II SA/Ol 1122/13

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 24 czerwca 2013 r., J.T. zwrócił się do Komendanta Miejskiego Policji w E. o wydanie zaświadczenia o nieprawidłowym ustawieniu pionowego znaku drogowego na "[....]" . Wnioskodawca zwrócił się o sprawdzenie legalności ustawienia przedmiotowego znaku oraz o podanie projektowanych zmian w organizacji ruchu w tym miejscu. Zażądał też podania daty i numeru oraz miejsca publikacji uchwały Rady Miasta E. dotyczącej tej problematyki, wskazania autora projektu organizacji ruchu oraz daty zatwierdzenia i wdrożenia tego projektu, a także podania, kto nadzoruje i kontroluje projekt, i kiedy dokonano jego ostatniej kontroli. W ocenie wnioskodawcy powyższe informacje przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego na "[....]".

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2013 r., Komendant Miejski Policji w E., na podstawie art. 219 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267), dalej powoływanej jako K.p.a., odmówił wnioskodawcy wydania zaświadczenia o nieprawidłowym ustawieniu pionowego znaku drogowego na placu w obrębie sklepu "[....]". Komendant wyjaśnił, że zgodnie z art. 217 § 1 i § 2 K.p.a., organ administracji publicznej obowiązany jest wydać zaświadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, wynikających z prowadzonej przez ten organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu. Komendant Miejski Policji w E. nie prowadzi ewidencji, rejestrów i nie jest w posiadaniu innych danych mogących potwierdzić fakty lub stan prawny w przedmiocie sprawy, co uzasadniało odmowę wydania zaświadczenia. Organ dodał, że wnioskodawca nie wykazał istnienia swojego interesu prawnego, a ponadto nie ma przepisu prawa, który wymagałby wydania zaświadczenia o żądanej treści.

W zażaleniu, złożonym na to postanowienie, J.T. zarzucił, że jest ono stronnicze i prawdopodobnie ma na celu ukrycie sprawcy nieprawidłowego ustawienia spornego znaku. Wyjaśnił, że zaświadczenie jest mu potrzebne, aby uchylić nałożony na niego mandat karny. Wywiódł też, że sporny znak został ustawiony z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa i wyraził niezadowolenie także ze sposobu rozmieszczenia znaków drogowych w E.

Postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2013 r., Komendant Wojewódzki Policji

w O. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. Organ odwoławczy stwierdził w uzasadnieniu, że skoro organ pierwszej instancji nie prowadzi ewidencji, rejestrów i nie jest w posiadaniu innych danych mogących potwierdzić fakty lub stan prawny, to odmowa wydania zaświadczenia była zgodna z art. 217 i art. 218 § 1 K.p.a. Komendant Wojewódzki Policji dodał, że właścicielem/ zarządcą terenu, na którym ustawione jest przedmiotowe oznakowanie, jest "[...]", która jako zarządca jest zobowiązana do utrzymywania i oznakowania tego terenu i zjazdu.

W skardze, złożonej do tut. Sądu, J.T. zarzucił, że sporny znak drogowy został ustawiony przez nieuprawniony do tego podmiot, bez zgody właściwego zarządcy drogi publicznej. Stwierdził, że ustawienie tego znaku spowodowało dla niego negatywne skutki prawne, czym skarżący poczuł się pokrzywdzony także moralnie i materialnie. Skarżący nie zgodził się z oceną organów, że nie wykazał swojego interesu prawnego w uzyskaniu zaświadczenia i podał, że kilkukrotnie pisemnie i ustnie interweniował w sprawie nieprawidłowego ustawienia spornego znaku w Komendzie Miejski Policji w E., w tym zgłaszał popełnienie wykroczenia w zakresie zakładania i zdejmowania znaku drogowego, i wnosił skargę w tej sprawie.

W odpowiedzi na skargę, Komendant Wojewódzki Policji wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej. W uzasadnieniu podał, że przedmiotowy wyjazd z parkingu sklepu "[...]"stanowi połączenie tego terenu z drogą publiczną ul. "[...]" za pomocą zjazdu, a nie skrzyżowania drogi wewnętrznej z drogą publiczną. Organ wywiódł z treści § 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem, że podstawą do wprowadzenia organizacji ruchu na nowo wybudowanej drodze lub jej zmiany na drodze istniejącej jest zatwierdzenie organizacji ruchu przez organ zarządzający ruchem, a zatwierdzona stała organizacja ruchu, związana z budową lub przebudową drogi albo z budową dojazdu do obiektu przy drodze, stanowi integralną część dokumentacji budowy. Stwierdził, że prawidłowe wybudowanie, utrzymywanie i oznakowanie zjazdu, łącznie ze znajdującymi się pod nimi przepustami, należy do właścicieli lub użytkowników gruntów przyległych do drogi, (art. 30 ustawy o drogach publicznych). Uwzględniając powyższe, organ ocenił, że prawidłowo organ pierwszej instancji odmówił skarżącemu wydania zaświadczenia o żądanej treści. Właścicielem/ zarządcą terenu, na którym ustawione jest przedmiotowe oznakowanie jest "[...]", która - jako zarządca - jest zobowiązana do utrzymania i oznakowania tego terenu oraz zjazdu. Organ zaznaczył, że na podstawie art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza miejscami wymienionymi w ust. 1 pkt 1, a zatem na wszystkich kategoriach dróg, w tym na drogach wewnętrznych, terenach, posesjach prywatnych, każdy ustawiony znak drogowy podlega sankcjonowaniu, bez względu na miejsce jego ustawienia. Organ odwoławczy podał ponadto, że Komenda Miejska Policji w E. ustaliła, iż znak drogowy C-2 "nakaz jady w prawo", został ustawiony przez właściciela terenu, który jest podmiotem uprawnionym do tej czynności. Wprowadzona spornym znakiem drogowym organizacja ruchu zwiększa przepustowość na zjeździe z posesji "[...]" i poprawia bezpieczeństwo ze zjazdu na drogę publiczną, ze względu na ograniczenie relacji skrętnych, a tym samym ilości możliwych punktów kolizyjnych. Organ wyjaśnił też, że dolna krawędź znaku C-2 umieszczonego razem pod znakiem A-7 "ustąp pierwszeństwa" znajduje się na normatywnej wysokości 1,5 m, gdyż umieszczone one są na jednym słupku na drogach innych, niż ulice przy braku ruchu pieszego (co ma miejsce na przedmiotowym zjeździe) i jest zgodna z rys. 1.5.7 g oraz tabelą 1.11, stanowiącą załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. Nr 220, poz. 2181).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Zaskarżonym postanowieniem, organ odwoławczy utrzymał w mocy postanowienie Komendanta Miejskiego Policji w E., którym odmówiono skarżącemu wydania zaświadczenia o nieprawidłowym ustawieniu pionowego znaku drogowego na placu

w obrębie sklepu "[...]".

Przypomnieć należy, że zaświadczenie jest urzędowym potwierdzeniem określonych faktów lub stanu prawnego, wydawanym przez uprawniony organ na żądanie osoby ubiegającej się o nie. Przesłanki wydania zaświadczenia określone zostały

w art. 217 K.p.a. Przepis ten przewiduje w § 1, że organ administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie. Zgodnie zaś z § 2, zaświadczenie wydaje się, jeżeli urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa (pkt 1), lub osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego (pkt 2). W tym ostatnim przypadku, zgodnie z art. 218 § 1 K.p.a., organ administracji publicznej obowiązany jest wydać zaświadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie faktów albo stanu prawnego, wynikających z prowadzonej przez ten organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu. Na mocy art. 218 § 2 K.p.a., organ administracji publicznej, przed wydaniem zaświadczenia, może przeprowadzić w koniecznym zakresie postępowanie wyjaśniające.

Zgodnie z art. 217 k.p.a., mianem zaświadczenia można określić urzędowe poświadczenie określonych faktów lub stanu prawnego. Za jego pomocą organ stwierdza, co mu jest wiadome, nie rozstrzyga jednak żadnej sprawy (zob. wyrok NSA z dnia

28 sierpnia 2013 r., sygn. akt I OSK 605/12, LEX nr 1369011). Zaświadczenie jest więc aktem wiedzy, a nie woli organu i nie ma charakteru prawotwórczego. W przypadku gdy żądanie nie wynika z wyraźnego przepisu prawa, wystawienie zaświadczenia poprzedzone być musi postępowaniem wyjaśniającym, które ma uproszczony charakter i dotyczy oceny interesu prawnego wnioskodawcy oraz ustalenia stanu faktycznego i prawnego wymagającego potwierdzenia zaświadczeniem. Wyjaśnić przy tym należy, że konieczne postępowanie wyjaśniające, o którym mowa w art. 218 § 2 K.p.a., nie może zastępować danych, wynikających z prowadzonych przez właściwy organ ewidencji, rejestrów bądź innych danych znajdujących się w jego posiadaniu, o jakich mowa w art. 218 § 1 K.p.a. Postępowanie to odnosić się może bowiem do zbadania okoliczności, wynikających

z posiadanych przez organ ewidencji, rejestrów i innych danych, co do faktów albo stanu prawnego, którego poświadczenia domaga się wnioskodawca, a także ustalenia, jakiego rodzaju ewidencja i rejestry mogą zawierać żądane dane, i ustalenia ewentualnych ich dysponentów, czy też wyjaśnienia, czy dane te odnoszą się do osoby wnioskodawcy.

W drodze wydania zaświadczenia nie rozstrzyga się bowiem żadnej sprawy, nie tworzy nowej sytuacji prawnej, ani też nie kształtuje bezpośrednio stosunku prawnego. Tym samym, nie jest dopuszczalne dokonywanie, w trybie wydawania zaświadczeń, jakichkolwiek ustaleń faktycznych i prawnych niewynikających z prowadzonej przez organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu (tak NSA

w wyroku z dnia 26 lutego 2013 r., sygn. akt I OSK 1778/11, LEX nr 1311429). Wynikająca z art. 218 § 2 K.p.a. możliwość przeprowadzenia przed wydaniem zaświadczenia postępowania wyjaśniającego "w koniecznym zakresie" nie może być zatem rozumiana jako tworzenie na etapie postępowania o wydanie zaświadczenia podstawy do wystawienia zaświadczenia.

Postępowanie wyjaśniające może zakończyć się wydaniem zaświadczenia dotyczącego stanu faktycznego lub stanu prawnego, którego potwierdzenia żąda osoba zainteresowana albo odmową wydania zaświadczenia, np. z powodu braku podstaw prawnych do jego wydania, niestwierdzenia po stronie wnioskodawcy interesu prawnego lub też przez odmowę wydania zaświadczenia o żądanej treści, np. z powodu niepotwierdzenia się w toku postępowania wyjaśniającego istnienia stanu faktycznego lub prawnego, którego potwierdzenia żądała osoba ubiegająca się o zaświadczenie.

W zaskarżonym postanowieniu prawidłowo oceniono, że żadna z wymienionych

w art. 217 § 2 K.p.a. przesłanek do wydania zaświadczenia, nie zaistniała w stanie faktycznym sprawy.

Nie istnieje bowiem przepis prawa, który mógłby stanowić podstawę do domagania się urzędowego potwierdzenia legalności, czy prawidłowości ustawienia znaku drogowego we wskazanym przez skarżącego miejscu.

Oceniając natomiast przesłankę wymienioną w pkt. 2 § 2 art. 217 K.p.a., stwierdzić należy, że zasadnie uznano, że skarżący nie legitymuje się interesem prawnym,

a żądana treść zaświadczenia nie wynika z prowadzonej przez organ ewidencji, rejestrów ani innych danych.

Interes prawny w uzyskaniu zaświadczenia należy rozumieć jako sytuację podmiotu ukształtowaną przez przepis prawa materialnego lub procesowego, z którego wynika dla wnioskodawcy konieczność, czy potrzeba uzyskania zaświadczenia o określonej treści. We wniosku z dnia 24 czerwca 2013 r. skarżący podał, że uzyskane żądane informacje przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego na ul. "[...]". Niewątpliwie więc nie wskazał on żadnego przepisu prawa materialnego lub procesowego, który nakazywałby mu legitymowanie się żądanym zaświadczeniem. W zażaleniu natomiast skarżący podniósł, że za pomocą zaświadczenia o określonej we wniosku treści chciałby doprowadzić do uchylenia nałożonego na niego prawomocnego mandatu karnego za wykroczenie drogowe. Powyższe również nie oznacza, że wskazał on jakikolwiek przepis prawa, wymagający uzyskania żądanego zaświadczenia. Należy zauważyć, że postanowieniem z dnia 26 czerwca 2013 r., Sąd Rejonowy w E. VIII Wydział Karny nie uwzględnił wniosku skarżącego o uchylenie prawomocnego mandatu karnego kredytowanego "[...]", wyjaśniając m.in., że w postępowaniu tym Sąd nie miał możliwości oceny i weryfikowania, czy ukarany rzeczywiście dopuścił się czynu wskazanego w mandacie. Możliwość badania zasadności nałożenia mandatu karnego i badania okoliczności czynu, Sąd miałby jedynie w postępowaniu sądowym w przypadku skierowania wniosku o ukaranie, gdyby sprawca odmówił przyjęcia mandatu.

Ponadto, istotne w sprawie jest to, że organy Policji nie prowadzą ewidencji, rejestrów i nie posiadają innych danych, które mogłyby potwierdzać okoliczności, których stwierdzenia w drodze zaświadczenia domagał się skarżący, to jest nieprawidłowości ustawienia znaków drogowych na obszarze działania danej jednostki Policji. Tym samym, skoro zaświadczenie, zgodnie z cytowanymi wyżej przepisami, może wyłącznie potwierdzać fakty, które są stwierdzone w prowadzonych przez dany organ bazach danych (ewidencjach, rejestrach i innych danych), to zasadnie wskazano, że nie jest możliwe wydanie zaświadczenia, że pionowy znak drogowy na placu "[...]"przy wyjeździe na ul. "[...]"został nieprawidłowo ustawiony, czego domaga się skarżący. Jak już wyżej wyjaśniono, wydając zaświadczenie, organ nie może przeprowadzić postępowania, w celu ustalenia, czy dany fakt lub stan prawny istnieje, czy też nie.

Powyższe okoliczności wykluczały wydanie zaświadczenia we wskazanym we wniosku zakresie. W tej sytuacji prawidłowo zastosowano art. 219 K.p.a. i odmówiono skarżącemu wydania zaświadczenia.

W tym stanie rzeczy, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.), skargę należało oddalić.