• IV SA/Gl 11/12 - Wyrok Wo...
  25.04.2024

IV SA/Gl 11/12

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
2012-11-20

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Beata Kalaga-Gajewska /sprawozdawca/
Małgorzata Walentek
Szczepan Prax /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga – Gajewska (spr.) Sędzia WSA Małgorzata Walentek Protokolant Paulina Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2012 r. sprawy ze skargi A. O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego uchyla zaskarżoną decyzję oraz popędzającą ją decyzję Prezydenta Miasta B. z dnia [...] r., nr [...].

Uzasadnienie

W dniu [...] A.O. zwrócił się z wnioskiem o przyznanie zasiłku okresowego od miesiąca [...] oraz świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności również od miesiąca [...].

Prezydent Miasta B. decyzją z dnia [...], nr [...], wydaną na podstawie art. 104 i art. 108 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 1, art. 3 pkt 1, art. 5 i art. 7 ustawy z dnia 29 grudnia 2005r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. nr 267, poz. 2259 z późn. zm.) i art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), przyznał A.O. świadczenie na zakup posiłku lub żywności w ramach programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" w kwocie [...] zł. "miesięcznie od dnia [...] do [...]" (cytat).

W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że stronie przyznano pomoc w ramach realizacji programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" w formie zasiłku celowego na zakup żywności lub posiłku z uwagi na fakt, iż spełnia wymogi formalnoprawne do jego przyznania w okresie od miesiąca [...] do [...]. Podkreślono, że świadczenie zostało przyznane w formie pieniężnej z uwagi na fakt niemożliwości zapewnienia przez Gminę B. pomocy w naturze w formie posiłku. Dodatkowo opracowano kryteria przyznawania świadczeń pieniężnych na zakup posiłku lub żywności, które określają, że osobom nie posiadającym dochodu (a taką osobą jest A.O.) przyznaje się świadczenie w wysokości [...] zł miesięcznie, natomiast osobom z dochodem przyznaje się świadczenie w wysokości [...] zł. zdaniem organu, w ramach tej kwoty istnieje możliwość zabezpieczenia jednego gorącego posiłku dziennie.

Od powyższej decyzji A.O. wniósł odwołanie. Argumentował, że jest osobą niepełnosprawną, prowadzącą samodzielne gospodarstwo domowe i nie osiągającą dochodu oraz domagał się przyznania zasiłku w kwocie [...] miesięcznie, powołując się na wyrok wydany w jego sprawie o sygn. akt IV SA/Gl 893/07.

Decyzją z dnia [...], nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a., utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji.

Kolegium stwierdziło, że stosownie do art. 8 ust. 1 pkt. 1 ustawy o pomocy społecznej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 477,- zł. Zgodnie z art. 39 ustawy o pomocy społecznej, w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy, który może być w szczególności przyznany na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Natomiast w myśl art. 5 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania", pomoc w zakresie dożywiania może być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, o których mowa w art. 3 pkt. 1 ustawy, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150% kryterium dochodowego, o którym mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie zaś z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" pomoc w formie gorącego posiłku jest udzielana ze szczególnym uwzględnieniem posiłku gorącego, w celu zapewnienia zdrowego żywienia. Zauważono również, iż zgodnie z § 6 rozporządzenia pomoc w formie świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności, w tym dla dzieci i młodzieży w placówkach, o których mowa w § 66 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. Nr 52, poz. 467 i Nr 212, poz. 1767), a także pomoc w formie świadczenia rzeczowego, jest przyznawana w przypadku braku możliwości zapewnienia posiłku lub gdy przyznanie pomocy w formie posiłku byłoby nieuzasadnione z uwagi na sytuację osobistą lub rodzinną.

Zaakcentowano, że w decyzji organ pierwszej instancji podkreślił, że świadczenie przyznano stronie w formie pieniężnej ponieważ Gmina B. nie ma możliwości zapewnienia pomocy w naturze w formie posiłku.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. zwróciło dodatkowo uwagę, że strona winna mieć świadomość tego, że nawet w przypadku ubiegania się o zaspokojenie potrzeby zgodnej z celami pomocy społecznej i spełniania wymogów określonych w tych przepisach, potrzeba ta nie musi być przez Ośrodek pomocy społecznej zaspokojona w części lub całości, ponieważ świadczenie w formie zasiłku celowego, celowego specjalnego nie posiada charakteru publicznego prawa podmiotowego, czyli bezwzględnie należnego, a pomoc społeczna nie jest bezwzględnie zobowiązana do zaspokojenia wszystkich zgłaszanych potrzeb, a jedynie do tych, które są niezbędne i odpowiadają możliwościom finansowym pomocy społecznej. Zgodnie z zasadami obowiązującymi w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w B. świadczenia pieniężne na zakup posiłku lub żywności w ramach programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" osobom nie posiadającym własnego dochodu przyznaje się w wysokości [...] zł. miesięcznie, natomiast osobom z dochodem przyznaje się świadczenie w wysokości [...] zł., co wystarcza na zabezpieczenie jednego gorącego posiłku dziennie. Zdaniem organu odwoławczego, decyzja pierwszoinstancyjna została podjęta w ramach uznania administracyjnego i brak jest podstaw do wypłacenia odwołującemu świadczenia pieniężnego w wysokości [...] zł. miesięcznie.

A.O. w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach domagał się uchylenia powyższej decyzji i przyznania mu zasiłku celowego w kwocie [...] zł. oraz powołał się ponownie na uzasadnienie wyroku wydanego na jego rzecz w sprawie o sygn. akt IV SA/Gl 893/07.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w motywach kwestionowanej decyzji

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Dokonując kontroli legalności działania organów administracji, w świetle brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ), zwanej dalej w skrócie jako "p.p.s.a.", sąd uwzględnia skargę na decyzję lub postanowienie jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego lub naruszenie prawa dające postawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź też naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy. Ustawodawca warunkuje zatem możliwość wzruszenia orzeczenia organu administracji publicznej zaistnieniem naruszenia norm prawa materialnego, czy też norm o charakterze procesowym, przy czym w tym przypadku naruszenie to powinno być tego rodzaju, że miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Natomiast zgodnie zaś z art.134 § 1 P.p.s.a., Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związanymi zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zatem ocenia legalność decyzji również z urzędu.

W tak określonym zakresie kognicji Sąd uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie, jednakże z innych przyczyn niż w niej wymienione. Przede wszystkim należy wyjaśnić skarżącemu, że ani Sąd ani organy administracyjne nie były związane przedstawionym przez niego wyrokiem w sprawie o sygn. akt IV SA/Gl 893/07, który dotyczył odrębnego postępowania. Wskazane rozstrzygnięcie nie może zatem przesądzać o wyniku niniejszej sprawy zainicjowanej wnioskiem skarżącego z dnia [...].

W dalszej kolejności należy wskazać, że przedmiotem zaskarżenia w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta B. dotyczącą przyznania świadczenia pieniężnego w formie zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności dla skarżącego w wysokości [...] zł.

Decyzja organu pierwszej instancji została wydana na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. nr 175 poz. 1362 z późn. zm.), zwanej dalej w skrócie "ustawa", oraz w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 267, poz. 2259 z późn. zm.), a także przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 25, poz. 186 z późn. zm.).

Stosownie zatem do art. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 2005r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" w ramach programu są realizowane działania dotyczące m.in. zapewniania pomocy w zakresie dożywiania osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Natomiast zgodnie z art. 5 tej ustawy pomoc w zakresie dożywiania może być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150% kryterium dochodowego, o którym mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Z treści art. 7 wynika z kolei, że do udzielenia pomocy w zakresie dożywiania mają zastosowanie odpowiednio przepisy ustawy o pomocy społecznej, dotyczące udzielania świadczeń z pomocy społecznej. Z tego też względu w sprawie przyznania, w ramach ustawy świadczenia pieniężnego, oprócz przepisów ogólnych regulujących problematykę przyznawania świadczeń z pomocy społecznej, zastosowanie znajduje art. 39 ust. 1 i 2 ustawy, dotyczący zasiłku celowego.

Należy zatem zauważyć, że zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, a w szczególności (ust. 2 art. 39) na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Decyzja w zakresie przyznania pomocy w formie zasiłku celowego, jak również w kwestii określenia jej wysokości jest wydawana w ramach uznania administracyjnego. Uznanie administracyjne cechuje się między innymi tym, że organ nie jest związany ścisłymi kryteriami prawnymi, a więc ma pewną swobodę w ocenie zasadności zgłoszonych żądań. W przypadku zasiłku celowego organ ocenia całokształt sytuacji strony, mającej wpływ na zakres zaspokojenia zgłoszonych przez nią potrzeb, w tym wiek, stan zdrowia, możliwości zarobkowania, wysokość uzyskiwanych dochodów itp., uwzględniając przy tym sytuację ogólną, czyli wysokość posiadanych środków.

Działanie organu w ramach uznania administracyjnego oznacza również, że nawet przy zaistnieniu przesłanek do jego otrzymania nie każda osoba musi go otrzymać. Nie zawsze też świadczenie przyznane zostanie w wysokości zgodnej z oczekiwaniami osoby, która się o nie ubiega. Organy mają prawo do oceny hierarchii zgłaszanych potrzeb i możliwości finansowych organu, w kontekście ogólnej liczby osób ubiegających się o pomoc. Nie ulega bowiem wątpliwości, że organu dysponują ograniczonymi środkami finansowymi i muszą zaspokoić potrzeby wielu osób.

Powołując się w tym miejscu na stanowisko wyrażone w licznych orzeczeniach sądowych (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 listopada 1999 r. sygn. akt III S.A. 7900/98 Lex nr 47243) należy stwierdzić, że obowiązki organu administracyjnego w przypadku decyzji uznaniowych w zakresie postępowania dowodowego są nawet większe niż przy ustawowym skrępowaniu, gdyż w poszukiwaniu materialnego kryterium do wydania decyzji powinien on najwszechstronniej zbadać stan faktyczny sprawy, w wymiarze wychodzącym poza okoliczności typowe, mając na uwadze szczególną rolę zgodności takiej decyzji z interesem społecznym i słusznym interesem obywatela uwidocznionym w treści art. 7 K.p.a.

Ponadto sądowa kontrola legalności decyzji o charakterze uznania administracyjnego sprowadza się do oceny zgodności postępowania organu z przepisami postępowania administracyjnego. Przede wszystkim kontroli podlegają takie kwestie, jak wyjaśnienie i wzięcie pod uwagę wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Zatem, czy ustalony stan faktyczny został oceniony zgodnie z przepisami prawa materialnego, czy ustalenie tego stanu pozostaje w zgodności z wynikami postępowania dowodowego, a także czy stronie zapewniono należyty udział w postępowaniu umożliwiając jej wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów.

Jest to więc kontrola prawidłowości postępowania poprzedzającego wydanie decyzji i jego zgodności z art. 7, art. 10 § 1, art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a., a w szczególności z treścią art. 107 § 1 i 3 K.p.a., gdyż uznanie administracyjne nakłada na organ administracji szczególny obowiązek uzasadnienie swego stanowiska przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego i logiki.

Brak prawidłowego uzasadnienia takiej decyzji uniemożliwia bowiem ustalenie, czy organ nie przekroczył granic przyznanego mu uznania administracyjnego, gdyż to swobodne uznanie nie może być wszakże tożsame z dowolnością.

Powyższe uwagi odnoszą się nie tylko do postępowania przed organami pierwszej instancji, a dotyczą również działania organów odwoławczych. Organ drugiej instancji nie jest bowiem ograniczony w swojej roli do kontroli przeprowadzonego dotychczas postępowania, lecz zobligowany jest do pełnego rozpoznania sprawy, biorąc pod uwagę stan faktyczny i prawny z chwili orzekania przed organem odwoławczym.

Mając tym samym na względzie wskazane wyżej wymagania, jakim odpowiadać powinno orzeczenie o charakterze uznania administracyjnego, Sąd poddał kontroli zaskarżoną decyzję w tym właśnie kierunku.

W pierwszej kolejności przyjdzie wskazać, że organ prawidłowo ustalił spełnienie przez stronę wymogów formalnoprawnych do przyznania wnioskowanego świadczenia i w tym zakresie orzeczenie jest prawidłowe. Skarżący jest bowiem osobą bezrobotną, samotnie gospodarującą i nie uzyskuje żadnego dochodu. Istotne dla oceny roli organów pomocy społecznej jest nadto, iż fakt spełnienia kryteriów ustawowych przez wnioskującego o wsparcie nie powoduje automatycznie po ich stronie obowiązku spełnienia żądania, gdyż należy rozważyć pozostałe aspekty sprawy.

Odnosząc się natomiast do zasadności przyznanego skarżącemu świadczenia, zarówno jego podstawy jak i wysokości, należy podkreślić, że zgodnie z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" pomoc w formie posiłku jest udzielana ze szczególnym uwzględnieniem posiłku gorącego, w celu zapewnienia zdrowego żywienia. Ponadto stosownie do treści § 6 tego rozporządzenia pomoc w formie świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności, w tym dla dzieci i młodzieży w placówkach, o których mowa w § 66 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach, a także pomoc w formie świadczenia rzeczowego, jest przyznawana w przypadku braku możliwości zapewnienia posiłku lub gdy przyznanie pomocy w formie posiłku byłoby nieuzasadnione z uwagi na sytuację osobistą lub rodzinną.

Wobec kategorycznej treści powyższych przepisów nie ulega wątpliwości, że pomoc w naturze, czyli w formie posiłku lub żywności, ma pierwszeństwo przed świadczeniem pieniężnym. Innymi słowy z powyższego wynika jednoznacznie, że w ramach omawianej ustawy i rozporządzenia pomoc w naturze w formie posiłku wyprzedza pomoc w formie finansowej. Przyznanie pomocy finansowej dopuszczalne jest wyjątkowo, jednakże powinno ono spełniać taką samą funkcję co świadczenie w naturze, a więc zaspokajać potrzeby w zakresie dożywiania. Zatem organ przyznając stronie świadczenie w formie pieniężnej, a nie posiłku powinien taką decyzję należycie uzasadnić i wyjaśnić dlaczego przyznał świadczenie w takiej formie oraz co ewentualnie wykluczało przyznanie pomocy w naturze (analogiczne stanowisko wyrażono w wyrokach WSA w Gliwicach w sprawach o sygn. akt: IV SA/Gl 893/07 - powoływanej przez skarżącego w skardze oraz IV SA/Gl 1002/07, oba orzeczenia dostępne w internetowej bazie orzeczeń sądów administracyjnych - CBOS).

W tym miejscu należy zauważyć, że decyzja organu pierwszej instancji zawiera wyłącznie krótkie uzasadnienie przyznania skarżącemu świadczenia w formie pieniężnej z uwagi na fakt, że gmina B. nie ma możliwości zapewnienia pomocy w naturze w formie posiłku. Organ odwoławczy poparł to stwierdzenie, szerzej się do niego nie odnosząc.

Zdaniem Sądu postępowanie obu organów we wskazanym zakresie należy uznać za niewystarczające i pozostające w sprzeczności z prawem. Wymaga ponownie zaakcentowania, że pierwszorzędnym celem ustawy jest zapewnienie pomocy w formie posiłku lub żywności, gdyż świadczenia w takiej formie gwarantują ich prawidłowe spożytkowanie i spełnienie celu ustawy, którym jest "zapewnienie zdrowego dożywienia". Odmienne postępowanie organu stanowi naruszenie przepisów prawa materialnego i godzi w słuszny interes strony (art. 7 K.p.a.). Organ nie przedstawił pełnego uzasadnienia dlaczego brak jest możliwości korzystania przez skarżącego ze zbiorowego żywienia finansowanego przez gminę, chociażby w postaci bonów żywieniowych. Koszt wykupu posiłku przez organ dla większej ilości osób potrzebujących pozwoliłby przecież na negocjację korzystniejszych od indywidualnych cen posiłków i ekonomiczną redystrybucję środków publicznych. Dodatkowo można zauważyć, że organ ma również możliwość bezpośredniego zakupu odpowiednich produktów żywnościowych i udzielenia pomocy w tej formie.

Nie jest to jedyne uchybienie jakiego dopuścił się organ pierwszej instancji, który w rozstrzygnięciu postanowił przyznać pomoc na jeden miesiąc [...], natomiast w jego uzasadnieniu powołał inne miesiące ([...] i [...]). Stąd też nie wiadomo na jaki okres pomoc została faktycznie przyznana.

Skarżący nie zgadza się z wysokością przyznanego świadczenia i jego argumentom w tym zakresie nie można odmówić zasadności. Trzeba bowiem zwrócić uwagę, że wysokość świadczenia pieniężnego powinna stanowić ekwiwalent umożliwiający sporządzenie posiłku, o ile nie zapewnia się go w naturze. Trudno natomiast uznać, że przyznane skarżącemu świadczenie w wysokości [...] zł. miesięcznie jest w stanie zapewnić mu posiłek ciepły posiłek i zrealizować cele ustawy poprzez symboliczną pomoc [...] zł dziennie.

Odnosząc się następnie do powołania się przez organ na "ustalone kryteria przyznawania świadczeń pieniężnych", przyjdzie zauważyć, że te "wytyczne" nie stanowią obowiązującego prawa i nie mogą stanowić wystarczającej podstawy do określenia kwoty przyznawanej pomocy. Należy bowiem zaznaczyć, że organ pomocy społecznej nie może poprzestać na "mechanicznym" rozpoznaniu wniosku, bez dokładnej analizy sytuacji życiowej wnioskodawcy i uwzględnienia jego konkretnych potrzeb. Do każdej sprawy winno się odnosić indywidualnie, czemu należy dać wyraz w uzasadnieniu decyzji. Tymczasem w niniejszej sprawie organ po potwierdzeniu uprawnienia skarżącego do przyznania wnioskowanego świadczenia, wysokość przyznanego świadczenia uzasadnił wyłącznie powołaniem się na "opracowane kryteria przyznawania świadczeń pieniężnych". Nie dokonano jakiegokolwiek wnikliwego omówienia sytuacji socjalnej w jakiej znajduje się skarżący oraz jego rzeczywistych potrzeb. Nie zwrócono nawet uwagi, że z wywiadu środowiskowego wynika fakt znajdowania się skarżącego w niezwykle trudnej sytuacji życiowej (k - 10 akt administracyjnych, gdzie opisane są między innymi warunki mieszkaniowe skarżącego). W ocenie Sądu niedopuszczalne jest stosowanie "sztywnych" kryteriów przyznawania pomocy społecznej i określenia wysokości przyznanych środków wyłącznie w zależności od tego, czy strona osiąga dochód, czy też nie, bowiem przeczy to zasadzie indywidualnego prowadzenia postępowania administracyjnego.

Sąd ma świadomość, że organy pomocy społecznej mają ograniczone środki finansowe i nie mogą udzielić każdemu pomocy w pełnym zakresie. Nie powinno to jednakże zwalniać organu od rozważenia sytuacji każdego z potrzebujących i próby skutecznej realizacji regulacji ustawowych. Przyjęcie odmiennego poglądu i dopuszczenie praktyki działania organów administracji na podstawie opracowanych "wytycznych" upraszczających wprawdzie rozpoznanie wniosku, wypaczyłoby założenia i cele pomocy społecznej. Sprowadziłoby organy pomocy społecznej do roli instytucji wydatkującej środki finansowe według określonego schematu, bez konieczności badania indywidualnej sytuacji w jakiej znajduje się wnioskodawca. Ponadto o szczególnym znaczeniu pomocy w zakresie dożywiania wskazuje choćby to, że mimo wskazania w art. 48 ust. 4 ustawy stanowi się o konieczności zapewnienia jednego gorącego posiłku dziennie osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić oraz możliwości uzyskania zasiłku celowego na zakup żywności (art. 39 ust. 2 ustawy), a kwestię tą sprecyzowano w odrębnym akcie prawnym.

W podsumowaniu należy zauważyć, że jak już wskazano wcześniej uznaniowy charakter decyzji w sprawie przyznania zasiłku celowego, jak i wysokości tego zasiłku nie może oznaczać swobody organu orzekającego. Organ ma obowiązek rozstrzygnąć sprawę zgodnie ze słusznym interesem obywatela, jeśli nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny, ani nie przekracza on możliwości organu wynikających z przyznanych mu uprawnień i środków. Przepis art. 107 § 3 K.p.a. nakłada ponadto na organy administracji publicznej obowiązek uzasadnienia faktycznego i prawnego wydawanych decyzji. Nie ulega natomiast wątpliwości, że powołanie się przez organ na określone "wytyczne" nie może zastąpić uzasadnienia decyzji w zakresie dotyczącym miarkowania wysokości przyznanego zasiłku celowego. Zaskarżona decyzja oraz decyzja organu pierwszej instancji nie spełniają powyższych wymogów, mając to na uwadze stwierdzić należy, że ich wydanie nastąpiło z naruszeniem art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 K.p.a., co musi skutkować ich uchyleniem. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organy orzekające zobowiązane będą uwzględnić zaprezentowaną powyżej interpretację przepisów prawa materialnego i procesowego. W związku z powyższym, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...