I OZ 597/12

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2011 r., sygn. akt II SA/Ol 1059/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę A. Z. na pismo Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w O. z dnia [...] października 2010 r., nr [...], w przedmiocie niedopuszczalności odwołania.

Pismem z dnia 24 czerwca 2011 r. skarżący zwrócił się do WSA w Olsztynie z wnioskiem o sprostowanie i uzupełnienie protokołu rozprawy z dnia 21 czerwca 2011 r.

Zarządzeniem Przewodniczącego składu orzekającego z dnia 6 lipca 2011 r. wniosek ten został oddalony.

A. Z. złożył odwołanie od tego zarządzenia do składu Sądu.

Postanowieniem z dnia 20 września 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił powyższe odwołanie.

Mimo pouczenia strony, że na postanowienie o oddaleniu odwołania nie przysługuje zażalenie, A. Z. wniósł zażalenie na powyższe rozstrzygnięcie, skierowane do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym podniósł naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym wpływ na treść postanowienia, stosownie do art. 174 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skarżący zarzucił naruszenie art. 183 § 2 pkt 4 w związku z art. 18 § 1 pkt 6 wskazanej ustawy, które to naruszenie skutkuje nieważnością postępowania, z tego powodu, iż w wydaniu postanowienia brała udział Sędzia WSA w Olsztynie K. M., od której to zarządzenia, jako przewodniczącej składu orzekającego było rozpoznawane odwołanie do pełnego składu Sądu. Zdaniem skarżącego udział tego Sędziego w wydaniu skarżonego postanowienia stanowi o naruszeniu art. 18 § 1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, gdyż Sędzia wydał akt, od którego później rozpoznawane było odwołanie i także brał udział w składzie rozpoznającym to odwołanie.

Postanowieniem z dnia 8 czerwca 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie odrzucił powyższe zażalenie. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd stwierdził, że zgodnie z art. 194 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) – dalej jako P.p.s.a., zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego na postanowienie wydane w następstwie rozpoznania odwołania strony od zarządzenia Przewodniczącego składu orzekającego o oddaleniu wniosku o sprostowanie i uzupełnienie protokołu rozprawy jest niedopuszczalne.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł A. Z. zarzucając mu naruszenie:

- art. 183 § 2 pkt 4 w zw. z art. 18 § 1 pkt 6 P.p.s.a. powodującego nieważność postępowania w związku z tym, że w sprawie zaskarżonego postanowienia z dnia 8 czerwca 2012 r. odrzucającego zażalenie skarżącego na postanowienie z dnia 20 września 2011 r. brała udział Sędzia WSA w Olsztynie M. G. oraz brała udział w wydaniu przez Przewodniczącego składu orzekającego zarządzenia z dnia 6 lipca 2011 r. oddalającego wniosek skarżącego o sprostowanie i uzupełnienie protokołu z dnia 21 czerwca 2011 r. W związku z powyższym zachodzi nieważność tegoż postanowienia, gdyż podjął je Sędzia, który dokonywał oceny zaskarżalności swojego postanowienia;

- art. 194 § 1 w zw. z art. 178 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. przez wadliwe przyjęcie , że skarżącemu na mocy art. 194 § 1 P.p.s.a. nie przysługuje zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego na postanowienie z WSA w Olsztynie dnia 20 września 2011 r. Skoro bowiem ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dopuszcza na mocy art. 103 wniesienie odwołania od zarządzenia Przewodniczącego w przedmiocie sprostowania lub uzupełnienia protokołu z posiedzenia sądowego w danej sprawie, to w ocenie skarżącego czynność ta odbywa się w formie postanowienia, które jest zaskarżalne do Sądu wyższej instancji, ponieważ postanowienie to rozstrzyga o danej sprawie i winno podlegać kontroli. W związku z tym jest to postanowienie, o jakim mowa w art. 194 § 1 P.p.s.a., od którego zażalenie przysługuje.

W oparciu o powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości z uwagi na stwierdzenie jego nieważności lub rażącego naruszenia prawa.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Instytucja wyłączenia sędziego zarówno z mocy prawa, jak i na wniosek strony stanowi doniosłą gwarancję procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego, we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do wyeliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy.

Mając to na uwadze stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie występuje żadna z przesłanek opisanych w art. 18 § 1 pkt 6, która uzasadniałaby wyłączenie sędziego M. G. od orzekania w sprawie odwołania skarżącego od wydanego przez Przewodniczącego składu orzekającego zarządzenia z dnia 6 lipca 2011 r. oddalającego wniosek o sprostowanie i uzupełnienie protokołu rozprawy z dnia 21 czerwca 2011 r.

Zgodnie z dyspozycją z art. 103 P.p.s.a. strony mogą żądać sprostowania lub uzupełnienia protokołu na następnym posiedzeniu, nie później jednak niż w terminie trzydziestu dni od dnia posiedzenia, z którego sporządzono protokół. Od zarządzenia przewodniczącego strony mogą odwołać się do sądu w terminie siedmiu dni od doręczenia im zarządzenia. Przez pojęcie "sądu właściwego do rozpoznania odwołania od zarządzenia przewodniczącego", stosując wykładnię językową i celowościową, należy rozumieć skład sędziowski, który orzekał na posiedzeniu, z którego protokół ten został sporządzony. W składzie tego sądu może również zasiadać przewodniczący tego składu, od którego zarządzenia strona się odwołała (zob. B. Deuter, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, wyd. 2, Warszawa 2009, s. 342). Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że skład Sądu, który wydał postanowienie o oddaleniu wniosku o sprostowanie i uzupełnienie protokołu rozprawy oraz postanowienie o odrzuceniu zażalenia był zgodny z wymogami ustawy.

Stosownie zaś do art. 194 § 1 P.p.s.a. zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego przysługuje na postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego w przypadkach przewidzianych w ustawie, a ponadto na postanowienia enumeratywnie wyliczone w tym przepisie. Odwołanie od zarządzenia przewodniczącego nie jest środkiem odwoławczym w rozumieniu wskazanego przepisu. Na postanowienie sądu w przedmiocie sprostowania protokołu nie przysługuje stronie zażalenie. Wskazać zatem należy, że Sąd pierwszej instancji prawidłowo stwierdził, iż ani katalog postanowień wymienionych w powołanym przepisie, ani inne przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidują możliwości wniesienia zażalenia od postanowienia oddalającego odwołanie strony od zarządzenia Przewodniczącego składu orzekającego oddalającego wniosek o uzupełnienie i sprostowanie protokołu rozprawy.

Reasumując, wniesione w tym przedmiocie zażalenie A. Z. Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał za niedopuszczalne i odrzucił je na mocy art. art. 178 w zw. z 197 § 2 P.p.s.a.

Mając powyższe na względzie, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji postanowienia.