I FZ 585/12

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym postanowieniem z dnia 5 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 61/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odmówił G.D. (dalej: "skarżący") przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie doradcy podatkowego w sprawie z jego skargi na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 3 listopada 2011 r. w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania od decyzji w sprawie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2008 r.

2. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia sąd I instancji uznał, że przedmiotowy wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy nie zasługiwał na uwzględnienie biorąc pod uwagę przepisy art. 245 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: "P.p.s.a") w związku z art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. Stwierdził, również że biorąc pod uwagę przytoczone regulacje, ciężar udowodnienia złej sytuacji finansowej spoczywa na osobie fizycznej, ubiegającej się o prawo pomocy, a nie sądzi orzekającym w sprawie. Tym samym brak dowodów na poparcie wniosku tej osoby będzie równoznaczne z odmową przyznania tego prawa. Sąd I instancji, uznał, że taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Wnioskodawca bowiem nie przedłożył (poza deklaracjami w podatku dochodowym za 2011 r.) dokumentów na poparcie swoich twierdzeń, pomimo wielokrotnych wezwań kierowanych do niego oraz deklaracji z jego strony, że dowodowymi takimi dysponuje i może je przedstawić na wezwanie sądu. Sąd I instancji podkreślił w sowim uzasadnienie, że nie otrzymał informacji o jednostce chorobowej na jaką cierpi skarżący oraz zestawienia miesięcznych wydatków jego rodziny. Brak tych informacji uniemożliwiło sądowi I instancji w istocie dokonanie oceny aktualnej sytuacji majątkowej i osobistej skarżącego oraz określenia rzeczywistej zdolności płatniczej skarżącego. Wobec powyższego, w oparciu o art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. sąd I instancji odmówił przyznania mu prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.

3. Na powyższe postanowienie skarżący złożył zażalenie, wnosząc o przywrócenie terminu do złożenia niezbędnych dokumentów, które są w jego posiadaniu oraz uchylenie zarządzenia.

W swoim uzasadnieniu powtórzył, że nie posiada żadnego majątku ruchomego (samochody), oraz nie ma żadnych oszczędności zgromadzonych w banku, gdzie mógłby dokonać samodzielnie opłat za prawnika. Podkreślił, że w obecnej chwili nie pracuje z powodu nagłej choroby, a wykonywanie działalności gospodarczej, co było w poprzednich latach źródłem dochodu w tej chwili jest niemożliwe z powodu choroby.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

4. Zażalenie skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie.

5. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, sąd I instancji, po pierwsze położył nacisk na zbytnią ogólnikowość twierdzeń skarżącego, po drugie, na niewypełnienie skierowanego do skarżącego wezwania oraz brak udokumentowania powoływanych okoliczności, zarówno na etapie składania wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym, jak i w trakcie prowadzonego postępowania sądowego wszczętego przedmiotowym wnioskiem o przyznanie prawa pomocy.

6. Jednak, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, strona skarżąca mimo znanych jej powodów oddalenia wniosku, w zażaleniu również w sposób lakoniczny jedynie zarysowała swoją sytuację osobistą i majątkową, a przedstawione dane są w dalszym ciągu ogólnikowe i nie zostały poparte żadnymi dokumentami. Podkreślając brak dochodów z tytułu zasiłków skarżący wskazał ponownie, iż jedynym źródłem jego utrzymania jest pomoc jaką udziela mu i jego żonie, ich córka. Odnosząc się do tego twierdzenia wskazać należy, iż co prawda skarżący przedstawił zeznanie o wysokości uzyskanego dochodu oraz dochodu małżonki za rok 2011 (PIT-37 – k. 29-34), jednakże zważywszy na brak dochodów, jak i na fakt, iż w wezwaniu z dnia 6 września 2012 r. strona została wezwana do przedstawienia danych i dokumentów związanych z sytuacją majątkową i osobistą, którego to wezwania nie spełniła, nie można uznać danych będących w dyspozycji Sądu za wystarczające w tym zakresie. Strona w dalszym ciągu przedstawia informacje zbyt lakoniczne, by można je było ocenić jako uzasadniające przyznanie prawa pomocy w żądanym zakresie – dotyczy to zwłaszcza twierdzeń o "nieposiadaniu żadnych dochodów i innych zapomóg i opieraniu się tylko na pomocy finansowej córki". Nie zostały potwierdzone stosownymi dokumentami, mimo wezwania sądu I instancji o przestawienie np. zestawienia miesięcznych wydatków rodziny, jak również informacji na temat jednostki chorobowej, otrzymywanych zasiłkach, pomocy finansowej. Twierdzenia o złej sytuacji strony są zbyt mało konkretne, by było możliwe zanalizowanie na ich podstawie rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącego. Nie jest znana ani dokładna wysokość pomocy finansowej jaką otrzymuje skarżący, ani wysokość wydatków ponoszonych na utrzymanie. W takiej sytuacji zgodzić się należy z sądem I instancji, iż brak jest podstaw do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie, gdyż skarżący nie podał pełnych, wiarygodnych i aktualnych informacji o swojej sytuacji materialnej i osobistej, co jest warunkiem koniecznym wykazania, że nie ma on realnych możliwości finansowych poniesienia kosztów sądowych i kosztów działania pełnomocnika. Tym samym, skoro skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a., wniosek strony o przyznanie jej prawa pomocy w zakresie całkowitym słusznie został oddalony, a zaskarżone postanowienie nie narusza prawa w sposób uzasadniający jego uchylenie.

6. Z uwagi na powyższe Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji.