I SA/Go 226/14

Uzasadnienie

W dniu 20 marca 2014 r. A.P. wniósł skargę na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] marca 2014 r. nr [...], utrzymujące w mocy własne postanowienie z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania.

Przyczyną zawieszenia postępowania, wznowionego postanowieniem z dnia [...] października 2013 r. na złożony 17 września 2013 r. wniosek skarżącego o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów, było wystąpienie Marszałka Sejmu do Trybunału Konstytucyjnego o wyjaśnienie skutków prawnych wyroku Trybunału z dnia 18 lipca 2013 r. sygn. akt SK 18/09, w którym orzeczono niekonstytucyjność m. in. art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1998 r. do 31 grudnia 2006 r., czyli w okresie za jaki wymierzono skarżącemu zryczałtowany podatek dochodowy.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w zaskarżonym postanowieniu.

Pismem z dnia [...] czerwca 2014 r., Dyrektor Izby Skarbowej poinformował, że postanowieniem z [...] kwietnia 2014 r. podjął zawieszone postępowanie, a następnie decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. uchylił w całości decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] marca 2008 r. oraz decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...] listopada 2007 r. i umorzył postępowanie. Jednocześnie wniósł o umorzenie postępowania ewentualnie, z ostrożności procesowej, o oddalenie skargi. Wskazał też, że celem postępowania sądowoadministracyjnego jest dokonanie kontroli przez sąd, czy zawieszenie postępowania nie narusza przepisów i gdyby sąd stwierdził naruszenie takich przepisów, wyeliminowanie z obrotu takiego postanowienia blokującego prowadzenie i zakończenie postępowania (w realiach sprawy postępowania wznowionego). Jeżeli więc organ sam doprowadził do tego stanu rzeczy przez podjecie postępowania, to przestał istnieć przedmiot sprawy sądowoadministracyjnej. Postanowienie podejmujące postępowanie eliminuje bowiem skutki postanowienia o jego zawieszeniu. Tym samym bezprzedmiotowe stało się badanie merytorycznych przesłanek zawieszenia postępowania. Na poparcie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska powołał orzecznictwo sądów administracyjnych.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 161 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) sąd umarza postępowanie sądowoadministracyjne, gdy postępowanie to z innych przyczyn stało się bezprzedmiotowe.

W orzecznictwie (postanowienie NSA z dnia 20 stycznia 2011 r., II OSK 2453/2010 - http://orzeczenia.nsa.gov.pl) podkreśla się, że bezprzedmiotowość postępowania sądowoadministracyjnego w rozumieniu art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. występuje, gdy zaistnieją zdarzenia, które uniemożliwiają osiągnięcie jego celu, albo spowodują, że kontrola zaskarżonego aktu lub czynności stała się zbędna, przy czym owo zdarzenie skutkujące bezprzedmiotowością postępowania musi zaistnieć dopiero w toku postępowania albowiem jego zaistnienie przed datą wniesienia skargi winno skutkować jej odrzuceniem.

Podkreślenia wymaga, że postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej o podjęciu z urzędu postępowania w sprawie wznowienia postępowania zostało wydane [...] kwietnia 2014 r., a więc po wniesieniu skargi, które nastąpiło 20 marca 2014 r.

Wskazać również należy, że celem postępowania sądowoadministracyjnego wywołanego skargą na postanowienie o zawieszeniu postępowania administracyjnego jest dokonanie kontroli przez sąd czy zatamowanie postępowania nie narusza przepisów i, gdyby sąd stwierdził naruszenie takich przepisów, wyeliminowanie z obrotu takiego postanowienia blokującego prowadzenie i zakończenie postępowania podatkowego (w realiach sprawy postępowania wznowionego). Wobec wydania przez Dyrektora Izby Skarbowej postanowienia z dnia [...] kwietnia 2014 r. o podjęciu

zawieszonego postępowania, wyeliminowana została przeszkoda do kontynuowania i zakończenia tego postępowania. W skardze podnoszono, że brak było podstaw faktycznych i prawnych do zawieszenia postępowania wznowionego, a więc wydanie postanowienia o podjęciu tego postępowania i doręczenie go stronom wyeliminowało skutki w zakresie nieprowadzenia postępowania. Tym samym skarżący, choć w sposób zastępczy, uzyskał oczekiwany przez siebie cel, tj. prowadzenie postępowania wznowionego, a jednocześnie postępowanie sądowoadministracyjne stało się bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a.

Odnosząc się do wniosku o zwrot kosztów postępowania, Sąd zauważa, że kwestia ta została uregulowana w art. 200 i art. 201 p.p.s.a. Pierwszy z nich przewiduje zwrot kosztów postępowania w przypadku uwzględnienia skargi przez sąd, drugi zaś - uwzględnienia skargi przez organ w trybie autokontroli na podstawie art. 54 § 3 p.p.s.a.

Tymczasem, w niniejszej sprawie nie doszło do merytorycznego badania skargi, tak by móc mówić o jej uwzględnieniu, a podjęcie postępowania przez organ nie było efektem uwzględnienia podniesionych w skardze zarzutów, lecz procesową konsekwencją ustania przyczyny, która - w ocenie organu - stanowiła podstawę zawieszenia postępowania. Brak zatem podstaw do zasądzenia od organu zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.

Sąd nie znalazł również podstaw do zwrotu uiszczonego przez skarżącego wpisu od skargi. Zgodnie z art. 232 p.p.s.a. sąd z urzędu zwraca stronie cały uiszczony wpis od pisma odrzuconego lub cofniętego. Żadna z wymienionych sytuacji nie występuje

w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy Sąd, działając na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., umorzył postępowanie.