IV SA/Gl 562/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] nr [...] ustalono wysokość nienależnie pobranych przez L.G. świadczeń rodzinnych wypłaconych na mocy decyzji nr [...] z dnia [...] i orzeczono o ich zwrocie wraz z odsetkami. Decyzja ta zawierała pouczenie o możliwości wniesienia odwołania i terminie, w jakim czynność ta powinna być wykonana.

W aktach sprawy przedstawiono dowód doręczenia w/w decyzji bezpośrednio do rąk adresata, w dniu [...]. Jak wynikało z treści dowodu doręczenia przesyłka zawierała dwie decyzje o numerach:

- [...]

- [...]

W dniu [...] L.G., na swój wniosek, otrzymał uwierzytelnioną kopię decyzji nr [...]. W dniu [...] zwrócił się do organu z prośbą o rozpatrzenie jego sprawy zakończonej decyzją nr [...] z dnia [...].

Odpowiadając na wezwanie do sprecyzowania charakteru pisma z dnia [...] L.G. wskazał, że jest to odwołanie od decyzji z dnia [...].

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. postanowieniem z dnia [...] Nr [...], działając na podstawie art. 134 w związku z art. 129 k.p.a. stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

W uzasadnieniu postanowienia organ odwoławczy zauważył, że strona była prawidłowo pouczona o czternastodniowym terminie do wniesienia odwołania, określonym w treści art. 129 §2 k.p.a. Wskazano, że doręczenie decyzji nastąpiło w dniu [...], a fakt ten wynika ze zwrotnego potwierdzenia odbioru decyzji. Powołując się na brzmienie art. 57 § 2 k.p.a. organ wskazał, że bieg terminu do wniesienia odwołania rozpoczął się w dniu [...] i upłynął [...]. Odwołanie wniesione zostało natomiast [...], a więc po upływie terminu. Spełnione zostały zatem przesłanki, o których mowa w art. 134 k.p.a. Uznano tym samym, że organ zobowiązany był do stwierdzenia w drodze postanowienia uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego L.G. zwrócił się o rozpatrzenie jego odwołania od postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. Zarzucił, iż przesyłka którą odebrał w dniu [...] zawierała tylko jedną decyzję o nr [...]. Zauważył, że po wyjaśnieniu nieporozumienia w organie I instancji otrzymał za potwierdzeniem w dniu [...] decyzję [...], od której złożył w terminie odwołanie.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wnosząc o oddalenie skargi podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko. Odnosząc się do zarzutu podniesionego w skardze wyjaśniono, że w aktach sprawy znajduje się zwrotne potwierdzenie doręczenia skarżącemu w dniu [...] dwóch decyzji. Pierwszej, stanowiącej przedmiot skargi oraz drugiej, o numerze [...]. Odbiór obu decyzji skarżący potwierdził własnoręcznym podpisem i wskazaniem daty. Otrzymanie przez skarżącego kopii decyzji organu I instancji nie może być natomiast traktowane jako doręczenie.

W uzupełnieniu skargi, wyznaczony skarżącemu pełnomocnik z urzędu zarzucił organowi naruszenie art. 7 k.p.a. poprzez niewywiązanie się z obowiązku dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a w szczególności niewyjaśnienie czy w kopercie dostarczonej skarżącemu w dniu [...] znajdowały się faktycznie dwie decyzje, a jeżeli tak, to czy koperta miała niezbędne oznaczenia informujące o tym. Wskazanie drugiego numeru decyzji na zwrotnym potwierdzeniu odbioru nie jest bowiem jasną informacją dla adresata, gdyż listonosz nie wręcza jej adresatowi lecz odbiera tylko jego podpis z datą. Z tych przyczyn skarżący uważa, że sprawa nie została należycie zbadana, a organ nie uwzględnił błędu ludzkiego polegającego na braku włożenia do koperty drugiej decyzji. Zauważono, że do tej pory skarżący zawsze dotrzymywał terminów odwoławczych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, co następuje.

Po myśli art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Dokonując kontroli legalności działania organów administracji, w świetle brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr z 2012r. poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., sądy administracyjne mogą w razie uznania kontrolowanego aktu za nielegalny w rozumieniu w/w przepisów, uchylić ten akt lub stwierdzić jego nieważność. Jak stanowi natomiast art.134 § 1 tej ustawy, rozstrzygają w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związanymi zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, a zatem oceniają legalność decyzji również z urzędu.

W tak określonym zakresie kognicji Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Jako niesporne w sprawie przyjąć należy, że odwołanie od decyzji z dnia [...] nr [...] zostało złożone przez skarżącego w siedzibie organu w dniu [...]. Sporna natomiast była data doręczenia w/w decyzji jej adresatowi. Ustalenie tej właśnie daty jest kluczowe dla oceny, czy odwołanie zostało wniesione w sposób skuteczny, gdyż po myśli art. 129 ust. 1 i 2 K.p.a. ten środek zaskarżenia wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia jej stronie.

Z twierdzeń organu wynika, że zaskarżoną decyzję doręczono stronie w dniu [...] wraz z inna decyzją, a dowodem tego zdarzenia jest podpisane osobiście przez skarżącego zwrotne potwierdzenie odbioru przesyłki oznakowanej numerami obu decyzji.

Jak słusznie zauważa się w uzupełniającym skargę piśmie, w orzecznictwie sądów administracyjnych, a także Sądu Najwyższego nie jest kwestionowana dopuszczalność przesyłania w jednej przesyłce listowej kilku pism urzędowych, pod warunkiem, że w momencie odbioru są one traktowane indywidualnie (por. np. postanowienie NSA z 21 maja 2010 r., II FSK 619/10 publ. CBOSA), post. SN z 20 kwietnia 2000 r., I CZ 38/00, Biul. SN 2000, nr 5, poz. 15). Dla prawidłowości dokonania w ten sposób doręczenia wymaga się, aby okoliczność ta wynikała z dołączonego do przesyłki potwierdzenia odbioru - powinno to nastąpić poprzez wymienienie na formularzu potwierdzenia odbioru w rubryce "rodzaj przesyłki", pism stanowiących zawartość przesyłki. Jak wynika z § 21 ust. 3 rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 kwietnia 2013r. w sprawie warunków wykonywania usług powszechnych przez operatora wyznaczonego (Dz. U. z 2013r. poz. 545) wydanego na podstawie art. 47 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), a znajdującego zastosowanie w sprawach prowadzonych przed organami administracji, pokwitowanie odbioru przesyłki rejestrowanej powinno zawierać czytelny podpis odbiorcy i datę odbioru. Wypełniony prawidłowo pocztowy dowód doręczenia pisma, jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 76 § 1 i 2 k.p.a., zatem jest dowodem tego co zostało w nim urzędowo stwierdzone (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2012r. sygn.. II GSK 1648/12 pub. CBOSA)). Należy uznać, że potwierdzenie podpisem odbioru przesyłki oznacza nie tylko potwierdzenie, że przesyłka została doręczona osobie upoważnionej do jej odbioru w dacie na formularzu wskazanej, ale także, że zawartość przesyłki odpowiada tej, która została wskazana na formularzu potwierdzenia odbioru (por. postanowienia NSA z 31 marca 2010 r., I FSK 1929/09, z dnia 21 maja 2010 r., II FSK 619/10 czy z dnia 16 października 2013r. sygn. II OSK 2563/13 publ. CBOSA)). Bezsprzecznym obowiązkiem odbierającego przesyłkę za pokwitowaniem jest sprawdzenie jej zawartości w chwili odbioru, gdyż dokument urzędowy korzysta z domniemania zgodności z prawdą. Adresat przesyłki, który twierdzi, że nie doręczono mu wszystkich pism wymienionych na formularzu i których przyjęcie pokwitował, powinien ten fakt udowodnić zgodnie z wymaganiami art. 76 § 3 k.p.a. Przepis ten stanowi bowiem, że dopuszczalny jest dowód przeciw treści dokumentu. Obaleniu domniemania, co do opisanej na dokumencie zawartości przesyłki, służyć może przykładowo natychmiastowe zgłoszenie doręczycielowi jej braków. Przyjęcie dopuszczalności kwestionowania po odbiorze przesyłki jej zawartości przeczyłoby sensowi potwierdzania odbioru przesyłki, w każdym przypadku odbiorca przesyłki mógłby bowiem podnosić, że otrzymał inne pismo niż wysłane lub też, że nie otrzymał żadnego lecz wyłącznie pustą kopertę).

Dowodem w sprawie mogłoby być ewentualnie, jak sugeruje skarżący, porównanie opisu przesyłki sporządzonego na jej kopercie z opisem dowodu doręczenia. Zauważyć jednak trzeba, że koperta taka od chwili odbioru przesyłki była w posiadaniu skarżącego, zatem to on powinien przedstawić tego rodzaju dowód. Nie zrozumiały jest zatem jego zarzut naruszenie art. 7 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie czy w kopercie dostarczonej skarżącemu w dniu [...] znajdowały się faktycznie dwie decyzje, a jeżeli tak, to czy koperta miała niezbędne oznaczenia informujące o tym. Jak wynika z akt sprawy skarżący nie domagał się przeprowadzenia dowodu z opisu koperty, w której otrzymał przesyłkę, a nawet jej nie przedłożył organowi.

Sąd wbrew twierdzeniom skarżącego nie dostrzegł po stronie organu zaniechania obowiązkom wynikającym z treści zasady prawdy obiektywnej określonej w art. 7 k.p.a. Wobec wykazanych, niewątpliwych faktów przyjąć należało, że zaskarżone postanowienie wydano zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Mając na uwadze powyższe orzeczono po myśli art. 151 P.p.s.a, jak w sentencji.