• II GZ 237/14 - Postanowie...
  28.03.2024

II GZ 237/14

Postanowienie
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-05-29

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Cezary Pryca /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Cezary Pryca po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia B. P. Spółki z o.o. w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 19 marca 2014 r. sygn. akt VI SA/Wa 2702/13 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od wpisu sądowego od skargi w sprawie ze skargi B. P. Spółki z o.o. w W. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za naruszenie przepisów o transporcie drogowym postanawia: oddalić zażalenie

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. postanowieniem z dnia 19 marca 2014 r., sygn. akt VI SA/Wa 2702/13, orzekając na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) odmówił B. P. Spółce z o.o. w W. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od wpisu sądowego od skargi na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] lipca 2013 r., nr [...] nakładającą karę pieniężną za naruszenie przepisów o transporcie drogowym.

WSA w W. wskazał, że skarżąca we wniosku o przyznanie prawa pomocy powołała się na trudną sytuację finansową, spowodowaną brakiem środków finansowych. Spółka podała, że: 1) nie posiada żadnych środków trwałych, 2) wysokość jej kapitału zakładowego wynosi [...] zł, 3) na rachunku bankowym posiada 448,06 zł. Spółka nadesłała dokumenty wskazujące, że w 2012 r. poniosła stratę w wysokości [...] zł przy przychodzie w wysokości [...] zł, a także sprawozdanie z działalności za 2012 r. (w którym wskazała, że na przestrzeni poszczególnych miesięcy systematycznie rosła sprzedaż usług ochrony na rzecz osób fizycznych, co jednoznacznie dobrze rokuje na działalność spółki w roku 2013), jak również wyciąg z rachunku bankowego za okresy: [...] czerwca – [...] września 2013r. (saldo końcowe 237,11 zł). Sąd wskazał ponadto, że do sprawy o sygn. akt VI SA/Wa 1196/13 strona załączyła dokumenty, z których wynika, że rozpoczęła działalność gospodarczą w marcu 2012 r., zatrudniła 265 osób, osiągnęła przychód netto ze sprzedaży usług ochrony w wysokości [...] zł, a odnotowana strata finansowa netto w wysokości [...] zł była związana z zakupem 273 sztuk kas fiskalnych (niezbędnych ze względu na rodzaj prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej).

Sąd I instancji stwierdził, że z przesłanej do Sądu dokumentacji istotnie wynika, że w 2012 r. skarżąca poniosła stratę, a jej sytuacja nie uległa poprawie, na co wskazuje przesłany do Sądu wyciąg z rachunku bankowego, na którym znajduje się 448,06 zł. Jednakże, Sąd zauważył, iż z dokumentacji skarżącej wynika także, iż osiągnięty w 2012 r przychód wyniósł [...] zł, a spółka pozyskała także nowych klientów, zatrudniła pracowników oraz zakupiła kasy fiskalne konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług ochroniarskich dla osób fizycznych. Sąd rozpoznając wniosek skarżącej, wskazał, iż podziela pogląd NSA, iż powstanie straty nie oznacza automatycznie utraty możliwości płatniczych. Skarżąca spółka ciągle funkcjonuje w obrocie gospodarczym, osiąga przychody z prowadzonej działalności, przystosowuje się do warunków prowadzenia działalności poprzez pozyskiwanie nowych klientów tym samym w ocenie Sądu I instancji nie można uznać, iż skarżąca spółka nie była w stanie ponieść kosztów postępowania sądowego, które na obecnym etapie wynosi 400 zł. Wskazać również należy, iż struktura przychodów i kosztów przedstawiona przez skarżącą wskazuje, że dała ona pierwszeństwo innym kosztom działalności w sytuacji, gdy osiągane przychody pozwalają na poniesienie kosztów postępowania sądowego.

Reasumując Sąd ocenił, iż skarżąca spółka nie wykazała, iż nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania w niniejszej sprawie.

Zażalenie na postanowienie WSA w W. złożyła B. P. Spółka z o.o. Wniosła o uchylenie tego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Spółka zarzuciła naruszenie art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a., polegające na przyjęciu, że nie wykazała, iż nie posiada dostatecznych środków finansowych, pozwalających na stwierdzenie zaistnienia przesłanek prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym wpis sądowy od skargi.

Spółka argumentowała, że ocena jej wydolności finansowej została dokonana "na wyrost", ponieważ oparto ją na domniemaniach związanych z funkcjonowaniem i dochodami spółki, a nie na jej rzeczywistym położeniu. Skarżąca podkreśliła, że spółce funkcjonującej od niedawna trudno jest zaistnieć i utrzymać się na rynku, zaś osiągnięte dochody są równoważone wydatkami. Ponadto wskazała, że aby dalej funkcjonować musi otrzymywać pomoc finansową "z zewnątrz". Wpłaty dokonywane na jej konto przez jedynego udziałowca są próbą ratowania spółki i nie można ich kwalifikować jako dodatkowego dochodu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zażalenie nie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 199 p.p.s.a. strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Instytucja prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, która ma gwarantować możliwość realizacji konstytucyjnego prawa do sądu, wyrażonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, stanowi odstępstwo od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony. W związku z tym, że w przypadku przyznania prawa pomocy koszty postępowania sądowego pokrywane są z budżetu państwa, korzystanie z tej instytucji powinno mieć miejsce jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawca rzeczywiście nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania, a przez to nie może zrealizować przysługującego mu prawa do sądu.

W myśl art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Z treści tego przepisu wynika wprost, że ciężar dowodu co do wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na stronie składającej wniosek o przyznanie tego prawa. Takie stanowisko znajduje również oparcie w treści art. 252 § 1 p.p.s.a., zgodnie z którym wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Właściwe przedstawienie przez stronę przyczyn uzasadniających zwolnienie od kosztów sądowych oraz dowodów na ich poparcie umożliwia sądowi rozpoznającemu wniosek dokonanie prawidłowej oceny sytuacji majątkowej wnioskodawcy. Strona ma w tym zakresie inicjatywę dowodową, a sąd na podstawie przedstawionych przez stronę dowodów dokonuje oceny, czy wystąpiły przesłanki przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.

Strona występująca na drogę postępowania sądowego winna mieć świadomość obowiązku ponoszenia kosztów tego postępowania i wnosząc o zwolnienie z tego obowiązku powinna uprawdopodobnić w sposób wiarygodny i rzetelny, że zaistniały przesłanki do uwzględnienia wniosku. Jedynym kryterium oceny wniosku o przyznanie prawa pomocy jest bowiem kryterium finansowe (por. postanowienie NSA z dnia 19.01.2010 r. o sygn. akt I GZ 1/10, dostępne w Internecie pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

W ocenie NSA, w świetle przedstawionych przez stronę okoliczności należy podzielić stanowisko WSA w W., że spółka nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, gdyż dysponuje wystarczającym majątkiem na ich uiszczenie, tym bardziej wpisu sądowego od skargi, który wynosi w tej sprawie 400 zł.

Z podanych powodów NSA uznał, że zaskarżone postanowienie odpowiada prawu i dlatego w oparciu o treść art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a. postanowił jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...