• III SA/Łd 195/14 - Postan...
  28.03.2024

III SA/Łd 195/14

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2014-04-08

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Małgorzata Łuczyńska /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział III Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku C.P. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi C.P. na postanowienie Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do złożenia odwołania postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy. U.K.

Uzasadnienie

C.P. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na postanowienie Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] wydane w przedmiocie odmowy przywrócenie terminu do złożenia odwołania. W skardze skarżący wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. W załączonym formularzu PPF wskazał, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Osiąga dochody z tytułu działalności gospodarczej (usługi transportowe – taxi) w wysokości ok. 5000 - 6000 zł. Nie dysponuje żadnymi oszczędnościami, ani przedmiotami o wartości przekraczającej 3000 euro. Na miesięczne koszty jego utrzymania składają się: koszty z tytułu wynajmu mieszania w kwocie ok 1.300 zł, koszty eksploatacyjne mieszkania na kwotę ok. 100 - 150 zł oraz koszty wyżywienia w kwocie ok. 1000 zł. Wskazał ponadto na miesięczne koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj.: rata kredytu za samochód w wysokości 1.500 zł, eksploatacja pojazdu – ok. 500 zł, marża dla operatora firmy taksówkowej – 450 zł, koszty paliwa – ok. 1200 – 1800 zł ,ubezpieczenie pojazdu – ok. 210 zł miesięcznie oraz składki ZUS ok. 1000 zł. Wnioskodawca podkreślił, że koszty utrzymania i prowadzenia działalności przewyższają osiągane przez niego dochody.

Postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r., sygn. akt III SA/Łd 195/14 referendarz sądowy odmówił przyznania C.P. prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.

Od powyższego postanowienia C.P. w dniu 19 marca 2014 r. wniósł sprzeciw. W uzasadnieniu ponowił informacje co do posiadanego stanu majątkowego i ponoszonych miesięcznie wydatków. Powtórzył, że ponoszone przez niego miesięczne koszty przewyższają osiągane dochody. Ponieważ prowadzona przez niego działalność jest jedynym źródłem utrzymania, dla "podratowania swojego biznesu" był zmuszony wyzbyć się wszelkich posiadanych oszczędności. Tym samym w obecnej sytuacji nawet najdrobniejsze wydatki poczynione poza tymi absolutnie koniecznymi do życia, stanowią poważny uszczerbek dla utrzymania skarżącego. Podniósł ponadto, że opiekuje się i pomaga finansowo swojej chorej matce. Powyższe w ocenie wnioskodawcy wskazuje, że znajduje się on w trudnej sytuacji finansowej, pozwalającej wprawdzie na podstawowe środki utrzymania, jednakże nie pozwalającej na poczynienie jakichkolwiek oszczędności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 258 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012r. poz.270 ze zm.) – dalej p.p.s.a., postanowienie co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy może zostać wydane przez referendarza sądowego. Od takiego postanowienia strona może wnieść środek odwoławczy określony w art. 259 p.p.s.a. W przypadku wniesienia sprzeciwu, jeśli nie został odrzucony, postanowienie, przeciwko któremu został wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Sąd rozstrzyga ją w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie (art. 260 p.p.s.a.).

W niniejszej sprawie, wobec wniesienia sprzeciwu przez skarżącego, postanowienie referendarza sądowego z dnia 5 marca 2014 r. utraciło moc. W takiej sytuacji Sąd rozpatrzył wniosek skarżącego z dnia 16 stycznia 2014 r.

Stosownie do postanowień art. 243 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Prawo pomocy obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 244 § 1 p.p.s.a.).

W myśl art. 245 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. W niniejszej sprawie C.P. wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.

Zgodnie z art. 245 § 3 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.) Wykazanie powyższych okoliczności powinno nastąpić poprzez złożenie stosownego oświadczenia obejmującego dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Od Sądu zależy uznanie oświadczenia za wystarczające dla przyznania pomocy prawnej.

W niniejszej sprawie Sąd uznał, iż skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania. Składając oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wyjaśnił, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Osiąga dochody z tytułu działalności gospodarczej (usługi transportowe – taxi) w wysokości ok. 5000 - 6000 zł. Nie dysponuje żadnymi oszczędnościami, ani przedmiotami o wartości przekraczającej 3000 euro. Na miesięczne koszty jego utrzymania składają się: koszty z tytułu wynajmu mieszania w kwocie ok 1300 zł, koszty eksploatacyjne mieszkania na kwotę ok. 100 - 150 zł oraz koszty wyżywienia w kwocie ok. 1000 zł. Wskazał ponadto na miesięczne koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj.: rata kredytu za samochód w wysokości 1500 zł, eksploatacja pojazdu – ok. 500 zł, marża dla operatora firmy taksówkowej – 450 zł, koszty paliwa – ok. 1200 – 1800 zł ,ubezpieczenie pojazdu – ok. 210 zł miesięcznie oraz składki ZUS ok. 1000 zł. Wnioskodawca podkreślił, że koszty utrzymania i prowadzenia działalności przewyższają osiągane przez niego dochody. Podkreślił też, że pomaga finansowo swojej matce.

W myśl art. 199 p.p.s.a. obowiązkiem strony jest partycypacja w kosztach postępowania. Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Przy czym ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa na stronie ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy. Zatem rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy należy z jednej strony uwzględnić wysokość kosztów postępowania, jakie strona musi ponieść w postępowaniu, a z drugiej jej sytuację finansową, na którą składają się przede wszystkim uzyskiwane przez stronę dochody.

Sąd porównując kwotę miesięcznego dochodu uzyskiwanego przez wnioskodawcę (w wysokości kształtującej się na kwotę 5000- 6000 zł) z wysokością należnego w rozpoznawanej sprawie wpisu od skargi (w kwocie 100 zł) uznał, że skarżący jest w stanie ponieść koszty sądowe w tej wysokości i to bez żadnego uszczerbku swojego utrzymania. Wskazać bowiem należy, że na dzień złożenia wniosku skarżący wykazał średnio osiągane miesięcznie dochody w wysokości znacznie przewyższającej koszty sądowe w niniejszej sprawie. Przez uszczerbek dla koniecznego utrzymania należy rozumieć pozbawienie środków na pokrycie najbardziej podstawowych potrzeb, a więc kosztów wyżywienia, ubrania i zamieszkania. Uszczerbek w majątku strony, który wiąże się wyłącznie z obniżeniem, choćby niezbyt wysokiej stopy życiowej nie uzasadnia przyznania prawa pomocy. Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. Jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony postępowania. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji winny być interpretowane w sposób ścisły. Udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Strona występująca na drogę postępowania sądowego winna mieć świadomość obowiązku ponoszenia kosztów tego postępowania, a wnosząc o zwolnienie z tego obowiązku musi uprawdopodobnić, w sposób bardzo rzetelny, okoliczności przemawiające za uwzględnieniem wniosku. W rozpoznawanej sprawie skarżący nie uczynił zadość tym wymaganiom. Instytucja prawa pomocy nie bez przyczyny określana jest często mianem "prawa ubogich". Prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł.

Odnosząc się natomiast do podniesionych przez wnioskodawcę okoliczności wskazujących na wysokość i niezbędność ponoszenia przez niego kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą Sąd uznał, że są one nierozłącznie związane z faktem jej prowadzenia. Tym samym nie można z faktu ich ponoszenia czynić argumentu na rzecz uznania, że wnioskodawca nie posiada środków na pokrycie innych należności, w szczególności o charakterze publicznym - związanych z prowadzonym postępowaniem sądowym. Wątpliwość Sądu budzi również oświadczenie wnioskodawcy co do możliwości pokrycia należnego wpisu sądowego. Skoro bowiem skarżący podkreśla, że uzyskiwany z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej dochód jest niższy niż koszty związane z jej prowadzeniem i bieżącym utrzymaniem, jak również to, że wyzbył się wszelkich oszczędności, a pomimo tego nadal świadczy usługi transportowe – taxi, może to świadczyć o tym, że dysponuje on środkami finansowymi pochodzącymi z innych źródeł, które pozwalają na pokrycie strat. Ponadto stwierdzić należy, że osoba która posiada środki na pokrycie zwiększonych kosztów wydatków (ponad faktycznie uzyskiwane dochody) w ramach swojego gospodarstwa domowego (m.in. rat kredytu) jest również w stanie ponieść koszty postępowania sądowego. Kwestią wyboru strony pozostaje czy uiści ona koszty sądowe, czy pokryje inne swoje wydatki nie związane z koniecznym utrzymaniem. W tej sytuacji stwierdzić należy, że przedkładanie należności o charakterze prywatnoprawnym, czy też związanych z prowadzoną działalnością (opłacanie rat za pojazd służący prowadzeniu działalności gospodarczej), nad publicznoprawnymi nie może skutkować przerzuceniem ciężaru finansowania postępowań sądowoadministracyjnych na Skarb Państwa.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 245 § 3 i art. 260 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.

U.K.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...