I SA/Łd 84/14

Uzasadnienie

Decyzją z [...] r., wydaną na podstawie art. 21 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.; dalej w skrócie "O.p."), art. 6o i art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.; dalej "u.c.p.") oraz § 1 ust. 2, 3 i 4 uchwały XXXI/235/2012 Rady Gminy Zduńska Wola z dnia 7 marca 2012 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalania wysokości tej opłaty, Wójt Gminy Z.:

1. nałożył na T. B. obowiązek uiszczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomości położonej w miejscowości C. 220 w wysokości 30,80 zł za jeden miesiąc okresu rozliczeniowego;

2. wskazał, że opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi uiszcza się 1 raz na 2 miesiące, do 20 dnia miesiąca następującego po upływie okresu rozliczeniowego oraz, że za każdy dzień zwłoki naliczane są odsetki;

3. w związku z nieuregulowaniem opłaty za lipiec i sierpień 2013 r. ustalił T. B. wysokość tej opłaty w kwocie 61,60 zł oraz należne odsetki na dzień dokonania wpłaty, wyjaśnił przy tym, że kolejne opłaty należy uiszczać za okres 2 miesięcy, bez wezwania, począwszy od 20 listopada 2013 r.;

4. podał numer rachunku bankowego, na który należy dokonywać wpłat;

5. poinformował, że właściciele nieruchomości są zobowiązani zapewnić pracownikom firmy wywozowej lub podmiotowi uprawnionemu dostęp do urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych;

6. wskazał, że decyzja wydana jest na okres 1 roku.

W uzasadnieniu organ wskazał, że zgodnie z art. 6m ust. 1 u.c.p. właściciel nieruchomości zobowiązany jest złożyć do wójta gminy deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

Jak ustalił Wójt, T. B. nie spełnił powyższego obowiązku, w związku z czym zostało wszczęte postępowanie w sprawie ustalenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W trakcie oględzin stwierdzono, że nieruchomość zamieszkuje jedna osoba.

W odwołaniu T. B. podniósł, że jest osobą bezrobotną i nie posiada stałych źródeł dochodu. W żywność zaopatruje się z własnej działki, dlatego nie posiada odpadów komunalnych. Odpady biodegradowalne wykorzystuje jako paszę dla inwentarza, a odpady nieprzydatne w tym celu kompostuje. Opakowania z zakupów, które robi bardzo rzadko, segreguje i sprzedaje w punktach skupu w celu poprawy swojej sytuacji bytowej.

Decyzją z [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. uchyliło zaskarżoną decyzję Wójta i przekazało sprawę temu organowi do ponownego rozpatrzenia.

Wyjaśniło, że uwzględnia odwołanie, ale z innych powodów niż te, które strona podnosiła.

SKO podkreśliło, że T. B., zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz uchwały XXXIII/250/2013 Rady Gminy Zduńska Wola z dnia 10 kwietnia 2013 r. w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właściciela nieruchomości, był zobowiązany do złożenia deklaracji o wysokości opłaty do 14 czerwca 2013 r.

Strona taką deklarację złożyła dopiera 18 lipca 2013 r., ponadto nie wskazała w niej wysokości opłaty, dlatego zachodziła konieczność ustalenia jej w drodze decyzji administracyjnej.

Następnie, powołując art. 6c ust. 1, art. 6h i art. 6i pkt 1 oraz art. 6m ust. 1 u.p.c. SKO wskazało, że opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi ponoszą właściciele nieruchomości, tymczasem w ewidencji gruntów, jako właściciel nieruchomości położonej w miejscowości C. 220, wpisana jest osoba już nieżyjąca – S. B. Według oświadczenia strony spadkobiercami po S. B. są jej dzieci, to jest T. B. oraz H. D.

W związku z powyższym organ odwoławczy stwierdził, że zaskarżona decyzja skierowana została do osoby, co do której brak pewności, czy jest właścicielem nieruchomości. Konieczne jest zatem jej uchylenie w celu wyjaśnienia stanu prawnego nieruchomości, a konkretnie aktualnego właściciela. SKO wskazało, że z akt sprawy nie wynika, czy postępowanie spadkowe po zmarłej S. B. zostało przeprowadzone i kto został wymieniony w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Dodatkowo organ II instancji zaznaczył, że przepisy u.c.p. nie przewidują możliwości zwolnienia właścicieli nieruchomości z obowiązku ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami. Obowiązek ten nie jest też uzależniony od sytuacji majątkowej osoby zobowiązanej, gdyż wiąże się on wyłącznie z prawem własności nieruchomości.

SKO zwróciło również uwagę na częściowo nieprawidłowo powołaną podstawę prawną decyzji – art. 6 ust. 7 u.c.p. W ocenie organu odwoławczego przepis ten nie ma zastosowania w sytuacjach opisanych w art. 6o u.c.p. Za zbędne SKO uznało też powołanie punktów sentencji od 2 do 6 wskazując, że informacje zawarte w punktach 2,3 i 4 powinny być przeniesione do uzasadnienia decyzji, zaś sformułowania punktu 5 i 6 decyzji wynikają zdaniem SKO z nieprawidłowego zastosowania art. 6 ust. 7 u.c.p. Wskazało nadto, że art. 6o u.c.p. stanowi podstawę prawną wydania decyzji określającej wysokość przedmiotowej opłaty, a nie podstawę nałożenia obowiązku jej uiszczenia, który wynika wprost z ustawy.

W skardze do tutejszego Sądu T. B. argumentował jak w odwołaniu podkreślając, że nie ma odpadów komunalnych, dlatego nie wpisał w deklaracji ani segregacji ani opłaty. Wyjaśnił, że właścicielem nieruchomości stał się na podstawie testamentu. Wskazał, że postępowanie spadkowe nie zostało jeszcze przeprowadzone.

W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2014 r. skarżący okazał postanowienie Sądu Rejonowego w Z. stwierdzające nabycie spadku po S. B. w całości przez T.B.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje.

Zaskarżona decyzja SKO jest zgodna z prawem, co powoduje, że złożona na nią skarga nie może zostać uwzględniona.

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że Sąd, rozpatrując przedmiotową sprawę, nie zajmował się ani kwestią zasadności nałożenia na skarżącego obowiązku uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ani jej wysokością. Wynika to z faktu, że wniesiona przez T. B. skarga nie dotyczyły decyzji wymiarowej (nakładającej obowiązek regulowania opłaty za odpady) a decyzji kasacyjnej, czyli takiej, na podstawie której doszło do uchylenia decyzji Wójta Gminy Z. w przedmiocie spornej opłaty i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia. Wobec powyższego Sąd nie bada czy Wójt prawidłowo ustalił skarżącemu obowiązek uiszczania opłaty za śmieci i czy uczynił to w prawidłowej wysokości. Zadaniem Sądu w tej sprawie było jedynie ocenienie, czy zachodziły podstawy do skasowania decyzji wydanej przez Wójta, z przyczyn wskazanych przez SKO.

Po analizie stanu sprawy Sąd stwierdza, że istniały przesłanki do wydania decyzji eliminującej decyzję organu I instancji.

Organ odwoławczy trafnie zauważył, że obowiązek w zakresie ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi spoczywa na właścicielu nieruchomości, co wynika wprost z przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a dokładnie z art. 6c ust. 1 (Gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy), art. 6h (Właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi), art. 6m ust. 1 (Właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych).

Wobec powyższego, w sprawie dotyczącej obowiązku uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi niezbędne jest ustalenie adresata tego obowiązku, czyli właściciela nieruchomości. Jak wyżej wskazano, to na właścicielach nieruchomości ciąży obowiązek ponoszenia na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6h u.c.p.).

W niniejszej sprawie kwestia prawa własności nieruchomości położonej w miejscowości C. 220 była niejasna, bowiem w ewidencji gruntów, jako właściciel była ujawniona osoba, która zmarła. Z tego powodu zachodziła konieczność ustalenia, kto po śmierci S. B. stał się właścicielem nieruchomości. Wójt tego zagadnienia nie wyjaśnił, choć powinien, gdyż miało ono kluczowe znaczenia dla ustalenia na kim ewentualnie ciąży powinność uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami. W tej sytuacji, SKO postąpiło prawidłowo uchylając decyzję Wójta z zaleceniem ustalenia przez ten organ, w toku ponowionego postępowania, właściciela nieruchomości, a w razie trwającego postępowania spadkowego – zawieszenia postępowania administracyjnego do czasu jego zakończenia.

Zgodnie z art. 233 § 2 O.p. organ odwoławczy może uchylić w całości decyzję organu pierwszej instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę, organ odwoławczy wskazuje okoliczności faktyczne, które należy zbadać przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Problem ustalenia kręgu właścicieli nieruchomości nie mógł być samodzielnie rozstrzygnięty przez organ odwoławczy, bowiem w razie stwierdzenia, że poza T. B. prawo własności nieruchomości przysługuje jeszcze innej osobie bądź osobom, zachodziłaby konieczność prowadzenia postępowania z ich udziałem od początku, czyli najpierw przez organ I instancji – Wójta.

W tej sytuacji, uchylając zaskarżoną odwołaniem decyzję i przekazując sprawę Wójtowi Gminy Z. do ponownego rozpatrzenia SKO nie naruszyło powyższego unormowania.

Sąd podziela również uwagi organu odwoławczego dotyczące wadliwego sposobu sformułowania przez Wójta sentencji decyzji oraz powołanej w niej podstawy prawnej.

Po pierwsze, organ odwoławczy zasadnie wskazał, że powołując jako podstawę prawną art. 6o u.c.p. Wójt niewłaściwie wskazał też na art. 6 ust. 7 tej ustawy. Art. 6o jest w tym przypadku przepisem szczególnym i jeżeli organ I instancji zamierzał wydać decyzję w związku z niezłożeniem przez skarżącego deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionymi wątpliwości co do danych zawartych w założonej deklaracji, to podstawą materialnoprawną winien być tylko ten przepis. W konsekwencji powyższego niepotrzebne okazały się także informacje zawarte w pkt 5 i 6 decyzji, gdyż dotyczą one decyzji wydanej na podstawie art. 6 ust. 7 u.c.p., a jak już wyżej wyjaśniono, przepis ten nie miał zastosowania w tym konkretnym przypadku.

Po wtóre, kwestie wyliczone w decyzji w punkcie od 2 do 4 mają charakter informacyjny i z tej przyczyny powinny zostać zamieszczone, jak słusznie wskazało SKO, w uzasadnieniu, a nie w sentencji decyzji.

Mając na uwadze fakt, że postępowanie przed organem I instancji wymagało podjęcia dodatkowych czynności, zmierzających do ustalenia właścicieli nieruchomości, z którą związany jest obowiązek uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, czyli w istocie do określenia kto jest stroną tego postępowania, a czynności tych organ odwoławczy nie mógł przedsięwziąć we własnym zakresie, zachodziła podstawa do wydania decyzji kasacyjnej i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia.

W tym stanie sprawy, Sąd na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), oddalił skargę jako niezasadną.

ak