IV SA/Wa 1990/11

Uzasadnienie

Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] lipca 1992 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 157 § 3 k.p.a. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta w G. z dnia [...] kwietnia 1977 r. nr [...] w sprawie przejęcia na własność Skarbu Państwa gospodarstwa rolnego o pow. 5,80,97 ha położonego na terenie miasta G. a przy ul. [...] , stanowiącego uprzednio własność małż. A. i E. P. .

Wojewoda [...] w uzasadnieniu decyzji wskazał, że pismem z dnia 13 grudnia 1974 r. małż. A. i E. P. wnieśli o przejęcie na rzecz Skarbu Państwa w zamian za rentę stanowiącego ich własność gospodarstwa rolnego, położonego w G. przy ul. [...] .

Prezydent Miasta G. decyzją z dnia [...] listopada 1975 r. odmówił przejęcia przedmiotowego gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa. Na skutek odwołania wnioskodawców, sprawa została ponownie rozpatrzona i organ stopnia podstawowego orzekł decyzją z dnia [...] kwietnia 1977 r., wydaną na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 31 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne (Dz. U. Nr 21, poz. 118), o przejęciu na własność Państwa przedmiotowego gospodarstwa rolnego w zamian za rentę.

Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta G. z dnia [...] kwietnia 1977 r. wystąpiła do Urzędu Wojewódzkiego w G. E. P. podnosząc, że nie składała wniosku o przejęcie gospodarstwa, została pominięta w postępowaniu administracyjnym jako strona. Organ uznał za stronę tylko A. P. i w stosunku do niego wydał kwestionowaną decyzję.

Wojewoda [...] rozpatrując ten wniosek uznał, że podstawą wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie przejęcia na własność Skarbu Państwa przedmiotowego gospodarstwa rolnego był wniosek małż. A. i E. P. z dnia 13 grudnia 1974 r., który został przez obojga małżonków podpisany. Zatem nietrafne jest twierdzenie wnioskodawczyni, że nie składała żadnego wniosku o przejęcie gospodarstwa. Zakwestionowana decyzja wywarła skutki wobec obojga wnioskodawców. Wojewoda uznał, iż fakt skierowania decyzji do A. P. i przez niego jej pokwitowanie nie miał negatywnego wpływu na uprawnienia przysługujące wnioskodawczyni z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego, a zatem jej interes prawny nie został naruszony.

E. P. pismem z dnia 4 sierpnia 1992 r. wniosła do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej odwołanie od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 1992 r.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, po rozpatrzeniu odwołania E. P., decyzją z dnia [...] października 2003 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu decyzji Minister podniósł, iż z akt sprawy wynika, że przejęcie gospodarstwa na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. poprzedził wniosek A. P. i E. P. z dnia 13 grudnia 1974 r. o przejęcie gospodarstwa na własność Państwa za rentę. W wyniku wykonania decyzji, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia [...] czerwca 1977 r. przyznał A. P. i E. P. rentę za przejęte gospodarstwo. Z informacji Urzędu Miasta G. Referatu Rolnictwa i Leśnictwa wynika, że skarżąca korzysta z przyznanych świadczeń. Zatem twierdzenie skarżącej podniesione kilkanaście lat po przejęciu gospodarstwa, że gospodarstwo zostało przejęte bez jej zgody nie znajduje uzasadnienia.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] października 2003 r., pismem z dnia 2 lutego 2004 r. (data stempla pocztowego) wniósł H. P. Skarga wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę została przekazana przez organ do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w dniu 15 grudnia 2011 r. przy piśmie z dnia 8 grudnia 2011 r. Skarżący ocenianej w postępowaniu nieważnościowym decyzji zarzucił rażące naruszenie prawa, albowiem w postępowaniu, w którym doszło do przejęcia gospodarstwa rolnego zostało pominięte stanowisko drugiego uczestnika postępowania – E. P.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone między innymi art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U Nr 153, poz. 1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.)dalej zwanej p.p.s.a., sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego. Zgodnie z art. 134 p.p.s.a. Sąd rozstrzyga w granicach sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracji publicznej konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c p.p.s.a.) lub stwierdzenia nieważności (art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).

Z akt administracyjnych wynika, że E. P. wnioskiem z dnia 22 lutego 1991 r. wystąpiła do Urzędu Wojewódzkiego w G. o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta G. z dnia [...] kwietnia 1977 r. o przekazaniu gospodarstwa rolnego na własność Państwa za rentę. Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] lipca 1992 r. odmówił stwierdzenia nieważności tej decyzji. Odwołanie od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 1992 r. do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pismem z dnia 4 sierpnia 1992 r. wniosła E. P. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...] października 2003 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W toku postępowania sądowego, do akt sądowych skarżący H. P. złożył kopię postanowienia Sądu Rejonowego w G. Wydział [...] Cywilny z dnia [...] lipca 2009 r. sygn. akt [...], z którego wynika, że E. P. zmarła 14 listopada 2000 r., a A. P. zmarł 19 kwietnia 2002 r. Spadkobiercą po nich jest syn H. P.

Z powyższego wynika, że w dacie wydania zaskarżonej decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] października 2003 r. E. P. nie żyła. Zatem w sprawie niniejszej decyzja skierowana została do E. P., która zmarła 14 listopada 2000 r. Jednocześnie postępowanie odwoławcze od dnia 14 listopada 2000 r. toczyło się wobec osoby zmarłej, mimo że istniał spadkobierca i postępowanie toczyć się powinno z jego udziałem a decyzja powinna być skierowana do niego, jako następcy prawnego E. P. Powyższe wskazuje, że w sprawie doszło do rażącego naruszenia praw H. P., jako spadkobiercy E. P., który miał przymiot strony postępowania. Naruszenie to wskazuje na rażące naruszenie prawa, o którym mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. (por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 1998 r. sygn. IVSA 2272/97).

Organ ponownie rozpatrując odwołanie przeprowadzi postępowanie odwoławcze z udziałem następcy prawnego E. P.

Wobec powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.