VII SA/Wa 439/12
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2012-08-02Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Bożena Więch-Baranowska /przewodniczący/
Daria Gawlak-Nowakowska
Joanna Gierak-Podsiadły /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bożena Więch-Baranowska, Sędzia WSA Daria Gawlak-Nowakowska, Sędzia WSA Joanna Gierak-Podsiadły (spr.), Protokolant st. ref. Jakub Szczepkowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi B. B. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] stycznia 2012 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: nie dopuścić do udziału w sprawie Stowarzyszenia Zwykłego "Inicjatywa Społeczna – Prawo Każdego Dnia" w B. na podst. art. 33 § 2 ppsa.
Uzasadnienie
Na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2012 r. Z. G. – przedstawiciel stowarzyszenia zwykłego "I." z siedzibą w B.złożył wniosek o dopuszczenie do udziału w sprawie ze skargi B. B. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z [...]stycznia 2012 r., w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, Stowarzyszenia "I.". Jednocześnie złożył regulamin stowarzyszenia
oraz informację, że stowarzyszenie zostało wpisane do ewidencji stowarzyszeń Starostwa [...].
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 33 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału
w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej
interesu prawnego, a także organizacja społeczna, o której mowa w art. 25 § 4, w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności. Przepis art. 25 § 4 p.p.s.a. przyznaje natomiast zdolność sądową organizacjom społecznym, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.
Wykładnia art. 33 § 2 p.p.s.a. zapewniająca szeroki dostęp do procesowej
pozycji uczestnika postępowania, a tym samym możliwości korzystania na podstawie art. 12 p.p.s.a. – ze służących stronie uprawnień procesowych, urzeczywistnia konstytucyjne zasady demokratycznego państwa prawnego i prawa do sądu (post.
NSA z dnia 28 listopada 2005 r., sygn. akt II FZ 730/05).
Istotą udziału organizacji społecznej jest zapewnienie szeroko pojmowanej
kontroli społecznej nad postępowaniem. A zatem, sąd administracyjny badając zgłoszony w trybie art. 33 § 2 p.p.s.a. wniosek o dopuszczenie jej do udziału w
sprawie winien sprawdzić, czy spełnione są warunki formalno-prawne, tj. czy organizacja jest powołana zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powszechnie obowiązującego, a zakres działalności statutowej uwzględnia charakter rozstrzyganej sprawy sądowoadministracyjnej; czy udział tej organizacji odpowiada celowi
sądownictwa administracyjnego, tj. sprzyja realizacji "sądowej kontroli administracji" i wreszcie, czy organizacja realizuje cel publiczny, do którego została powołana. Zaznaczyć przy tym trzeba, że sąd administracyjny, rozpoznający wniosek
organizacji społecznej ubiegającej się o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
przed tym sądem, musi mieć zapewnioną prawną możliwość rzeczywistego
zbadania, czy organizacja, korzystając z prawa wynikającego z art. 33 § 2 p.p.s.a., realizuje cel publiczny, dla którego została powołana. Ten kierunek wykładni
potwierdza także rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy (2004)20 w
sprawie sądowej kontroli aktów administracyjnych, zachęcająca państwa do przyznawania prawa do wniesienia skargi do sądu także stowarzyszeniom lub innym osobom i ciałom – ale nie wszystkim, lecz tylko tym, które są uprawnione do "ochrony interesu zbiorowego" (por. postanowienie NSA z dnia 28 września 2009 r., II GZ
55/09, ONSAiWSA 2010/2/23).
Pomijając ocenę pozostałych, wyżej wymienionych cech, w ocenie Sądu, udział organizacji nie odpowiada celowi sądownictwa administracyjnego. Dla Sądu
oczywistym jest, że działalność polegająca na obejściu prawa, jest działalnością
wbrew celom sądownictwa, także wbrew interesowi ogólnospołecznemu.
Zgodnie z przedłożonym regulaminem, celem stowarzyszenia "I." jest uświadamianie obywatelom znaczenia ustaw
i innych aktów prawnych w życiu codziennym (pkt 7). W pkt 9 zapisano "reprezentowanie członków stowarzyszenia przed WSA oraz NSA".
Wojewódzki Sąd Administracyjny ocenia, że działania stowarzyszenia nie mogą mieć znaczenia ani dla celów postępowania sądowego, ani dla interesu ogólnospołecznego, gdyż ich zakres wykazany w regulaminie obejmuje zakres
działania pełnomocnika profesjonalnego – adwokata, czy radcy prawnego i do tego sprowadzałby się udział stowarzyszenia w sprawie. Wykonywanie tych zawodów
wiąże się z uzyskaniem odpowiednich uprawnień, a udział tego typu pełnomocników podlega wyraźnie do nich adresowanym przepisom procedury. Dopuszczenie do udziału w sprawie stowarzyszenia z tak zakreślonymi celami, de facto omijałoby
rygory jakim poddani są profesjonalni pełnomocnicy procesowi. Takie obejście przepisów jest niedopuszczalne, a to nie pozwala na nadanie działaniom stowarzyszenia cechy uprawniającej do dopuszczenia do udziału w sprawie.
Mając na względzie powyższe, orzeczono jak w postanowieniu na podstawie art. 33 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Bożena Więch-Baranowska /przewodniczący/Daria Gawlak-Nowakowska
Joanna Gierak-Podsiadły /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bożena Więch-Baranowska, Sędzia WSA Daria Gawlak-Nowakowska, Sędzia WSA Joanna Gierak-Podsiadły (spr.), Protokolant st. ref. Jakub Szczepkowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi B. B. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] stycznia 2012 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: nie dopuścić do udziału w sprawie Stowarzyszenia Zwykłego "Inicjatywa Społeczna – Prawo Każdego Dnia" w B. na podst. art. 33 § 2 ppsa.
Uzasadnienie
Na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2012 r. Z. G. – przedstawiciel stowarzyszenia zwykłego "I." z siedzibą w B.złożył wniosek o dopuszczenie do udziału w sprawie ze skargi B. B. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z [...]stycznia 2012 r., w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, Stowarzyszenia "I.". Jednocześnie złożył regulamin stowarzyszenia
oraz informację, że stowarzyszenie zostało wpisane do ewidencji stowarzyszeń Starostwa [...].
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 33 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału
w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej
interesu prawnego, a także organizacja społeczna, o której mowa w art. 25 § 4, w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności. Przepis art. 25 § 4 p.p.s.a. przyznaje natomiast zdolność sądową organizacjom społecznym, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.
Wykładnia art. 33 § 2 p.p.s.a. zapewniająca szeroki dostęp do procesowej
pozycji uczestnika postępowania, a tym samym możliwości korzystania na podstawie art. 12 p.p.s.a. – ze służących stronie uprawnień procesowych, urzeczywistnia konstytucyjne zasady demokratycznego państwa prawnego i prawa do sądu (post.
NSA z dnia 28 listopada 2005 r., sygn. akt II FZ 730/05).
Istotą udziału organizacji społecznej jest zapewnienie szeroko pojmowanej
kontroli społecznej nad postępowaniem. A zatem, sąd administracyjny badając zgłoszony w trybie art. 33 § 2 p.p.s.a. wniosek o dopuszczenie jej do udziału w
sprawie winien sprawdzić, czy spełnione są warunki formalno-prawne, tj. czy organizacja jest powołana zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powszechnie obowiązującego, a zakres działalności statutowej uwzględnia charakter rozstrzyganej sprawy sądowoadministracyjnej; czy udział tej organizacji odpowiada celowi
sądownictwa administracyjnego, tj. sprzyja realizacji "sądowej kontroli administracji" i wreszcie, czy organizacja realizuje cel publiczny, do którego została powołana. Zaznaczyć przy tym trzeba, że sąd administracyjny, rozpoznający wniosek
organizacji społecznej ubiegającej się o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
przed tym sądem, musi mieć zapewnioną prawną możliwość rzeczywistego
zbadania, czy organizacja, korzystając z prawa wynikającego z art. 33 § 2 p.p.s.a., realizuje cel publiczny, dla którego została powołana. Ten kierunek wykładni
potwierdza także rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy (2004)20 w
sprawie sądowej kontroli aktów administracyjnych, zachęcająca państwa do przyznawania prawa do wniesienia skargi do sądu także stowarzyszeniom lub innym osobom i ciałom – ale nie wszystkim, lecz tylko tym, które są uprawnione do "ochrony interesu zbiorowego" (por. postanowienie NSA z dnia 28 września 2009 r., II GZ
55/09, ONSAiWSA 2010/2/23).
Pomijając ocenę pozostałych, wyżej wymienionych cech, w ocenie Sądu, udział organizacji nie odpowiada celowi sądownictwa administracyjnego. Dla Sądu
oczywistym jest, że działalność polegająca na obejściu prawa, jest działalnością
wbrew celom sądownictwa, także wbrew interesowi ogólnospołecznemu.
Zgodnie z przedłożonym regulaminem, celem stowarzyszenia "I." jest uświadamianie obywatelom znaczenia ustaw
i innych aktów prawnych w życiu codziennym (pkt 7). W pkt 9 zapisano "reprezentowanie członków stowarzyszenia przed WSA oraz NSA".
Wojewódzki Sąd Administracyjny ocenia, że działania stowarzyszenia nie mogą mieć znaczenia ani dla celów postępowania sądowego, ani dla interesu ogólnospołecznego, gdyż ich zakres wykazany w regulaminie obejmuje zakres
działania pełnomocnika profesjonalnego – adwokata, czy radcy prawnego i do tego sprowadzałby się udział stowarzyszenia w sprawie. Wykonywanie tych zawodów
wiąże się z uzyskaniem odpowiednich uprawnień, a udział tego typu pełnomocników podlega wyraźnie do nich adresowanym przepisom procedury. Dopuszczenie do udziału w sprawie stowarzyszenia z tak zakreślonymi celami, de facto omijałoby
rygory jakim poddani są profesjonalni pełnomocnicy procesowi. Takie obejście przepisów jest niedopuszczalne, a to nie pozwala na nadanie działaniom stowarzyszenia cechy uprawniającej do dopuszczenia do udziału w sprawie.
Mając na względzie powyższe, orzeczono jak w postanowieniu na podstawie art. 33 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.