I SA/Po 402/12
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2012-07-31Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Violetta Mielcarek /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu – Violetta Mielcarek po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2012r. na posiedzeniu niejawnym wniosku RS o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi RS na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie odmowy wydania żądanego zaświadczenia postanawia: oddalić wniosek.
Uzasadnienie
Wpis sądowy od skargi wynosi [...].
RS pismem z dnia [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...]. Następnie złożył sporządzony na urzędowym formularzu w dniu [...] wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku podał, że zarówno on jak i jego żona od dłuższego czasu są osobami bezrobotnymi zarejestrowanymi w Powiatowym Urzędzie Pracy bez prawa do zasiłku, gdyż upłynął maksymalny okres jego pobierania. Do tej pory utrzymywali się ze zgromadzonych wcześniej oszczędności i prac sezonowych. Skarżący oświadczył, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną, posiada działkę o powierzchni [...] m2 i oszczędności w wysokości [...]. Nie posiada natomiast domu, mieszkania, nieruchomości rolnej, przedmiotów o wartości powyżej [...].
Zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej jako p.p.s.a.) strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Zatem obowiązującą zasadą w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest, że strony ponoszą koszty tego postępowania. Od tej zasady ustawa przewiduje wyjątek – możliwość przydzielenia stronie skarżącej prawa pomocy. Przepis art. 245 § 1 cyt. ustawy stanowi, iż prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (por. art. 245 § 2 p.p.s.a). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej (por. art. 245 § 3 i § 4 p.p.s.a.). Zgodnie z art. 246 § 1 przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje:
1) w zakresie całkowitym – gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania;
2) w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Instytucja prawa pomocy wiąże się ściśle z realizacją jednego z podstawowych standardów państwa prawnego, jakim jest prawo do sądu i zapewnia osobie znajdującej się w ciężkich warunkach materialnych możność obrony swoich praw przed sądem, mimo braku środków finansowych potrzebnych do poniesienia należnych kosztów postępowania. W orzecznictwie przyjmuje się, że instytucja prawa pomocy ma na celu umożliwienie dochodzenia swoich praw przed sądem osobom o bardzo niskich dochodach lub całkowicie tych dochodów pozbawionych, które z uwagi na swą sytuację materialną nie są w stanie pokryć kosztów związanych z postępowaniem sądowym (por. postanowienie NSA z I OZ 468/11 z 06.07.2011r., I OZ 466/11 z 06.07.2011r., II OZ 504/11 z 28.06.2011r. publ. w Internecie na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl). W tym miejscu zauważyć jednak należy, że art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. nakłada na stronę ubiegającą się o przyznanie prawa pomocy obowiązek uprawdopodobnienia przesłanek w tym przepisie określonych. Z uwagi na to, że w.w przepis formułuje nieostre kryteria ocenne, szczególnie istotne jest możliwie najbardziej dokładne ustalenie rzeczywistej kondycji finansowej wnioskodawcy (por. post. NSA z dnia 14 września 2006r., sygn. akt II FZ 574/06). Przyznanie prawa pomocy stanowi bowiem, jak już wyżej wskazano, odstępstwo od generalnej zasady wynikającej z przepisu art. 199 p.p.s.a.
Pismem z dnia [...] wezwano skarżącego do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez:
1. złożenie odpisów zeznań rocznych podatkowych za [...] złożonych przez skarżącego i jego żonę,
2. złożenie odpisów z kont bankowych, lokat bankowych i rachunków bankowych, w tym rachunków kart kredytowych za ostatnie trzy miesiące należących do skarżącego i do jego żony,
3. podanie czy skarżący i jego żona uzyskują dodatkowe dochody (np. z pracy dorywczej, sezonowej, jeżeli tak to kiedy takie dochody uzyskali i w jakiej wysokości) oraz czy korzystają z pomocy opieki społecznej, jeżeli tak to w jakiej formie (odpis decyzji),
4. podanie kosztów miesięcznego utrzymania skarżącego i jego żony z rozbiciem na poszczególne wydatki (ogrzewanie, woda, gaz, energia elektryczna, koszty leczenia i zakupu lekarstw, wyżywienie, telefon stacjonarny i telefon komórkowy, abonament RTV, środki czystości, raty kredytów – z podaniem na co kredyty zostały zaciągnięte, kiedy, jaki jest harmonogram spłat rat itp.) i z jakich środków je ponoszą,
5. podanie czy skarżący i jego żona posiadają samochody osobowe, jeżeli tak należy podać markę, typ, rok produkcji i wartość rynkową,
6. podanie do kogo należy mieszkanie, w którym mieszka skarżący i jego żona, jeżeli wnioskodawca wynajmuje to mieszkanie należy podać koszty najmu,
7. podanie od kiedy skarżący i jego żona pozostają bez pracy i od kiedy nie otrzymują zasiłku dla bezrobotnych.
Pismo doręczono skarżącemu w dniu [...], zatem termin do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy minął w dniu [...]. Tymczasem wnioskodawca wniosku o prawo pomocy do dnia dzisiejszego nie uzupełnił.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że skarżący nie uprawdopodobnił wniosku o przyznanie prawa pomocy. Z oświadczenia złożonego na urzędowym formularzu wynika, że skarżący pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną. Wnioskodawca i jego żona są osobami bezrobotnymi bez prawa do zasiłku. Posiadają działkę gruntu o powierzchni [...] m2 i oszczędności w wysokości [...] i utrzymują się z prac sezonowych. Z oświadczenia skarżącego nie wynika natomiast w jakiej wysokości uzyskują dochody z prac sezonowych, czy korzystają z pomocy opieki społecznej, w jakiej wysokości i z jakich środków ponoszą koszty miesięcznego utrzymania, nie wiadomo również czy wynajmują mieszkanie. Wobec tego wezwano skarżącego do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez złożenie dodatkowych informacji i do przedłożenia dokumentów, na podstawie których można byłoby przeprowadzić analizę sytuacji finansowej i majątkowej skarżącego i jego żony. Wnioskodawca, pomimo wezwania, nie podał w jakiej wysokości ponoszą koszty miesięcznego utrzymania i z jakich środków. Nie wyjaśnił w jakiej wysokości uzyskują dochody z prac sezonowych, nie podał czy korzystają z pomocy opieki społecznej. Nie wyjaśnił do kogo należy mieszkanie, w którym mieszkają i czy ponoszą koszty związane z najmem mieszkania. Nie podał czy posiadają samochody osobowe. Skarżący nie złożył swoich i małżonki odpisów zeznań rocznych podatkowych za [...], nie poinformował nawet czy takie zeznania składali. Nie przedłożył również odpisów z kont bankowych i lokat bankowych i nie wyjaśnił czy takie rachunki bankowe posiadają. Zatem złożone i nieuzupełnione przez niego oświadczenia są niepełne, co skutkuje niewyjaśnieniem istotnych okoliczności dotyczących jego i osoby pozostającej z nim we wspólnym gospodarstwie domowym rzeczywistej sytuacji i możliwości płatniczych. Uchylanie się strony od obowiązków nałożonych w toku postępowania o przyznanie prawa pomocy jest przeszkodą wyłączającą możliwość przyznania prawa pomocy (por. post. NSA z dnia 5.09.2005r. sygn. akt II FZ 418/05, dostępne na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Skoro wnioskodawca, pomimo wezwania, nie dostarczył żądanych dokumentów i nie udzielił pełnych wyjaśnień, to nie jest możliwe dokonanie rzetelnej i obiektywnej oceny stanu majątkowo-finansowego strony i osoby pozostającej z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, a zatem wniosek należało oddalić. Przyznanie prawa pomocy jest dopuszczalne bowiem tylko wtedy, jeżeli strona wnioskująca o przyznanie prawa pomocy przedstawi w sposób wyczerpujący informacje dotyczące sytuacji materialnej i finansowej jej i osób pozostających z nią we wspólnym gospodarstwie domowym. To właśnie na wnioskodawcy ciążył obowiązek wykazania zasadności złożonego przez niego wniosku w kontekście ustawowych przesłanek przyznania prawa pomocy. Negatywne skutki niewykonania wezwania obciążają bowiem w całości stronę, do której wezwanie zostało skierowane.
Należy także podkreślić, że opłaty sądowe są rodzajem daniny publicznej i dlatego zasadą jest obowiązek ich ponoszenia. Przyznanie prawa pomocy jest zatem rodzajem szczególnej formy dofinansowania ze strony budżetu państwa, które winno mieć wyjątkowe zastosowanie w sytuacjach, w których strona nie może obiektywnie uzyskać środków finansowych w postępowaniu sądowym.
Wobec powyższego na podstawie art. 245 § 1 i § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a., postanowiono jak w sentencji.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Violetta Mielcarek /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu – Violetta Mielcarek po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2012r. na posiedzeniu niejawnym wniosku RS o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi RS na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie odmowy wydania żądanego zaświadczenia postanawia: oddalić wniosek.
Uzasadnienie
Wpis sądowy od skargi wynosi [...].
RS pismem z dnia [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...]. Następnie złożył sporządzony na urzędowym formularzu w dniu [...] wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku podał, że zarówno on jak i jego żona od dłuższego czasu są osobami bezrobotnymi zarejestrowanymi w Powiatowym Urzędzie Pracy bez prawa do zasiłku, gdyż upłynął maksymalny okres jego pobierania. Do tej pory utrzymywali się ze zgromadzonych wcześniej oszczędności i prac sezonowych. Skarżący oświadczył, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną, posiada działkę o powierzchni [...] m2 i oszczędności w wysokości [...]. Nie posiada natomiast domu, mieszkania, nieruchomości rolnej, przedmiotów o wartości powyżej [...].
Zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej jako p.p.s.a.) strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Zatem obowiązującą zasadą w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest, że strony ponoszą koszty tego postępowania. Od tej zasady ustawa przewiduje wyjątek – możliwość przydzielenia stronie skarżącej prawa pomocy. Przepis art. 245 § 1 cyt. ustawy stanowi, iż prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (por. art. 245 § 2 p.p.s.a). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej (por. art. 245 § 3 i § 4 p.p.s.a.). Zgodnie z art. 246 § 1 przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje:
1) w zakresie całkowitym – gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania;
2) w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Instytucja prawa pomocy wiąże się ściśle z realizacją jednego z podstawowych standardów państwa prawnego, jakim jest prawo do sądu i zapewnia osobie znajdującej się w ciężkich warunkach materialnych możność obrony swoich praw przed sądem, mimo braku środków finansowych potrzebnych do poniesienia należnych kosztów postępowania. W orzecznictwie przyjmuje się, że instytucja prawa pomocy ma na celu umożliwienie dochodzenia swoich praw przed sądem osobom o bardzo niskich dochodach lub całkowicie tych dochodów pozbawionych, które z uwagi na swą sytuację materialną nie są w stanie pokryć kosztów związanych z postępowaniem sądowym (por. postanowienie NSA z I OZ 468/11 z 06.07.2011r., I OZ 466/11 z 06.07.2011r., II OZ 504/11 z 28.06.2011r. publ. w Internecie na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl). W tym miejscu zauważyć jednak należy, że art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. nakłada na stronę ubiegającą się o przyznanie prawa pomocy obowiązek uprawdopodobnienia przesłanek w tym przepisie określonych. Z uwagi na to, że w.w przepis formułuje nieostre kryteria ocenne, szczególnie istotne jest możliwie najbardziej dokładne ustalenie rzeczywistej kondycji finansowej wnioskodawcy (por. post. NSA z dnia 14 września 2006r., sygn. akt II FZ 574/06). Przyznanie prawa pomocy stanowi bowiem, jak już wyżej wskazano, odstępstwo od generalnej zasady wynikającej z przepisu art. 199 p.p.s.a.
Pismem z dnia [...] wezwano skarżącego do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez:
1. złożenie odpisów zeznań rocznych podatkowych za [...] złożonych przez skarżącego i jego żonę,
2. złożenie odpisów z kont bankowych, lokat bankowych i rachunków bankowych, w tym rachunków kart kredytowych za ostatnie trzy miesiące należących do skarżącego i do jego żony,
3. podanie czy skarżący i jego żona uzyskują dodatkowe dochody (np. z pracy dorywczej, sezonowej, jeżeli tak to kiedy takie dochody uzyskali i w jakiej wysokości) oraz czy korzystają z pomocy opieki społecznej, jeżeli tak to w jakiej formie (odpis decyzji),
4. podanie kosztów miesięcznego utrzymania skarżącego i jego żony z rozbiciem na poszczególne wydatki (ogrzewanie, woda, gaz, energia elektryczna, koszty leczenia i zakupu lekarstw, wyżywienie, telefon stacjonarny i telefon komórkowy, abonament RTV, środki czystości, raty kredytów – z podaniem na co kredyty zostały zaciągnięte, kiedy, jaki jest harmonogram spłat rat itp.) i z jakich środków je ponoszą,
5. podanie czy skarżący i jego żona posiadają samochody osobowe, jeżeli tak należy podać markę, typ, rok produkcji i wartość rynkową,
6. podanie do kogo należy mieszkanie, w którym mieszka skarżący i jego żona, jeżeli wnioskodawca wynajmuje to mieszkanie należy podać koszty najmu,
7. podanie od kiedy skarżący i jego żona pozostają bez pracy i od kiedy nie otrzymują zasiłku dla bezrobotnych.
Pismo doręczono skarżącemu w dniu [...], zatem termin do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy minął w dniu [...]. Tymczasem wnioskodawca wniosku o prawo pomocy do dnia dzisiejszego nie uzupełnił.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że skarżący nie uprawdopodobnił wniosku o przyznanie prawa pomocy. Z oświadczenia złożonego na urzędowym formularzu wynika, że skarżący pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną. Wnioskodawca i jego żona są osobami bezrobotnymi bez prawa do zasiłku. Posiadają działkę gruntu o powierzchni [...] m2 i oszczędności w wysokości [...] i utrzymują się z prac sezonowych. Z oświadczenia skarżącego nie wynika natomiast w jakiej wysokości uzyskują dochody z prac sezonowych, czy korzystają z pomocy opieki społecznej, w jakiej wysokości i z jakich środków ponoszą koszty miesięcznego utrzymania, nie wiadomo również czy wynajmują mieszkanie. Wobec tego wezwano skarżącego do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez złożenie dodatkowych informacji i do przedłożenia dokumentów, na podstawie których można byłoby przeprowadzić analizę sytuacji finansowej i majątkowej skarżącego i jego żony. Wnioskodawca, pomimo wezwania, nie podał w jakiej wysokości ponoszą koszty miesięcznego utrzymania i z jakich środków. Nie wyjaśnił w jakiej wysokości uzyskują dochody z prac sezonowych, nie podał czy korzystają z pomocy opieki społecznej. Nie wyjaśnił do kogo należy mieszkanie, w którym mieszkają i czy ponoszą koszty związane z najmem mieszkania. Nie podał czy posiadają samochody osobowe. Skarżący nie złożył swoich i małżonki odpisów zeznań rocznych podatkowych za [...], nie poinformował nawet czy takie zeznania składali. Nie przedłożył również odpisów z kont bankowych i lokat bankowych i nie wyjaśnił czy takie rachunki bankowe posiadają. Zatem złożone i nieuzupełnione przez niego oświadczenia są niepełne, co skutkuje niewyjaśnieniem istotnych okoliczności dotyczących jego i osoby pozostającej z nim we wspólnym gospodarstwie domowym rzeczywistej sytuacji i możliwości płatniczych. Uchylanie się strony od obowiązków nałożonych w toku postępowania o przyznanie prawa pomocy jest przeszkodą wyłączającą możliwość przyznania prawa pomocy (por. post. NSA z dnia 5.09.2005r. sygn. akt II FZ 418/05, dostępne na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Skoro wnioskodawca, pomimo wezwania, nie dostarczył żądanych dokumentów i nie udzielił pełnych wyjaśnień, to nie jest możliwe dokonanie rzetelnej i obiektywnej oceny stanu majątkowo-finansowego strony i osoby pozostającej z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, a zatem wniosek należało oddalić. Przyznanie prawa pomocy jest dopuszczalne bowiem tylko wtedy, jeżeli strona wnioskująca o przyznanie prawa pomocy przedstawi w sposób wyczerpujący informacje dotyczące sytuacji materialnej i finansowej jej i osób pozostających z nią we wspólnym gospodarstwie domowym. To właśnie na wnioskodawcy ciążył obowiązek wykazania zasadności złożonego przez niego wniosku w kontekście ustawowych przesłanek przyznania prawa pomocy. Negatywne skutki niewykonania wezwania obciążają bowiem w całości stronę, do której wezwanie zostało skierowane.
Należy także podkreślić, że opłaty sądowe są rodzajem daniny publicznej i dlatego zasadą jest obowiązek ich ponoszenia. Przyznanie prawa pomocy jest zatem rodzajem szczególnej formy dofinansowania ze strony budżetu państwa, które winno mieć wyjątkowe zastosowanie w sytuacjach, w których strona nie może obiektywnie uzyskać środków finansowych w postępowaniu sądowym.
Wobec powyższego na podstawie art. 245 § 1 i § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a., postanowiono jak w sentencji.
