• III SA/Kr 278/14 - Wyrok ...
  29.03.2024

III SA/Kr 278/14

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2014-06-04

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Barbara Pasternak /sprawozdawca/
Halina Jakubiec
Janusz Bociąga /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Bociąga Sędziowie WSA Halina Jakubiec WSA Barbara Pasternak (spr.) Protokolant Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi S. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 9 grudnia 2013r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę 100 zł (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Do Starostwa Powiatowego w W. wpłynęło w dniu 10 lipca 2013r. pismo S. M., w którym wzywał on organ do zwrotu kwoty 500zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 16 marca 2006r. tytułem nienależnie pobranej od niego opłaty za wydanie karty pojazdu dla sprowadzonego z zagranicy samochodu osobowego marki [....]. W powyższym dokumencie S. M. wskazywał, że wyżej wymieniona kwota była "całkowicie nienależna", ponieważ przedmiotowy samochód został wyprodukowany w 1993r., a to wg niego oznacza, że podobny samochód, na który nie wydano karty pojazdu, mógł zakupić w Polsce od osoby prywatnej, a przy przerejestrowaniu nie musiałby wnosić opłaty w wysokości 500 zł za wydanie karty dla tego pojazdu. Wzywający podnosił również, że § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003r. (Dz. U. nr 137 poz. 1310 ze zm.) w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu był sprzeczny z prawem wspólnotowym, co znalazło odzwierciedlenie w orzeczeniu zawartym w postanowieniu wydanym przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 10 grudnia 2007r. (C-134/07).

Starosta W. wydał dnia [....] 2013r. decyzję, którą umorzył postępowanie w sprawie zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu uiszczonej 16 marca 2006r. Organ w uzasadnieniu wskazał, że co prawda rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003r. (Dz. U. nr 137 poz. 1310 ze zm.), na podstawie którego S. M. dokonał opłaty, zostało uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją, jednak utrata mocy tego przepisu została przez Trybunał ustalona na dzień 1 maja 2006r. Dalej organ podnosił, iż opłaty za kartę pojazdu należało uznać za środki publiczne w rozumieniu art. 60 pkt. 7 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009r. (Dz. U. nr 137 poz. 1240 ze zm.), w związku z tym żądanie strony uznał za wniosek o zwrot nadpłaty w świetle działu III Ordynacji Podatkowej. Organ skonstatował, że przepisy działu III Ordynacji Podatkowej mają zastosowanie w sprawie na podstawie art. 67 ustawy o finansach publicznych. W uzasadnieniu organ zaznaczył również, że zgodnie z art. 72 § 1 Ordynacji Podatkowej za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku, w związku z czym opłata za kartę pojazdu byłaby wg organu nienależnie zapłaconą niepodatkową należnością budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Organ podkreślał także, że zgodnie z art. 79 § 2 Ordynacji Podatkowej prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, który to termin na podstawie art. 70 § 1 Ordynacji Podatkowej wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. W przedmiotowej sprawie termin przedawnienia upłynąłby zgodnie z argumentacją organu 31 grudnia 2011r. S. M. złożył wniosek w dniu 8 lipca 2013r., a więc według organu, po upływie 5-letniego terminu przedawnienia, który będąc terminem materialno prawnym nie ulega ani odroczeniu ani przedłużeniu. Zgodnie z powyższą argumentacją Starosta W., uznając postępowanie za bezprzedmiotowe, wydał decyzję o jego umorzeniu na podstawie art. 105 § 1 kpa. W odwołaniu do Samorządowego Kolegium Odwoławczego S. M. zarzucił, że decyzja Starosty została wydana z rażącym naruszeniem prawa materialnego, wnosił o jej uchylenie i wydanie decyzji rozstrzygającej w przedmiotowej sprawie. W uzasadnieniu odwołania S. M. przywoływał swoją argumentację z wezwania Starostwa Powiatowego w W. z dnia 10 lipca 2013r. Według niego opłata za wydanie karty pojazdu była świadczeniem pieniężnym nienależnym, pobranym bez podstawy prawnej, której nie można rozumieć jako nadpłaty w myśl przepisów ordynacji podatkowej, ponieważ według odwołującego się, taką stała się dopiero 1 stycznia 2010r., tj. z wejściem w życie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. Odwołujący powołał się na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (C-134/07) z dnia 10 grudnia 2007r, wyrok Trybunału Konstytucyjnego(U 6/04) z dnia 17 stycznia 2006r, jak i uchwałę Sądu Najwyższego (III CZP 37/10) z dnia 2 czerwca 2010r. Powołał się ponadto na uchwałę Sądu Najwyższego (III CZP 24/12) z 6 czerwca 2012r, w której to opłaty za wydanie karty pojazdu zostały zakwalifikowane jako świadczenia nienależne, będące postacią bezpodstawnego wzbogacenia, dochodzone na gruncie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie nowej ustawy o finansach publicznych na drodze postępowania cywilnego. S. M. podkreślał także, że nie można stosować przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych do zdarzeń prawnych, mających miejsce i zakończonych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy, gdyż jest to niezgodne z zakazem retroaktywności, wynikającym z art. 2 Konstytucji RP. Nadto wskazał, że termin przedawnienia w przedmiotowej sprawie wynosi 10 lat na podstawie art. 118 kc, w związku z czym jego wezwanie do zwrotu było złożone w terminie, na co powoływał orzecznictwo Sądu Najwyższego (III CZP 37/10) z 2 czerwca 2010r. i z 25 listopada 2011r. (III CZP 67/11). Odwołujący się podkreślał również, że wzywał organ I instancji do zwrotu pełnej wysokości opłaty za kartę pojazdu w kwocie 500zł, a nie do różnicy pomiędzy kwotami określonymi w rozporządzeniach Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003r. i Ministra Transportu i Budownictwa z 28 marca 2006r., wynoszącej 425zł, ponieważ opłata była sprzeczna z prawem unijnym.

Samorządowe kolegium odwoławcze decyzją z dnia 9 grudnia 2013 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 105 § 1 kpa, utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Organ II instancji podkreślił, że zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyroki NSA: z 12 lutego 2013r. I OSK 692/12, z 20 grudnia 2012r. I OSK 2198/12, z 19 grudnia 2012r. I OSK 137/12) do opłat za karty pojazdu uiszczonych przed wejściem w życie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych – tj. przed 1 stycznia 2010r. konieczne jest zachowanie dotychczasowego trybu rozstrzygania przez organ w przedmiocie zwrotu nadpłaty za kartę pojazdu w formie aktu, na który następnie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Ponadto zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2012r. (III CZP 24/12), w sprawach o zwrot nienależnych opłat za wydanie karty pojazdu, pobranych na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 28 lipca 2003r. przed wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2010 r. ustawy o finansach publicznych, dopuszczalna jest również droga przed sądami powszechnymi. Według SKO, organ I instancji po otrzymaniu wezwania od S. M. do zwrotu przedmiotowej opłaty, powinien dokonać jej zwrotu albo odmówić dokonania zwrotu. W przypadku odmowy dokonania zwrotu, odwołujący się miałby otwartą drogę ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Kolegium uznało zatem postępowanie przed organem I instancji za bezprzedmiotowe, w związku z czym działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 105 § 1 kpa, utrzymało decyzję organu I instancji w mocy, argumentując, że postępowanie to jako bezprzedmiotowe nie powinno zostać wszczęte, jednocześnie zastrzegając, że świadome było nieprawidłowości samego postępowania organu I instancji.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na powyższą decyzję SKO wniósł S. M. Skarżący zarzucił decyzji brak podstaw merytoryczno-prawnych oraz wydanie jej z rażącym naruszeniem prawa materialnego. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i wydanie orzeczenia co do istoty sprawy, rozumianej przez niego, jako zwrot nienależnie pobranej od niego opłaty w kwocie 500 zł oraz odsetek od tej kwoty. W uzasadnieniu skargi skarżący przywołał argumentację zawartą w odwołaniu, oraz składanych do organów pism, podkreślając przede wszystkim fakt nienależnego pobrania od niego opłaty. Zdaniem skarżącego, błędne jest działanie SKO, które usankcjonowało decyzję Starosty W., mimo stwierdzenia się przez organ II instancji błędów w postępowaniu organu I instancji. W ocenie skarżącego organ II instancji powinien stwierdzić nieważność decyzji organu I instancji, jako decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa. W skardze zarzucono również, że przedmiotem postępowania SKO nie było merytoryczne załatwienie sprawy.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej ppsa, sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W ramach swej kognicji sąd bada, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia prawa materialnego i przepisów postępowania. Zgodnie z treścią art. 134 § 1 ppsa sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi, oraz powołaną podstawą prawną. Orzekanie - w myśl art. 135 ppsa - następuje w granicach sprawy będącej przedmiotem kontrolowanego postępowania, w której został wydany zaskarżony akt lub czynność i odbywa się z uwzględnieniem ówcześnie obowiązujących przepisów prawa. Uwzględnienie skargi następuje w przypadkach naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" ppsa), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt. 1 lit. "b") oraz innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt.1 lit. "c" ppsa). W przypadkach, gdy zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego sąd stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia (art. 145 § 1 pkt 2 ppsa), jeżeli zachodzą przyczyny określone w innych przepisach, sąd stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa.

Kontrola sądowa zaskarżonej decyzji prowadzi do uznania, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wymaga wskazania, że jako podstawę prawną zaskarżonej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało przepis art. 138 § 1 pkt. 1 w związku z art. 105 § 1 kpa. Należy podkreślić, że umorzenie postępowania administracyjnego na podstawie tego przepisu winno być skutkiem stwierdzenia przez organ, iż zaistniała trwała i nieusuwalna przeszkoda w kontynuacji postępowania. Skutki umorzenia postępowania polegają na tym, że toczącego się prawidłowo postępowania od czasu zaistnienia przyczyn, określonych w ustawie procesowej, nie prowadzi się dalej i kończy się bez osiągnięcia celu, dla którego postępowanie zostało wszczęte. Należy podkreślić, że umorzenie postępowania administracyjnego jest zakończeniem postepowania w danej instancji indywidualnej sprawy administracyjnej bez merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, a więc orzeczenia co do jej istoty. Oznacza to też, że organ administracji publicznej wydając decyzję o umorzeniu postępowania nie załatwia sprawy co do istoty, ale ją kończy w sposób wskazany w tym przepisie z powodu ujawnienia się trwałej przeszkody uniemożliwiającej ukształtowanie stosunku materialnoprawnego. Decyzja o umorzeniu postępowania jest decyzją o znaczeniu czysto procesowym, formalnym i kończy sprawę w danej instancji "w inny sposób"(art. 104 § 2 kpa), niż jej rozstrzygnięcie co do istoty w całości lub w części (tak NSA w wyroku z dnia 24 kwietnia 2003r., III SA 2225/01, Biul. Skarb. 6/2003 s. 25).

Zaskarżoną decyzją organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję organu I instancji, który także jako podstawę umorzenia postępowania powołał przepis art. 105 kpa. Jako uzasadnienie tak podjętych decyzji organy podały jednak całkowicie odmienne motywy. Sąd uznał, że ani stanowisko organu odwoławczego, ani stanowisko organu I instancji nie może zostać zaakceptowane, z przyczyn następujących:

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 4 lutego 2008 r., I OPS 3/07, ONSA WSA 2008, nr 2, poz. 21, uznał, że skierowanie do organu żądania zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu, uiszczonej na podstawie § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz. U. Nr 137, poz. 1310 z późn. zm.), jest sprawą administracyjną, którą organ załatwia w drodze aktu lub czynności, na które przysługuje skarga do sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Uchwała ta została podjęta w związku z przedstawieniem przez skład orzekający NSA postanowieniem z dnia 11 września 2007r. sygn. akt I OSK 52/07 do rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego: "Czy w sprawie zwrotu części opłaty za kartę pojazdu, pobranej na podstawie § 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz.U. 2003.1310 ze zm.), dopuszczalna jest droga administracyjna, a w konsekwencji skarga do sądu administracyjnego. Kwestia wymagająca udzielenia odpowiedzi na tak sformułowane pytanie prawne pojawiła się w związku z treścią wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 stycznia 2006 r., U 6/04, OTK-A 2006, nr 1, poz. 3, w którym Trybunał orzekł, że § 1 ust. 1 powołanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłaty za kartę pojazdu jest niezgodny z art. 77 ust. 4 pkt 2 i ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) oraz art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji RP, ponieważ określona w tym przepisie wysokość opłaty 500 zł za wydanie karty pojazdu nie uwzględnia wytycznych ustawowych do określenia wysokości tej opłaty i jest zbyt wysoka. Przyjmując określony w uchwale tryb dochodzenia zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu, NSA uznał, że brakuje podstaw do stosowania w tym wypadku przepisów ordynacji podatkowej. Według uchwały bez znaczenia jest okoliczność, że § 1 ust. 1 powołanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury został uznany za niezgodny z art. 217 Konstytucji RP. Uzasadnienie wyroku TK nie daje podstaw do wyciągnięcia tak daleko idących wniosków. Ponadto wskazano, że także SN w uchwale z dnia 16 maja 2007 r., III CZP 35/07, OSNC 2008, nr 7–8, poz. 72, uznał, że przepisy ordynacji podatkowej nie mają zastosowania w sprawie o zwrot opłat za kartę pojazdu. Powyższa uchwała NSA z 4 lutego 2008 r. spotkała się z rozbieżną oceną w piśmiennictwie (por. Z. Kmieciak, glosa do uchwały składu siedmiu sędziów NSA z dnia 4 lutego 2008 r., I OPS 3/07, OSP 2008, z. 5, K. Defecińska-Tomczak, A. Kubiak, glosa do uchwały składu siedmiu sędziów NSA z dnia 4 lutego 2008 r., I OPS 3/07, PiP 2008, z. 6, s. 133 i n.). Natomiast A. Skoczylas podziela stanowisko wyrażone w uchwale, że uiszczenie opłaty za wydanie karty pojazdu jest wykonaniem przez stronę obowiązku. Należy wskazać, że zgodnie z art. 187 § 2 p.p.s.a. uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego jest w danej sprawie wiążąca. Związanie uchwałą składu siedmiu sędziów NSA - co należy podkreślić - odnosi się również do innych spraw sądowoadministracyjnych, w których miałby zastosowanie interpretowany przepis, a więc także w niniejszej. Uchwały NSA charakteryzują się ogólną mocą wiążącą, której istota sprowadza się do tego, że stanowisko zajęte w uchwale wiąże pośrednio wszystkie składy orzekające sądów administracyjnych. Dopóki więc nie nastąpi zmiana tego stanowiska, dopóty sądy administracyjne powinny je respektować.

W powoływanej wyżej uchwale NSA zwrócił uwagę na kwestię, która w stanie faktycznym niniejszej sprawy wymaga uwypuklenia. Powołując się na treść uchwały składu pięciu sędziów NSA z dnia 23 czerwca 2007 r. OPK 1/97 NSA podkreślił, że ustawodawca coraz częściej odchodzi od ukształtowania stosunków administracyjnoprawnych, zachodzących między państwem (jego organami) a obywatelami i innymi podmiotami administrowanymi, w drodze decyzji administracyjnej, na rzecz uprawnień i obowiązków wynikających bezpośrednio z przepisów prawa. W takich przypadkach do konkretyzacji prawnego stosunku administracyjnego nie jest wymagane rozstrzygniecie w formie decyzji administracyjnej, natomiast mogą pojawić się akty lub czynności podejmowane przez organy administracji publicznej, których przedmiotem jest przyznanie odmowa przyznania|), stwierdzenie (odmowa stwierdzenia) albo uznanie (odmowa uznania) określonego uprawnienia lub obowiązku wynikających z powszechnie obowiązującego przepisu prawa. Podmiot, którego uprawnienia lub obowiązku dotyczy akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt. 4 p.p.s.a ma zapewnioną ochronę na drodze sądowej, ponieważ może skarżyć takie akty i czynności organu administracji publicznej do sądu administracyjnego, a także bezczynność organu w tych sprawach, jak również żądać, aby sąd administracyjny orzekł o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Nie ulega wątpliwości, stwierdził dalej NSA, że uiszczenie opłaty za wydanie karty pojazdu jest wykonaniem przez stronę obowiązku wynikającego z przepisu prawa powszechnie obowiązującego. Sąd zwraca uwagę, że zgodnie z treścią art. 77 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2005.908 ze zm.), którego brzmienie nie zmieniło się od daty pobrania od skarżącego spornej opłaty, kartę dla samochodu innego niż pochodzący od producenta lub importera nowych pojazdów wprowadzonych do obrotu handlowego na terytorium RP, wydaje za opłatą starosta przy pierwszej rejestracji pojazdu na terytorium RP. O obowiązku uiszczenia opłaty za kartę pojazdu organ nie rozstrzyga w drodze decyzji administracyjnej. Dlatego żądanie zwrotu uiszczonej opłaty za kartę pojazdu powoduje konieczność odniesienia się przez organ do tego żądania nie w formie decyzji administracyjnej, ale w formie aktu lub czynności, które strona może poddać kontroli sądu administracyjnego.

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego kontrolowanej sprawy stwierdzić należy, że pismo skarżącego z dnia 8 lipca 2013 r. skierowane do Starosty W., zatytułowane "wezwanie do zapłaty" a zawierające żądanie zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu zarejestrowanego na terytorium RP w dniu 16 marca 2006 r. nie wszczęło postępowania administracyjnego w znaczeniu indywidualnej sprawy rozstrzyganej przez organ w drodze decyzji administracyjnej (art. 1 pkt. 1 kpa), ale wszczęło sprawę administracyjną, którą organ ten obowiązany był załatwić w drodze czynności, o której mowa w art. 3 § 2 pkt. 4 p.p.s.a. , z uwzględnieniem okoliczności prawnych wynikających z wyroku TK z dnia 17 stycznia 2006r. U 6/04, oraz stanowiska wyrażonego w uchwale NSA z dnia 4 lutego 2008 r., I OPS 3/07. Tak bowiem jak w przypadku uregulowanym art. 61 § 3 kpa, datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej (a nie zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego), tak datą wszczęcia sprawy administracyjnej, którą organ obowiązany jest rozstrzygnąć w drodze czynności, o której mowa w art. 3 § 2 pkt. 4 p.p.s.a., jest dzień skierowania przez obywatela żądania skonkretyzowania jego uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

Prawidłowo Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało, że w sprawie wszczętej żądaniem przez skarżącego zwrotu opłaty za kartę pojazdu nie jest właściwa droga postępowania administracyjnego, które kończy się wydaniem decyzji administracyjnej, oraz że Starosta W. powinien dokonać zwrotu przedmiotowej opłaty w drodze czynności (nie zaś – jak stwierdziło Kolegium- aktu). Jednak ostateczne rozstrzygnięcie – tj. zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisu art. 138 § 1 pkt. 1 kpa przez niewłaściwe jego zastosowanie. Utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji na podstawie powołanego przez Kolegium przepisu oznacza bowiem, że organ odwoławczy stwierdza, iż decyzja organu I instancji jest prawidłowa. Co prawda Kolegium powołało w uzasadnieniu odmienne motywy aniżeli organ I instancji, ale zauważyło przy tym jednak, że postępowanie nigdy nie powinno było zostać wszczęte jako bezprzedmiotowe. To prawidłowe stwierdzenie powinno więc skutkować zastosowaniem przez organ odwoławczy przepisu art. 138 § 1 pkt. 2 in fine kpa, czyli organ ten winien był uchylić zaskarżoną decyzję i umorzyć postępowanie pierwszej instancji w całości. Skoro – istotnie - postępowanie przed organem I instancji nie powinno było zostać wszczęte oznacza to, że było ono od początku bezprzedmiotowe, nie powinno się było toczyć i nie powinno było zapaść rozstrzygnięcie w formie decyzji administracyjnej, także takiej, której motywy uznało SKO za nieprawidłowe. Istniała bowiem obiektywna bezprzedmiotowość tego postępowania. Zwrócić uwagę należy na brzmienie przepisu art. 138 § 1 pkt. 2 in fine kpa. Mówi on o umorzeniu postępowania przed organem I instancji, co w przypadku kontrolowanego postępowania oddaje istotę różnicy między utrzymaniem w mocy decyzji Starosty o umorzeniu postępowania a stwierdzeniem, że postępowanie w ogóle nie powinno się było toczyć. Wobec podnoszonych przez skarżącego zarzutów należy nadto wskazać, że stanowisko organu I instancji, jakoby sporna opłata nie mogła zostać zwrócona z powodu upływu okresu przedawnienia jest błędne i nieuzasadnione. W niniejszej sprawie wynikało ono z niewłaściwego zakwalifikowania przez organ I instancji uiszczonej przez skarżącego opłaty jako należności podlegającej przepisom ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, i w konsekwencji uznania, że prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa. Jednakże opłata za wydanie karty pojazdu nie ma charakteru podatkowego, ponieważ jej celem jest jedynie zrekompensowanie poniesionych przez organ rejestrujący pojazd kosztów wytworzenia i wydania karty. Obowiązek uiszczenia opłaty ma charakter administracyjny, wynikający wprost z przepisów prawa. Wniosek skarżącego powinien więc być rozstrzygnięty przez Starostę W. przy zastosowaniu przepisów dotychczasowych, przy uwzględnieniu stanowiska NSA zawartego w uchwale z dnia 4 lutego 2008 r., a także stanowiska wyrażonego w licznych wyrokach NSA (por. wyroki I OSK 2182/12, I OSK 2113/12, I OSK 2117/12, I OSK 2186/12), nie zaś na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych. Niezbędne jest również podkreślenie, że - jak stwierdził WSA w Opolu z wyroku z dnia 24 maja 2012r. I Sa/Op 82/12 (LEX nr 1379832): "Na gruncie prawa administracyjnego o przedawnieniu roszczenia można mówić jedynie wtedy, gdy przepis prawa wyraźnie o tym stanowi". Natomiast przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym nie przewidują przedawnienia roszczenia o zwrot nadpłaconej opłaty za kartę pojazdu. W tym stanie prawnym sprawy Starosta W. winien rozstrzygnąć wniosek skarżącego wydając stosowny akt, w którym uwzględni zajęte przez Sąd stanowisko, zgodne z aktualną i dominującą linią orzecznictwa sądów administracyjnych w przedmiocie zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu, wynikającą z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 stycznia 2006 r. U 6/04, oraz z uchwały składu siedmiu sędziów NSA z dnia 4 lutego 2008r. I OPS 3/07.

Wobec wskazanej wyżej wady zaskarżonego rozstrzygnięcia polegającej na naruszeniu art. 138 § 1 pkt. 1 kpa w sposób mogący mieć wpływ na wynik sprawy, należało na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c) p.p.s.a orzec jak w sentencji. O kosztach rozstrzygnięto na podstawie art. 200 p.p.s.a.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...