• II SAB/Wa 185/14 - Wyrok ...
  29.03.2024

II SAB/Wa 185/14

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2014-06-04

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Eugeniusz Wasilewski /przewodniczący/
Ewa Grochowska-Jung
Olga Żurawska-Matusiak /sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Eugeniusz Wasilewski, Sędziowie WSA Olga Żurawska-Matusiak (spr.), Ewa Grochowska-Jung, Protokolant Referent stażysta Małgorzata Ciach, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi K. Z. na bezczynność Prokuratora Rejonowego [...] w przedmiocie rozpatrzenia wniosku z dnia [...] stycznia 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej 1. zobowiązuje Prokuratora Rejonowego [...] do rozpatrzenia wniosku skarżącego K. Z. z dnia [...] stycznia 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej, w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Prokuratora Rejonowego [...] na rzecz skarżącego K. Z. kwotę 100 (słownie: sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wnioskiem z [...] stycznia 2014 r. K. Z. (dalej jako skarżący) zwrócił się do Prokuratora Rejonowego [...] o udostępnienie informacji publicznej w następującym zakresie :

1. postanowienia prokuratora Prokuratury Rejonowej z [...] lutego 2010 r. o umorzeniu śledztwa w sprawie [...] wraz z uzasadnieniem;

2. postanowienia Sądu Rejonowego dla [...] z [...] lutego 2010 r., [...] utrzymującego ww. postanowienie w mocy wraz z uzasadnieniem;

3. postanowienia o wszczęciu śledztwa w sprawie [... wraz z uzasadnieniem.

[...] stycznia 2014 r skarżący zwrócił się do organu z zapytaniem czy jego wniosek z [...] stycznia 2014r jest rozpatrywany, a następnie pismem z [...] stycznia 2014 r. wniosek swój ponowił, zaznaczając, że na dwa poprzednie nie uzyskał żadnej odpowiedzi.

Pismem z 25 lutego 2014 r. skarżący wystąpił do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z Warszawie ze skargą na bezczynność Prokuratora Rejonowego [...] w W. zarzucając naruszenie art. 13 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 16 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, ze zm., dalej jako u.d.i.p.) przez brak rozpoznania wniosku o udzielenie informacji publicznej z [...] stycznia 2014 r. i wnosząc o zobowiązanie organu do rozpoznania ww. wniosku w terminie 14 dni od daty doręczenia akt organowi z odpisem prawomocnego orzeczenia i zasądzenie kosztów postepowania.

W uzasadnieniu swojej skargi skarżący przypomniał stan faktyczny sprawy, akcentując, że pomimo upływu prawie dwóch miesięcy od złożenia wniosku, ze strony organu nie nastąpiła żadna reakcja. Kwestie oceny czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa pozostawił ocenie Sądu. Jednocześnie zaznaczył, że skargi nie poprzedzał wezwaniem do usunięcia naruszeń prawa, albowiem nie jest ono wymagane.

Nadto, z ostrożności procesowej, w sytuacji, jeżeli Prokurator Rejonowy w odpowiedzi na skargę stwierdziłby, iż wnioskowane dokumenty weszły w skład akt jakiegoś postępowania sądowego i próbował się powołać na uzasadnienie uchwały NSA z 9 grudnia 2013 r., I OPS 7/13 oraz wywodzić, że wniosek nie podlegał rozpatrzeniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, skarżący zwrócił się z prośbą o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym, ewentualnie o wystąpienie w trybie art. 15§1 pkt. 3 P.p.s.a. oraz art. 264§1 P.p.s.a. do pełnego składu Izby Ogolnoadministracyjnej NSA o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego. W obszernym uzasadnieniu skargi zaprezentował swoje krytyczne stanowisko wobec powołanej uchwały siedmiu sędziów NSA z 9 grudnia 2013 r .

Z uwagi na okoliczności, iż organ w odpowiedzi na skargę nie zawarł takiego stanowiska, z uwagi na które w ramach tzw. ostrożności procesowej formułowane były powyższe wnioski i stanowisko, nie zachodzi potrzeba ich szczegółowego przedstawiania.

Pismem z [...] marca 2014 r. organ wskazując, iż żądane informacje zawierają informację o sposobie prowadzenia i zakończenia postępowania karnego, dotyczącego konkretnych zachowań określonych osób, nie zaś informację o sprawach publicznych, ocenił, że nie stanowią one informacji publicznej. Organ stwierdził, że postępowanie przygotowawcze ze swojej istoty objęte jest tajemnicą, co wyklucza jego uznanie za sprawę publiczną. Zasady dostępu do akt postepowania karnego, w tym postepowania przygotowawczego, określają przepisy art. 156 § 1, 5 i 5a K.p.k., który jest normą szczególną do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej i przewiduje prawne rygory i ograniczenia w dostępie do akt postepowania przez uprawnione podmioty.

Zarządzeniem z [...] marca 2014 r. Prokurator M. T., na podstawie art.. 156 § 1 i 5 K.p.k. postanowiła odmówić wydania skarżącemu ww. postanowień, albowiem nie jest on stroną niniejszego postepowania, ani też jej pełnomocnikiem. Ponadto w żaden sposób nie uzasadnił potrzeby wejścia w posiadanie przedmiotowych dokumentów.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania.

Na wstępie organ zwrócił uwagę, iż skarżący przed wystąpieniem ze skargą na bezczynność nie wyczerpał środków zaskarżenia.

Organ odwołał się do uzasadnienia uchwały siedmiu sędziów NSA z 9 grudnia 2013 r. i podał, że postepowanie prowadzone pod sygn.. [...] nie zostało zakończone wobec braku znamion przestępstwa, a wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. Oznacza to, że w każdym czasie, gdy pojawią się nowe dowody, aż do przedawnienia ścigania czynu, może być ono zgodnie z art. 327 § 1 K.p.k. podjęte przez prokuratora i kontynuowane. Zdaniem organu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej nie stosuje się, gdy są one nie do pogodzenia z przepisami ustaw szczególnych, które w sposób odmienny regulują zasady i tryb dostępu do informacji publicznej. Przepisem takim jest art.156 K.p.k.

Odwołując się do odpowiedzi udzielonej skarżącemu, organ uznał, że nie pozostaje w bezczynności.

W piśmie z [...] marca 2014 r. skarżący odniósł się do stanowiska zajętego przez organ. Podkreślił, że art. 156 § 1 K.p.k. dotyczy akt postępowania sądowego, natomiast art. 156 § 5 K.p.k. wyłącza stosowanie ustawy o dostępie do informacji publicznej w stosunku do akt toczącego się pozstępowania. Zaznaczył jednak, że po prawomocnym umorzeniu śledztwa/dochodzenia nie ma konieczności dalszego utajniania materiałów postępowania przygotowawczego. Co do art. 327 § 1 K.p.k. skarżący wyraził przekonanie, że nie wynika z niego, aby wznowienie postępowania było dopuszczalne jedynie w przypadku umorzenia na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 K.p.k. Wznowienie postępowania na tej podstawie jest dopuszczalne w każdym przypadku umorzenia postępowania w fazie in rem i nie muszą wystąpić jakieś nowe dowody. Nadto skarżący podkreślił, że wnioskowane dokumenty są dokumentami urzędowymi w rozumieniu art. 6 ust 2 u.d.i.p., co czyni bezprzedmiotowym prowadzenie szczegółowych rozważań w zakresie tego czy stanowią informację publiczną. Zwrócił również uwagę, że brak jest podstaw prawnych do żądania przez organ zwrotu kosztów postępowania. Na rozprawie 4 czerwca 2014 r. skarżący cofnął swój wniosek o zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego z zapytaniem prawnym i do pełnego składu Izby Ogólnoadministracyjnej NSA o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Stostosownie do treści art. 1§ 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r.

Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę prawnych form działania organów administracji publicznej, podlegających jego kontroli, a także orzeka w sprawach ze skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w art. 3§ 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. dalej jako P.p.s.a.). Natomiast zgodnie z art. 149 § 1 P.p.s.a., sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Skarga na bezczynność ma na celu doprowadzenie do wydania przez organ administracji oczekiwanego przez stronę aktu lub podjęcia określonej czynności. Skarga taka wnoszona jest wówczas, gdy organ wprawdzie prowadzi postępowanie, ale – mimo ustawowego obowiązku – nie kończy go wydaniem stosownego aktu ani nie podejmuje właściwej czynności, której domaga się strona (por.B Dauter, B. Gruszyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, komentarz, publ. LEX nr 14827 i nr 148280). Dla stwierdzenia bezczynności organu w zakresie niewydawania stosownego aktu lub niepodjęcia czynności nie ma znaczenia fakt, z jakich powodów organ zwleka z realizacją wniosku, a w szczególności, czy zwłoka spowodowana jest zawinioną lub też niezawinioną opieszałością organu. Istotne bowiem jest, że organ dopuszcza się zwłoki w rozpatrzeniu wniosku, a jego procedowanie wydłuża czas oczekiwania przez stronę na rozstrzygnięcie sprawy. Natomiast okoliczności, które powodują zwłokę organu oraz jego działania w toku rozpoznawania sprawy (jak też zaniechania) oraz stopień przekroczenia terminów, wpływają na ocenę zasadności skargi na bezczynność w tym sensie, że sąd zobowiązany jest je ocenić przy jednoczesnym stwierdzeniu, czy istniejąca bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa czy też nie.

Zaznaczenia przy tym wymaga, w odniesieniu do twierdzeń zawartych w odpowiedzi na skargę, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym skarga na bezczynność organu w sprawie dostępu do informacji publicznej może być wniesiona do sądu administracyjnego bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa, o którym mowa w art.52 § 3 P.p.s.a.

Wniosek o udostępnienie informacji publicznej podlega rozpatrzeniu w drodze czynności matarialno-technicznej, w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a lub decyzji administracyjnej (art.3 & 2 pkt 1 P.p.s.a.). Oczywistym zatem jest, że w przypadku niepodjęcia przez adresata wniosku takich prawnych form działania, strona może zwalczać stan jego opieszałości w drodze skargi na bezczynność w trybie art. 3 § 2 pkt 8 P.p.s.a. Strona ma prawo kwestionowania bezczynności organu zawsze, gdy uznaje, że żądane przez nią informacje są informacjami publicznymi i powinny być jej udzielone w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. W przypadku takiej skargi, sąd dokonuje kwalifikacji żądanych informacji i w zależności od ich charakteru, podejmuje stosowne rozstrzygnięcie. Stwierdzając lub nie stwierdzając bezczynności organu w przedmiocie informacji publicznej, ocenia wówczas prawidłowość dokonania przez organ kwalifikacji wniosku, zapewniając stronie niezbędną ochroną sądową w zakresie dostępu do informacji publicznej.

Umieszczenie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawa obywateli do uzyskania informacji publicznej wskazuje na ustrojową doniosłość dostępu do takiej informacji i świadczy zarazem o ochronie tego prawa, jako że ma ono konstrukcję publicznego prawa podmiotowego. Konstytucja RP w art. 61 ust.1 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego Państwa (ust. 3). W ustępie 1 powołanego przepisu zostało określone powszechne obywatelskie prawo do dostępu do informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Obejmuje ono także uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Korelatem tego prawa podmiotowego jest spoczywający przede wszystkim na organach władzy publicznej obowiązek udzielania obywatelom określonych informacji o działalności instytucji. Obowiązek ten polega zatem nie tyle na dostępności określonych informacji dla odbiorcy, ile przynajmniej – co do zasady – oznacza konieczność aktywnego działania ze strony organu udzielającego informacji, które polega na dostarczeniu osobie zainteresowanej, na jej żądanie, pewnego zakresu informacji. Formy realizacji obywatelskiego prawa do informacji publicznej Konstytucja RP określa w ust. 2 tegoż przepisu, wskazując na możliwość dostępu do dokumentów urzędowych oraz wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów (z możliwością rejestracji obrazu i dźwięku). Artykuł 61 ust.3 Konstytucji RP wyznacza granice dopuszczalnego ograniczenia tego prawa: ograniczenie może nastąpić wyłączenie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego Państwa. Z kolei art. 61 ust. 4 stanowi, że tryb udzielania informacji publicznej określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do wiedzy na temat funkcjonowania organów władzy publicznej. Używając w art. 2 ust 1 pojęcia ’’każdemu’’, ustawodawca precyzuje zastrzeżone w Konstytucji obywatelskie uprawnienie, wskazując, że każdy może z niego skorzystać na określonych w tej ustawie zasadach. Ustawa ta reguluje zasady i tryb dostępu do informacji, mających walor informacji publicznych, wskazuje, w jakich przypadkach dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu oraz kiedy żądane przez wnioskodawcę informacje nie mogą zostać udostępnione. Oczywiście ustawa znajduje zastosowanie jedynie w sytuacjach, gdy spełniony jest zakres podmiotowy i przedmiotowy, a także wówczas gdy wnioskodawca nie ma wspomnianego innego trybu dostępu do żądanej informacji publicznej.

W sprawach ze skarg na bezczynność sąd administracyjny obowiązany jest zbadać, czy organ wykonał ciążący na nim obowiązek załatwienia sprawy indywidualnej, określony przepisami prawa administracyjnego, a co za tym idzie – winien ustalić, czy wystąpiły przesłanki (podmiotowe i przedmiotowe) zaistnienia takiego prawnego obowiązku. W sprawach dostępu do informacji publicznej zakres podmiotowy wyznacza wykonanie zadań publicznych przez adresata wniosku (art.4 ust. 1 u.d.i.p.), zaś zakres przedmiotowy obejmuje pojęcie ‘’informacji publicznej’’ (art.1 ust. 1 i art. 6 u.d.i.p.).

Zgodnie z brzmieniem art. 4 ust.1 u.d.i.p., obowiązane do udostepnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonywujące zadania publiczne w szczególności:

1. organy władzy publicznej,

2. organy samorządów gospodarczych i zawodowych,

3. podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,

4. podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,

5. podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W świetle powyższego, nie ulega zatem wątpliwości, że Prokurator Rejonowy [...] jest podmiotem zobowiązanym na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej do udzielenia informacji, mającej walor informacji publicznej, będącej w jego posiadaniu (art.4 ust.1 pkt 1 i ust. 3 u.d.i.p.). Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39 ze zm.) zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw. Prokuratura realizuje zatem zadania publiczne i zalicza się do organów władzy publicznej.

Pojęcie ‘’informacji publicznej’’ ustawodawca określił w art.1 ust. 1 i art. 6 u.d.i.p.. W myśl tych przepisów, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 u.d.i.p.. Uwzględniając wszystkie aspekty wynikające z tych przepisów, można zatem przyjąć, że informacją publiczną będzie każda informacja dotycząca sfery faktów i danych publicznych, a więc każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszenia do innych podmiotów realizujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań publicznych i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa.

Żądane przez skarżącego informacje stanowią informację publiczną, czego jak wskazuje treść odpowiedzi na skargę (patrz str.4) zdaje się nie kwestionować organu. Skarżący domaga się treści postanowienia Prokuratury Rejonowej [...] z [...] lutego 2010 r. o umorzeniu śledztwa w sprawie sygn. [...] wraz z uzasadnieniem, treści postanowienia Sądu Rejonowego dla [...] z [...] maja 2010 r. [...] oraz treści postanowienia Prokuratury Rejonowej [...] w sprawie [...] z [...] stycznia 2010 r. o wszczęciu śledztwa wraz z uzasadnieniem.

Art. 6 ust. 1 pkt. 4 lit. a u.d.i.p. stanowi, że udostępnieniu podlega informacja publiczna o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych. Ustawodawca w ust. 2 art. 6 u.d.i.p. zawarł legalną definicję i stwierdził, że dokumentem urzędowym w rozumieniu ustawy jest treść oświadczenia woli lub wiedzy utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy. W świetle tej definicji żądanie przez skarżącego postanowienia są ponad wszelką wątpliwość dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 6 ust. 2 u.d.i.p., stanowią więc informację publiczną. Ponadto zwrócić należy uwagę, że żądana przez skarżącego treść rozstrzygnięć procesowych zawiera w sobie informację o działaniu prokuratury jako władzy publicznej – organu ochrony prawnej. Postanowienie Sądu Rejonowego [...] odnosi się zaś bezpośrednio do decyzji procesowej Prokuratury, zawiera zatem ocenę jej działania, stanowiąc nadto informację o działaniu Sądu jako organu wymiaru sprawiedliwości. Żądane przez skarżącego informacje posiadają zatem walor informacji zawiązanej z wykonywaniem ustawowych zadań przez organ władzy publicznej, jakim jest Prokurator Rejonowy, dotyczą sfery działalności podmiotu zobowiązanego do udostępniania informacji publicznej na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a zatem stosownie do art. 6 ust. 1 pkt. 3 lit. d i lit. e u.d.i.p. stanowią informację o sprawach publicznych i podlegają udostępnieniu w trybie i na zasadach w tej ustawie określonych. Skarżący nie ma bowiem dostępu do treści wnioskowanych dokumentów w żadnym innym trybie, jak tylko w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Powoływane przez organ przepisy Kodeksu postępowania karnego w rozpoznawanej sprawie nie mogą znaleźć zastosowania. Zarówno bowiem przepisy § 5 jak i § 5a art. 156 K.p.k. odnoszą się do postępowania przygotowawczego w toku, natomiast nie odnoszą się do spraw już zakończonych, zaś §1 dotyczy udostępniania akt sprawy sądowej. Skarżący nie jest zainteresowany dostępem do akt sprawy sądowej. Postanowienia, których treści udostępnienia domaga się skarżący zostały wydane w śledztwie prowadzonym pod sygnaturą [...] i w aktach tego śledztwa się znajdują. Śledztwo to zakończyło się umorzeniem. Postanowienie Prokuratury Rejonowej [...] wydane w tym zakresie zostało utrzymane w mocy przez Sad Rejonowy dla [...] w W. Nie ulega zatem wątpliwości, że postępowanie przygotowawcze w sprawie, z której dokumentów żąda skarżący nie toczy się. Bez znaczenia jest przy tym z jakiego powodu śledztwo zostało umorzone i czy może zostać w bliżej nieokreślonej przyszłości podjęte. Dla oceny prawidłowości postępowania Prokuratora Rejonowego istotny jest stan istniejący wówczas, gdy skarżący zwrócił się do Prokuratury z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Dostęp do żądanych informacji, posiadających walor dokumentów urzędowych, w rozumieniu art.6 ust. 2 u.d.i.p., następuje w trybie je przepisów.

Konstytucyjne prawo do informacji publicznej winno służyć jak najszerszemu obywatelskiemu dostępowi do danych publicznych. Zatem normy regulujące zarówno tryb, jak i zasady dostępu do informacji publicznej winny być wykładane z poszanowaniem podstawowej reguły i dubio pro libertate. Zasada jawności życia publicznego i transparentności działań władzy publicznej, które to zasady legły u podstaw obywatelskiego prawa do informacji publicznej, realizowanego w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, mają bowiem sprzyjać sprawowaniu społecznej kontroli przez wszystkich obywateli. Ustawodawca celowo w art. 2 ust. 2 u.d.i.p. o dostępie do informacji publicznej wprowadził zapis, zgodnie z którym od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wskazania interesu prawnego lub faktycznego. Toteż zainteresowany obywatel kierując swój wniosek do podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej, nie musi wykazywać interesu faktycznego czy prawnego w żądaniu uzyskania informacji publicznej, nie musi więc podawać, w jakim celu żądana informacja publiczna jest mu potrzebna.

Brak odmiennego trybu dostępu do żądanej informacji publicznej, jak w rozpoznawanej sprawie, nakłada na adresata wniosku obowiązek jego realizacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Informacji publiczna, która nie funkcjonuje w obiegu publicznym, udostępniana jest na wniosek, o czym stanowi art.10 ust.1 u.d.i.p.. Zgodnie z art. 13 ust.1 u.d.i.p., udostępnianie informacji na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z wyjątkiem sytuacji przewidzianej w art. 13 ust. 2 i art. 15 ust. 2 u.d.i.p. Udostępnianie informacji publicznej jest czynnością materialno - techniczną. Żaden przepis prawa nie nakłada na dysponenta takiej informacji obowiązku nadawania tejże czynności szczególnej formy.

Natomiast w myśl art. 5 u.d.i.p., podmiot zobowiązany może ograniczyć dostęp do żądanych informacji publicznych np. ze względu na prywatność osoby fizycznej, ewentualnie z innych powodów, o których stanowi ustawa, co w praktyce może oznaczać udostępnienie treści dokumentu odpowiednio zanonimizowanego. Podmiot zobowiązany może również odmówić udzielania informacji publicznej z uwagi na ochronę informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych. To wówczas organ może rozważać, czy udostępnienie żądanych dokumentów nie pozostaje w sprzeczności z nadrzędnymi celami postępowania przygotowawczego, określonymi w art. 2§1 K.p.k. Jednakże jeśli odmawia, to ma tego dokonać w procesowej formie decyzji administracyjnej (art. 16 u.d.i.p.), co uzasadnia stosowanie w tym zakresie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

Z bezczynnością podmiotu zobowiązanego w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy podmiot ten nie podejmuje czynności materialno – technicznej wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji. Z kolei stanowisko podmiotu, które w istocie sprowadza się do odmowy udzielenia informacji, przybiera, jak wskazano powyżej, procesową formę decyzji administracyjnej.

W tego typu sprawach wnioskodawca domaga się udzielenia informacji, czyli działania zgodnego z wnioskiem. Prokurator Rejonowy odmówił stosowania przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, uznając że obowiązuje odmienny tryb dostępu. Tym samym, żądanie skarżącego nie zostało zrealizowane na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zainteresowany nie uzyskał bowiem żądanej informacji publicznej, jak również w sprawie nie doszło do wydania decyzji o odmowie udzielania takiej informacji. W świetle ustawy o dostępie do informacji publicznej, organ pozostawał więc w zwłoce, toteż Sąd zobowiązał Prokuratora Rejonowego do rozpatrzenia wniosku skarżącego z [...] stycznia 2014r, bądź poprzez udzielenie informacji publicznej, bądź poprzez wydanie decyzji o odmowie jej udostepnienia z uwagi na jedną z tajemnic ustawowo chronionych, zgodnie z art.16 u.d.i.p., co umożliwi stronie wykorzystanie środków prawnych łącznie z prawem wniesienia skargi do Sądu na decyzję ostateczną.

Zaznaczenia przy tym wymaga, że wbrew stanowisku organu skierowanie do skarżącego pisma informującego o zajętym stanowisku, jak również wydanie zarządzenia w trybie art.156 § 5 K.p.k. o odmowie udostepnienia żądanych dokumentów, nie przerwało stanu bezczynności istniejącego po stronie Prokuratora Rejonowego. Bezczynność organu nie będzie miała miejsca dopiero wówczas gdy organ udzieli wnioskowanej informacji w formie określonej przez skarżącego lub wyda decyzję odmawiającą jej udostępnienia.

Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w oparciu o art.149 § 1 P.p.s.a., orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.

Jednocześnie Sąd ocenił, że stwierdzona bezczynność Prokuratora Rejonowego nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, bowiem biorąc pod uwagę udzielone skarżącemu odpowiedzi przez organ, choć nieprawidłowe, nie można przyjąć, że stwierdzona bezczynność w sposób rażący uchybia przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej. Prezentowane przez organ stanowisko wskazuje na wadliwą interpretację przepisów mających w sprawie zastosowania w kontekście jej stanu faktycznego, a nie na lekceważenie skarżącego czy też celowe wprowadzenie go w błąd.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200, art. 205 § 1 oraz art. 209 P.p.s.a. Sąd zasądził od Prokuratora Rejonowego na rzecz skarżącego K. Z. kwotę 100 zł, stanowiącą wartość uiszczonego wpisu skargi.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...