I SA/Wr 518/14
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
2014-06-02Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Maria Tkacz-Rutkowska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Tkacz-Rutkowska po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A sp. z o. o. z/s w K. na decyzję Dyrektora Izby Celnej we W. z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od gier za maj 2010 r. postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Uzasadnienie
W sprawie w odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, skarżąca spółka złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wskazała, że postępowanie w niniejszej sprawie jest jednym z wielu analogicznych, dotyczących decyzji wydanych przez Dyrektorów Izb Celnych na terenie całej Polski. Zatem łączne obciążenie spółki nie ogranicza się tylko do kwoty wpisu od skargi w niniejszej sprawie, ale do sumy wielu opłat sądowych, które obowiązana jest ponosić przed sądami administracyjnymi w całym kraju w kilkuset sprawach. Niektóre sprawy zakończyły się decyzjami ostatecznymi, co wiąże się z koniecznością uiszczenia wpisów stosunkowych od skarg wniesionych na te decyzje, niejednokrotnie w znacznej wysokości.
W oświadczeniu o majątku i dochodach strona podała, że wysokość kapitału zakładowego, majątku lub środków finansowych wynosiła według bilansu za 2012 rok – [...] zł, wartość jej środków trwałych – [...] zł, a wysokość zysku – [...] zł. Stan konta na posiadanym rachunku bankowym na koniec miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku wynosił [...] zł. Spółka zwróciła uwagę, że posiada w swoim majątku automaty o niskich wygranych, które nie przedstawiają obecnie żadnej wartości.
Na wezwanie referendarza sądowego, strona przedłożyła dokumenty, z których wynika, że w 2012 r. przychody netto spółki ze sprzedaży wyniosły [...] zł. Natomiast na koniec 2013 r. strona uzyskała przychód w wysokości [...] zł i odnotowała zysk o wartości [...] zł. W poszczególnych miesiącach (grudzień 2013 r. i styczeń 2014 r.) wartość sprzedanych towarów wynosiła odpowiednio [...] zł i [...] zł. Saldo rachunku na koniec lutego 2014 r. wynosiło [...] zł.
Postanowieniem z dnia 12 maja 2014 r. referendarz sądowy odmówił stronie przyznania prawa pomocy.
W sprzeciwie strona podniosła, że posiada środki obrotowe, które tylko pozornie wydają się znaczne. Wskazała, że spółka musi regulować na bieżąco swoje zobowiązania z tytułu najmu, ale także wypłacać wygrane graczom, opłacać serwis i obsługę urządzeń. Ponadto musi uiszczać podatek od gier niezależnie od tego, czy działalność przynosi pozytywny wynik finansowy. Wyjaśniła, że wartość bilansowa aktywów posiadanych przez spółkę nie odzwierciedla ich rzeczywistej wartości, a jedynie wartość księgową. Ponadto środki trwałe posiadane przez spółkę to w większości automaty do gier o niskich wygranych, których nie ma możliwości zbycia ani w Polsce, ani za granicą.
Strona zwróciła uwagę, że przedmiotowe postępowanie nie stanowi typowego elementu działalności skarżącej spółki i innych spółek działających na rynku automatów o niskich wygranych. Dodała, że jej działalność zaplanowana była na okres 6 lat z uwzględnieniem możliwego do przewidzenia ryzyka ekonomicznego i prawnego. Spółka nie zakładała jednak, że z powodów politycznych w drugiej połowie 2009 r. ustawodawca, jak i władza wykonawcza, podejmą szereg działań wymierzonych w branżę hazardową, w tym uchwalą ustawę, której głównym celem będzie eliminacja z rynku określonej grupy przedsiębiorców.
Jako znane z urzędu wskazać należy, że strona - na dzień wydania niniejszego postanowienia - zobligowana jest do ponoszenia kosztów sądowych jednocześnie w osiemdziesięciu trzech sprawach, w których wpisy od skarg zostały wyznaczone na łączną kwotę [...] zł.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek strony o przyznanie prawa pomocy nie zasługiwał na uwzględnienie.
Stosownie do brzmienia art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: u.p.p.s.a.), w przypadku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, gdy osoba ta wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Regulacja ta musi być odczytywana w kontekście treści art. 199 u.p.p.s.a., zgodnie z którym strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Bezspornym jest, że zwolnienie od kosztów sądowych stanowi wyjątek od reguły wykonania tego obowiązku. Przesłanki przyznania prawa pomocy nie mogą więc być interpretowane rozszerzająco, a zwolnienie strony z ponoszenia kosztów postępowania sądowego winno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych.
Osoba prawna wnioskująca o udzielenie prawa pomocy jest obowiązana wykazać nie tylko, że nie ma adekwatnych środków na poniesienie kosztów postępowania, ale także, że ich nie posiada, mimo że podjęła wszelkie niezbędne działania, aby zdobyć fundusze na pokrycie tych wydatków. Ponadto ciężar dowodu co do wykazania przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa każdorazowo na wnioskodawcy.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą dofinansowania z budżetu państwa. Powinno się więc sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Trzeba wskazać, że ocena możliwości płatniczych w przypadku osób prawnych sprowadza się wyłącznie do ustalenia, czy strona dysponuje środkami finansowymi wystarczającymi na opłacenie kosztów związanych ze swym udziałem w sprawie.
Wedle przekonania Sądu, w świetle przedstawionych przez spółkę okoliczności oraz przedłożonych dokumentów, nie można przyjąć, że skarżąca nie jest w stanie ponieść koniecznych kosztów sądowych. Przy czym dodać należy, że wniosek spółki o przyznanie prawa pomocy rozpoznawany był z uwzględnieniem obciążenia wynikającego ze wszystkich zawisłych w tym Sądzie spraw, tj. z uwzględnieniem wpisów w łącznej kwocie [...] zł.
Z zebranych dokumentów wynika, że w 2012 r. przychody netto spółki ze sprzedaży wyniosły [...] zł. Natomiast do końca 2013 r. uzyskała ona przychód w wysokości [...] zł i odnotowała zysk o wartości [...] zł. W poszczególnych miesiącach (grudzień 2013 r. i styczeń 2014 r.) wartość sprzedanych towarów wynosiła odpowiednio [...] zł i [...] zł, a zatem rozmiary działalności spółki obiektywnie nie są małe. Saldo rachunku na koniec lutego 2014 r. wynosiło [...] zł. Ponadto z wyciągów z rachunku bankowego oraz informacji podanych na urzędowym formularzu PPPr wynika, że spółka posiada środki pieniężne, pozwalające jej ponieść koszty sądowe, a na tym etapie sprawy – uiścić konieczny wpis od skargi.
Rozważając realne możliwości poniesienia opłat w toczącym się postępowaniu, przy uwzględnieniu charakteru prowadzonej działalności i ujawnionych wielkościach ekonomicznych, kwota opłaty sądowej od skargi jawi się jako nieznacząca dla kondycji finansowej spółki. W ocenie Sądu, spółka w dacie złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy posiadała środki pieniężne, które mogły posłużyć do zapłaty wpisu, co pozwoliłoby na rozpoznanie spraw. Ponadto spółka - występując o zwolnienie od kosztów - nie podnosi, że nie posiada zdolności kredytowej. Nie wskazuje także, w jakiej wysokości jest obowiązana uiścić wpisy we wszystkich zainicjowanych przez siebie na terenie kraju sprawach sądowoadministracyjnych.
W istocie rzeczy prawo pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania sądowego ze środków publicznych i przez to zwolnienie z obowiązków ponoszenia kosztów postępowania sądowego powinno się sprowadzać wyłącznie do przypadków, w którym zdobycie przez stronę środków do sfinansowania udziału w tym postępowaniu jest niemożliwe (tak też postanowienie WSA we Wrocławiu z 9 marca 2009 r., II SAB/Wr 32/08, LEX nr 603148).
Zdaniem Sądu, ocena sytuacji skarżącej w powiązaniu z przedłożoną dokumentacją nie daje podstawy do uznania, że skarżąca spółka spełnia przesłanki do przyznania jej prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Na marginesie należy dodać, że niekorzystna dla spółki nowelizacja ustawy o grach hazardowych zmieniająca dotychczasowe zasady udzielania licencji na automaty do gier nie może wyłączać powinności ponoszenia kosztów postępowania sądowego, które immanentnie są związane z ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej (zob. postanowienie NSA z 19 sierpnia 2011 r., II FZ 436/11, CBOSA – orzeczenia.nsa.gov.pl).
W tych okolicznościach, na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 u.p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Maria Tkacz-Rutkowska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Tkacz-Rutkowska po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A sp. z o. o. z/s w K. na decyzję Dyrektora Izby Celnej we W. z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od gier za maj 2010 r. postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Uzasadnienie
W sprawie w odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, skarżąca spółka złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wskazała, że postępowanie w niniejszej sprawie jest jednym z wielu analogicznych, dotyczących decyzji wydanych przez Dyrektorów Izb Celnych na terenie całej Polski. Zatem łączne obciążenie spółki nie ogranicza się tylko do kwoty wpisu od skargi w niniejszej sprawie, ale do sumy wielu opłat sądowych, które obowiązana jest ponosić przed sądami administracyjnymi w całym kraju w kilkuset sprawach. Niektóre sprawy zakończyły się decyzjami ostatecznymi, co wiąże się z koniecznością uiszczenia wpisów stosunkowych od skarg wniesionych na te decyzje, niejednokrotnie w znacznej wysokości.
W oświadczeniu o majątku i dochodach strona podała, że wysokość kapitału zakładowego, majątku lub środków finansowych wynosiła według bilansu za 2012 rok – [...] zł, wartość jej środków trwałych – [...] zł, a wysokość zysku – [...] zł. Stan konta na posiadanym rachunku bankowym na koniec miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku wynosił [...] zł. Spółka zwróciła uwagę, że posiada w swoim majątku automaty o niskich wygranych, które nie przedstawiają obecnie żadnej wartości.
Na wezwanie referendarza sądowego, strona przedłożyła dokumenty, z których wynika, że w 2012 r. przychody netto spółki ze sprzedaży wyniosły [...] zł. Natomiast na koniec 2013 r. strona uzyskała przychód w wysokości [...] zł i odnotowała zysk o wartości [...] zł. W poszczególnych miesiącach (grudzień 2013 r. i styczeń 2014 r.) wartość sprzedanych towarów wynosiła odpowiednio [...] zł i [...] zł. Saldo rachunku na koniec lutego 2014 r. wynosiło [...] zł.
Postanowieniem z dnia 12 maja 2014 r. referendarz sądowy odmówił stronie przyznania prawa pomocy.
W sprzeciwie strona podniosła, że posiada środki obrotowe, które tylko pozornie wydają się znaczne. Wskazała, że spółka musi regulować na bieżąco swoje zobowiązania z tytułu najmu, ale także wypłacać wygrane graczom, opłacać serwis i obsługę urządzeń. Ponadto musi uiszczać podatek od gier niezależnie od tego, czy działalność przynosi pozytywny wynik finansowy. Wyjaśniła, że wartość bilansowa aktywów posiadanych przez spółkę nie odzwierciedla ich rzeczywistej wartości, a jedynie wartość księgową. Ponadto środki trwałe posiadane przez spółkę to w większości automaty do gier o niskich wygranych, których nie ma możliwości zbycia ani w Polsce, ani za granicą.
Strona zwróciła uwagę, że przedmiotowe postępowanie nie stanowi typowego elementu działalności skarżącej spółki i innych spółek działających na rynku automatów o niskich wygranych. Dodała, że jej działalność zaplanowana była na okres 6 lat z uwzględnieniem możliwego do przewidzenia ryzyka ekonomicznego i prawnego. Spółka nie zakładała jednak, że z powodów politycznych w drugiej połowie 2009 r. ustawodawca, jak i władza wykonawcza, podejmą szereg działań wymierzonych w branżę hazardową, w tym uchwalą ustawę, której głównym celem będzie eliminacja z rynku określonej grupy przedsiębiorców.
Jako znane z urzędu wskazać należy, że strona - na dzień wydania niniejszego postanowienia - zobligowana jest do ponoszenia kosztów sądowych jednocześnie w osiemdziesięciu trzech sprawach, w których wpisy od skarg zostały wyznaczone na łączną kwotę [...] zł.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek strony o przyznanie prawa pomocy nie zasługiwał na uwzględnienie.
Stosownie do brzmienia art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: u.p.p.s.a.), w przypadku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, gdy osoba ta wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Regulacja ta musi być odczytywana w kontekście treści art. 199 u.p.p.s.a., zgodnie z którym strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Bezspornym jest, że zwolnienie od kosztów sądowych stanowi wyjątek od reguły wykonania tego obowiązku. Przesłanki przyznania prawa pomocy nie mogą więc być interpretowane rozszerzająco, a zwolnienie strony z ponoszenia kosztów postępowania sądowego winno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych.
Osoba prawna wnioskująca o udzielenie prawa pomocy jest obowiązana wykazać nie tylko, że nie ma adekwatnych środków na poniesienie kosztów postępowania, ale także, że ich nie posiada, mimo że podjęła wszelkie niezbędne działania, aby zdobyć fundusze na pokrycie tych wydatków. Ponadto ciężar dowodu co do wykazania przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa każdorazowo na wnioskodawcy.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą dofinansowania z budżetu państwa. Powinno się więc sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Trzeba wskazać, że ocena możliwości płatniczych w przypadku osób prawnych sprowadza się wyłącznie do ustalenia, czy strona dysponuje środkami finansowymi wystarczającymi na opłacenie kosztów związanych ze swym udziałem w sprawie.
Wedle przekonania Sądu, w świetle przedstawionych przez spółkę okoliczności oraz przedłożonych dokumentów, nie można przyjąć, że skarżąca nie jest w stanie ponieść koniecznych kosztów sądowych. Przy czym dodać należy, że wniosek spółki o przyznanie prawa pomocy rozpoznawany był z uwzględnieniem obciążenia wynikającego ze wszystkich zawisłych w tym Sądzie spraw, tj. z uwzględnieniem wpisów w łącznej kwocie [...] zł.
Z zebranych dokumentów wynika, że w 2012 r. przychody netto spółki ze sprzedaży wyniosły [...] zł. Natomiast do końca 2013 r. uzyskała ona przychód w wysokości [...] zł i odnotowała zysk o wartości [...] zł. W poszczególnych miesiącach (grudzień 2013 r. i styczeń 2014 r.) wartość sprzedanych towarów wynosiła odpowiednio [...] zł i [...] zł, a zatem rozmiary działalności spółki obiektywnie nie są małe. Saldo rachunku na koniec lutego 2014 r. wynosiło [...] zł. Ponadto z wyciągów z rachunku bankowego oraz informacji podanych na urzędowym formularzu PPPr wynika, że spółka posiada środki pieniężne, pozwalające jej ponieść koszty sądowe, a na tym etapie sprawy – uiścić konieczny wpis od skargi.
Rozważając realne możliwości poniesienia opłat w toczącym się postępowaniu, przy uwzględnieniu charakteru prowadzonej działalności i ujawnionych wielkościach ekonomicznych, kwota opłaty sądowej od skargi jawi się jako nieznacząca dla kondycji finansowej spółki. W ocenie Sądu, spółka w dacie złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy posiadała środki pieniężne, które mogły posłużyć do zapłaty wpisu, co pozwoliłoby na rozpoznanie spraw. Ponadto spółka - występując o zwolnienie od kosztów - nie podnosi, że nie posiada zdolności kredytowej. Nie wskazuje także, w jakiej wysokości jest obowiązana uiścić wpisy we wszystkich zainicjowanych przez siebie na terenie kraju sprawach sądowoadministracyjnych.
W istocie rzeczy prawo pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania sądowego ze środków publicznych i przez to zwolnienie z obowiązków ponoszenia kosztów postępowania sądowego powinno się sprowadzać wyłącznie do przypadków, w którym zdobycie przez stronę środków do sfinansowania udziału w tym postępowaniu jest niemożliwe (tak też postanowienie WSA we Wrocławiu z 9 marca 2009 r., II SAB/Wr 32/08, LEX nr 603148).
Zdaniem Sądu, ocena sytuacji skarżącej w powiązaniu z przedłożoną dokumentacją nie daje podstawy do uznania, że skarżąca spółka spełnia przesłanki do przyznania jej prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Na marginesie należy dodać, że niekorzystna dla spółki nowelizacja ustawy o grach hazardowych zmieniająca dotychczasowe zasady udzielania licencji na automaty do gier nie może wyłączać powinności ponoszenia kosztów postępowania sądowego, które immanentnie są związane z ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej (zob. postanowienie NSA z 19 sierpnia 2011 r., II FZ 436/11, CBOSA – orzeczenia.nsa.gov.pl).
W tych okolicznościach, na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 u.p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.
