• III SO/Łd 4/14 - Postanow...
  29.03.2024

III SO/Łd 4/14

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2014-04-08

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Małgorzata Łuczyńska /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział III Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku T.G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z wniosku T.G. o wymierzenie Staroście [...] Wschodniemu grzywny za nieprzekazanie skargi do sądu postanawia: 1) przyznać T.G. prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych ponad kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych; 2) oddalić wniosek w pozostałym zakresie U.K.

Uzasadnienie

T.G. wystąpił do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z wnioskiem o wymierzenie grzywny Staroście [...] Wschodniemu za nieprzekazanie skargi do sądu. Następnie w dniu 21 lutego 2014 r. strona sformułowała na urzędowym formularzu PPF wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.

Ze złożonego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach skarżącego wynika, że prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe. Jest współwłaścicielem (1/2) domu o powierzchni 120 m2, wybudowanego w 1949 r., którego pozostałą część zajmują jego rodzice. Jest ponadto właścicielem użytków rolnych o powierzchni 1,91 ha (1,3 ha przeliczeniowego). Jedyny dochód skarżącego stanowi wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, które wyniosło średnio w okresie ostatnich trzech miesięcy 2.584,51 zł brutto (1.870,15 zł netto). Skarżący nie posiada żadnych zasobów pieniężnych, ani przedmiotów o wartości przekraczającej 3.000 euro, nie uzyskuje także żadnych dodatkowych źródeł dochodu. Nadmienił także, iż opłaca alimenty na rzecz dzieci w kwocie łącznej 700 złotych.

Z informacji uzyskanych w związku z rozpoznawaniem wniosków o przyznanie prawa pomocy w innych postępowaniach wynika ponadto, że w roku 2012 wnioskodawca uzyskał dochód w kwocie 34.074,16 zł (zeznanie podatkowe PIT-40 za 2012 r.). Z wyciągu z rachunku bankowego wynikało, iż oprócz wpływu z tytułu wynagrodzenia nie wykazywał on żadnych innych wpływów na ten rachunek. Zaświadczenie od pracodawcy o wysokości otrzymywanego wynagrodzenia potwierdzało informacje o wysokości osiąganego wynagrodzenia. Wnioskodawca załączył także zestawienie uiszczanych na rzecz córek kwot z tytułu alimentów (wykaz zawierał podpisy osoby przyjmującej alimenty). Przedłożył także zaświadczenie z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o uzyskiwanych w ostatnich latach świadczeniach – za rok 2012 wynosiły one łącznie 1.501,34 zł, a za rok 2013 – 1.559,62 zł.

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. akt III SO/Łd 4/14 referendarz sądowy przyznał T.G. prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych ponad kwotę 50 zł i oddalił wniosek w pozostałym zakresie.

Od powyższego postanowienia T.G. w dniu 11 marca 2014 r. wniósł sprzeciw. W uzasadnieniu ponowił informacje co do uzyskiwanego dochodu z tytułu zatrudnienia oraz wydatków związanych z dalekimi dojazdami do pracy do Łodzi oraz utrzymaniem samodzielnie prowadzonego gospodarstwa domowego. Podniósł nadto, że uzyskiwane dopłaty z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie stanowią jego dochodu, a są jedynie częściową rekompensatą podwyższonych kosztów związanych z utrzymaniem europejskich standardów gospodarstwa rolnego. Wskazał też na postanowienie Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 24 lutego 2014 r., III RC 45/14 , na mocy którego Sąd podwyższył wysokość alimentów do kwoty 860 zł miesięcznie. Wniósł o całkowite zwolnienie od kosztów sądowych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Wniosek częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 258 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2012r. poz.270 ze zm.) – dalej p.p.s.a., postanowienie co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy może zostać wydane przez referendarza sądowego. Od takiego postanowienia strona może wnieść środek odwoławczy określony w art. 259 p.p.s.a. W przypadku wniesienia sprzeciwu, jeśli nie został odrzucony, postanowienie, przeciwko któremu został wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Sąd rozstrzyga ją w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie (art. 260 p.p.s.a.).

W niniejszej sprawie, wobec wniesienia sprzeciwu przez skarżącego, postanowienie referendarza sądowego z dnia 28 lutego 2014 r. utraciło moc. W takiej sytuacji Sąd rozpatrzył wniosek skarżącego z dnia 21 lutego 2014 r.

Stosownie do postanowień art. 243 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Prawo pomocy obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 244 § 1 p.p.s.a.).

W myśl art. 245 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. W niniejszej sprawie T.G. wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.

Zgodnie z art. 245 § 3 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.) Wykazanie powyższych okoliczności powinno nastąpić poprzez złożenie stosownego oświadczenia obejmującego dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Od Sądu zależy uznanie oświadczenia za wystarczające dla przyznania pomocy prawnej.

Natomiast w myśl art. 245 § 4 p.p.s.a. częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej.

W niniejszej sprawie Sąd uznał, iż skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania. Składając oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wyjaśnił, że jest współwłaścicielem (1/2) domu o powierzchni 120 m2 oraz użytków rolnych o powierzchni 1,91 ha (1,3 ha przeliczeniowego). Osiąga stały miesięczny dochód z tytułu umowy o pracę, który wyniósł średnio w okresie ostatnich trzech miesięcy 2.584,51 zł brutto (1.870,15 zł netto). Nie posiada żadnych zasobów pieniężnych, ani przedmiotów o wartości przekraczającej 3.000 euro, nie uzyskuje także żadnych dodatkowych źródeł dochodu. Nadmienił także, iż opłaca alimenty na rzecz dzieci w kwocie łącznej 860 zł oraz ponosi koszty dojazdu do pracy w Łodzi. Sądowi z urzędu wiadomo jest także w roku 2012 wnioskodawca uzyskał dochód w kwocie 34.074,16 zł (zeznanie podatkowe PIT-40 za 2012 r.). Ponadto zgodnie z przedłożonym przez stronę zaświadczeniem z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioskodawca uzyskuje świadczenia pieniężne z tytułu tzw. dopłat rolnych, które za rok 2012 wyniosły łącznie 1.501,34 zł, a za rok 2013 – 1.559,62 zł.

W myśl art. 199 p.p.s.a. obowiązkiem strony jest partycypacja w kosztach postępowania. Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Przy czym ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa na stronie ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy. Zatem rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy należy z jednej strony uwzględnić wysokość kosztów postępowania, jakie strona musi ponieść w postępowaniu, a z drugiej jej sytuację finansową, na którą składają się przede wszystkim uzyskiwane przez stronę dochody.

Sąd porównując kwotę miesięcznego dochodu uzyskiwanego przez wnioskodawcę (w wysokości kształtującej się średnio na kwotę 1870,15 zł netto) z wysokością należnego w rozpoznawanej sprawie wpisu od skargi (w kwocie 100 zł) uznał, że wniosek skarżącego podlega częściowemu uwzględnieniu poprzez zwolnienie skarżącego od kosztów sądowych ponad kwotę 50 zł. Sąd dokonując zestawienia dochodów strony z sumą jego obciążeń uznał, że skarżący jest w stanie ponieść koszty sądowe w wysokości 50 zł i to bez żadnego uszczerbku swojego utrzymania. Przez uszczerbek dla koniecznego utrzymania należy bowiem rozumieć pozbawienie środków na pokrycie najbardziej podstawowych potrzeb, a więc kosztów wyżywienia, ubrania i zamieszkania. Uszczerbek w majątku strony, który wiąże się wyłącznie z obniżeniem, choćby niezbyt wysokiej stopy życiowej nie uzasadnia przyznania prawa pomocy. Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. Jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony postępowania. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji winny być interpretowane w sposób ścisły. Udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Strona występująca na drogę postępowania sądowego winna mieć świadomość obowiązku ponoszenia kosztów tego postępowania, a wnosząc o zwolnienie z tego obowiązku musi uprawdopodobnić, w sposób bardzo rzetelny, okoliczności przemawiające za uwzględnieniem wniosku. W rozpoznawanej sprawie skarżący nie uczynił zadość tym wymaganiom. Instytucja prawa pomocy nie bez przyczyny określana jest często mianem "prawa ubogich". Prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł. Skarżący natomiast osiąga stałe miesięczne dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę, jak również dochody z tytułu tzw. dopłat rolnych, pochodzących ze środków pieniężnych Unii Europejskiej.

Odnosząc się do podniesionych przez wnioskodawcę okoliczności wskazujących na wysokość i niezbędność ponoszenia przez niego kosztów związanych z dojazdami do pracy, jak i ciążący na stronie obowiązek alimentacyjny względem jego córek Sąd uznał, że pozostają one bez wpływu na wynik sprawy. Konieczność ponoszenia wydatków o charakterze prywatnym (związanych z dojazdem do pracy), czy też obciążeń wynikających z ciążącym na stronie obowiązkiem alimentacyjnym względem własnych dzieci nie może skutkować przerzuceniem ciężaru finansowania postępowań sądowoadministracyjnych na Skarb Państwa.

Tym samym stwierdzić należało, że w sytuacji osiągania przez stronę stałych, bieżących dochodów oraz uzyskiwania corocznie dodatkowego dochodu z tytułu tzw. dopłat rolnych, nawet wobec przyjęcia, iż część faktycznego dochodu przeznaczana jest na opłacenie alimentów na dzieci wnioskodawcy, skarżący nie wykazał całkowitego braku środków na poniesienie kosztów sądowych.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 245 § 3, § 4 i art. 260 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.

U.K.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...