zagadnieniem prawnym w trybie przywołanego wyżej art. 269 § 1 p.p.s.a. Rzecz jednak w tym, że w niniejszej sprawie kluczowym zagadnieniem jest rozstrzygnięcie, czy Skarżąca faktycznie jest rolnikiem – tj. podmiotem nie tylko posiadającym, ale także "prowadzącym" gospodarstwo rolne, ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dalej: "KRUS") – który w świetle przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych z tej przyczyny nie może otrzymać świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad bliską mu osobą niepełnosprawną.

Bezspornie Skarżąca jest współwłaścicielem (wraz z G. S.) gospodarstwa rolnego o powierzchni 3,3900 ha fizycznych (0,6505 ha przeliczeniowych) co wynika z zaświadczenia Burmistrza z dnia [...] czerwca 2013 r. (k. 4). W aktach sprawy brak natomiast informacji o opodatkowaniu podatkiem rolnym, a w szczególności brak stosownego zaświadczenia KRUS, z którego wynikałoby, czy Skarżąca podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników. Organy obu instancji ograniczyły się do prostego zestawienia, że samo bycie współwłaścicielem gospodarstwa rolnego (zapewne bez względu na stopień zorganizowania całości gospodarczej) stanowi negatywną przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Tak nie jest.

Skarżąca wskazała w skardze, że nigdy nie pracowała w gospodarstwie rolnym i nie była w nim ubezpieczona, zaś wielkość gospodarstwa nie pozwala na utrzymanie rodziny skarżącej. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabiera stwierdzenie, że ustawa o świadczeniach rodzinnych nie definiuje pojęcia "rolnik". Jego definicja zawarta jest natomiast w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 z późn. zm.; dalej w skrócie: "ubezp.społ.rol."), z której to definicji wynika (art. 6 pkt 1 ubezp.społ.rol.), że rolnikiem jest, co do zasady, osoba prowadząca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym. Natomiast według przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.; dalej w skrócie: "u.pod.rol.") za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy i stanowiący własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej. Do definicji tej odsyła również ustawa o świadczeniach rodzinnych, która w art. 3 pkt 6 stanowi, że ilekroć jest w niej mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. Przy tym należy zaakcentować, że ustawa o podatku rolnym wiąże skutki fiskalne nie z posiadaniem statusu rolnika czy prowadzeniem gospodarstwa rolnego, a z samym faktem posiadania gruntów rolnych (art. 3 ust. 1–5 u.pod.rol.), wyjątek wyraźnie zaznaczając w art. 3 ust. 6 u.pod.rol., w którym obowiązek podatkowy co do gruntów objętych współwłasnością (będących we współposiadaniu) dwóch i więcej osób, jeżeli grunty te stanowią gospodarstwo rolne, nakłada na tego współwłaściciela (posiadacza), który to gospodarstwo prowadzi w całości.

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników stanowi, że ubezpieczeniom społecznym z mocy ustawy podlega rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny (art. 7 ust. 1 pkt 1 i art. 16 ust. 1 pkt 1 ubezp.społ.rol.). Natomiast inny rolnik – jeżeli działalność rolnicza stanowi stałe źródło jego utrzymania – podlega ubezpieczeniu na wniosek (art. 7 ust. 2 i art. 16 ust. 2 pkt 1 ubezp.społ.rol.). Należy przy tym podkreślić, że przy ustalaniu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników obowiązują ustawowe domniemania ustanowione w art. 38 ubezp.społ.rol., w tym m.in. to, że właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych (lub dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków), prowadzi działalność rolniczą na tych gruntach (pkt 1), oraz że podatnik podatku rolnego prowadzi działalność rolniczą w rozmiarze wynikającym z zakresu opodatkowania (pkt 2). Nie ulega przy tym wątpliwości, że domniemania wskazane w art. 38 pkt 1 i 2 ubezp.społ.rol. – ze swej istoty (jako "domniemania" właśnie) – mogą być obalone odpowiednimi przeciwdowodami (por. stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyrokach: z 30.11.2005 r., I UK 59/05, OSNP 2006/19-20/310 i z 22.03.2001 r., II UKN 276/00, PPiPS 2002/10/42). Jest to konsekwencją podstawowej zasady dotyczącej podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, która wiąże podleganie temu ubezpieczeniu z faktem prowadzenia działalności rolniczej, a nie z samym faktem posiadania czy dysponowania własnością gospodarstwa rolnego (por. wyrok SA w Katowicach z 14.09.2005 r., III AUa 504/04, niepubl.).

Zgromadzony przez organy administracji materiał dowodowy pozwala wyłącznie na stwierdzenie, że Skarżąca jest właścicielem użytków rolnych. Organy administracji nie wykazały jednak, że skarżąca jest osobą prowadzącą działalność rolniczą na posiadanych gruntach, podlegającą z mocy ustawy ubezpieczeniu społecznemu rolników. Okoliczność uzyskiwania bądź braku dochodu z gospodarstwa nie ma tu większego znaczenia, bowiem działalność rolnicza może również przynosić straty (por. wyrok WSA z 21.05.2013 r., II SA/Po 301/13, CBOSA). Nawet ewentualne udostępnienie gruntu osobom trzecim (np. wydzierżawienie) i jego rolnicze wykorzystywanie nie miałoby znaczenia dla oceny sytuacji Skarżącej, która w świetle powołanych przepisów nie jest osobą, która może być uznana za rolnika prowadzącego gospodarstwo rolne. Samo posiadanie lub własność gospodarstwa rolnego nie mogą być kwalifikowane jako jego prowadzenie, jeżeli nie wiąże się z nimi wykonywanie działalności rolniczej. W konsekwencji należy uznać, że Skarżąca – która mimo, że jest posiadaczem niewielkiego gospodarstwa rolnego (ściślej: gruntów rolnych o powierzchni nieprzekraczającej 1 ha przeliczeniowego), nie jest rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne i może zrezygnować z zatrudnienia bądź innej pracy zarobkowej, czy, odpowiednio, powstrzymać się od podjęcia pracy, jak inne osoby wykonujące lub mogące podjąć formy aktywności zawodowej, określone w art. 3 pkt 22 u.ś.r. W ocenie Sądu, dotychczas zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że Skarżąca nie znajduje się w sytuacji ekonomicznej i socjalnej rolnika prowadzącego gospodarstwo rolne. Wobec tego powstrzymanie się od zarobkowania nie oznaczałoby w jej przypadku rezygnacji z prowadzenia gospodarstwa rolnego. Brak też przeszkód do opłacania za Skarżącą składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, w razie przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego, na zasadach określonych w art. 6 ust. 2a i ust. 2b ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), skoro Skarżąca – jak twierdzi w skardze - nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Reasumując, Sąd stwierdza, że organy administracji nie dokonały wszystkich ustaleń faktycznych niezbędnych dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy i nie rozważyły dogłębnie wszystkich jej aspektów. W konsekwencji błędnie, a co najmniej przedwcześnie, przyjęły, że Skarżąca prowadzi gospodarstwo rolne (obiektywnie nie utraciła możliwości jego prowadzenia) – co stanowiło wyłączną przesłankę odmowy przyznania Jej świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad synem. Ustalenie, że Skarżąca prowadzi gospodarstwo rolne, nie znalazło dotychczas wystarczającego potwierdzenia w materiale procesowym – jest gołosłowne. Utożsamienie posiadania użytków rolnych, o powierzchni stanowiącej mniej niż 1 ha przeliczeniowy, z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, było całkowicie bezpodstawne. W tym zakresie doszło więc w sprawie do naruszenia przepisów postępowania – art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. W wyniku uchybień proceduralnych popełnionych przez organy nastąpiła błędna subsumcja sytuacji Skarżącej do przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych. Naruszenie przepisów postępowania niewątpliwie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, determinując kierunek jej rozstrzygnięcia. Z kolei wynikająca stąd odmowa zastosowania w sprawie art. 17 ust. 1 u.ś.r. mogła mieć wpływ na wynik sprawy, przy założeniu, że pozostałe przesłanki przyznania Skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego zostałyby spełnione – co z uwagi na dotychczasowy kierunek procedowania w ogóle nie było przez organy badane.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" i lit. "c" p.p.s.a. orzekł jak sentencji, tj. uchylił decyzje organów obu instancji.

Ponownie rozpatrując sprawę organ administracji uwzględni powyższe wskazania i oceny prawne. Przede wszystkim w niezbędnym zakresie uzupełni, a następnie raz jeszcze przeanalizuje cały zgromadzony w sprawie materiał procesowy, pod kątem tego, czy Skarżącej rzeczywiście można przypisać status rolnika prowadzącego gospodarstwo rolne – co wyłączałoby przyznanie jej przedmiotowego świadczenia – czy też nie. Jeśli organ dojdzie do przekonania, iż Skarżąca takiego statusu nie posiada, to winien przeprowadzić postępowanie pod kątem spełnienia pozostałych przesłanek do przyznania Skarżącej świadczenia z art. 17 ust. 1 u.ś.r.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...